Afganistan’da medresede patlama: 16 ölü

Afganistan’da bir dini okulda meydana gelen patlamada yaralanan bir çocuk hastanede tedavi altına alındı (AP)
Afganistan’da bir dini okulda meydana gelen patlamada yaralanan bir çocuk hastanede tedavi altına alındı (AP)
TT

Afganistan’da medresede patlama: 16 ölü

Afganistan’da bir dini okulda meydana gelen patlamada yaralanan bir çocuk hastanede tedavi altına alındı (AP)
Afganistan’da bir dini okulda meydana gelen patlamada yaralanan bir çocuk hastanede tedavi altına alındı (AP)

Afganistan'ın kuzeyinde yer alan Aybek şehrinde bir dini okulda meydana gelen patlamada en az 16 kişinin öldüğü, 24 kişinin ise yaralandığı belirtildi.
Geçtiğimiz yıl Ağustos ayında Taliban’ın iktidarı gelmesiyle Afganistan’da onlarca patlamanın yanı sıra çoğu DEAŞ tarafından üstlenilen sivilleri hedef alan saldırılar gerçekleşti.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre Kabil’in 200 km kuzeyindeki Aybek’ten bir doktor ajansa yaptığı açıklamada, kurbanların çoğunun yaşının küçük, çocuk ve normal insanlar olduğunu söyledi.
Yerel bir yetkili, patlamanın El-Cihad isimli bir medresede meydana geldiğini belirtirken, kurban sayısı hakkında ayrıntı vermedi.
Genellikle net bilgi ermeyen Taliban ise, 10 öğrencinin öldüğünü, birçok öğrencinin ise yaralandığını bildirdi.
İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Abdulnafi Takur, “Soruşturmacılarımız ve güvenlik güçlerimiz, bu affedilemez suçun faillerini tespit etmek ve eylemlerinden dolayı cezalandırmak için hızla çalışıyor” ifadelerini kullandı.
Sosyal medyada yayınlanan ve gerçekliği henüz doğrulanmayan fotoğraf ve videolarda, “Taliban savaşçılarının binanın zeminine dağılmış cesetlerin arasından geçmeye çalıştığını” gösteriyor.

Haftalardır sessizlik
Doktor, ağır yaralılardan bazılarının yaklaşık 120 kilometre uzaklıktaki Mezar-ı Şerif'teki daha donanımlı hastanelere götürüldüğünü dile getirdi.
Doktor, insanların çoğunun şarapnel parçasının etrafa saçılması sonucu yaralandığını, yaralıların yüzünde ve vücutlarında bazı şarapnel parçalarının olduğunu dile getirdi.
Aybek, küçük olmasına rağmen eski bir devletin başkenti konumundaydı. Önemli bir Budist merkezi olduğu 4. ve 5. yüzyıllarda tüccar kervanlarının uğrak yeri olarak biliniyor.
Afganistan, münferit saldırılarda bir dizi Taliban savaşçısının öldürülmesine rağmen, sivilleri hedef alan büyük bombalamalar arasında birkaç hafta boyunca bir durgunluğa tanık oldu.
Geçtiğimiz Eylül ayında, Kabil'de yüzlerce öğrencinin üniversiteye girişi için deneme sınavına girdiği bir salonda bir intihar bombacısının patlaması sonucu 51'i kız en az 54 kişi hayatını kaybetti.
Saldırıların sorumluluğunu üstlenen olmadı ancak Taliban DEAŞ’ı suçlayarak, örgüte ait bazı hücrelerde liderlerin öldürüldüğünü duyurdu.
Taliban'ın yeniden iktidara gelmesi, isyancıların önündeki perdeyi indirdi ancak DEAŞ ülke çapında saldırılar düzenlemeye devam ediyor.
Çoğunlukla Peştunlardan oluşan Taliban, azınlıkları koruma ve güvenlik tehditlerini sona erdirme sözü verdi.
Uluslararası Af Örgütü (Amnesty) patlamayı “rahatsız edici” olarak nitelendirerek, bunun "Afgan halkının acılarının sona ermekten çok uzak olduğunu dünyaya bir kez daha hatırlattığını” bildirdi.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.