عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

140. madde, Irak’ta tartışmalı bölgeler sorununa çözüm getirecek mi?

KYB, 140. Madde Komisyonu’nun etkinleştirilmesi konulu toplantının fotoğrafını yayınladı
KYB, 140. Madde Komisyonu’nun etkinleştirilmesi konulu toplantının fotoğrafını yayınladı
TT
TT

140. madde, Irak’ta tartışmalı bölgeler sorununa çözüm getirecek mi?

KYB, 140. Madde Komisyonu’nun etkinleştirilmesi konulu toplantının fotoğrafını yayınladı
KYB, 140. Madde Komisyonu’nun etkinleştirilmesi konulu toplantının fotoğrafını yayınladı

Kürt ve Iraklı kaynaklar, Irak Anayasasının 140. maddesinin uygulanması için kurulan komisyonun önümüzdeki hafta çalışmalarına başlayacağını teyit etti. Komisyon, Kerkük ve diğer illerde durumu normalleştirme planını ilgili siyasi partilere sunmayı hedefliyor. Ancak Koordinasyon Çerçevesi’nden Şii liderler, yaklaşık 20 yıllık tartışmalı bir dosyanın kolayca çözüme kavuşturulamayacağını düşünüyor.
2003 yılından sonra anayasada yerini alan 140. madde Kerkük, Diyala, Musul ve diğer tartışmalı bölgelerin statüsüyle ilgili. Kürtler 140. maddenin uygulanmasını talep ederken, Arap ve Türkmenler buna karşı çıkıyor.
Anayasa maddesinin uygulanması, Saddam Hüseyin rejiminin Araplaştırma politikası ve demografik değişime maruz kalan bölgelerdeki koşulların normalleştirilmesi konusunda uzmanlaşmış bir üst komisyona gönderildi. Ancak geçtiğimiz yıllarda yaşananlar, bu şehirleri kontrol etmeye çalışan çeşitli silahlı kuvvetlerin müdahalesi sonucunda karmaşık değişimleri içeriyor.
Irak Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani İran'a gitmeden önce de siyasiler, Bağdat'taki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) merkezinde yaptıkları toplantıda Türkmenlerin karşı çıkmasına rağmen komisyonun çalışmalarını harekete geçirme konusunda anlaştı.
İbrahim el-Caferi ve Nuri el-Maliki hükümetlerinde 140. maddenin uygulanması için komisyonlar oluşturulmuş ve 2011 yılında komitenin başkanlığı dönemin Ulaştırma Bakanı Hadi el-Amiri'ye verilmişti. Ancak Kerkük'teki Arap partiler, Amiri'nin atanmasına karşı çıktı.
Üst düzey bir Kürt kaynak Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, çalışmalarını ve resmi faaliyetlerini finanse etmek için gerekli fonların tahsis edilmesinin ardından komisyonun Kürt, Türkmen ve Arap üyelerden oluşacağını belirterek, yaklaşık 10 gün sonra ilk toplantısını yapacak olan komisyonun çalışma planına ilişkin bir rapor yayınlamasının beklendiğini söyledi.
Resmi kaynaklara göre komisyonun icra başkanlığını Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) yapacak.
Anayasanın 140. maddesi, normalleşme, nüfus sayımı ve referandum gibi 3 adımı uygulamakla yükümlü.  Ancak Koordinasyon Çerçevesi’nden bir yetkili, yakın vadede bunların olamayacağını ifade etti. Şarku’l Avsat’a konuşan yetkili, “Kerkük krizi çözülmeyecek, 140. maddenin uygulanması için saha ve siyasi imkan yok” dedi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hamas, son İsrail cesedini kurtarmak için yarışıyor

Kızılhaç aracı, 4 Kasım 2025'te Gazze Şeridi'nde rehin tutulan bir İsraillinin cesedini almak için hasarlı binaların yanından geçiyor (Reuters)
Kızılhaç aracı, 4 Kasım 2025'te Gazze Şeridi'nde rehin tutulan bir İsraillinin cesedini almak için hasarlı binaların yanından geçiyor (Reuters)
TT
TT

