'En büyük Rilke arşivi' ilk kez halka açılıyor

Şimdiye kadar sayılı kişinin erişebildiği koleksiyonda yaklaşık 10 bin elyazması, 8 bin 800 mektup ve 300 fotoğraf yer alıyor

Arşivde Rilke'nin Malte Laurids Brigge'nin Notları ve Duino Ağıtları için hazırlık yaparken oluşturduğu taslaklar da yer alıyor (DLA)
Arşivde Rilke'nin Malte Laurids Brigge'nin Notları ve Duino Ağıtları için hazırlık yaparken oluşturduğu taslaklar da yer alıyor (DLA)
TT

'En büyük Rilke arşivi' ilk kez halka açılıyor

Arşivde Rilke'nin Malte Laurids Brigge'nin Notları ve Duino Ağıtları için hazırlık yaparken oluşturduğu taslaklar da yer alıyor (DLA)
Arşivde Rilke'nin Malte Laurids Brigge'nin Notları ve Duino Ağıtları için hazırlık yaparken oluşturduğu taslaklar da yer alıyor (DLA)

Ünlü şair Rainer Maria Rilke'nin mektupları ve elyazmaları Alman Edebiyat Arşivi'ne (DLA) satıldı.
Devlete bağlı DLA'dan perşembe günü yapılan açıklamada, arşivin federal hükümetin, Baden Württemberg eyaleti yönetiminin ve diğer kuruluşların sağladığı fonlarla satın alındığı belirtildi.
DLA Direktörü Sandra Richter'in "yüzyılın en büyük kazanımı" diye nitelediği gelişmede arşiv için ne kadar para ödendiği açıklanmadı.
Kültür ve Medyadan Sorumlu Devlet Bakanı Claudia Roth da arşivin çok değerli olduğunu ve Rilke'nin eserlerinin dünyadaki herkesi etkilediğini söyledi.
Arşivde en az 10 bin elyazmasıyla şairin kaleme aldığı ya da kendisine gönderilen yaklaşık 8 bin 800 mektubun olduğu ifade edildi.
Mektuplarda, Rilke'nin sevgilisi psikanalist Lou Andreas-Salomé'yle, İsviçreli ressam Paul Klee'yle, Rus yazar Boris Pasternak'la ve Fransız şair Paul Valery'le yazışmaları da var.
Bunun yanı sıra koleksiyonda Rilke'nin okurken notlar düştüğü en az 470 kitapla 131 çizim ve 300'den fazla fotoğraf yer alıyor.
Rilke'nin en büyük arşivi olarak bilinen koleksiyon, 100 yılı aşkın süredir şairin torunu Hella Sieber-Rilke'nin Baden-Württemberg'deki Gernsbach kasabasında yer alan evindeydi.
"Gernsbach koleksiyonu" diye de tanınan arşive erişim için sadece sayılı kişiye izin verilmişti.
DLA, arşivin artık dijital ortama aktarılıp, araştırmacılar ve halka açık hale getirileceğini bildirdi.
Richter, 4 Aralık 1875'te dönemin Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'na bağlı Prag'da dünyaya gelen Rilke'nin doğumunun 150. yıldönümü amacıyla 2025'te büyük bir sergi açılacağını da söyledi.
Thomas Mann ve Franz Kafka'yla birlikte modern Alman edebiyatının devleri arasında yer alan Rilke, 29 Aralık 1926'da 51 yaşında lösemiden hayatını kaybetmişti.
Şairin Orpheus'a Soneler, Dua Saatleri, Duino Ağıtları ve tek romanı olan Malte Laurids Brigge'nin Notları, Türkçe'ye de çevrilmişti.
Independent Türkçe, AFP, The Local, Bundesregierung



İzleyiciler, sinema yazarlarının yerden yere vurduğu filmi övüyor

Meet Joe Black'te başroldeki Brad Pitt'e Kaya (The Rock) ve Gizemli Adam'la (Mystery Men) da tanınan Claire Forlani eşlik etmişti (Universal Pictures / Netflix)
Meet Joe Black'te başroldeki Brad Pitt'e Kaya (The Rock) ve Gizemli Adam'la (Mystery Men) da tanınan Claire Forlani eşlik etmişti (Universal Pictures / Netflix)
TT

İzleyiciler, sinema yazarlarının yerden yere vurduğu filmi övüyor

Meet Joe Black'te başroldeki Brad Pitt'e Kaya (The Rock) ve Gizemli Adam'la (Mystery Men) da tanınan Claire Forlani eşlik etmişti (Universal Pictures / Netflix)
Meet Joe Black'te başroldeki Brad Pitt'e Kaya (The Rock) ve Gizemli Adam'la (Mystery Men) da tanınan Claire Forlani eşlik etmişti (Universal Pictures / Netflix)

Netflix izleyicileri Brad Pitt ve Anthony Hopkins'in başrollerini paylaştığı drama için "gelmiş geçmiş en iyi film" dese de eleştirmenler aynı fikirde değil.

Kullanıcılar, Pitt'in klasikleşmiş yapımlarından Meet Joe Black'e övgüler yağdırıyor ve henüz filmi izlemeyenleri de bu duygusal hikayeyle tanışmaya davet ediyor.

27 yıllık film, Netflix'te yeniden keşfedildi 

Yayın devi, ilk olarak 1998'de vizyona giren filmin konusunu şöyle özetliyor:

Son derece zengin bir adam, kendisini almaya gelen ölüm meleğine bir teklifte bulunur: Birkaç gün daha yaşama karşılığında ölümlüler arasında geçireceği bir 'tatil'.

Netflix sayesinde yeniden keşfedilen film, sosyal medyada övgü dolu yorumlar alıyor. Hatta bazı hayranlar, yönetmen koltuğunda Martin Brest'in oturduğu romantik drama için "gelmiş geçmiş en iyi filmlerden biri" yorumunu yapıyor.

X'te bir kullanıcı şunları yazdı:

Meet Joe Black'i Netflix'te izledim, harika ve ilginç bir film. Özellikle o mahrem sahne... Öylesine incelikli ve estetik biçimde çekilmiş ki daha iyi nasıl anlatılırdı bilmiyorum. Gerçekten çok başarılı!

Eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'daki kullanıcı yorumları da benzer şekilde olumlu. 

Bir izleyici, "Eğlenceli bir film ve harika bir senaryo. Üstelik oyunculuklar da çok başarılı" yorumunu yaparken bir başkası, "Hayatımda izlediğim en iyi filmlerden biri. Belki de bir numaram. İnanılmaz ve çok duygusal, her saniyesine bayıldım" dedi. 

Bir başka hayran ise ekledi: 

Tüm zamanların en sevdiğim 5 filminden biri!

"Sıkıcı sahneler zinciri"

Ancak sinema eleştirmenleri aynı fikirde değil. Common Sense Media'dan Brian Costello şu değerlendirmeyi yaptı:

Sıradışı bir fikir; kötü oyunculuk, kötü diyaloglar ve aşırı yavaş tempoyla daha da kötü hale geliyor.

Observer yazarı Phillip French ise filmi "biri bitmeden başlayan uzun, duygusal ve sıkıcı sahneler zinciri" diye niteleyerek, esprili ama acımasız bir yorumda bulundu: 

Ölüm gerçekten de üzerimizde hüküm sürüyor gibi...

CNN'den Paul Tatara ise filmi şu sözlerle yerden yere vurdu:

Bu filmi izlerken sanki üzerinizde ağırlık taşıyormuşsunuz gibi hissediyorsunuz.

Independent Türkçe, Mirror, Irish Star, Rotten Tomatoes, CNN, Observer, Common Sense Media