Cezayir ve Tunus başbakanları, göç, Libya ve sınır güvenliği konularını görüştü

En eski muhalefet partisi, Madrid ile olan anlaşmazlığında Tebbun hükümetine destek verdiğini açıkladı.

Cezayir Başbakanı Eymen bin Abdurrahman, Tunuslu mevkidaşını kabul etti (Şarku’l Avsat)
Cezayir Başbakanı Eymen bin Abdurrahman, Tunuslu mevkidaşını kabul etti (Şarku’l Avsat)
TT

Cezayir ve Tunus başbakanları, göç, Libya ve sınır güvenliği konularını görüştü

Cezayir Başbakanı Eymen bin Abdurrahman, Tunuslu mevkidaşını kabul etti (Şarku’l Avsat)
Cezayir Başbakanı Eymen bin Abdurrahman, Tunuslu mevkidaşını kabul etti (Şarku’l Avsat)

Tunus Başbakanı Necla Buden, Cezayir’de Libya krizini, iki ülke artan göç sorununu, ortak sınırlardaki güvenlik durumunu ve Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun’un Tunus ziyareti sırasında imzalanan anlaşmaların uygulanması meselesini ele aldı.
Cezayir Başbakanlığı, Başbakan Eymen bin Abdurrahman’ın Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra ve Çevre ve Yenilenebilir Enerjiler Bakanı Samiye Movalfi’nin de eşliğinde başkentteki uluslararası havaalanında Tunuslu mevkidaşını karşıladığı fotoğrafları yayınladı. Bir günlük ziyaret hakkında herhangi bir ayrıntıya ise yer verilmedi.
Buden’in, ülkesine dönmeden önce akşam saatlerinde Muradiye Sarayı’nda Cumhurbaşkanı Tebbun ile görüşmesi bekleniyor.
İki Mağrip komşusu arasındaki ilişkilerin gelişimini takip eden kaynaklar, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada, Buden’in başkent Tunus’ta Tebbun ve Kays Said arasında 2021 sonunda imzalanan 27 anlaşmanın uygulanmasını görüşmek üzere Cezayir’e geldiğini söyledi. Kaynaklar, iki ülke arasındaki sınır ötesi kaçakçılık ve uyuşturucu ticareti sorunları da dahil olmak üzere, ortak öneme sahip güvenlik ve insani meselelerin varlığına dikkati çekti.
Aynı kaynaklara göre yüzlerce Tunuslu ve Cezayirli gencin Akdeniz’de geleneksel botlarla İtalya ve İspanya kıyılarına göç etmesi ve iki ülkenin göçü durdurmak için yaptığı iş birliği, Buden’in ziyareti sırasında ele aldığı konulardan birini oluşturdu.
İki ülke, bu insani krizle başa çıkmak için güvenli caydırma yöntemini benimserken, her iki ülkedeki sivil toplum kuruluşları ve medya organları da gençleri yurtdışına göç etmekten caydırmak amacıyla iş, hastanelerde tedavi ve eğitim gibi temel sosyal hizmetlerin sağlanması, düşünce özgürlüğüne saygı gösterilmesi çağrısı yaptı.
Tebbun’un Tunus ziyareti sırasında imzalanan anlaşmalar arasında yargı, içişleri, enerji, orta ve küçük sanayiler, gelişmekte olan işletmeler ve ilaç endüstrisi, çevre, din işleri, eğitim, mesleki eğitim, balıkçılık, medya ve kültürle ilgili alanlar da vardı. O dönemde iki cumhurbaşkanı, yaptıkları ortak açıklamada ‘Libya konusunda sürekli koordinasyon’ ve ‘ülkenin istikrarının sağlanması için paralı askerlerden kurtulma zorunluluğu’ üzerinde durmuştu.
Öte yandan Cezayir hükümeti, İspanya hükümetinin geçtiğimiz Mart ayında Fas’ın Batı Sahra’da özerklik planına destek verdiğini açıklamasından bu yana, İspanya ile yaşadığı anlaşmazlıkta en önemli muhalefet partisi olan Sosyalist Güçler Cephesi’nin desteğini aldı.
Sosyalist Güçler lideri Hekim Belhasel, Madrid’de Cumartesi günü çalışmaları sona eren Sosyalist Enternasyonal Kongresi’ne katılımı sırasında yaptığı konuşmada, “İspanya’nın stratejik boyutlara sahip tavrı, bir gerilemeye tanık oldu. Bu durum, Cezayir makamlarının, ikili Dostluk, İşbirliği ve İyi Komşuluk Anlaşması’nı askıya almasına yol açtı. Bu, Cezayir açısından meşru bir tepkidir” ifadelerini kullandı.
Devrimci Hüseyin Ait Ahmed tarafından kurulan ve yönetilen partinin tavrı, genellikle ülke yetkililerine ve kararlarına karşı serttir.
Aynı şekilde Cezayir de Madrid ile her türlü ticari ve ekonomik işbirliğini durdurdu. Ayrıca Sahra konusundaki tarafsızlığı sona erdiğinden ve Fas ile Cezayir destekli ‘Polisario’ arasındaki tartışmalı bölgede ‘özerk yönetim önerisine’ destek verdiğinden beri (yıllık sözleşmeler dışında) ek doğal gaz sağlamayı da reddetti.
Cezayir, öfkesinin doruğa ulaştığını gösteren bir adımla 19 Mart 2022’de Madrid’deki büyükelçisini geri çekerek, daha sonra ise onu Paris’e gönderdi. Henüz söz konusu pozisyona yeni bir diplomat atamadı. Aynı şekilde 2002 yılında imzalanan ve iki Akdeniz komşusu arasındaki her türlü işbirliğini tanımlayan ‘Dostluk Anlaşması’nı da askıya aldı.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.