İranlı göstericiler milli futbol takımının Dünya Kupası'ndan elenmesini kutladı

"Kim derdi ki üç metre zıplayıp Amerika'nın golünü kutlayacağım!"

İranlı taraftarlar milli takımın ABD'yle oynadığı maç sırasında da tribünde gözaltındayken hayatını kaybeden Mahsa Amini'yi andı (Twitter/@IranIntl_En)
İranlı taraftarlar milli takımın ABD'yle oynadığı maç sırasında da tribünde gözaltındayken hayatını kaybeden Mahsa Amini'yi andı (Twitter/@IranIntl_En)
TT

İranlı göstericiler milli futbol takımının Dünya Kupası'ndan elenmesini kutladı

İranlı taraftarlar milli takımın ABD'yle oynadığı maç sırasında da tribünde gözaltındayken hayatını kaybeden Mahsa Amini'yi andı (Twitter/@IranIntl_En)
İranlı taraftarlar milli takımın ABD'yle oynadığı maç sırasında da tribünde gözaltındayken hayatını kaybeden Mahsa Amini'yi andı (Twitter/@IranIntl_En)

İran erkek milli futbol takımı 29 Kasım akşamı oynanan maçta ABD'ye 1-0 yenilerek FIFA 2022 Dünya Kupası'na veda ederken, rejim karşıtı gösterilerin yoğun olduğu bölgelerde halk yenilgiyi kutladı.
İran takımının İngiltere'ye karşı 21 Kasım'da oynadığı turnuvadaki ilk maçında aldığı 6-2'lik yenilgi de ülkenin birçok kentinde kutlanmıştı.
İlk maçın başında İran ulusal marşına eşlik etmeyen ama Galler'e karşı oynanan ikinci maça çıkarken tavır değiştiren İranlı futbolcular, yine marşa eşlik etti. 
İran başkenti Tahran'da ABD'nin galibiyetini kutlayanları güvenlik güçleri kovaladı. Merkezi Londra'da bulunan Iran International'ın haberine göre, Tahran'a yakın Kerec, kuzeybatıdaki Erdebil ve Urumiye, güneybatıdaki Ahvaz ve Dizful, kuzeydeki Lahican ve Reşt, güneydeki Kiş ve orta kesimdeki Zencan kentlerinde de sokağa çıkanlar maçın sonucunu kutladı.

Twitter'da İran polisiyle dalga geçmek için "Kurabiye kutusunu bırakıp eline copu aldı" cümlesi sıkça paylaşıldı.
Sosyal medyada yayımlanan video kayıtlarında, Tahran'ın birçok semtinde ABD'nin attığı gol sonrası evlerden kutlama çığlıkları ve düdük sesleri geldiği duyuldu.
Eylül ortasında Tahran'da örtünme kurallarına uymadığı gerekçesiyle gözaltına alınıp hayatını kaybeden Mahsa Amini'nin toprağa verildiği Kürdistan Eyaleti'nin Sakkız kentinde maçın ardından havai fişekler atıldı. Aynı eyaletteki Senendec ve Merivan'da da motosikletli gruplar tur atarak yenilgiyi kutladı. Kutlamalar, Batı Azerbaycan ve Kirmanşah eyaletlerine de yayıldı.

 İranlı futbolcular, turnuva öncesinde İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'yle fotoğraf çektirince protestoculardan tepki almıştı. İran takımına, son 16'ya kalmak için, turnuvanın en siyasi maçı olarak tanımlanan 90 dakikada beraberlik yetiyordu. Rejim karşıtları, böyle bir başarının İran devleti tarafından milliyetçi rüzgar estirmek için kullanılacağını söylüyordu.
İranlı video oyun gazetecisi Said Zaferani, Twitter'da şöyle dedi:
"Kim derdi ki üç metre zıplayıp Amerika'nın golünü kutlayacağım!"
Galler galibiyeti sonrasında İranlı polislerin sokağa çıkıp kutlama yapmasına göndermede bulunan gazeteci Hamid Caferi şu yorumunu paylaştı:
"İslam Cumhuriyeti futbol takımının sirki sona erdi. Artık baskı haberleri güvenlik güçlerinin favori takımının galibiyet veya yenilgisinin arkasına saklanamaz."
Maçtan önce bir grup ABD'li ve İranlı taraftar, gösterilere damga vuran "Kadın, Yaşam, Özgürlük!" sloganı attı.
Şarku'l Avsat, Independent Türkçe, Iran International



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.