Fas Kralı’ndan kültürel mirasın korunması için uluslararası iş birliği çağrısı

Fas Kralı 6. Muhammed (Getty)
Fas Kralı 6. Muhammed (Getty)
TT

Fas Kralı’ndan kültürel mirasın korunması için uluslararası iş birliği çağrısı

Fas Kralı 6. Muhammed (Getty)
Fas Kralı 6. Muhammed (Getty)

Fas Kralı 6. Muhammed 28 Kasım’da yaptığı açıklamada, ‘somut olmayan kültürel mirasın korunması alanında çok taraflı uluslararası iş birliğinin güçlendirilmesi ve bu iş birliğinin korunması için deneyim ve fikir alışverişinde bulunulması’ çağrısı yaptı.
Fas Kralı, Rabat’ın ev sahipliğinde Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) ‘Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi Hükümetler Arası Komitesi’nin 17’inci oturumunda katılımcılara hitaben yazdığı bir mesajda ‘çoklu kültürel kolları ve tarihin derinliklerine uzanan tarihsel bağları ile zengin bir insanlık mirası olarak, gençleri mirasımızın önemi ve ona özen gösterme konusunda eğitmenin en etkili yollarını arama’ çağrısında bulundu.
Kral 6. Muhammed, hükümetin genel sekreteri Muhammed el-Hacvi tarafından okunan mesajda, ‘zengin kültürel mirası, somut olmayan mirasın bileşenlerini, çağın gelişimine ve dünyanın karşı karşıya olduğu dijital ve teknolojik zorluklara uygun olarak dijitalleştirme’ gerekliliğine dikkat çekildi.  
Fas Kralı açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Atalarımızdan kalan kültürel mirasa çocuklarımızın ilgisinin devam etmesi için dijital dönüşümlere ayak uydurmalı ve kültürel miras olarak bilinen değerli dijital içerikler üretmekle meşgul olmalıyız. Bu oturum, katılımcı ülke heyetleri, uzmanlar ve kültürel mirasla ilgilenenler için nesnel bir bilimsel vizyon belirginleştirmek, somut olmayan kültürel mirasın korunması ve sürdürülmesine yönelik geçerli ve etkili önerilerde bulunmak ve gelişimine ve ilerlemesine yardımcı olan sonuçlar sunmak amacıyla bir fırsat oluşturmaktadır.”
Fas Kralı 6. Muhammed, foruma ev sahipliği yapmak üzere Rabat şehrinin seçimi ile ilgili olarak da şunları söyledi:
“Bu durum, küresel bir kültür kutbu sayılan bu tarihi şehrin büyük kültürel parıltısının bir sonucu olarak gelişti. Rabat, 2022 yılında da Afrika kültürünün, ayrıca İslam dünyasının kültür başkenti seçildi. Seçkin coğrafi konumu, onu Fenike, Roma, İslam, Endülüs ve Avrupa gibi farklı medeniyetler için bir merkez haline getirdi. Ayrıca konumu, 2012 yılında UNESCO tarafından dünya mirası olarak sınıflandırılmaya olanak tanıdı. Bugün dünyanın yaşadığı hızlı dönüşümler ışığında, özleşmenin amaçlarını ilerleterek, ülkelerin sahip olduğu somut olmayan mirasın parıltısını vurgulamak için çalışmak ve onu korumak amacıyla önlemler almak gerekli hale geldi. Fas, bunu uygulamaya isteklidir.”
Kral 6. Muhammed, görevi bu alanda elde edilen kazanımları değerlendirmek olan ‘Ulusal Somut Olmayan Kültürel Miras Merkezi’nin kurulduğuna dikkat çekti. “Bu durum, Sözleşme’nin kültürel mirasa verdiği özel önem bağlamında gelişirken, Sözleşme’nin içeriğini harekete geçirmeyi amaçlamaktadır” dedi.
Fas Kralı ayrıca, söz konusu iş birliğinin seviyesini yükseltme konusundaki kararlılığını ve ülkesinin çok taraflı uluslararası eylemde etkin ve sorumlu bir şekilde yer alma konusundaki arzusunu da dile getirdi.
Diğer yandan UNESCO Genel Direktörü, uzmanların, sivil toplum kuruluşlarının ve yaşayan mirasla ilgilenen kurumların temsilcilerinin bu uluslararası etkinliğe yönelik geniş katılımından büyük memnuniyet duyduğunu ifade etti. Genel Direktör ayrıca, Kral 6. Muhammed’e de kültüre ve UNESCO’nun çeşitli faaliyetlerine ve girişimlerine devam eden bağlılığı ve çok taraflı eylem çerçevesinde barışa hizmet ettiği için içten teşekkürlerini sundu.
 



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.