Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov: Amerikalılar tüm Avrupa’yı köleleştirdi

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (AA)
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (AA)
TT

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov: Amerikalılar tüm Avrupa’yı köleleştirdi

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (AA)
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (AA)

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD’nin tüm Avrupa’yı köleleştirdiğini, sadece Almanları değil Avrupa Birliği’ni (AB) kontrolü altında tuttuğunu söyledi.
Lavrov, Avrupa’nın güvenlik sorunu konusunda düzenlediği basın toplantısında, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatına (AGİT) ve Batı’ya yönelik eleştirilerde bulundu.
Polonya’da katılımına izin verilmeyen AGİT Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın konuştuğu sırada sürdüğünü belirten Lavrov, 1975’te Helsinki Nihai Senedi’nin imzalanmasının Doğu-Batı ilişkilerinde yeni bir dönemin habercisi ve diplomasi başarısı olarak görüldüğünü hatırlattı.
Lavrov, buna rağmen o zamandan bu yana sorunların daha fazla arttığını, AGİT’in “marjinal” bir kuruluş haline gelmeye başladığını, dönem başkanı Polonya’nın da “uzlaşı kültürünün kalıntılarını yok ederek örgütün yıl boyunca mezarını kazdığını” ifade etti.
NATO’nun Soğuk Savaş dönemindeki önceliklerine geri döndüğünü savunan Lavrov, “Rusları Avrupa’nın dışında tutmak istiyorlar. Amerikalılar zaten tüm Avrupa’yı köleleştirdi. Sadece Almanları değil tüm AB’yi kontrolü altında tutuyor” dedi.
Lavrov, Batı ile ilişkilerin eskisi gibi kurulmayacağının altını çizerek, karşılıklı mutabık kalınan bir temelde komşu olmak istemesi halinde önce Batı’nın neler sunabileceklerini dinleyeceklerini kaydetti.

"Avrupa diplomasisinin varlığını sorgulamak gerekir"
Moskova’nın “Avrupa diplomasisi”nden kopup kopmadığını söyleyebilmek için bu diplomasinin varlığını sorgulamak gerektiğini belirten Lavrov, AB’den yapılan “çatışmaların Ukrayna’nın sahada zaferi ile sonuçlanması” şeklindeki açıklamaları hatırlattı. Lavrov, “Avrupa diplomasisinde aklı başında insanların ne zaman ortaya çıkacağını anlamamız lazım” diye konuştu.
Lavrov, Rusya’nın önerdiği güvenlik garantileri ile ilgili görüşmelere Batı’nın dönmek istemesi halinde bunu olumlu karşılayacaklarını da belirtti.
Nükleer güçler arasındaki nükleer olmayan herhangi bir çatışmanın, nükleer savaşa dönüşme riskinin çok büyük olduğuna işaret eden Lavrov, Batı'nın, Rusya’yı kitle imha silahları kullanarak Ukrayna'da provokasyon hazırlamakla suçlayan söylemlerini endişeyle izlediklerini bildirdi.
Lavrov, buna karşın ABD, İngiltere ve Fransa dahil Batı'nın Ukraynalılar aracılığıyla Rusya'ya karşı yürüttükleri savaşa neredeyse doğrudan katılımını artırmak için her şeyi yaptığını, bunun tehlikeli bir eğilim olduğunu kaydetti.
Rus istihbaratı ile ABD istihbaratı arasında mahkum değişimi konusunda oluşturulan özel kanalın sonuç getirmesini umduğunu kaydeden Lavrov, buna karşılık siyasi konularda ABD’li mevkidaşı ile hiçbir temasının olmadığına dikkat çekti.

Rus tahıl ürünleri üzerindeki yaptırımların kaldırıldığı iddiasına yalanlama
Lavrov, AB tarafından Rus tahıl ürünleri ve gübresinin ihracatına ilişkin yaptırım bulunmadığına dair açıklamalar yapıldığını, bunun “apaçık bir yalan” olduğunu söyledi.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in Rus tarım ürünlerinin ihracatı üzerindeki bu engelleri kaldırmak için çalıştığını hatırlatan Lavrov, tahıl anlaşmasının imzalanmasından bu yana 5 ay geçmesine rağmen ABD ve AB’nin son derece yavaş hareket ettiğini dile getirdi.

