Birleşik Krallık'taki bir Kovid laboratuvarındaki hatalar, 20 kişinin ölümüne yol açmış olabilir

Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı, negatif olarak bildirilen pozitif PCR testlerinin de 55 bin ek enfeksiyona yol açtığını belirtiyor

(Unsplash)
(Unsplash)
TT

Birleşik Krallık'taki bir Kovid laboratuvarındaki hatalar, 20 kişinin ölümüne yol açmış olabilir

(Unsplash)
(Unsplash)

Birleşik Krallık'taki (BK) yeni tahminlere göre, binlerce pozitif Kovid-19 vakasının negatif olarak rapor edildiği bir laboratuvardaki hata 20 kişinin ölümüne yol açmış olabilir.
The Independent'ta yer alan habere göre Wolverhampton laboratuvarındaki hata, 2 Eylül ile 12 Ekim 2021 arasında çoğu İngiltere'nin güneybatısından, yaklaşık 39 bin PCR testinin pozitif olması gerekirken negatif olarak bildirildiği anlamına geliyor.
Sonuç olarak birçok kişi Kovid-19'a yakalandığı halde günlük yaşamına devam edip kendini izole etmemiş olabilir.
BK Sağlık Güvenliği Ajansı (UK Health Security Agency/UKHSA) uzmanları, bu ciddi hatanın yaklaşık 55 bin ek bulaşa yol açtığını tahmin ediyor.
Yanlış negatif sonuç alan her kişinin ortalama iki kişiyi daha enfekte ettiği ancak bazılarının bulaşın yayılmasını azaltmak için önlem almaya devam ettiği düşünülüyor.
Ayrıca araştırmacılar, "aksi takdirde gerçekleşmemiş olabilecek" yaklaşık 680 ek hastane yatışı olduğunu tahmin ediyor.
Araştırmacılar, "Benzer şekilde, en çok etkilenen bu bölgelerde 20'nin biraz üzerinde ek ölüm gerçekleşmiş olabileceğini tahmin ediyoruz" diye ekledi.
NHS Test and Trace (BK'de, Kovid-19'u takip etmek ve yayılmasını önlemek için kurulan, BK Sağlık Güvenliği Ajansı'na bağlı sistem -ed.n.), hatalı sonuçların bildirilmesinin ardından Ekim 2021'de Wolverhampton'daki laboratuvarında Immensa Health Clinic Ltd. tarafından sağlanan test işlemlerini askıya aldı.
UKHSA tarafından yürütülen soruşturmada hatanın, laboratuvar personelinin pozitif ve negatif sonuçları bildirirken eşik seviyelerini yanlış ayarlaması nedeniyle meydana geldiği sonucuna varıldı.
UKHSA yöneticisi ve baş araştırmacı Richard Gleave şöyle dedi: 
"Bu soruşturma kapsamında, bu süre zarfında semptomu olmayan kişilere test yapan özel laboratuvarların sözleşmelerinin denetlenmesine yönelik yürürlükteki düzenlemeleri dikkatle inceledik. Immensa'nın Wolverhampton laboratuvarındaki personel hatalarının, Eylül ve Ekim 2021'de Kovid-19 PCR test sonuçlarının yanlış raporlanmasının doğrudan nedeni olduğu sonucuna vardık. NHS Test and Trace'in, özel laboratuvardaki bu hatanın ortaya çıkmasını önlemek için farklı şekilde yapabileceği tek bir eylem olmadığı görüşündeyiz. Öte yandan raporumuz hem bu tür olayların tekrarlanma riskini azaltmak hem de endişelerin hızla ele alınıp soruşturulmasını sağlamak için net tavsiyeler ortaya koyuyor."
UKHSA başkanı Jenny Harries ise şöyle konuştu: 
"UKHSA şeffaf ve öğrenen bir kuruluş olmaya kararlı ve bu da işlerin nerede yanlış gittiğinin araştırılması ve nasıl iyileştirilebileceği üzerine çalışılması anlamına geliyor. Bu raporda ortaya konan bulguları ve tavsiyeleri tamamen kabul ediyorum ve bunların birçoğu da UKHSA olayı fark eder etmez uygulamaya geçirildi. Devam eden bu iyileştirmeler, sorunların ortaya çıkması halinde bunları daha erken tespit etme kabiliyetimizi artıracak. Bunun gibi ani olaylar geliştiğinde, özellikle yerel ortaklar ve halk sağlığı müdürleriyle çalışma şeklimizi daha da geliştirmeye istekliyiz."
Hükümet, Ekim 2020'de Immensa'yla, anlaşmaya göre "test ve takip gereklilikleri doğrultusunda Kovid için PCR testi hacmini acilen artırması" amacıyla 119 milyon sterlinlik (yaklaşık 2 milyar 663 milyon TL) bir sözleşme imzalamıştı.
Pandemiye acil müdahalelere izin veren kurallar kapsamında, sözleşme ihaleye çıkmamıştı.
Ek PCR testleri için hükümet tarafından Immensa'ya 50 milyon sterlin (yaklaşık 1 milyar 119 milyon TL) daha verilmişti.
Immensa, Mayıs 2020'de BK'de şirket olarak kuruldu.