Hamas, son İsrail cesedini kurtarmak için yarışıyor

Kızılhaç aracı, 4 Kasım 2025'te Gazze Şeridi'nde rehin tutulan bir İsraillinin cesedini almak için hasarlı binaların yanından geçiyor (Reuters)
Kızılhaç aracı, 4 Kasım 2025'te Gazze Şeridi'nde rehin tutulan bir İsraillinin cesedini almak için hasarlı binaların yanından geçiyor (Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Filistinli grupların askeri kanatları, salı akşamı İsrailli tutuklu Dror Or'un cenazesini teslim ettikten sonra, ellerinde kalan son iki cenazeyi, biri İsrailli rehine, diğeri ise Taylandlı bir işçiyi bulmak için zamanla yarışıyor.

Cesedi hâlâ aranan İsraillinin Ran Gafli olduğu belirtilirken, Şarku'l Avsat'a bilgi veren kaynaklar, iki cesedin bulunmasının uzun zaman alabileceğini, özellikle de onları kaçıranların ve esaretlerine nezaret edenlerin öldürüldüğünü ve cesetlerin tehlikeli bölgelerde bulunduğunu söyledi.

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım, örgütlerin "zorluklar" olarak nitelendirdiği duruma rağmen, kaçırılan iki kişinin kalıntılarını bulmak için gece gündüz çalıştığını vurguladı.

ARAP DÜNYASI

Eş-Şara: Suriye sahilinin devletten ayrı bağımsız bir otoritesi olmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş Şara (Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş Şara (Reuters)
TT
TT

Eş-Şara: Suriye sahilinin devletten ayrı bağımsız bir otoritesi olmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş Şara (Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş Şara (Reuters)

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara, dün yaptığı açıklamada, protestocuların son iki gündür dile getirdiği "meşru taleplerin" çoğunu anladığını, ancak bazılarının "siyasi saikli" olduğunu söyledi. İki gün önce gösterilerin yaşandığı Suriye sahilindeki Lazkiye'de düzenlenen büyük bir toplantıda video konferans yoluyla konuşan eş-Şara, "Suriye sahili bizim için bir önceliktir çünkü küresel ve uluslararası ticaret yollarına bakmaktadır ve bizimle bölgedeki tüm ülkeler arasında çok güçlü bir ekonomik bağ oluşturacaktır" dedi. Şar, Suriye sahilinin ülkenin geri kalanından ayrı, bağımsız bir otoriteye sahip olmayacağını vurguladı.

Eş-Şara, "Halkın son iki gündür dile getirdiği taleplerin çoğunun meşru olduğunu, bazılarının ise siyasi saiklerle ortaya çıktığını anlıyorum. Suriye bu yıl büyük ilerleme kaydetti ve önemli başarılar elde etti" dedi. Bazı protestocuların dile getirdiği "federalizm" talepleri hakkında yorum yapan eş-Şara, "Federalizm kavramı yerel yönetime benziyor ve Suriye'deki mevcut yasalar, küçük değişikliklerle... savunma, güvenlik, dış ilişkiler ve ekonomi kurumları bölünmez bir bütündür" şeklinde konuştu.

Eş-Şara, Suriye kıyılarının Suriye içindeki ulusal birliğin gücünü gösteren unsurlara sahip olduğunu ve mezhepsel çeşitliliğin devlete zenginlik kattığını savundu. "Suriye coğrafyası birbiriyle bağlantılıdır ve kıyıların geri kalanından izole edilmiş bağımsız bir otoriteye sahip olması imkansızdır" ifadelerini kullandı.

ARAP DÜNYASI

Abdulati, Gazze Şeridi'nin altyapısının yeniden inşa edilmesi çağrısında bulundu

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati (EPA)
Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati (EPA)
TT
TT

Abdulati, Gazze Şeridi'nin altyapısının yeniden inşa edilmesi çağrısında bulundu

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati (EPA)
Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati (EPA)

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati bugün yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi’nin altyapısının yeniden inşa edilmesinin ve insani yardımların bölgeye güvenli, hızlı ve engelsiz şekilde ulaşmasının önemini vurguladı.