Azerbaycan-Ermenistan ihtilafına çözüm arayışı
Lavrov, Batı'nın Rusya’nın arabuluculuğu ile Azerbaycan ile Ermenistan arasında varılan anlaşmaları “özelleştirmeye” çalıştığını belirterek, "Şimdi Fransızlar, Amerikalılar ve AB bir bütün olarak arabuluculuk işlerine müdahale ederek gömdükleri Minsk Grubunu telafi etmeye çalışıyor” ifadelerini kullandı.
Ermeni yönetiminin son zamanlarda "statü" konusu değil, Karabağ’daki Ermeni nüfusunun haklarının sağlanmasından bahsettiğine işaret eden Lavrov, Azerbaycan tarafının bunu tartışmaya ve diğer Azerbaycan sakinlerinin sahip olduğu hakları vermeye hazır olduğunu aktardı.
Lavrov, Azerbaycan-Ermenistan ihtilafı konusunda Prag’da dörtlü toplantıda Almatı Deklarasyonu’nun onaylanması konusuna dikkati çekerek, o dönemde Dağlık Karabağ’ın Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin parçası olduğunu anımsattı. Lavrov, “Bu, Azerbaycan, Ermenistan, Fransa ve Sayın (Avrupa Konseyi Başkanı) Charles Michel tarafından hiç çekince olmaksınız onaylandı. Bu, Karabağ’ın statüsüne nasıl yaklaşılacağı sorusunu çözüyor” şeklinde konuştu.

"ABD, Avrupa'nın üzerinden geçimini sağlıyor"
Lavrov, Batı’nın Rus petrolüne tavan fiyat uygulaması konusunun Rusya’yı ilgilendirmediğini söyleyerek, Rusya’nın ortaklarıyla tavan fiyatlara bakmadan iş birliğini sürdüreceğini ifade etti.
ABD’nin artık Avrupa'nın üzerinden geçimini sağladığına ve Avrupa'nın içinde bulunduğu ekonomik ve enerji krizinden kar elde edeceğine dikkati çeken Lavrov, “Avrupa'ya, Avrupa'nın Rusya'dan aldığı gazdan dört kat daha pahalıya gaz satacaklar. Avrupa’dan yatırımcı çekmek için ABD, endüstrilerine yüz milyarlarca dolar sübvansiyon vererek enflasyonla mücadele yasalarını ilerletecek. Sonuçta Avrupa sanayisini kaybedecek” diye konuştu.



Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
TT

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal haklar tanındı. Peru'da yaşayan bir arı grubunu kapsayan gelişme, koruma çalışmalarında önemli bir adıma işaret ediyor.

Amazon Ormanları'nda yaşayan Meliponini arı sınıfı, bal arısı (Apis mellifera) kuzenlerinden farklı olarak iğne taşımaz. 

Peru'nun yerli halkları tarafından Kolomb öncesi dönemden beri yetiştirilen bu arılar, yağmur ormanlarında polen taşıyıcı rolü üstlenerek biyoçeşitliliği ve ekosistemi korumada kilit rol oynuyor. 

Grubun bilinen 500 türünün yaklaşık yarısı Amazon'da yaşıyor ve kakao, kahve ve avokado gibi bitkileri de içeren floranın yüzde 80'inden fazlasının tozlaşmasında rol oynuyor.

Ancak Meliponini arıları iklim krizi, ormansızlaşma, pestisit kullanımı ve  diğer arı türleriyle rekabet yüzünden ciddi bir yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. 

Peru'nun iki belediyesinde kabul edilen yasalar artık bu böceklerin sağlıklı ekosistemlerde yaşama, üreme ve gelişme haklarını garanti altına alıyor.

Bu iğnesiz arıların yasal haklar elde etmesi, kimyasal biyolog Rosa Vásquez Espinoza'nın yerli halklarla birlikte yıllar süren çalışmaları sayesinde mümkün oldu.

Kovid-19 pandemisinde yerli halklar ilaç bulamadıklarında bu arıların balını kullanıyordu. Bir meslektaşının ricası üzerine 2020'de balı inceleyen Espinoza çarpıcı sonuçlarla karşılaştı.

Guardian'a konuşan bilim insanı "Yüzlerce tıbbi molekül gördüm, tedavi potansiyeli taşıdığı bilinen moleküller" diyerek ekliyor: 

 Üstelik çeşitlilik de gerçekten çok fazlaydı. Bu moleküllerin antiinflamatuvar, antiviral, antibakteriyel, antioksidan, hatta kanser önleyici etkileri olduğu biliniyor.

Bu nedenle saha çalışmalarını genişleten araştırmacı, yerli halktan uzmanlarla birlikte ormanın derinlerine keşif gezileri düzenledi. Nesillerdir devam eden geleneksel arıcılık yöntemlerini kaydettiler.

Ancak kısa süre sonra ciddi bir sorun olduğu fark edildi: Arıcılar, eskiden arı kolonilerini yarım saatte bulurken, artık saatler sürüyordu.

Espinoza, "Farklı topluluk üyeleriyle konuşuyorduk ve ilk söyledikleri 'Artık arılarımı göremiyorum' oldu" diye anlatıyor.

