İran, İngiltere’deki gazetecilere yönelik tehditlerini artırıyor

İran International’dan Şarku'l Avsat'a: İngiliz polisi, İran'ın ciddi tehditlerine karşı bizi uyardı.

Londra'da İran’daki protestolara destek yürüyüşü (Alman Haber Ajansı DPA)
Londra'da İran’daki protestolara destek yürüyüşü (Alman Haber Ajansı DPA)
TT

İran, İngiltere’deki gazetecilere yönelik tehditlerini artırıyor

Londra'da İran’daki protestolara destek yürüyüşü (Alman Haber Ajansı DPA)
Londra'da İran’daki protestolara destek yürüyüşü (Alman Haber Ajansı DPA)

Batı Londra'da bir alışveriş merkezi otoparkına girmek için bekleyen arabalar, güvenlik görevlileri tarafından sıkı güvenlik prosedürlerine tabii tutuluyor.
Chiswick Business Park'taki medya ve ticari şirketlerin çalışanları, yetkililerin önce terörle mücadele güçlerinin zırhlı araçlarını olay yerine sokup, ardından alanda bariyerler kurarak ileri aşamaya geçmesi ve bunu takiben Londra polis güçlerinin son günlerde bölgeye yoğun bir şekilde konuşlandırılması karşısında şaşkınlar.
Güvenlik önlemleri, İran’da dördüncü ayına yaklaşan protestoların şiddetlenmesiyle bağlantılı olarak personeli ölüm ve kaçırılma tehditleriyle karşı karşıya kalan Farsça yayın yapan bağımsız haber kanalı İran International'ın genel merkezinin bulunduğu bina çevresinde artırıldı.
İran içindeki protestoların artmasıyla birlikte rejime bağlı güvenlik ve istihbarat yetkilileri, başta Batılı ülkelerdeki İran baskıcı güçlerinin aşırı güç kullanımına maruz kalan gazeteciler olmak üzere yurtdışındaki muhaliflere yönelik tehditlerini artırdı.
Londra merkezli İran International'dan bazı isimler Şarku’l Avsat’a verdikleri demeçte, İran genelinde protestoların zirve yapmasıyla tehditlerin günden güne arttığını söyledi.
Geçtiğimiz Ekim ayında İngiliz polisinin ‘kanaldaki çalışanlara yönelik herhangi bir tehdit olduğunda bize bildirin ve ayrıntıları bizim için açıklayın’ diyerek kendileriyle temasa geçtiğini söylediler. Tahran'ın tehdit edici söyleminin tırmanışı yaklaşık bir yıl önce, İran'daki yetkililerin herhangi bir grubun adını vermeden genel olarak muhalif medya profesyonellerini özellikle İran International kanalını tehdit etmesiyle başladı, ancak geçtiğimiz Eylül ayında İran'da protestoların patlak vermesinden bu yana tehdit söyleminin hızı günbegün arttı.
Kanal yetkilileri, bir haber kanalı olan İran International'ın, izleyici açısından sıralamada bir sonraki kanalın neredeyse iki katı olan yüzde 33'lük izleyici oranıyla yurtdışındaki muhalif kanallar arasında İran içinde en çok izlenen kanal olduğunu açıkladı.
İranlı yetkililer, yurtdışındaki Farsça yayın yapan medya kuruluşlarını protestoların körüklenmesinin arkasında olmakla suçlarken, İran protestoların yerel medyada yer almasına ciddi kısıtlamalar getiriyor.
100'den fazla çalışanı olan İran International'a ek olarak Tahran, BBC Farsça, Amerikan radyosu Farda ve Deutsche Welle Farsça'ya da baskı yapıyor.
İran'ın yurtdışındaki muhaliflere tehditlerinin artmasıyla, İngiliz polisi kanalın genel merkezinin etrafına zırhlı araçlar, polis arabaları ve silahlı güvenlik görevlileri de dahil olmak üzere günün her saati sıkı bir koruma sağlıyor.
Kanal yetkilileri, Şarku’l Avsat’a polisin kendileriyle koordineli çalıştığını ve tehlike ve tehditlerin derecesi ile ilgili bilgilerini güncellediğini doğruladılar. Binadaki güvenlik görevlilerinin, geçtiğimiz günlerde saat 23.00'te kanal merkezinin önünde birkaç kez ileri geri yürüyen iki erkek ve bebek arabalı bir kadını fark ettikleri belirtildi.
Durumun tekrarlanmasının ardından, binadaki güvenlik görevlileri aileye yardım isteyip istemediklerini sormak için dışarı çıktılar, ancak iki erkeğin güvenlik görevlilerine binada 24 saat nöbet tutulup tutulmadığını sorması güvenlik görevlilerinin şüphelerini artırdı ve bu durumu emniyet güçlerine bildirdiler.
Ellerinde bulunan bilgilere ilişkin açıklama yapan bir kanal yetkilisi, “Tahran, ya uyuşturucu kaçakçılığı ve kara para aklama gibi suçlulara karışanları ya da İslami merkezlerden topladıkları aşırı dincileri kullanıyor. Her iki durumda da para ödeyerek onları cezbediyorlar” dedi.
İngiliz terörle mücadele polisi, geçen hafta güvenlik önlemlerini artırdı. Araba saldırılarını önlemek için kanalın önüne, İngiliz başkentindeki büyük hükümet binaları ve turistik yerlerin etrafındakiler gibi beton bariyerler konuldu.
İngiltere Dışişleri Bakanlığı geçtiğimiz günlerde İranlı bir diplomatı yaşananların ardından bakanlığa çağırmıştı. İngiltere iç istihbarat teşkilatı MI5'in başkanı geçen hafta yaptığı açıklamada, İran'ın İngiltere merkezli ‘rejim düşmanlarını’ bu yıl öldürmeye yönelik en az 10 planını ortaya çıkardıklarını söyledi.
Bu ayın başlarında İran Devrim Muhafızları, İran haberlerini yakından takip eden ve İran sahnesinde çeşitli alanlardaki gelişmeleri ele alan programlarda analist ve uzmanları ağırlayan kanalla iş birliği yapmak suçlamasıyla 3 kişinin tutuklandığını duyurdu.
Yetkililer güneydeki Şiraz şehrinde, rejim tarafından idam edilen güreşçi Navid Afkari'nin kız kardeşi İlham Afkari'yi kanalla iş birliği yapmakla suçladı. Ayrıca İran resmî kurumları, yetkililerin İsfahan'da BBC Farsça ve İran International kanalları için çalışan bir kişiyi tutukladığını söyledi. İran'ın kuzeybatısındaki Hoy kentinde bir kişinin tutukladığı bildirildi.
İran International televizyon kanalının bir yetkilisi, haberlerin doğru olmadığını, çünkü İran’da kimseyi işe almadıklarını ve almayacaklarını söyledi. Yetkili, “İran'da bizimle serbest çalışan yok” dedi.



