عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

İsrail'de zorunlu askere alınan kadınların dörtte biri tacize uğruyor

Kadın askerlerin yüzde 70'i şikayetleriyle ilgili işlem yapılmadığını söyledi

İsrail'de zorunlu askerlik hizmetini orduda yerine getirmek istemeyenler, polis teşkilatı ya da hapishanedeki birimler bünyesinde görev yapabiliyor (Reuters)
İsrail'de zorunlu askerlik hizmetini orduda yerine getirmek istemeyenler, polis teşkilatı ya da hapishanedeki birimler bünyesinde görev yapabiliyor (Reuters)
TT
TT

İsrail'de zorunlu askere alınan kadınların dörtte biri tacize uğruyor

İsrail'de zorunlu askerlik hizmetini orduda yerine getirmek istemeyenler, polis teşkilatı ya da hapishanedeki birimler bünyesinde görev yapabiliyor (Reuters)
İsrail'de zorunlu askerlik hizmetini orduda yerine getirmek istemeyenler, polis teşkilatı ya da hapishanedeki birimler bünyesinde görev yapabiliyor (Reuters)

İsrail Devlet Denetleme Kurumu, zorunlu askerlik görevini yapan kadınların dörtte birinin cinsel tacize uğradığını bildirdi.
Kurumun pazartesi yayımladığı raporda, zorunlu askerlik görevini son üç yıl içinde İsrail Polisi, İsrail Sınır Polisi ve İsrail Hapishane Teşkilatı'nda yapmış ya da hâlâ görevine devam eden 13 bin erkek ve kadın askere ankete katılma çağrısı yaptı.
Ankete katılan 1275 kişiden 644'ü kadındı. Kadın askerlerin 4'te biri, yani 161 kişi 24 aylık zorunlu askerlik görevini yaparken cinsel tacize uğradığını söyledi.
Ayrıca bu kişilerin yüzde 70'i şikayetleriyle ilgili gerekli işlemlerin yapılmadığını savundu. Buna göre kadın askerlerin yüzde 44'ü şikayetlerine yönelik düzgün işlem yürütülmediğini söylerken, yüzde 26'sıysa şikayetlerinin hiç değerlendirmeye alınmadığını belirtti.
Raporda, İsrail Polisi'ndeki kadın askerlerin yüzde 22'siyle Sınır Polisi'nde görev yapanların yüzde 27'sinin zorunlu askerlik görevi sırasında cinsel tacize uğradığı belirtildi. Bu oran, hapishanede görev yapan kadın askerler içinse yüzde 38.
Polis biriminde yaşanan vakalarda cinsel taciz suçunu işleyen kişilerin yüzde 62'sinin kadrolu çalışanlar olduğu ifade edildi. Bu oran Sınır Polisi'nde yüzde 41, Hapishane Teşkilatı'ndaysa yüzde 51 oldu.
Polis bünyesinde cinsel taciz vakalarının yüzde 18'ininse amirler tarafından gerçekleştirildiği aktarıldı. Bu oranın Sınır Polisi'nde yüzde 21, Hapishane Teşkilatı'ndaysa yüzde 17 olduğu paylaşıldı.
Bunun yanı sıra sivillerin ve tutukluların da kadın askerlere cinsel tacizde bulunduğu belirtildi. Polis bünyesinde bu vakaların oranı yüzde 17'yken, Sınır Polisi'nde yüzde 14, Hapishane Teşkilatı'ndaysa yüzde 24 oldu.
Sınır Polisi'nin bağlı olduğu İsrail Polisi, cinsel taciz şikayetleriyle ilgili gerekli işlemlerin yapılmadığı iddialarını reddetti.
Hapishane Teşkilatı'ysa rapordaki sorunlarla ilgili harekete geçildiğini ve hapishanelerde görev yapan kadın askerler için acil yardım hattı hizmeti başlatıldığını bildirdi.
İsrail Devlet Denetçisi Matanyahu Englman, yeni Ulusal Güvenlik Bakanı olacak radikal sağcı Itamar Ben-Gvir'in söz konusu sorunlarla mücadele etmek için "bir an evvel önlem alması gerektiğini" söyledi.
Yeni koalisyon hükümetinde Binyamin Netanyahu, işgal altındaki Filistin topraklarında görev yapan 2 bin kişilik Sınır Polisi'nin de Ulusal Güvenlik Bakanlığı'na bağlanacağını duyurmuştu.
Öte yandan bakanlık görevinin, Filistinlilere karşı ırkçı söylemleriyle tanınan Otzma Yehudi (Yahudi Gücü) partisi lideri Ben-Gvir'e verilmesi tepki de toplamıştı.
2019'da emekliye ayrılan ve Netanyahu blokuna muhalif Ulusal Birlik ittifakından milletvekili olan eski İsrail Genelkurmay Başkanı Gadi Eizenkot, kararı "acı bir şaka" diye nitelemişti.
Independent Türkçe, Haaretz, Times of Israel, Jerusalem Post