Biyoloğun yaptığı çalışmada, endüstriyel çiftliklerden uzak bölgelerdeki arıların bile balında pestisit izlerine rastlandı.

Meliponini arılarının korumaya ihtiyaç duyduğuna karar veren Espinoza ve meslektaşları, ilk olarak bu hayvanların tanınması için çaba gösterdi.

Araştırmaları sayesinde 2024'te, Meliponini arılarını Peru'ya özgü yerli türler olarak resmen tanıyan bir yasa kabul edildi. Peru yasaları yerli türlerin korunmasını gerektirdiği için bu kritik bir adımdı.

Daha sonra bu yıl ekimde Satipo, 22 Aralık Pazartesi de Nauta belediyeleri dünyada bir ilke imza atarak bu böcekleri yasal hak sahibi olarak tanımladı. 

Earth Law Center'ın Latin Amerika direktörü ve kampanyanın parçası olan Constanza Prieto gelişmeyi şöyle değerlendiriyor: 

Bu yönetmelik, doğayla ilişkimizde bir dönüm noktası: Meliponini arılarını görünür kılıyor, onları hak sahibi özneler olarak tanıyor ve ekosistemlerin korunmasında temel rol oynadıklarını onaylıyor.

Hukuk uzmanları yeni yasaların habitat restorasyonunu, daha sıkı pestisit kontrollerini ve genişletilmiş araştırmaları zorunlu kılabileceğini söylüyor.

Düzenlemeyi Peru genelinde uygulamaya koymak için bir imza kampanyası düzenlenirken, Bolivya, Hollanda ve ABD gibi ülkelerdeki koruma grupları da kendi bölgelerindeki arılar için benzer yasal yaklaşımları inceliyor.

Independent Türkçe, Guardian, Interesting Engineering


Trump'la Musk nasıl barıştırıldı?

Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)
Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)
TT

Trump'la Musk nasıl barıştırıldı?

Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)
Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in Donald Trump ve Elon Musk arasında arabuluculuk yaptığı ortaya çıktı.

Dünyanın en zengin kişisi, yeni Donald Trump yönetiminin ilk aylarında Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın (DOGE) başına getirilince manşetlerden düşmemişti. 

Ancak Musk'ın, Trump'ın Büyük Güzel Yasa Tasarısı'nı sert bir dille eleştirmesinin ardından ikili arasındaki ipler haziranda kopmuştu. 

Trump, elektrikli otomobil teşviklerini kestiği için Musk'ın "çıldırdığını" söylemişti. 

Amerika Partisi'ni kuracağını öne süren Musk "Büyük bombayı patlatmanın zamanı geldi" diyerek Trump'ın Jeffrey Epstein dosyasında adının geçtiğini iddia etmişti.

İkili suikastla öldürülen sağcı aktivist Charlie Kirk'ün eylüldeki cenaze töreninde bir araya gelerek buzları eritmişti. 

Washington Post, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in perde arkasında ikiliyi nasıl yumuşattığını dünkü haberinde işledi. 

41 yaşındaki Cumhuriyetçi'nin ekibiyle birlikte büyük çaba göstererek Amerika Partisi'nin kurulmasını engellediği bildirildi. 

Vance'in bunun için hem Musk'a hem de çevresine baskı yaptığı ifade edildi.

Washington Post, Musk-Trump ilişkisinin yumuşamasıyla birlikte teknoloji milyarderinin 2026'daki ara seçimlerde yarışacak Cumhuriyetçi adaylara bağış yapmaya başladığını belirtti. 

Aylar boyunca uğraşan Vance'in de 2028'de başkan adayı olup Musk'tan destek görmeyi planladığı öne sürüldü. 

Musk'ın kasımda Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman şerefine Beyaz Saray'da verilen akşam yemeğine katıldığı hatırlatıldı. 

Musk-Trump ilişkisinin hâlâ hassas bir dengede durduğu aktarılan haberde Jared Isaacman'ın NASA Direktörlüğü'ne atanmasının önüne engeller çıkarılmasının teknoloji milyarderini kızdırdığı da ifade edildi. 

ABD Başkanı Donald Trump, "geçmişteki bağlantılarını yeniden değerlendirdikten sonra" adaylığını haziranda geri çektiği milyarder iş insanı Isaacman'ı, NASA Direktörlüğü görevine yeniden aday gösterdiğini kasımda açıklamıştı.

Musk'ın iyi ilişkilere sahip olduğu bilinen Isaacman, önceki haftalarda resmen bu göreve getirilmişti. 

Isaacman, 2021 ve 2024'te Musk'ın SpaceX roketleriyle uzaya çıkmıştı.