Tayvan’ın Çin stratejisi: Merkeziyetsiz komuta sistemi

Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
TT

Tayvan’ın Çin stratejisi: Merkeziyetsiz komuta sistemi

Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)

Tayvan ordusu, Çin'in olası saldırılarına "merkeziyetsiz komuta sistemiyle" hızlı yanıt vermeyi planlıyor.

Reuters'ın aktardığına göre Tayvan Savunma Bakanlığı, Meclis'e bu hafta sunduğu raporda, ordunun "üst kademeden emir beklemeden merkezi olmayan bir komuta yapısıyla" hareket etmesi için çalışmalar yürütüldüğünü bildirdi.

Raporda, Çin'in adayı hazırlıksız yakalamak için askeri tatbikatları aniden Tayvan'a yönelik bir işgal operasyonuna dönüştürebileceği uyarısında bulunuluyor.

Savunma yetkilileri, Çin ordusunun neredeyse her gün ada çevresinde çeşitli tatbikatlar düzenlediğini, Tayvan Silahlı Kuvvetleri'ni "sürekli tetikte tutarak yıpratmayı amaçladığını" savunuyor.

Raporda, Tayvan ordusunun Çin'den gelebilecek ani bir saldırıya karşı hazırladığı acil durum planı hakkında şu bilgiler paylaşılıyor:

Düşman aniden bir saldırı başlatırsa, tüm birimler emir beklemeden 'dağıtılmış kontrol' uygulayacak ve 'merkezi olmayan' bir komuta sistemi altında savaş görevlerini yerine getirecek.

Diğer yandan bu prosedürün nasıl koordine edileceğine dair detay verilmiyor.

Savunma Bakanlığı'nın çalışmasında, Çin'in tatbikatlar aracılığıyla muhtemel işgal senaryolarına hazırlık yaptığı iddia ediliyor. Çin'e ait savaş gemilerinin Pasifik'teki alışıldık pozisyonlarının değiştirildiği, bunların Avustralya ve Yeni Zelanda'ya doğru konuşlandırıldığı aktarılıyor.

