Bilim insanlarından uyarı: "İklim için yaş mamaları tercih etmeyin"

"Karbon pati izi"ni azaltmak mümkün

Nisanda yayımlanan bir araştırmada besin değeri yüksek vegan mamaların, et ağırlıklı mamalara göre köpeklerin sağlığı için daha iyi olabileceği tespit edilmişti (Unsplash)
Nisanda yayımlanan bir araştırmada besin değeri yüksek vegan mamaların, et ağırlıklı mamalara göre köpeklerin sağlığı için daha iyi olabileceği tespit edilmişti (Unsplash)
TT

Bilim insanlarından uyarı: "İklim için yaş mamaları tercih etmeyin"

Nisanda yayımlanan bir araştırmada besin değeri yüksek vegan mamaların, et ağırlıklı mamalara göre köpeklerin sağlığı için daha iyi olabileceği tespit edilmişti (Unsplash)
Nisanda yayımlanan bir araştırmada besin değeri yüksek vegan mamaların, et ağırlıklı mamalara göre köpeklerin sağlığı için daha iyi olabileceği tespit edilmişti (Unsplash)

Bilim insanları, ıslak mamanın kuru mamaya göre iklim üzerinde daha büyük etkisi olduğunu ortaya koydu. Brezilya'daki Sao Paulo Üniversitesi'nden uzmanlar, evcil hayvan sahiplerinin küçük değişiklerle "karbon pati izi"nin büyük ölçüde azaltılabileceğini ifade etti.
Scientific Reports adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanan araştırmada, Brezilya'daki 618 köpeğin ve 320 kedinin mamaları incelendi. Araştırmacılar sera gazı emisyonu, toprak, su ve gübre kullanımı gibi çevresel etkileri değerlendirdi.
Bulgular, yaş mamaların çevre üzerinde en büyük etkisi olduğunu gösterdi. Günde ortalama 524 kalori tüketen 10 kiloluk bir köpeğin kuru mamayla beslendiğinde yılda 828,37 kilogram karbondioksit emisyonuna yol açacağı tespit edildi. Aynı köpek yaş mamayla beslendiğinde bu karbondioksit miktarı 6 bin 541 kilograma çıktı.
The Guardian, bunun en önemli nedenlerinden birinin mamaların içindeki malzemelerin farklılığı olduğunu yazdı. Zira kuru mamalarda hayvansal bileşenlerin oranı yüzde 45'ken yaş mamalarda bu oran yüzde 90'a çıkıyor.
Vivian Pedrinelli, Fabio A. Teixeira ve Mariana R. Queiroz gibi uzmanların imza attığı çalışmada şu ifadeler kullanıldı:
"Kedi ve köpek sahipleri, evcil hayvanlarını daha yüksek su içeriğine sahip yaş mamalar yerine kuru mamalarla besleyerek, beslenme biçimlerinin çevresel etkisini önemli ölçüde azaltabilir."
Dünyada 840 milyon kedi ve köpek olduğu tahmin ediliyor ve sayıları arttıkça, hayvanları beslemenin çevre üzerindeki etkisi giderek daha fazla inceleniyor.
Araştırmacılar, evcil hayvan mamalarının böcekler gibi alternatif proteinler kullanılarak daha yeşil hale getirilebileceğini ifade ediyor.
Böcek üretiminden kaynaklanan karbondioksit emisyonu, normal etten 10 kat daha az olabiliyor.
Independent Türkçe, The Guardian, Phys.org



Trump’tan Küba radyosuna yayın yasağı: Castro kardeşlerin yapamadığını gerçekleştirdi

Trump ilk döneminde de radyonun fonunda kesintiye gitmişti (Reuters)
Trump ilk döneminde de radyonun fonunda kesintiye gitmişti (Reuters)
TT

Trump’tan Küba radyosuna yayın yasağı: Castro kardeşlerin yapamadığını gerçekleştirdi

Trump ilk döneminde de radyonun fonunda kesintiye gitmişti (Reuters)
Trump ilk döneminde de radyonun fonunda kesintiye gitmişti (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, Florida’dan Küba'ya İspanyolca haber akışı sağlayan Radyo Marti’nin faaliyetlerine son verdi.  

