Irak Başbakanı Sudani ve Koordinasyon Çerçevesi ‘Kazımi dönemini şeytanlaştırmaya’ mı çalışıyor?

Irak eski Başbakanı Mustafa Kazımi Ekim ayında görevi Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani’ye görevi devrederken (AFP)

Irak siyasi meseleleriyle ilgilenenler ve gözlemciler, Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani hükümetini kuran Şii Koordinasyon Çerçevesi’nin bugünlerde aktif olarak eski Başbakan Mustafa Kazımi dönemini ‘yok etmeye’ çalıştığını konuşuyor.
Bu konudaki konuşmalar, Kazımi ve yardımcılarından oluşan büyük bir grubu ve ona yakın olanları etkileyen bazı eylemlere dayanıyor.
İran Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ile birlikte ABD tarafından 2020’de öldürülen Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis lakaplı Cemal Cafer’in kardeşi Muhammed Hasan Cafer, Ulusal İstihbarat Servisi Başkanlığı döneminde suikaste katkıda bulunduğu iddiasıyla Kazımi hakkında dava açtı.
Kazımi aleyhindeki şikayete ek olarak, başbakanlığı sırasında (2020-2022) yanında çalışan ve onunla bağlantılı olan yardımcıları ve ekibinin çoğu için görevden almalar ve gözaltı emirleri devam ediyor.
Yolsuzlukla Mücadele Yüksek Komisyonu, dün Ulusal İstihbarat Servisi  eski başkanı ve Kazımi’nin ofisinin eski müdürü Raed Cuhi hakkında ‘kurum genel müdürlerinden biri hakkında çıkarılan yakalama kararının uygulanmasındaki gevşeklik’ nedeniyle yurtdışına çıkış yasağı getirdiğini duyurdu.
Aynı zamanda, İçişleri Bakanı Abdulemir Şemmeri, bazı üst düzey subayların görevlerinden alınması yönünde talimat verdi.
Görevden alınanlar arasında Kazımi’ye yakın isimlerden olan Federal İstihbarat ve Soruşturma Daire Müsteşarı Ahmed Ebu Raghef de yer alıyor.
Bundan önce Başbakan Muhammed Sudani, Ekim 2021 seçimlerinden sonra Kazımi’nin verdiği yüzlerce talimat ve üst düzey hükümet pozisyonlarına yönelik atamaları iptal etti.
Yerel gözlemciler, Sudani hükümeti ve arkasındaki Koordinasyon Çerçevesi’nin eski Başbakan Kazımi dönemini ‘yok etme’ konusunda kararlı olduğuna inanıyor.
Gözlemcilere göre, Koordinasyon Çerçevesi, Kazımi döneminin şeytanlaştırılarak, ‘ülkenin durumunu düzeltmenin Kazımi’nin mahvettiklerini düzeltmekten ibaret’ gibi davranıyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan, olaylara aşina olan bir kaynak, “Her ne kadar Koordinasyon Çerçevesi o dönemden en çok yararlanan siyasi güçler olsa da, mesele Kazımi dönemini yok etmek değil, onu çarpıtma stratejisidir” yorumunda bulundu.
İsminin gizli kalmasını tercih eden kaynak açıklamasına şu ifadelerle devam etti;
“Kazımi döneminde yaşananları büyüten ve şeytanlaştıran bu hareketin asıl amacı, özellikle Kazımi hükümetindeki birçok yetkilinin mevcut hükümette yeniden kullanıldığı derin devletlerini yeniden kurmaktır. Ancak yeni hegemonların şartlarına göre Kazımi döneminde dengesi biraz bozulan derin devletlerini yeniden yapılandırmanın peşindeler.”
Farklı yönelimlerdeki Şii grupların Kazımi döneminin ‘şeytanlaştırılmasıyla’ bağlantılı diğer adımlar da, yaklaşık 20 yıl önce bu grupların işlediği tüm yolsuzluk ve kötü yönetimleri, ‘sivil ve laik’ karakteriyle tanınan Kazımi hükümetinin üzerine atılmasını içeriyor.
Bu gruplar, yolsuzluk ve kötü yönetim açısından ülkedeki laik ve sivil eğilimlerin dini partilerden daha iyi olmadığını kanıtlamak için Kazımi hükümetinin düştüğü bazı hatalardan yararlanmaya çalışıyor.
Nuri el-Maliki liderliğindeki İslami Dava partisinden bir kaynak ise, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Ebu Mehdi El-Mühendis’in ailesi tarafından kendisine açılan davaya rağmen, Kazımi’nin mahkemeye çıkıp yargılanma olasılığının olmadığını dile getirdi.