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

İran-İsrail Savaşı’nın kaybedenleri ve kazananları

Analistlere göre İran halkı protesto gösterilerinden saldırgan yabancı güçlerle iş birliği yapmayı reddettiği için uzak duruyor (AFP)
Analistlere göre İran halkı protesto gösterilerinden saldırgan yabancı güçlerle iş birliği yapmayı reddettiği için uzak duruyor (AFP)
TT
TT

İran-İsrail Savaşı’nın kaybedenleri ve kazananları

Analistlere göre İran halkı protesto gösterilerinden saldırgan yabancı güçlerle iş birliği yapmayı reddettiği için uzak duruyor (AFP)
Analistlere göre İran halkı protesto gösterilerinden saldırgan yabancı güçlerle iş birliği yapmayı reddettiği için uzak duruyor (AFP)

Yusuf Azizi

İsrail Hava Kuvvetleri, 13 Haziran'da İran’a geniş çaplı bir saldırı düzenledi ve Tahran buna füzeler ve insansız hava araçlarıyla (İHA) karşılık verdi. Çatışmalar, 23 Haziran'a kadar devam etti ve ABD, 21 Haziran cumartesi günü B-2 bombardıman uçaklarıyla İran’ın Fordo, Natanz ve İsfahan'daki nükleer tesislerini bombaladıktan sonra arabuluculuk yapmaya başladı.

Bu makalede İran ve İsrail'deki başlıca aktörlere odaklanarak bölgeyi sarsan bu savaşta şimdiye kadar kaybedenleri ve kazananları tespit etmeye çalıştım. Bu aktörlere, savaşın sonucunda ya da daha sonraki bir aşamada İsrail'in desteğiyle mevcut rejimin devrilmesi durumunda onun yerine geçebilecek İranlı muhalefet güçleri de dahil.

Zafer mi, yenilgi mi?

Tahran'dan başlayalım. İran rejimi özellikle 7 Ekim 2023'te Hamas ve müttefiklerinin İsrail'e düzenlediği saldırının ardından Lübnan, Suriye ve Irak'taki müttefiklerinin aldığı darbelerden sonra böyle bir çatışmaya hazırdı. İran ve İsrail, her biri kendi perspektifinden zaferin onda olduğunu iddia etti. İsrail, 1948'deki kuruluşundan bu yana eşi ve benzeri görülmemiş füzeli saldırılara uğrarken söz konusu saldırılarda, konutlar, hükümet binaları ve hassas araştırma ve güvenlik merkezleri vuruldu. Saldırının yol açtığı hasarın ayrıntıları halen gizli tutuluyor. Ayrıca Ben Gurion Havaalanı tamamen felç oldu. İsrail ağır ekonomik kayıplar yaşadı. Onlarca asker ve sivil öldürüldü.

Ancak İsrail’in ağır yaptırımların uygulandığı İran'ın aksine, başta ABD olmak üzere Batılı müttefiklerinden doğrudan destek görecek ve bu da hızlı bir şekilde toparlanmasını sağlayacağına şüphe yok. İran ise çok ağır darbeler aldı. İran çok sayıda askeri komutanının ve güvenlik yetkilisini kaybetti, önde gelen nükleer bilim adamları suikasta kurban gitti, askeri üsler, nükleer tesisler ve ekonomik merkezler yakın vadede telafi edilemeyecek şekilde zarar gördü. Bu durum, İsrail istihbaratının İran’daki kurumlara derinlemesine sızması ve ülkenin hava sahasına daha önce eşi ve benzeri görülmemiş bir şekilde girmesinin bir sonucuydu.

Buna rağmen İsrail, İran rejimini devirmeyi veya liderlerini tamamen ortadan kaldırmayı başaramadı. İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney saldırının ilk günlerinde ortadan kayboldu. Bu yüzden İran'ın zafer iddiası sadece propagandadan ibaret gibi görünüyor. Çünkü durum, İsrail'in saldırıları sonrasında Lübnan'daki Hizbullah'ın başına gelenlere benziyor. Bu saldırılar, İsrail'in istediği zaman bombardıman yapabildiğini, İran'ın da füze saldırılarıyla karşılık vereceğini hesaba kattığını gösterdi. Bu yüzden orta ve uzun vadede İran rejimi bu savaşın başlıca kaybedeni olarak nitelendirilebilir.

