عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Kolezyum'un altında sosis köpek kalıntıları bulundu

Kazılarda kabuklu yemiş ve meyve izine de rastlandı

Arkeologlar, Kolezyum'un altındaki tünel ağında kazı yapıyordu (AFP)
Arkeologlar, Kolezyum'un altındaki tünel ağında kazı yapıyordu (AFP)
TT
TT

Kolezyum'un altında sosis köpek kalıntıları bulundu

Arkeologlar, Kolezyum'un altındaki tünel ağında kazı yapıyordu (AFP)
Arkeologlar, Kolezyum'un altındaki tünel ağında kazı yapıyordu (AFP)

İtalya'nın Roma kentindeki Kolezyum'un altında kazı yapan arkeologlar dakhund köpeklerine ait kemikler buldu.
Bu yeni kazı, Sonsuz Şehir'in altındaki tünelleri keşfetme projesinin bir parçası.
The Independent'ın haberine göre, Kolezyum Arkeoloji Parkı, arkeologların "vahşi hayvanların, ayıların, aslanların, leoparların yanı sıra köpeklerin, hatta dakhund köpeklerinin kemikleri" de dahil birçok yeni keşifle karşılaştığını açıkladı.
Romalıların şiddet dolu eğlencelerden hoşlandığı iyi biliniyor; Afrika ve ötesinden aslanlar, sırtlangiller, leoparlar, filler, devekuşları ve suaygırları ithal edilir, silahlarla onları "avlayacak" veya onlara karşı savaşacak gladyatörlerin karşısına konurdu.
Aynı zamanda daha nadir hayvanlar da sergilenir veya diğer türlerle savaştırılmak üzere kullanılırdı.
Sosis köpeklerin bunlarla nasıl bağdaştığıysa henüz belli değil. Bu köpeklerin Kolezyum'da izleyiciler için sergilenen "av" performanslarının bir parçası olarak kullanılmış olabileceği düşünülüyor.
Ocak 2021'de başlayan kazıda yer alan arkeologlar, Kolezyum'un altında gömülü yaklaşık 70 metrelik kanalizasyon ve lağımları kazdı.
Projenin lideri Martina Almonte, "Araştırma, Kolezyum'un amfi tiyatro olmaktan çıkıp bir tür kondominyum, kale, hastane ve hatta iplikhaneye dönüşmesiyle, aşağı yukarı M.S. 523'ten bu yana kullanılmayan güney kolektörünü içeriyordu" dedi.

Araştırmaları sırasında ekip, geç Roma döneminden kalma 50 bronz sikke ve hem filozof hem de Roma İmparatoru olan Marcus Aurelius'un 10 yıllık iktidarının anısına basılmış, aşağı yukarı M.S. 171'e ait bir gümüş sikke keşfetti.
Kazıda incir, üzüm ve kavun gibi meyvelerin tohumlarının yanı sıra zeytin ve kabuklu yemiş izleri de bulundu. Araştırmacılar bunların, aç izleyicilerin yediği atıştırmalıkların kalıntıları olduğunu düşünüyor.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Tarihte ilk: Bir robot, gerçekçi bir ameliyatı ilk kez yardım almadan gerçekleştirdi

Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
TT
TT

Tarihte ilk: Bir robot, gerçekçi bir ameliyatı ilk kez yardım almadan gerçekleştirdi

Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)

İlk kez bir robot, insan yardımı olmadan gerçekçi bir ameliyat gerçekleştirdi.

Johns Hopkins Üniversitesi'nden araştırmacılar, robotun ekipten gelen sesli komutlara yanıt vererek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir operasyonu "sakince" gerçekleştirdiğini çarşamba günü açıkladı. Robot, gerçek hayattaki tıbbi acil durumlara özgü beklenmedik senaryolar sırasında bile yetenekli bir insan cerrahın uzmanlığını sergiledi.

Tıbbi robotik uzmanı Axel Krieger yaptığı açıklamada, "Bu ilerleme bizi belirli cerrahi görevleri yerine getirebilen robotlardan, cerrahi prosedürleri gerçekten anlayan robotlara taşıyor" diyor.

Bu kritik ayrım bizi, gerçek hasta bakımının karmaşık, öngörülemez gerçekliğinde çalışabilen, klinik düzeyde uygulanabilir otonom cerrahi sistemlere önemli ölçüde yaklaştırıyor.

"SRT-H" ya da "Surgical Robot Transformer-Hierarchy" (Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi) diye bilinen robot, Johns Hopkins cerrahlarının domuz kadavraları üzerinde yaptıkları operasyonları izleyerek ameliyat videolarıyla eğitim aldı. Videolarda görevleri açıklayan altyazılar vardı.

Johns Hopkins, robotun videoları izledikten sonra ameliyatı yüzde 100 doğrulukla gerçekleştirdiğini ifade ediyor. Robotun ameliyatı gerçekleştirmesi daha uzun sürse de sonuçlar bir cerrahla kıyaslanabilir düzeydeydi.

Popüler yapay zeka sohbet botu ChatGPT'ye güç veren aynı makine öğrenimi mimarisiyle geliştirilen robotun, kanalları ve arterleri tanımlama, bunları hassas bir şekilde tutma, klipsleri stratejik olarak yerleştirme ve parçaları makasla kesme gibi 17 dakika süren görevleri tamamlaması gerekti.

Bu, Krieger'in "Akıllı Doku Otonom Robotu"nun (Smart Tissue Autonomous Robot) üç yıl önce bir hayvan üzerindeki ilk otonom robotik ameliyatta (canlı bir domuz üzerinde laparoskopi ameliyatı) yaptığından daha fazla görev içeriyor. O robot da özel olarak işaretlenmiş dokulara ihtiyaç duymuş, son derece kontrollü bir ortamda çalışmış ve katı bir cerrahi planı takip etmişti.

Buna karşılık SRT-H, tek tip olmayan anatomik koşullarda kusursuz bir performans sergiledi. Araştırmacılar robotun başlangıç pozisyonunu değiştirdiğinde ve safra kesesi ve çevresindeki dokuların görünümünü değiştiren kan benzeri boyalar eklediğinde bile durum böyleydi.

fgrthyju
Robot, popüler OpenAI sohbet botu ChatGPT'ye güç veren aynı makine öğrenimi mimarisiyle çalıştırılıyor. Robot 17 dakika süren görevleri tamamlayabildi (XinHao Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)

Krieger geçen yıl sistemi kullanarak bir robotu üç kritik cerrahi görevi yerine getirecek şekilde eğitmişti: bir iğneyi yönlendirmek, vücut dokusunu kaldırmak ve dikiş atmak. Ancak bu görevlerin her biri sadece birkaç saniye sürmüştü.

Araştırmacı ekip bundan sonra sistemi daha fazla ameliyat türü üzerinde eğitip test etmek ve yeteneklerini tam bir otonom ameliyat gerçekleştirecek şekilde genişletmek istiyor.

Daha önce Johns Hopkins'te doktora sonrası araştırmacı olan ve artık Stanford Üniversitesi'nde çalışan başyazar Ji Woong "Brian" Kim, "Bu çalışma, otonom cerrahi robotların gerçek dünyada kullanılmasının önündeki bazı temel engelleri aştığı için önceki çabalara göre büyük bir sıçramayı temsil ediyor" diyor. 

Çalışmamız, yapay zeka modellerinin cerrahi otonomi için yeterince güvenilir hale getirilebileceğini gösteriyor; bu bir zamanlar çok uzak görünse de artık uygulanabilir olduğu kanıtlanıyor.

Bulgular hakemli dergi Science Robotics'te yayımlandı.

Independent Türkçe