Çin Savunma Bakanlığı'ndan pazartesi günü yapılan açıklamadaysa Tayvan'ın "savaş çığırtkanlığı" yaptığı savunuldu. Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te'nin "bağımsızlık için savaş" vurgusuyla halkı paniğe sürüklediği görüşü paylaşıldı.

Pekin, "tek Çin" politikası kapsamında Tayvan'ı kendi toprağı olarak görüyor. Son yıllarda askeri baskıyı artıran Çin, adanın anakarayla yeniden birleşmesi için gerekirse güç kullanabileceğini vurguluyor.

Taipei yönetimiyse Çin tehdidine karşı ABD'nin askeri ve siyasi desteğine güveniyor. ABD'de 1979'da yürürlüğe konan Tayvan İlişkileri Yasası kapsamında Washington, olası bir Çin saldırısına karşı Tayvan'a kendini koruyacak askeri teçhizatı sağlamak zorunda.

Ancak ABD Başkanı Donald Trump, Tayvan'ın kendilerine ödeme yapması gerektiğini savunarak Taipei yönetiminde soru işaretleri yaratmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Taipei Times


Ukraynalıların çoğu Rusya’ya verilecek büyük tavizlere karşı

Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
TT

Ukraynalıların çoğu Rusya’ya verilecek büyük tavizlere karşı

Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)

Ukraynalıların çoğu barış anlaşması kapsamında Rusya'ya büyük tavizler verilmesine karşı.

Kiev Uluslararası Sosyoloji Enstitüsü'nün (KIIS) 547 kişinin katılımıyla yaptığı ankette, Ukraynalıların yüzde 75'inin Kiev yönetiminin büyük toprak tavizleri vermesine karşı çıktığı belirlendi.

Katılımcılar, ABD ve Avrupa Birliği'nden (AB) net güvenlik garantileri alınmadan anlaşma yapılmaması gerektiğini savunuyor. Ayrıca Rusya'nın Ukrayna ordusunun büyüklüğünün sınırlandırılması talebine de karşı çıkıyorlar.

Diğer yandan yüzde 72'lik kesim, cephedeki mevcut durumun korunduğu bazı tavizler içeren bir anlaşmaya sıcak bakıyor.

Kasım sonuyla aralık ortası arasında gerçekleştirilen ankette, Ukraynalıların yüzde 63'ünün savaşı sürdürmeye hazır olduğu aktarılıyor. Katılımcıların sadece yüzde 9'u savaşın 2026'nın başlarında sona ereceğine inanıyor.

ABD arabuluculuğunda gerçekleştirilen görüşmelerde ateşkese dair somut bir adım henüz atılmadı. Ankete göre Ukraynalıların sadece yüzde 21'i ABD'ye güveniyor. Bu oran geçen yıl aralıkta yüzde 41'di.

NATO'ya duyulan güven de aynı dönemde yüzde 43'ten yüzde 34'e düştü.

KIIS direktörü Anton Hruşetski, sonuçlar hakkında şunları söylüyor:

Güvenlik garantileri net ve bağlayıcı olmazsa Ukraynalılar bunlara güven duymaz. Bu da barış planının onaylanmasına yönelik genel istekliliği etkiler.

Hafta sonu Berlin'de düzenlenen toplantıda ABD'li ve Avrupalı yetkililer, Ukraynalı heyetle bir araya gelmişti.

Almanya, Fransa, Birleşik Krallık, İtalya, Polonya, İskandinav ülkeleriyle AB yönetimi tarafından dün yapılan ortak açıklamada, Avrupa liderliğindeki Gönüllü Ülkeler Koalisyonu çerçevesinde oluşturulacak ve ABD tarafından desteklenen "çok uluslu bir Ukrayna gücü" kurulacağı duyurulmuştu.

Bu güç, Ukrayna savunma kuvvetlerinin yeniden yapılandırılmasına, hava sahasının güvenliğinin sağlanmasına ve denizlerin daha güvenli hale getirilmesine destek verecek.

Ayrıca Ukrayna için NATO'nun 5. maddesine benzer güçlü güvenlik garantileri içeren bir "barış paketi" üzerinde önemli ilerleme sağlandığı bildirilmişi.

