Fas Kralı’ndan kültürel mirasın korunması için uluslararası iş birliği çağrısı

Fas Kralı 6. Muhammed (Getty)
Fas Kralı 6. Muhammed (Getty)
TT

Fas Kralı’ndan kültürel mirasın korunması için uluslararası iş birliği çağrısı

Fas Kralı 6. Muhammed (Getty)
Fas Kralı 6. Muhammed (Getty)

Fas Kralı 6. Muhammed 28 Kasım’da yaptığı açıklamada, ‘somut olmayan kültürel mirasın korunması alanında çok taraflı uluslararası iş birliğinin güçlendirilmesi ve bu iş birliğinin korunması için deneyim ve fikir alışverişinde bulunulması’ çağrısı yaptı.
Fas Kralı, Rabat’ın ev sahipliğinde Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) ‘Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi Hükümetler Arası Komitesi’nin 17’inci oturumunda katılımcılara hitaben yazdığı bir mesajda ‘çoklu kültürel kolları ve tarihin derinliklerine uzanan tarihsel bağları ile zengin bir insanlık mirası olarak, gençleri mirasımızın önemi ve ona özen gösterme konusunda eğitmenin en etkili yollarını arama’ çağrısında bulundu.
Kral 6. Muhammed, hükümetin genel sekreteri Muhammed el-Hacvi tarafından okunan mesajda, ‘zengin kültürel mirası, somut olmayan mirasın bileşenlerini, çağın gelişimine ve dünyanın karşı karşıya olduğu dijital ve teknolojik zorluklara uygun olarak dijitalleştirme’ gerekliliğine dikkat çekildi.  
Fas Kralı açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Atalarımızdan kalan kültürel mirasa çocuklarımızın ilgisinin devam etmesi için dijital dönüşümlere ayak uydurmalı ve kültürel miras olarak bilinen değerli dijital içerikler üretmekle meşgul olmalıyız. Bu oturum, katılımcı ülke heyetleri, uzmanlar ve kültürel mirasla ilgilenenler için nesnel bir bilimsel vizyon belirginleştirmek, somut olmayan kültürel mirasın korunması ve sürdürülmesine yönelik geçerli ve etkili önerilerde bulunmak ve gelişimine ve ilerlemesine yardımcı olan sonuçlar sunmak amacıyla bir fırsat oluşturmaktadır.”
Fas Kralı 6. Muhammed, foruma ev sahipliği yapmak üzere Rabat şehrinin seçimi ile ilgili olarak da şunları söyledi:
“Bu durum, küresel bir kültür kutbu sayılan bu tarihi şehrin büyük kültürel parıltısının bir sonucu olarak gelişti. Rabat, 2022 yılında da Afrika kültürünün, ayrıca İslam dünyasının kültür başkenti seçildi. Seçkin coğrafi konumu, onu Fenike, Roma, İslam, Endülüs ve Avrupa gibi farklı medeniyetler için bir merkez haline getirdi. Ayrıca konumu, 2012 yılında UNESCO tarafından dünya mirası olarak sınıflandırılmaya olanak tanıdı. Bugün dünyanın yaşadığı hızlı dönüşümler ışığında, özleşmenin amaçlarını ilerleterek, ülkelerin sahip olduğu somut olmayan mirasın parıltısını vurgulamak için çalışmak ve onu korumak amacıyla önlemler almak gerekli hale geldi. Fas, bunu uygulamaya isteklidir.”
Kral 6. Muhammed, görevi bu alanda elde edilen kazanımları değerlendirmek olan ‘Ulusal Somut Olmayan Kültürel Miras Merkezi’nin kurulduğuna dikkat çekti. “Bu durum, Sözleşme’nin kültürel mirasa verdiği özel önem bağlamında gelişirken, Sözleşme’nin içeriğini harekete geçirmeyi amaçlamaktadır” dedi.
Fas Kralı ayrıca, söz konusu iş birliğinin seviyesini yükseltme konusundaki kararlılığını ve ülkesinin çok taraflı uluslararası eylemde etkin ve sorumlu bir şekilde yer alma konusundaki arzusunu da dile getirdi.
Diğer yandan UNESCO Genel Direktörü, uzmanların, sivil toplum kuruluşlarının ve yaşayan mirasla ilgilenen kurumların temsilcilerinin bu uluslararası etkinliğe yönelik geniş katılımından büyük memnuniyet duyduğunu ifade etti. Genel Direktör ayrıca, Kral 6. Muhammed’e de kültüre ve UNESCO’nun çeşitli faaliyetlerine ve girişimlerine devam eden bağlılığı ve çok taraflı eylem çerçevesinde barışa hizmet ettiği için içten teşekkürlerini sundu.
 



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.