Pakistan Talibanı, Svat Vadisi'nde haraç kesiyor: ‘İnsanlar istenen parayı öderlerse güvende olacaklarını düşünüyor’

Eski Başbakan İmran Han'ın hükümetin erken seçim kararı alması için baskı yapmak üzere planladığı özgürlük yürüyüşü öncesinde, kırmızı bölgeye girişi engellemek için kullanılan nakliye konteynırlarının yakınında polis memurları ve teçhizatlı askerler duruyor. (Reuters)
Eski Başbakan İmran Han'ın hükümetin erken seçim kararı alması için baskı yapmak üzere planladığı özgürlük yürüyüşü öncesinde, kırmızı bölgeye girişi engellemek için kullanılan nakliye konteynırlarının yakınında polis memurları ve teçhizatlı askerler duruyor. (Reuters)
TT

Pakistan Talibanı, Svat Vadisi'nde haraç kesiyor: ‘İnsanlar istenen parayı öderlerse güvende olacaklarını düşünüyor’

Eski Başbakan İmran Han'ın hükümetin erken seçim kararı alması için baskı yapmak üzere planladığı özgürlük yürüyüşü öncesinde, kırmızı bölgeye girişi engellemek için kullanılan nakliye konteynırlarının yakınında polis memurları ve teçhizatlı askerler duruyor. (Reuters)
Eski Başbakan İmran Han'ın hükümetin erken seçim kararı alması için baskı yapmak üzere planladığı özgürlük yürüyüşü öncesinde, kırmızı bölgeye girişi engellemek için kullanılan nakliye konteynırlarının yakınında polis memurları ve teçhizatlı askerler duruyor. (Reuters)

Pakistan'ın Hayber-Pahtunhva Eyaleti’nin sadece on yıl önce Pakistan ordusu tarafından Taliban ve diğer silahlı gruplardan temizlenen bir bölgesi olan Svat Vadisi'nde şantaj eylemleri tüm hızıyla sürüyor.
Polis ve yerel halk, Svat Vadisi'nde iş adamlarından bağış talep eden Taliban'ın artan gasp hadiselerinin farkında. Bu iş adamlarından bazıları, şayet Taliban'ın taleplerini yerine getirmezlerse korkunç sonuçlarla karışılacakları yönünde tehditler alıyor.
Yerel polis güçlerinin milislerle baş edemediği ifade edilirken, çoğu iş adamının yerel yönetime güvenmediği ve Taliban’a bağış adı altında gasp parası ödemeye devam ettikleri belirtildi.
Haraç kesme, Taliban’ın komşu ülke Afganistan'da iktidara yeniden geldiği Ağustos 2021'den sonra artış gösterdi.
Hareketin üyeleri, Taliban’ın Afganistan'daki zaferinden sonra Pakistan topraklarına dönmeye başladı. Etki alanlarında terör saldırılarına, adam kaçırmalara ve gasp olaylarına karıştılar. Taliban Hareketi, Pakistan askeri operasyonlarının bir sonucu olarak 2009'da bölgeden ayrılmadan önce Svat Vadisi'nde büyük bir varlığa sahipti.
Svat Vadisi’nde görevli bir polis memuru, "Bağış adı altında yapılan bu gasp eylemi, Pakistan Talibanı'nın on yıllık bir uygulamasıdır ve şimdi bu uygulama vadide çarçabuk yayılmaya başlamıştır. Lakin insanlar bize şikayetlerle gelmiyorlar çünkü Taliban Hareketi’ne istenen parayı öderlerse daha güvende olacaklarını düşünüyorlar" dedi.
Pakistan Talibanı'nın terör faaliyetleri 2007 ve 2009 arasındaki dönemde zirveye ulaştı. Taliban Hareketi’nin Afganistan’da iktidara gelmesi, Pakistan Talibanı için güvenli bir sığınak oluşturdu ve örgüt yavaş yavaş eski faaliyetlerini yeniden uygulamaya başladı.
Yerel polisin tahminlerine göre, Svat Vadisi çevresindeki bölgelerdeki varlıklı nüfusun yüzde 80 ila 95'i şu anda Pakistan Talibanı tarafından gasp ediliyor. Pakistanlı Muhmand, "Onların özel bir ödül ve ceza sistemi var. Alternatif bir hükümet kurdular, peki halk onlara nasıl direnecek?” dedi.
Pakistan Talibanı’nın uyguladığı bu sistem genellikle Svat Vadisi'ndeki zengin iş adamlarının istenen tutarı ödemelerini talep eden kısa mesajlar almasıyla başlar ve bunu çoğu zaman parayı ödemezse iş adamını silahlı örgüt üyelerinin ziyaret edeceği tehdidi izler. Ardından iş adamı istenen parayı bir aracıya gönderir ve bu aracı ise parayı doğrudan Taliban’a aktarır.
Hayber-Pahtunhva'daki Bilim ve Teknoloji Bakanı Atıf Han, iki ay önce Pakistan Talibanı’ndan üç gün içinde 8 milyon rupi ödemesini talep eden bir şantaj mektubu aldığını, aksi takdirde öldürüleceğini iddia etti.
Geçtiğimiz günlerde, Svat Vadisi'nde 20 yıldır otelcilik ve ulaşım işiyle uğraşan bir iş adamı, Pakistan Talibanı üyeleri tarafından kendilerine 5 milyon rupi ödemesi için tehdit edildi. Pakistan ordusu ve hükümetinin ülkede süregelen siyasi krizle başa çıkmak için çaba sarf ettiği şu günlerde bu suç faaliyetlerine son vermek için fazlaca meşgul olduğu ifade edildi.