Kaçırılan fırsatlar

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran’a karşı başlayan saldırının ilk saatlerinde İran halkını rejime karşı ayaklanmaya çağırdı. Eski İran Şahı’nın oğlu Rıza Pehlevi de bu çağrıları tekrarladı. Ancak bu çağrılar ne başkent Tahran'da ne de diğer şehirlerde kayda değer bir yanıt buldu, aksine başkentin nüfusunun yaklaşık yarısı hava saldırılarından kaçmak için ülkenin kuzeyine kaçtı. Analistlere göre İran halkı gösterilere katılmaktan, saldırgan bir yabancı güçle iş birliği yapmayı reddetmeleri ve Afganistan, Irak ve Libya'daki trajik senaryoların tekrarlanmasından korkmaları nedeniyle kaçındı.

Entelektüeller, yazarlar ve sanatçılar bu reddi dile getirdiler. İran'da, özellikle Tahran ve Fars bölgelerinde rejimin popülaritesinin keskin bir şekilde düşmesine rağmen, milliyetçi, ulusalcı ve mezhepçi duygular, 2022 yılında Mehsa Amini’nin kıyafet uygulamasına riayet etmediği için polis tarafından gözaltına alındığı sırada hayatını kaybetmesinin ardından başlayan protesto gösterilerinde olduğu gibi ayaklanmaların çıkmasını engelledi. Azerbaycan ve Ahvaz (Huzistan) eyaletlerinde de Rıza Pehlevi'nin iktidara geri dönme endişelerinin arttığı bir ortamda, İsrail saldırısını desteklemek kabul edilebilir bir seçenek değildi.

Sınırlı bir kazanım ve beklenen bir yenilgi

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı analize göre İran ve İsrail rejimlerinin açıkça ifade ettikleri coşkuya rağmen, Tahran için durum geçici bir zaferden öteye geçmiyor. Vatandaşların evlerine dönmeleri, otoritenin zayıflığı, yaşam krizinin derinleşmesi ve enflasyonun yükselmesi nedeniyle hissettikleri güvensizliği ortadan kaldırmadı. Bu durum, özellikle Fars olmayan etnik grupların yaşadığı bölgelerde yeni ayaklanmaların patlak vermesine ve hatta Devrim Muhafızları tarafından bir iç darbeye yol açma tehlikesi yaratıyor.

Bir uydu kanalı, Netanyahu’nun saldırıdan üç gün önce Rıza Pehlevi ile görüştüğünü ve İran halkını harekete geçirme konusunda anlaştıklarını bildirdi. Ancak halkı harekete geçiremediler. Çünkü iki tarafın ilişkileri, merhum İran Şahı ve Tel Aviv arasında tarihi bir yakınlığa dayanıyor. Pehlevi, 2023 nisanında İsrail'i ziyaret etmiş ve bu ziyaret İran’da yaygın tartışmalara yol açmıştı.

Gerçek kaybedenler ve kazananlar

İlk kaybedenler, açıkça İsrail'in tarafını tutarak İran halkının güvenini kaybeden Rıza Pehlevi'dir. Pehlevi, daha önceki tutumlarıyla diğer milletlerin haklarını inkar ettiği için onların desteğini de kazanamamıştı. İkinci kaybedenler ise İran'daki, özellikle de Ahvaz’daki ekonomik merkezlerin bombalanmasından memnun olanlar oldu. Bu tesisler Ahvazlılara aittir. Bu kişiler, saldırının rejimi yıkacağını sansalar da halk bu çağrılara yanıt vermedi.

Ayrıca, İran rejiminin ve monarşi akımının ezeli düşmanı olan Halkın Mücahitleri Örgütü’nün (HMÖ) tutumu da dikkat çekiciydi. Örgüt, daha önce Amerikan sağıyla ilişkileri olmasına rağmen İsrail saldırısını desteklemekten kaçınıp‘ne uzlaşı ne savaş’ sloganını benimsedi. Üçüncü çözümün halkın elinde demokratik değişim ve organize direniş olduğunu söyledi. Böylece, Irak-İran Savaşı sırasında Saddam Hüseyin ile ittifak kurarak güvenilirliğini büyük ölçüde yitirdiği tarihi hatasını tekrarlamaktan kaçınmaya çalıştı.

Görünüşe göre İran rejimi, güvenlik durumunu yeni bir baskı kampanyası başlatmak için kullanacak ve bu kampanya, Mossad ile iş birliği yaptığı gerekçesiyle idamların uygulanmasını da içerebilir. Ancak gerçek casusluk ağları, derin bir yolsuzluk sistemiyle yönetilen devletin iç yapısında halen korunaklı halde olabilir. Öte yandan bu çatışmanın en büyük kazananı ABD Başkanı Donald Trump olabilir. Washington, askeri operasyona katıldı ve savaşı sona erdiren arabuluculuk sürecini yönetti, bu da onu en etkili aktör ve siyasi açıdan en büyük kazanan yaptı.