New York Times (NYT), Trump yönetiminin cumartesi günü gönderdiği bir e-postayla 40 yıllık Radyo Marti’nin faaliyetlerinin sonlandırılacağını duyurduğunu aktarıyor.

ABD’de yaşayan ve 2021’de Küba’da patlak veren protestoları destekleyen Ramon Saul Sanchez, bu haberin radyo çalışanlarının kendisiyle söyleşi yapmayı planladığı sırada geldiğini belirtiyor:

Kafaları çok karışmıştı. Bana ‘İşimize son verildiğini öğrendik. Gitmemiz gerekiyor’ dediler.

Trump, başta Amerika’nın Sesi (VOA) olmak üzere federal hükümet tarafından finanse edilen bazı medya kuruluşlarında bütçe ve personel sayısının azaltılması kararını vermişti.

Kararda, VOA, Özgür Avrupa ve Asya Radyosu’yla Küba'ya İspanyolca haber akışı sağlayan Radyo Marti'ye ev sahipliği yapan ABD Küresel Medya Ajansı'nın fonksiyonlarının minimum seviyeye çekilmesi yönünde talimatlar yer almıştı.

VOA çalışanları ve bazı medya örgütleri, “hukuka aykırı” olduğu gerekçesiyle kararı mahkemeye taşımıştı.

ABD Kongresi’ndeki Küba kökenli üç siyasetçiden biri olan Mario Diaz-Balart, Trump’la görüşerek radyonun faaliyetlerinin yeniden başlamasını talep edeceğini belirtiyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı ise “durumun karmaşık ve değişken olduğunu” bildiriyor. Trump’ın atadığı Dışişleri Bakanı Marco Rubio da Küba kökenli. Cumhuriyetçi liderin Latin Amerika Özel Temsilcisi Mauricio Claver-Carone sınırlı da olsa radyonun faaliyetlerini sürdüreceğini düşündüğünü ifade ediyor.

Radyo, 1983’te dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan tarafından kurulmuştu. Fidel Castro ve Küba Komünist Partisi karşıtı lobicilik faaliyetleriyle tanınan Küba kökenli iş insanı Jorge Mas Canosa’nın talebiyle hayata geçirilen radyo, Soğuk Savaş’ta adaya sansürsüz yayın yapmayı hedefliyordu.

NYT, Trump’ın bu kararla “Castro kardeşlerin 40 yıldır yapamadığını tek hamlede gerçekleştirdiğini” yazıyor.

Diğer yandan Radyo Marti, Soğuk Savaş'tan kalma modası geçmiş bir yayın kuruluşu olarak da görülüyordu. Radyoyu eleştirenler, Küba’daki komünist yönetim hakkında tek taraflı yayınlar yapıldığına dikkat çekiyor. Radyo, defalarca Kongre raporlarına konu olan yolsuzluk skandallarına da karışmıştı. Kuruluşa bağlı televizyon kanalı TV Marti ise Küba’da o kadar sık engellendi ki adada “Görünmeyen TV” diye adlandırılıyor.

ABD'nin Küba'ya yönelik ambargoları ilk kez 1960'da başlatıldı ve ilerleyen yıllarda kapsamı daha da genişletildi. Öte yandan ABD'nin Küba'ya yönelik ambargosunu kaldırmasına dair karar tasarısı 2012'den bu yana her yıl Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda (BMGK) kabul ediliyor. Fakat bağlayıcılığı bulunmayan BMGK kararı sadece tavsiye niteliği taşıyor ve uluslararası toplumun tutumunu gösteriyor.

Independent Türkçe, New York Times, El Pais