Taliban, Moskova'nın hareketi terör listesinden çıkarmasını ‘önemli bir gelişme’ olarak değerlendirerek memnuniyetle karşıladı

Rusya'nın Afganistan Büyükelçisi Dmitry Zhirnov (solda), Afganistan Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile Kabil'de yaptığı görüşmeden (Arşiv-AFP)
Rusya'nın Afganistan Büyükelçisi Dmitry Zhirnov (solda), Afganistan Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile Kabil'de yaptığı görüşmeden (Arşiv-AFP)
TT

Taliban, Moskova'nın hareketi terör listesinden çıkarmasını ‘önemli bir gelişme’ olarak değerlendirerek memnuniyetle karşıladı

Rusya'nın Afganistan Büyükelçisi Dmitry Zhirnov (solda), Afganistan Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile Kabil'de yaptığı görüşmeden (Arşiv-AFP)
Rusya'nın Afganistan Büyükelçisi Dmitry Zhirnov (solda), Afganistan Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile Kabil'de yaptığı görüşmeden (Arşiv-AFP)

Taliban, Rusya'nın dün hareketi ‘terör örgütü’ olarak sınıflandırmasını kaldırma kararını memnuniyetle karşıladı ve bunu hükümeti ile Moskova arasındaki ilişkilerde ‘önemli bir gelişme’ olarak niteledi.

Afganistan Dışişleri Bakanlığı tarafından 17 Nisan 2025 tarihinde çekilen ve yayınlanan bu fotoğrafta Rusya'nın Afganistan Büyükelçisi Dmitriy Jirnov (solda) Afganistan Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile Kabil'de görüşürken görülüyor. Rusya Yüksek Mahkemesi 17 Nisan'da, Afganistan'ın fiili yöneticileriyle dostane ilişkiler kurmayı amaçlayan sembolik bir jestle Taliban'ın terör örgütü olarak tanımlanmasını kaldırdı. (Afganistan Dışişleri Bakanlığı - AFP)Afganistan Dışişleri Bakanlığı tarafından 17 Nisan 2025 tarihinde çekilen ve yayınlanan bu fotoğrafta Rusya'nın Afganistan Büyükelçisi Dmitriy Jirnov (solda) Afganistan Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile Kabil'de görüşürken görülüyor. Rusya Yüksek Mahkemesi 17 Nisan'da, Afganistan'ın fiili yöneticileriyle dostane ilişkiler kurmayı amaçlayan sembolik bir jestle Taliban'ın terör örgütü olarak tanımlanmasını kaldırdı. (Afganistan Dışişleri Bakanlığı - AFP)

Taliban hükümetinin Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki, Kabil'de Rus Büyükelçi ile yaptığı görüşmede, Rusya'ya bu adım için teşekkür etti. Ofisinden yapılan açıklamaya göre Muttaki bu adımı ‘Afganistan ve Rusya arasındaki ilişkilerde önemli bir gelişme’ olarak nitelendirdi.