Azteklerin geniş ticaret ağı ortaya çıktı

Silah olarak ya da inşaatlarda kullanılan obsidyenin Aztek İmparatorluğu'na farklı bölgelerden geldiği tahmin ediliyor (INAH)
Silah olarak ya da inşaatlarda kullanılan obsidyenin Aztek İmparatorluğu'na farklı bölgelerden geldiği tahmin ediliyor (INAH)
TT

Azteklerin geniş ticaret ağı ortaya çıktı

Silah olarak ya da inşaatlarda kullanılan obsidyenin Aztek İmparatorluğu'na farklı bölgelerden geldiği tahmin ediliyor (INAH)
Silah olarak ya da inşaatlarda kullanılan obsidyenin Aztek İmparatorluğu'na farklı bölgelerden geldiği tahmin ediliyor (INAH)

Orta Amerika'daki obsidyen eşyaların kökenini araştıran arkeologlar, Aztek İmparatorluğu'nun geniş ticaret ağını ortaya çıkardı. 

Aztek İmparatorluğu'nun obsidyeni geniş çapta kullandığı biliniyor. Sıradan çelikten daha sert olan bu volkanik cam, jiletten daha keskin kenarlara ve aynaları andıran yansıtma özelliğine sahip olabiliyor. Ayrıca farklı renklerde oluşması, bu mineralin silahlardan takılara kadar çeşitli alanlarda kullanılmasına olanak tanıyor.

Bugüne kadar Azteklere ait arkeolojik kazı alanlarında yapılan çalışmalarda çok fazla obsidyen eşya bulunsa da bunların nereden geldiği detaylıca incelenmemişti. 

Bulguları hakemli dergi PNAS'te dün (12 Mayıs) yayımlanan çalışmada, Aztek İmparatorluğu'nun başkenti Tenoçtitlan'ın ana tapınağı Templo Mayor'dan çıkarılan 788 obsidyen obje analiz edildi. Araştırma bugüne kadar bölgede yapılan en kapsamlı obsidyen çalışması olma özelliği taşıyor.

Örneklerin yaklaşık yüzde 90'ının başkentin 94 kilometre kadar kuzeydoğusundaki Sierra de Pachuca'dan çıkarıldığı tespit edildi. Bu bölge, yeşil ve altın rengi volkanik camlarıyla biliniyor.

Ancak nesnelerin geri kalanındaki mineral, 7 farklı bölgeden geliyordu. Araştırmacılar Ucareo gibi bazı bölgelerin, imparatorluğun sınırlarının dışında yer aldığını belirtiyor.

Aztek İttifakı kurulmadan önce Tenoçtitlan'ın obsidyeni çoğunlukla yakındaki Pachuca'dan temin ettiği görülüyor. Ancak MS 1430 civarında imparatorluğun güçlenmesinden sonra başkente rakip devletlerden daha çok obsidyen girdiği anlaşılıyor.

Araştırmacılar ayrıca bu dönemde dini amaçlarla kullanılan obsidyenin neredeyse tamamının Pachuca'dan geldiğini saptadı. Bu durum merkezi kontrolün artarak dini alanı tek tipleştirdiği anlamına gelebilir.

Tulane Üniversitesi'nden makalenin başyazarı Diego Matadamas-Gomora "Meksikalılar yeşil obsidyeni tercih etse de çoğunlukla ritüel dışı amaçlarla kullanılan obsidyen eserlerdeki yüksek çeşitlilik, birden fazla kaynaktan gelen obsidyen aletlerin, imparatorluğun başkentine doğrudan madenler yerine pazar yoluyla ulaştığını düşündürüyor" diyor.

Tarihi belgeler de Orta Amerika'nın çeşitli bölgelerinden gelen tüccarların, Tenoçtitlan pazarında mallarını sattığını gösteriyor.

Araştırmacılar makalede şu ifadeleri kullanıyor:

En az 7 obsidyen kaynağının varlığı, Meksikalıların bu dönemde ticari etkileşimlerini genişlettiğine işaret ediyor.

Araştırmacılar, Aztek obsidyeninin kökenlerini inceleyerek Orta Amerika'daki ticari ağların daha net bir haritasını çıkarmayı umuyor.

Matadamas-Gomora yeni çalışma hakkında "Bu tür bir analiz imparatorluk topraklarının, siyasi ittifakların ve ticari ağların zaman içinde nasıl geliştiğinin izini sürmemizi sağlıyor" diyor.

Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org, PNAS