San Francisco'da polisin 'katil robotlar' kullanmasına izin çıktı

Polis sözcüsü, "Bu şekilde donatılmış robotlar yalnızca ekstrem koşullarda masum hayatların kurtarılması veya daha fazla kaybın önlenmesi için kullanılabilir" dedi

Alman sivil toplum kuruluşu "Facing Finance"in katil robotlar diye adlandırdıkları robotları yasaklama çağrısı yaptığı "Katil Robotları Durdurun" kampanyası kapsamında düzenlenen gösteriye katılanlar (AFP)
Alman sivil toplum kuruluşu "Facing Finance"in katil robotlar diye adlandırdıkları robotları yasaklama çağrısı yaptığı "Katil Robotları Durdurun" kampanyası kapsamında düzenlenen gösteriye katılanlar (AFP)
TT

San Francisco'da polisin 'katil robotlar' kullanmasına izin çıktı

Alman sivil toplum kuruluşu "Facing Finance"in katil robotlar diye adlandırdıkları robotları yasaklama çağrısı yaptığı "Katil Robotları Durdurun" kampanyası kapsamında düzenlenen gösteriye katılanlar (AFP)
Alman sivil toplum kuruluşu "Facing Finance"in katil robotlar diye adlandırdıkları robotları yasaklama çağrısı yaptığı "Katil Robotları Durdurun" kampanyası kapsamında düzenlenen gösteriye katılanlar (AFP)

San Francisco'da yasa yapıcıların salı günü tartışmalı bir yeni politikayı onaylamasının ardından polis, insanları öldürebilecek robotları acil durumlarda kullanabilecek.
Karar, siyasi açıdan liberal olan kurulda kolluk kuvvetlerine destek konusundaki fikir ayrılıklarını yansıtan duygusal olarak yoğun bir tartışmanın ardından alındı. Oylama 8'e karşı 3'tü ve çoğunluk, insan hakları ve diğer polis gözetim gruplarının güçlü itirazlarına rağmen polise bu seçeneği sunmayı kabul etti.
Muhalifler, bu yetkinin yoksullara ve azınlık topluluklarına karşı zaten fazla saldırgan olan polis gücünün daha fazla askerileşmesine yol açacağını söyledi.
Tasarıyı tüm kurula ileten komite üyesi denetmen Connie Chan, güç kullanımıyla ilgili endişeleri anladığını fakat "eyalet yasalarına göre bu ekipmanların kullanımını onaylamaları gerektiğini" söyledi.
"İşte buradayız ve bu kesinlikle kolay bir tartışma değil."
San Francisco Polis Teşkilatı (SFPD), önceden silahlandırılmış robotlara sahip olmadığını ve robotları silahlandırmayı planlamadığını açıkladı.
Fakat SFPD sözcüsü Allison Maxie yaptığı açıklamada, insan hayatı söz konusu olduğunda departmanın "temas kurmak, etkisiz hale getirmek veya şiddetli, silahlı ya da tehlikeli şüphelinin kafasını karıştırmak için" patlayıcı yüklerle donatılmış robotlar kullanabileceğini söyledi.
Maxie, "Bu şekilde donatılmış robotlar yalnızca ekstrem koşullarda masum hayatların kurtarılması veya daha fazla kaybın önlenmesi için kullanılabilir" dedi.
Denetçiler salı günü, tasarıyı değiştirerek memurların robotları ancak alternatif güç veya gerginliği azaltma taktiklerine başvurduktan ya da şüpheliyi bu alternatif yollarla etkisiz hale getiremeyecekleri sonucuna vardıktan sonra kullanabileceklerini belirtti. Sadece sınırlı sayıda yüksek rütbeli polis memuru robotların ölümcül bir güç seçeneği olarak kullanmasında yetki sahibi olabilecek.
SFPD, San Francisco polisinin şu anda bombaları değerlendirmek veya düşük görünürlük durumlarında görüş sağlamak için kullanılan bir düzine çalışan yer robotuna sahip olduğunu söylüyor. Polis yetkilileri robotların 2010 ile 2017 arasında edinildiğini ve bir kez bile patlayıcı cihaz götürmekte kullanılmadıklarını söyledi.
Ancak bu yıl polis ve şerif teşkilatlarının askeri sınıf ekipmanları envantere kaydetmeleri ve kullanmaları için onay almalarını gerektiren yeni bir Kaliforniya yasasının yürürlüğe girmesinin ardından açık bir yetkilendirme gerekiyordu.
Eyalet yasası geçen yıl meclis üyesi olduğu dönemde San Francisco Şehri Başsavcısı David Chiu tarafından yazıldı. Yasaya göre, topluluklar üzerinde olumsuz etkisi olan askeri sınıf silahların edinilmesi ve kullanılması konusunda halka bir forum ve söz hakkı verilmesi amaçlanıyor.
Federal bir program kapsamında yerel kolluk kuvvetlerine destek olmak için uzun zamandır el bombası fırlatıcıları, kamuflaj üniformaları, süngüler, zırhlı araçlar ve diğer ihtiyaç fazlası askeri ekipmanlar dağıtılıyor.
The Independent'ta yer alan habere göre 2017'de dönemin ABD Başkanı Donald Trump, selefi Barack Obama'nın 2015'te rafa kaldırdığı bu Pentagon programını yeniden canlandıran bir kararname imzalamıştı. Obama'nın bu kararı, biraz da Michael Brown'ın vurularak öldürülmesinin ardından Missouri eyaletinin Ferguson kentinde düzenlenen protestolarda askeri teçhizat kullanımına yönelik öfkeyle tetiklenmişti.
San Francisco polisi salı günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, ordudan hiçbir fazla robot edinilmediğini fakat federal hibe parasıyla bazı robotlar satın alındığını söyledi.
San Francisco Körfezi'nin diğer tarafında, Oakland Polis Teşkilatı da halkın tepkisi üzerine benzer bir tasarıyı geri çekti.
Dallas polisi, halihazırda 5 polis memurunu öldüren bir keskin nişancıyı patlayıcılarla öldürerek, ABD'de uzaktan kumandalı robotları ölümcül güç olarak kullanan ilk polis teşkilatı olmuştu.
 



İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

İsrail'le 12 günlük çatışmanın ardından İran ülke içindeki baskıyı artırıyor.

Guardian'ın haberinde, 13 Haziran'da İsrail'in saldırısıyla başlayan ve İran'ın misillemesinin ardından 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan edilen çatışmaların, İran'da "geniş çaplı bir iç baskı dalgasını" tetiklediği belirtiliyor.

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıda 71 kişinin hayatını kaybettiği anımsatılıyor. Hayatta kalan bazı mahkumların da daha kötü koşullardaki cezaevlerine nakledildiği yazılıyor.

Mahsa Emini protestolarına katıldığı gerekçesiyle hapse atılan aktivist Rıza Handan'ın, bombalamadan sonra daha kötü şartlardaki bir hapishaneye gönderildiği belirtiliyor. 60 yaşındaki aktivistin kızı şunları söylüyor:

Ne babamın ne de diğer mahkumların yatağı var, yerde uyumak zorunda kalıyorlar. Bir keresinde uyandığında battaniyesinin içinde 6 ya da 7 tahtakurusu bulmuştu.

Kadın mahkumların da yanlarına kişisel eşyalarını bile alamadan Karçak Hapishanesi'ne gönderildiği belirtiliyor. İdam cezasına çarptırılan Kürt yardım çalışanı Pakşan Azizi'den en az iki gündür haber alınamadığı aktarılıyor. Af Örgütü'ne göre Azizi, "barışçıl insani yardım ve insan hakları faaliyetleri" nedeniyle cezalandırıldı. Tahran yönetimiyse kendisini "devlete karşı silahlı isyanla" suçluyor.

Savaş sonrası İran genelinde bir güvenlik baskısı dalgası başlatıldığı da ifade ediliyor. Kolluk kuvvetlerinin kontrol noktaları oluşturduğu ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle birçok kişinin tutuklandığı aktarılıyor.

İsrail-İran çatışmalarında Mossad'ın Tahran'da gizli bir drone üssü kurduğu ortaya çıkmıştı. Ayrıca istihbarat teşkilatına bağlı komandoların saldırıdan aylar önce başkente sızarak operasyon sırasında İran'ın hava savunma sistemlerini imha ettiği belirlenmişti. Mossad da casusların saldırılarda yer aldığını doğrulamıştı.

İran devlet medyasında geçen ay çıkan haberlerde, İsrail istihbaratı adına çalıştığı iddia edilen 700 kişinin yakalandığını duyurulmuştu. ABD merkezli İran İnsan Hakları Merkezi'nin (CHRI) verilerine göre 6 kişi casusluk iddiasıyla idam edildi. CHRI'dan Hadi Gayemi şu iddiaları paylaşıyor:

İranlı yetkililer, insanları hiçbir gerekçe göstermeden ve avukatlarına erişim hakkı vermeden gözaltına alıyor, ardından ‘ulusal güvenlik' suçlamalarıyla idam ederek halkı sindirmeye ve kontrolü yeniden kurmaya çalışıyor.

New York Times'ın analizinde de Evin Hapishanesi'nin "insan hakları ihlalleriyle" gündem olduğu hatırlatılıyor. Haberde, 12 günlük çatışmaların ardından Tahran yönetiminin tarihsel bir kavşakta olduğu yazılıyor. İran'ın ileride içerideki baskıyı artırmakla ülkenin dönüşümüne yönelik politikaları uygulamak arasında bocalayabileceği ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times