Rusya Yüksek Mahkemesi dün Taliban'ın terör örgütleri listesinden çıkarılmasını onayladığını açıklayarak, Moskova ile uluslararası alanda izole edilmiş Kabil arasındaki bağları güçlendirmeyi amaçlayan sembolik bir adım attı.

Rus haber ajansları, davadan sorumlu yargıç Oleg Nefedov'un kapalı bir oturum sonrasında yaptığı açıklamada, “Karar derhal yürürlüğe giriyor” dediğini aktardı.

Karar bu aşamada Taliban hükümetinin Moskova tarafından resmen tanındığı anlamına gelmiyor.

Taliban kararı memnuniyetle karşıladı ve bunu hükümeti ile Moskova arasındaki ilişkilerde ‘önemli bir gelişme’ olarak nitelendirdi.

Rusya Yüksek Mahkemesi Yargıcı Oleg Nefedov, yirmi yılı aşkın süredir terör örgütü olarak sınıflandırılan Taliban'a yönelik yasağın kaldırılmasına ilişkin kararını 17 Nisan 2025 Perşembe günü Moskova'da açıkladı. (AP)Rusya Yüksek Mahkemesi Yargıcı Oleg Nefedov, yirmi yılı aşkın süredir terör örgütü olarak sınıflandırılan Taliban'a yönelik yasağın kaldırılmasına ilişkin kararını 17 Nisan 2025 Perşembe günü Moskova'da açıkladı. (AP)

Rusya Federasyonu Başsavcılığı geçtiğimiz mart ayında, Taliban'ın ‘terörist’ olarak sınıflandırılan ve dolayısıyla yasaklanan örgütler listesinden çıkarılmasını talep etti. Taliban, 11 Eylül 2001'de ABD'de düzenlenen saldırıların ardından 2003'ten beri bu listede yer alıyordu.

Taliban, ABD destekli hükümetin düşmesinin ardından 15 Ağustos 2021'de Afganistan'ın başkenti Kabil'in kontrolünü ele geçirdi ve birkaç gün sonra da ABD askerleri ülkeden tamamen çekildi.

O tarihten bu yana Moskova, terörle mücadelede potansiyel bir ekonomik ortak olarak gördüğü yeni Afgan hükümetiyle ilişkileri normalleştirme sözü verdi.

Ancak bu hükümet, özellikle Afganistan'daki kadın haklarının feci durumu nedeniyle, şu aşamada hiçbir ülke tarafından resmen tanınmış değil.

Rusya'nın yanı sıra Pakistan, Çin, İran ve çoğu Orta Asya ülkesinin Afgan yetkililerle diplomatik ilişkileri var.

Moskova, Taliban elçilerini, hareket iktidara dönmeden önce bile, birçok kez topraklarında kabul etmişti.

Taliban terörle mücadelede bir müttefik

Kremlin ve Kabil arasındaki yakınlaşma, Mart 2024'te Moskova yakınlarında bir konser salonunda terör örgütü DEAŞ'ın Afganistan'da faaliyet gösteren bölgesel kolu DEAŞ Horosan'a mensup dört silahlı kişi tarafından 145 kişinin öldürüldüğü saldırının ardından ivme kazandı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Temmuz 2024'te, Taliban'ı terörle mücadelede bir müttefik olarak gördüğünü söyledi.

Ardından, 2024 yılının sonunda, Rus makamlarının terör örgütü olarak listelenen ve bu nedenle ülkede yasaklanan bir grubu listeden çıkarmasına izin veren yasayı imzaladı.

Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre bu yasa, grubun ‘terörizmi’ desteklemeyi bıraktığına dair ‘gerçek kanıtlar’ varsa, yargının ‘bir örgüt üzerindeki yasağı geçici olarak askıya almasına izin veriyor.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ekim ayında Batı'yı Afganistan'a yönelik yaptırımları kaldırmaya ve on yıllardır savaş halinde olan ülkenin yeniden inşası için ‘sorumluluk’ almaya çağırdı.

Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Sergey Şoygu aralık ayı sonunda Kabil'e gitti. Şoygu ziyaret sırasında, Afganistan ile ‘iş birliğini’ güçlendirmek istediğini açıkladı.

Birçok Taliban lideri 1980'lerde Sovyetler Birliği'nin ülkede on yıl süren savaşı sırasında Moskova'ya karşı savaşmıştı.