Çavuşoğlu: Mısır’a önümüzdeki aylarda büyükelçi ataması olabilir

Çavuşoğlu Mısır’a önümüzdeki aylarda büyükelçi ataması olabilir

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi Doha’da 2022 FIFA Dünya Kupası’nın açılış töreninde (AFP)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi Doha’da 2022 FIFA Dünya Kupası’nın açılış töreninde (AFP)
TT

Çavuşoğlu: Mısır’a önümüzdeki aylarda büyükelçi ataması olabilir

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi Doha’da 2022 FIFA Dünya Kupası’nın açılış töreninde (AFP)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi Doha’da 2022 FIFA Dünya Kupası’nın açılış töreninde (AFP)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen hafta Doha’da Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile yaptığı görüşmede yaşananların bir kısmını açıklarken, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkilerin normalleşmesi için dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde istikşafi görüşmelerin yakında başlayabileceğini ve büyükelçi atamalarının yapılabileceğini duyurdu.
Çavuşoğlu dün yaptığı açıklamada, “Mısır ile Bakan Yardımcıları arasındaki siyasi istişareler yakında tekrar düzenlenebilir. Önümüzdeki aylarda büyükelçi ataması olabilir” dedi.
Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkileri normalleştirmeye yönelik iki tur istikşafi müzakereler Mayıs ve Eylül 2021’de Kahire ve Ankara’da yapıldı.
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri Ekim ayında yaptığı bir açıklamada, uygulamalarında herhangi bir değişiklik olmadığı için Türkiye ile istikşafi müzakerelere devam edilmediğini dile getirdi.
Şukri, yabancı güçlerin henüz Libya’yı terk etmemiş olmasının endişe konusu olduğuna ve bu amaca ulaşmak için kararlı adımların atılmadığına dikkat çekti.
Libya’da kara, deniz ve hava üsleri bulunan Türkiye, geçen ay Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ile askeri ve enerji alanlarında 3 anlaşma imzaladı.
Bu, Mısır, Yunanistan, Avrupa Birliği (AB) ve ABD’nin itirazlarının yanı sıra Libya içinde tepkilere yol açtı.
İki ülke arasındaki ilişkiler, Müslüman Kardeşler’in 2013 yılında yönetimde devrilmesinin ardından, Ankara’nın hareket liderlerine ve muhalif medya organlarına ev sahipliği yapması nedeniyle kötüleşti.
Anadolu Ajansı’nın (AA) haberine göre, Konya Millet Bahçesi’nde düzenlenen etkinlikte gençlerle bir araya gelen Erdoğan, Sisi ile görüşmesine ilişkin şunları söyledi;
“Son dönemde, bir dokuz yıllık süreç içerisinde bir sıkıntı yaşadık. O akşam özellikle de Katar emirinin araya girişiyle bu adımı attık. O sıkıntıyı aştıktan sonra da bir yarım saat, 45 dakika kadar biz Sayın Sisi’yle dar kapsamlı bir görüşme yaptık.  ‘Şimdi alt düzeyde bakanlarımız gidiş gelişleri başlatsınlar, ondan sonra da biz görüşmelerimizi genişletelim, geliştirelim, tüm derdimiz, sizlerle Türkiye arasındaki bu kırgınlığı, dargınlığı gidermek. Akdeniz’de Türkiye-Mısır arasında böyle bir sıkıntı yaşanmaması gerekir’ dedik. Çok farklı bazı şeyler daha aramızda konuştuk. Daha sonra da aldığım bilgi, haberler çerçevesinde kendisi de bu görüşmeden çok mutlu olmuş, aynı mutluluk temennisini biz de ilettik. Şimdi süreç başladı, bakanlarımızla bir süreç devam edecek.”
Türkiye, 2013 yılında Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ile iki sınır belirleme anlaşması imzalayan Mısır ile deniz sınırlarını çizmek istiyor.
Bölgede enerji merkezi olmayı hedefleyen Türkiye, Yunanistan ile kıta sahanlığı konusunda sorunlar yaşıyor.
2020 yılında Doğu Akdeniz’de petrol ve doğal gaz arama amaçlı faaliyetleri, Yunanistan ve AB ile gerilimleri artırdı.
Türkiye, Akdeniz’in enerji kaynakları üzerinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki Türkler kadar kendisinin de hakları olduğu konusunda ısrar ediyor.
Ankara, Fayiz Sarrac başkanlığındaki eski Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti ile Kasım 2019’da iki mutabakat zaptı imzaladı.
Ardından Ekim ayında Dibeybe hükümeti ile petrol enerjisi ve hidrokarbon alanlarında iki mutabakat zaptı imzalandı.
Ancak iki mutabakat zaptı Libya Meclisi’nden onay almadı, ayrıca bölgesel ve uluslararası düzeyde reddedildi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, geçtiğimiz günlerde TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda milletvekillerinin soruları yanıtladı.
Oktay, Ortadoğu’da son dönemde yaşanan jeopolitik dönüşümün bölge ülkelerinin yaklaşımlarına yansıdığını vurgulayarak şu ifadelerle devam etti;
“Ülkemizin bölge sathında yürüttüğü işbirliğini önceleyen tutum, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Suudi Arabistan ve İsrail’le ikili ilişkilerde de yeni bir döneme girilmesiyle neticelendi. Mısır’la da ilişkilerin normalleşmesine yönelik temaslarımız, iki tarafın ortak iradesi, müşterek menfaatleri ve karşılıklı saygı çerçevesinde sürmektedir. Ülkemizin, milletimizin menfaati neyi gerektiriyorsa onu yaptık ve yapıyoruz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan Konya’da yaptığı konuşmada, ayrıca BAE ile ilişkilerin çok iyi olduğunu vurgulayarak, “Aramız daha da iyi olacak inşallah. Bu tabi malum bazı çevreleri rahatsız ediyoruz. Bundan sonraki süreçte Mısır gibi Suriye ile de bu iş yoluna girebilir. Siyasette küslük olmaz” dedi.



Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
TT

Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)

-Arap diplomatik kaynaklar, dün, Suriye'nin geçici Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'nın cumartesi günü Bağdat'ta düzenlenecek Arap zirvesine katılmayacağını açıkladı. Eş-Şara’ya gönderilen resmi davet, İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından sert eleştirilere maruz kalmıştı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre kaynak yaptığı açıklamada, “Suriye Arap Cumhuriyeti Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta düzenlenecek 34. Arap Zirvesi'ne katılmayacak” dedi. Kaynak, “Suriye’yi zirvede Dışişleri Bakanı Esad Şeybani'nin temsil edeceğini” belirtti.

Bağdat, yakın müttefiki Beşşar Esed'in devrilmesinden bu yana komşusu ile yakın ilişkiler kurmak isteyen Şam'a karşı temkinli davranıyor. Ulusal İstihbarat Servisi Başkanı Hamid eş-Şatri başkanlığındaki Irak heyeti, geçen ayın sonlarında Şam'ı ziyaret ederek, güvenlik, ticaret ve terörle mücadele konularında iş birliği konularını görüşmek üzere eş-Şara ve hükümet yetkilileriyle bir araya geldi.

Esed'e en büyük destek Rusya, İran ve Hizbullah'tan gelirken, İran yanlısı Iraklı milisler de Esed'in demokrasi yanlısı protestoları bastırmak için başlattığı kanlı kampanyanın sürdüğü 13 yıllık savaşta rejimi savunmak için mücadele etti. Bu gruplar, sosyal medyadaki destekçileriyle birlikte Şeriat yasalarına karşı sert söylemlerini sürdürüyor.

xsdfrgt

Irak güvenlik kaynakları AFP'ye yaptığı açıklamada, Eş Şara'nın Irak'ta, eski bir tutuklama emri olduğunu ve bu emrin, Şara'nın El Kaide örgütü saflarında ABD ve müttefiklerine karşı savaştığı ve ardından Irak'ta yıllarca hapis yattığı döneme ait olduğunu söyledi.

sdfgthy
Şam sokaklarında devrik Başkan Esed ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in afişi, Mart 2022 (Arşiv-Reuters)

İçişleri Bakanı Abdul Emir el-Şammari, geçen hafta El-Hadath televizyonuna verdiği röportajda, 40 yıllık çatışma ve savaşın ardından göreceli bir istikrara kavuşan Irak'ın, zirveye katılan ileri gelenleri korumak için "kapsamlı güvenlik planları" uygulamaya koyduğunu doğruladı. Irak'ın Şara'nın katılımı için güvenlik garantisi vermesinin istenip istenmediği sorusuna El-Şammari, "Bizden herhangi bir güvenlik garantisi istenmedi ve güvenlik önlemlerimiz herkesi kapsıyor. Bütün konuklar eşit derecede önemlidir" yanıtını verdi.

Zirve ile eş zamanlı olarak Irak İçişleri Bakanlığı cumartesi günü, “11 Mayıs'tan 20 Mayıs'a kadar” gösterilerin yasaklandığını ve “gösteriye yapmaya çalışanların tutuklanacağını” duyurdu.