ABD Başkanı Donald Trump da dünkü açıklamasında Ukrayna'nın talep ettiği güvenlik garantilerinin Avrupa'yla işbirliği içinde şekillendirildiğini vurgulayarak, "Savaşın yeniden başlamaması için güvenlik garantileri üzerinde çalışıyoruz" demişti.

Cumhuriyetçi lider, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye seçim çağrısı da yapmıştı. ABD Başkanı, Kiev'in "seçim düzenlememek için savaşı bahane ettiğini" öne sürmüştü.

Görev süresi geçen yıl sona eren Zelenski ise Batılı müttefiklerin güvenliği sağlaması halinde 90 gün içinde seçime gitmeye hazır olduğunu söylemişti.

Ancak KIIS anketine göre, Ukraynalıların sadece yüzde 9'u çatışmalar sona ermeden seçim yapılmasını istiyor.

Independent Türkçe, Reuters, NBC


Sırbistan'daki protestoların ardından Trump'ın damadı geri adım attı

Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
TT

Sırbistan'daki protestoların ardından Trump'ın damadı geri adım attı

Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)

Sırbistan yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı Jared Kushner'ın otel yapmasına yeşil ışık yaksa da ardından gelen protestolar ve bir bakana açılan dava, Belgrad'daki projenin iptaline neden oldu.

Pazartesi günü bir özel savcı, aralarında Kültür Bakanı Nikola Selaković'in de olduğu 4 kişi hakkında, Kushner'ın projesiyle bağlantılı olarak düzenlediği iddianameyi açıkladı. 

Organize Suçlardan Sorumlu Kamu Başsavcılığı'nın sitesinde yayımlanan açıklamada bu 4 kişinin görevin kötüye kullanılması ve belgede sahtecilikle suçlandığı bildirildi. 

Bunun üzerine Kushner'ın firması Affinity Partners hızlıca bir açıklama yayımlayarak Belgrad'ın merkezindeki otel ve apartman kompleksi projesinin iptal edildiğini duyurdu:

Anlamlı projeler ayrışmaya değil, birleşmeye neden olmalı. Sırbistan ve Belgrad halkına saygı göstererek başvurumuzu geri çekiyoruz.

Kushner'ın iki yılı aşkın süredir üzerinde çalıştığı projenin 1999'daki Kosova Savaşı sırasında NATO'nun bombaladığı bir bölgede yapılması öngörülüyordu.

Lüks otel Trump markasını taşıyacağı için projede Cumhuriyetçi liderin oğulları Eric ve Donald Jr. tarafından yönetilen Trump Organization da yer alıyordu.

Ancak yarım milyar dolarlık proje, bombalanan Yugoslav Halk Ordusu karargahının yer aldığı anıt bölgesinde inşa edileceğinden ülkede büyük tartışma yaratmıştı. 

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, bölgenin kültürel koruma statüsünü geçen yıl kaldırmıştı. Ayrıca Kushner'ın firması Affinity Partners'la 99 yıllığına kira sözleşmesi imzalanmıştı. Bunun ardından ülkede büyük protestolar patlak vermişti. 

Vucic'in liderliğindeki Sırp İlerleme Partisi, çoğunluğu elinde bulundurduğu Parlamento'da geçen ay geçirdiği yasayla inşaatın önünü açmıştı. 

Muhalefetten hükümetin kararına sert tepkiler gelmişti. Merkez sol Özgür ve Adalet Parti'den parlamenter Marinika Tepic, Belgrad'ın "Donald Trump'ı memnun etmek uğruna ülkenin tarihini yok ettiğini" söylemişti. 

44 yaşındaki damat, ilk Trump döneminin aksine ABD yönetiminde yer almayacağını açıklasa da Gazze ve Ukrayna savaşlarındaki müzakerelerde önemli roller üstleniyor. 

Diğer yandan da çoğunlukla Ortadoğu yönetimlerinin fonladığı bir özel sermaye şirketi olan Affinity'nin başında. 

Şirket, dünyanın en büyük oyun şirketlerinden Electronic Arts'ın (EA) satışında da gündem oldu. 

Önceki aylarda sağlanan 55 milyar dolarlık anlaşmayla EA'i satın alan konsorsiyumda Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu'yla birlikte Affinity Partners ve bir başka özel sermaye şirketi olan Silver Lake de yer alıyor.

Netflix'in satın alması beklenen Warner Bros. için Paramount'un verdiği teklifte de Affinity'nin adı geçiyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Wall Street Journal, AP