Ürdün'ün yeni Meclis Başkanı: Meclis çatısı altında parti bazlı çalışmalar yürüteceğiz

Ürdün Parlamentosu Başkanı Ahmad es-Safadi (Şarku’l Avsat)
Ürdün Parlamentosu Başkanı Ahmad es-Safadi (Şarku’l Avsat)
TT

Ürdün'ün yeni Meclis Başkanı: Meclis çatısı altında parti bazlı çalışmalar yürüteceğiz

Ürdün Parlamentosu Başkanı Ahmad es-Safadi (Şarku’l Avsat)
Ürdün Parlamentosu Başkanı Ahmad es-Safadi (Şarku’l Avsat)

Ürdün Parlamento Başkanı Ahmed es-Safadi, parlamentonun, bireysel çalışmadan uzak parti bazlı çalışmaları organize etme alanında gelecekteki meclis çalışmalarının önünü açması gerektiğini vurguladı.
Safadi, oyalamayı önlemek ve tekrarı azaltmak için mevzuat değişikliği tekliflerinin yeniden değerlendirilmesi amacıyla usul kurallarını değiştirmek için meclis içinde fikir birliği oluşturmaya devam edileceğini vurguladı. Diğer yandan parlamentonun gözetim rolü profesyonel ve dengeli bir siyasi tavırla sokağın parlamentolara olan güveninin yeniden tesis edilmesinde rol oynayacak.
Safadi bu ayın 13'ünde 104 oyla Temsilciler Meclisi Başkanı seçildi. Ülke çapında genel seçim düzeyinde partilere 41 sandalye tahsis eden yeni seçim yasası hükümlerine göre yapılan meclis seçimleri, tarihinde benzeri görülmemiş sonuçlar doğurdu. Bu bağlamda Safadi, Şarku’l Avsat ile yaptığı özel bir röportajda, mevcut parlamentonun bu yılın başında bir siyasi modernizasyon yasası paketini onayladığını söyledi. Bunların başında anayasa değişiklikleri ile seçim ve siyasi partiler kanunları gelmektedir.
Gelecek yıllarda meclisin, parlamento komisyonları içinde tartışma alanlarına sahip olmasını sağlamak gerektiğine vurgu yapan Safadi, bloklar ve koalisyonlar aracılığıyla meclis çalışmalarını organize etmek için komisyonların iç çalışmalarını organize etmek gerektiğini söyledi.
Safadi ilerleyen yıllarda kurulacak olan meclislerin partili kuluçka merkezleri olacağı ve bu parlamentolarda temsilin partili programlarla sağlanacağı gerçeğine dikkati çekti. Buna göre parti temsilinin herhangi bir ihlali, milletvekilini görevinden almakla tehdit edecek. Bu durum, iki parti milletvekilinin bireysel kanaatlerden uzak, üzerinde anlaşmaya varılan parti plan ve programlarına bağlı kalmasını zorunlu kılacak.
Safadi, tüm programların ve fikirlerin parlamento çatısı altında temsil edilmesine izin veren çoğulculuk yoluyla, siyasi yaşamdaki aktif siyasi rengi temsil eden parti konseyleri inşa etmeyi dört gözle bekliyor. Bu, kişilerden ziyade programlarla temsil edilen partili hükümetlerin oluşturulması için zorunlu olarak geniş bir uzlaşmanın yolunu açacaktır.
Önümüzdeki yılın başlarında ilk genel kurulunu yapmak için saflarını seferber eden Ürdün Tüzük Partisi'nin önde gelen kurucularından biri olan Safadi, sokak ile parti çalışmasına olan güveni kademeli olarak yeniden inşa etme fikrini öneriyor.
El-Misak Partisi'nin vatandaşları sadece rüya gibi sloganlarla değil, gerçekçi ve uygulanabilir programlarla temsil etmeyi amaçlayan ulusal bir parti olduğunu ifade eden Safadi, partisinin bugünkü şahıslar aracılığıyla değil, programlarına göre seçildikten sonra önemli bir role sahip olacağını kaydetti.
Safadi, mevcut milletvekillerinin çok büyük bir kısmının El-Misak Partisi’nin kurucuları olduğunu ve partinin doğuşunda ve kimliğinin oluşmasında önemli rol oynadıklarını da sözlerine ekledi. 19. Temsilciler Meclisi'nin yeni başkanı, partisinin muhalif bir partizan olması fikrini önermiyor. Ancak partisi, siyasi ve ekonomik karar alma denklemini etkileyebileceği dengeli ve sorumlu bir parlamento performansıyla, meclis çatısı altında sokağın aynası olmak istiyor.
Safadi, “Parti programları aracılığıyla hükümet politikaları etkilenebilseydi, o zaman El-Misak Partisi’ni kim temsil ederdi? Karar merkezleri mi yoksa Ürdün halkı mı!” diye sordu.
Kamusal çalışma alanında adil ve eşit rekabet ortamı olduğunu vurgulayan Safadi, bugün en önemli şeyin, halkın seçimlere katılım oranlarını yükseltmeye çalışmak olduğunu söyledi. Safadi, “Taraflar bunu başarmak için hareket etmeli. Temsilciler Meclisi içindeki bir sonraki aşamanın en önemli görevleri; parlamentonun sokağın reform taleplerine cevap vermesi ve vatandaşların günlük yaşam alanlarında adalet ve eşitlik eksikliği şikayetlerini azaltmak için çalışmasıdır” diye konuştu.
Safadi, “İktidarın ekonomik reform vizyonlarını resmi medya ortamlarındaki propaganda kampanyalarından uzak, somut bir gerçekliğe yansıtması gereken bir dönemde hükümet vatandaşların ihtiyaç ve özlemleriyle ilgilenmek için sokaklara çıkmalı. Bu, iyi uygulandığı takdirde Bişr el-Hasavine hükümetine destek verilecek” dedi.
Safadi, İsrail'in Filistin halkına karşı günlük saldırıları, Kudüs, Mescid-i Aksa ve Müslümanların ve Hıristiyanların kutsallarına yönelik günlük ihlalleri ile ilgili durumu ele almada sahnenin farklı yaklaşımlar gerektirdiğini söylüyor.
Safadi, “Meclis duygusal patlamalardan uzaklaşmalı ve işgalci devletin uygulamalarının uluslararası forumlarda belgelenmesi için harekete geçmeli. Filistinliler için başkenti Kudüs olan Filistin devletinin ilanı için çaba harcanmalı. Temsilciler Meclisi, Filistin halkının haklarını kazanması için müzakerelere ve ciddi araştırmalara geri dönme gereği konusunda her zaman ılımlı tavrını sürdüren Kral 2. Abdullah'ın arkasında duracak; Ürdün'ün en yüksek ulusal çıkarlarını temsil eden bu pozisyonu destekleyecektir” dedi.



‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
TT

‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)

Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.

İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.

İsrail’in geciktirme girişimleri

İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.

Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.

İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.

Silahlı milislerden destek

Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.

i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.

sdfrt
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)

Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.

Kabinede itirazlar

Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.

Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.

gthy
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)

Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.

Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları

Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.

Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.

Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.

Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.

Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.

Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.


İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.

Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının  ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.

Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.

Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.

Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.


Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
TT

Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)

aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.

Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.