Independent Türkçe, Washington Post, Daily Beast, Gizmodo


ABD, Venezuela topraklarını vursa da Maduro dans ediyor

Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)
Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)
TT

ABD, Venezuela topraklarını vursa da Maduro dans ediyor

Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)
Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)

ABD tehdidi altındaki Nicolás Maduro denizdeki ablukanın ardından ülkesinin topraklarına saldırı düzenlenmesine rağmen görevden ayrılacağına dair herhangi bir sinyal vermiyor.

Donald Trump, Venezuela liderinin zamanının dolduğunu öne sürerken 63 yaşındaki siyasetçi son haftalarda katıldığı etkinliklerde dans ederken görülüyor. 

Wall Street Journal (WSJ), ABD'nin askeri yığınağı ve petrol gemilerine uygulanan ablukayla karşı karşıya olan Maduro'nun kendine güvenini hem ülkesine hem de dünyaya göstermeye çalıştığını bildiriyor. 

Amerikan gazetesi, ekonominin büyük ölçüde devlet kontrolüne alındığı Venezuela'da Maduro'nun ihaleleri yandaşlarına vererek kendi konumunu güçlendirdiğini iddia ediyor. 

13 yılı aşkın süredir iktidarda olan lider, ülkeden kaçacağı iddialarına rağmen mitinglerde "Bizi devrim yolunda asla çıkaramayacaklar. Sonsuza kadar zafer!" diyor. 

Geçmişte ABD adına Venezuela'yla pek çok müzakere yapan eski diplomat Thomas A. Shannon Jr., 14 yıllık iktidarın ardından 2013'te ölen Hugo Chávez'in ülkeyi devrime ve anti emperyalizme inandırdığını söylüyor:

Chavezciler ne kadar yoz, zalim ve suçlu olursa olsun Latin Amerika'da onlardan başka anti emperyalist solcu kaldığına inanmıyor. Bu pozisyonlarından vazgeçmek istediklerini sanmıyorum.

Önceki haftalarda Nobel Barış Ödülü'nü almak için gizli bir operasyonla Venezuela'dan Norveç'e giden María Corina Machado ise Oslo'da yaptığı konuşmada "Müzakereyle ya da değil Maduro iktidardan düşecek" dedi. 

Geçmişte Chávez'e danışmanlık yapan Amerikalı avukat Eva Golinger, Maduro için şu yorumu yaptı:

Trump'ın Kim Jong-un'u övdüğünü, eski El Kaide liderini Beyaz Saray'a çağırdığını görünce 'Neden onunla müzakere edemeyim ki?' diye düşünüyor. Kanımca ülkeyi terk edeceğine orada ölmeyi tercih eder.

Diğer yandan Donald Trump, Venezuela'nın topraklarına ilk kez saldırı düzenlediklerini duyurdu. 

Cuma günü yaptığı açıklamada saldırının geçen hafta düzenlendiği dışında pek bir bilgi vermeyen ABD Başkanı teknelere uyuşturucu yüklenen bir limanı vurduklarını dün söyledi. 

CNN de kaynaklarına dayandırdığı haberde saldırıda drone kullanıldığını bildirdi. 

Karakas yönetimi hâlâ konuya dair sessizliğini koruyor. 

İnsan hakları ihlalleri ve siyasi mahkumlara işkenceyle suçlanan Maduro yönetimi, kendi doğal kaynaklarına göz diken ABD'nin bu iddiaları kullandığını savunuyor. 

ABD, Karakas yönetiminin kartellerle işbirliği yaptığını da iddia ediyor. Venezuela ise Washington'ın ülkede darbe planladığını öne sürüyor. 

ABD eylülden beri Karayipler ve Pasifik Okyanusu'ndaki teknelere uyuşturucu ticaretiyle mücadele iddiasıyla saldırılar düzenliyor.

En az 105 kişinin öldürüldüğü operasyonlar, yargısız infaz eleştirilerinin hedefi oluyor. 

"Uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele" gerekçesiyle Güney Mızrağı Operasyonu'nu geçen ay başlattığını duyuran ABD'nin Venezuela'ya askeri hareket düzenlemesi ihtimali haftalardır dünya gündeminde.

Amerikan ordusu, dünyanın en büyük uçak gemisi USS Gerald R. Ford'un da aralarında bulunduğu çok sayıda savaş gemisiyle birlikte 15 bin askerini bölgeye sevk etti.

Trump, iki hafta önce Venezuela limanlarında yaptırıma tabi tankerlere "tam abluka" uygulanması talimatını verdi.

Washington, geçen ay yabancı terör örgütü olarak ilan ettiği Güneşler Karteli'nin (Cartel de los Soles) liderinin Maduro olduğunu savunuyor. 

Beyaz Saray, Maduro'nun tutuklanması veya mahkum edilmesine ilişkin bilgi sağlanması karşılığında verilecek ödülü iki katına çıkararak 50 milyon dolara yükselttiğini 8 Ağustos'ta duyurmuştu.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN, Reuters