Açıklama, Abdulati’nin Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetimi Komiseri Hadja Lahbib ile gerçekleştirdiği görüşme sonrasında Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Temim Hallaf tarafından duyuruldu.

Hallaf’ın açıklamasına göre Abdulati, mart ayında yayımlanan ortak bildiriyle Mısır-AB ilişkilerinin kapsamlı ve stratejik bir ortaklığa yükseltilmesinden bu yana yaşanan olumlu gelişmeleri memnuniyetle karşıladı. Bakan, ortaklığın altı ana ekseninin uygulanması çerçevesinde karşılıklı çıkar alanlarında iş birliğini güçlendirmeye kararlı olduklarını belirtti. Ayrıca uluslararası toplumun bölgedeki jeopolitik krizler ile mülteci ve göçmen sorunlarının yükünü paylaşma sorumluluğunu hatırlatarak, komşu ülkelerdeki krizler nedeniyle milyonlarca yabancıya ev sahipliği yapan Mısır’ın ağır bir yük taşıdığını ifade etti.

Abdulati, Lahbib’i Gazze Şeridi’ndeki son duruma ve ateşkesin Şarm eş-Şeyh Barış Anlaşması doğrultusunda kalıcı hâle getirilmesine yönelik yürütülen çabalara dair bilgilendirdi. Ayrıca Mısır’ın, erken toparlanma, yeniden inşa ve Gazze’nin kalkınmasını ele alacak uluslararası konferansa yönelik hazırlıklarını sürdürdüğünü aktardı.

Mısır Dışişleri Bakanı, 20 Kasım’da Brüksel’de yapılan Filistin Bağışçılar Grubu’nun ilk toplantısını da memnuniyetle karşıladı. AB ve üye ülkelerden yeniden imar sürecinin finansmanına etkin katılım beklediklerini belirten Abdulati, Filistin halkına ve Filistin Yönetimi’ne destek sağlayan Avrupa mekanizmalarının etkinleştirilmesi ve bütçelerinin güçlendirilmesinin önemini vurguladı.

Suriye dosyasına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Abdulati, Mısır’ın Suriye’nin birliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesini savunan kararlı tutumunu yineledi. Abdulati, ülkenin istikrarını zayıflatabilecek her türlü girişim ve müdahaleye karşı olduklarını belirterek, Suriye halkının beklentilerini karşılayacak kapsamlı bir siyasi sürecin hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.

Açıklamaya göre Lahbib, Mısır’ın bölge barışı ve istikrarı için yürüttüğü çabaları ve Gazze Şeridi’nde ateşkesin sağlanması ile insani yardımların ulaştırılmasındaki kritik rolünü takdir etti. AB’nin Mısır’ın bu yöndeki çalışmalarını desteklediğini ve stratejik ortaklığı güçlendirmeye önem verdiğini ifade etti.

Hallaf, görüşmede Sudan’daki gelişmelerin de ele alındığını aktardı. Abdulati’nin, özellikle el-Faşir bölgesinde işlenen ağır ihlalleri kınadığı ve Sudan’daki çatışmaların durdurulması ile devletin birliği ve bütünlüğünün korunması için Mısır’ın dörtlü mekanizma kapsamında yürüttüğü çabaları anlattığı belirtildi.

Abdulati, insani yardımların Sudan’a ulaştırılmasının önemine dikkat çekerek, ülkenin egemenliğine saygı duyulması ve uluslararası kuruluşlarla iş birliği içinde yardım akışının kolaylaştırılması yönündeki kararlılıklarını vurguladı.

Görüşmede ayrıca Lübnan’daki gelişmeler ele alındı. Abdulati, Mısır’ın Lübnan’ın birliği, egemenliği, güvenliği ve istikrarına verdiği desteğin değişmez olduğunu ifade etti.