Stresi tespit etmek için elektronik dövme geliştirildi

Elektronik dövmenin şeklinin ve etki mekanizmasının görselleştirilmiş hali
Elektronik dövmenin şeklinin ve etki mekanizmasının görselleştirilmiş hali
TT

Stresi tespit etmek için elektronik dövme geliştirildi

Elektronik dövmenin şeklinin ve etki mekanizmasının görselleştirilmiş hali
Elektronik dövmenin şeklinin ve etki mekanizmasının görselleştirilmiş hali

Avuç içleri bize duygusal durumumuz hakkında çok şey söyleyebilir; Heyecanlı veya stresli olduğumuzda avuçlarımızın terlemesi stresin göstergesi. Ancak stresi ölçen cihazlar hantal, güvenilmez ve sosyal damgalanmaya sebebiyet verecek şekilde olabiliyor. Çünkü cihazlar vücudun belirli bölgelerinde ve görünür şekilde bulunuyor.
ABD'deki Texas Üniversitesi'nden araştırmacılar, cildin elektriksel aktivitesini izleyen ve stres duyguları hakkında veri sağlayan elektronik dövme teknolojisi yaratarak bu sorunu ele aldı.
Araştırmacılar, Nature Communications dergisinin son sayısında yayınlanan yeni bir araştırma makalesinde, avuç içine yapıştırılan, neredeyse görünmez olan ve bir akıllı saate bağlanan bu grafen tabanlı elektronik dövmenin ayrıntılarını anlattı.
Şarku’l Avsat’ın dergiden aktardığı habere göre Grafen, İngiltere'deki Manchester Üniversitesi'nden Rus bilim adamları Andre Geim ve Konstantin Novoselov tarafından 2004 yılında geliştirilen karbon türevi bir malzeme. Grafenin pek çok avantajı var. Bunlardan en önemlisi elektriği iletme ve ısı ve ışığın moleküllerinden geçmesine izin vermesi.
Teksas Üniversitesi Havacılık ve Uzay Mühendisliği ve Mühendislik Mekaniği Bölümü'nden Prof. Dr. Nanshu Lu ve araştırma ekibi, giyilebilir elektronik dövme teknolojisini geliştirmek için yıllardır çalışıyor. Grafen, inceliği ve insan vücudunun potansiyelini iyi ölçtüğü ve çok doğru okumalarla sonuçlandığı için tercih edilen bir malzeme.
Araştırmacılar, kısmen örtüşen “grafen” ve altın katmanına sahip iki kat bant kullandılar. Bandı ileri geri bükerek, sürüş sırasında direksiyon simidini tutmak, kapıları açmak ve koşmak gibi günlük aktivitelerin el hareketleriyle gelen basıncı kaldırabilmesini sağladılar.
Lu, Teksas Üniversitesi’nin web sitesinde Cuma günü yayınlanan bir raporda şunları söyledi: "Bu çalışmadaki en büyük başarı, avucun içindeki elektronik dövmenin, bu durumda ticari olarak temin edilebilen bir akıllı saat olan sağlam bir devreye veriyi başarılı bir şekilde iletebilmesi."
Mevcut avuç içi izleme teknolojisi, çok görünür olan hacimli elektrotlar veya vücudun diğer bölgelerine yerleştirilmiş sensörler kullanarak daha az doğru veri elde edilmesini sağlar.
Önceki araştırmacılar, nanometre kalınlığında şeritler kullanan yöntemler denediler. Ancak bu şeritler sürekli hareket stresini kaldıramadı. Bu araştırmadaki yenilikçi yöntem ise stresi bu bantlardan elli kat daha fazla tespit etme yeteneğine sahip.



Musul'da nadir rastlanan bir Asur taş levhası bulundu

Taş levhanın bir parçası (Schmitt)
Taş levhanın bir parçası (Schmitt)
TT

Musul'da nadir rastlanan bir Asur taş levhası bulundu

Taş levhanın bir parçası (Schmitt)
Taş levhanın bir parçası (Schmitt)

Arkeologlar Irak'ta, MÖ 7. yüzyılda yaşamış bir Asur imparatorunu, Mezopotamya uygarlığında tapınılan tanrılarla çevrelenmiş halde tasvir eden ilginç bir antik taş levhayı gün yüzüne çıkardı. 

Yaklaşık 5,5 metre uzunluğunda ve 3 metre genişliğindeki dev levha, Musul yakınlarında yer alan Ninova antik kentindeki Kral Asurbanipal'ın Kuzey Sarayı'nın taht odasında keşfedildi.

Kuzey Mezopotamya'nın en önemli bölgelerinden biri kabul edilen antik kent, MÖ 8. yüzyılın sonlarında Kral Sanherib döneminde Asur İmparatorluğu'nun başkenti olmuştu.

Son kazıda yer alan araştırmacılar taş levhayı sadece büyüklüğünden dolayı değil, aynı zamanda tasvir ettiği sahneler açısından da "olağanüstü" buluyor.

Bunun başlıca nedeni, Asur İmparatorluğu'na ait bugüne kadarki dini kabartma resimlerinde tanrılara pek yer verilmemesiydi.

Prehistorya, Protohistorya ve Antik Yakın Doğu Arkeolojisi Enstitüsü'nden Aaron Schmitt, "Bildiğimiz Asur saraylarına ait çok sayıda kabartma resim arasında büyük tanrıların tasvirleri yok" diyor.

o9p0thyj
Kabartmanın 3D modelinde rekonstrüksiyon koyu renkte gösteriliyor (Michael Rummel)

Kral Asurbanipal'ın yaptırdığı Kuzey Sarayı'nın merkezi bir bölümündeki kazılar 2022'den bu yana devam ediyor. Yeni ortaya çıkarılan levhanın merkezinde, Asur İmparatorluğu'nun son büyük hükümdarı Asurbanipal'ın, iki yüce tanrı tarafından çevrelendiği tespit edildi: Aşur ve Ninova'nın koruyucu tanrıçası İştar.

Ayrıca tanrılara ve hükümdara kurtuluş ve hayat bahşeden balık benzeri bir tanrının yanı sıra büyük olasılıkla bir akrep-adam olarak restore edilmesi gereken, kollarını kaldırmış bir destek figürü de yer alıyor.

Dr. Schmitt, "Bu figürler, kabartmanın üzerine ilk başta devasa bir kanatlı güneş diskinin yerleştirildiğine işaret ediyor" diyor.

defrgthyu
Antik Ninova'daki kazı çalışmaları (Schmitt)

Araştırmacılar gelecek aylarda levhayı detaylıca incelemeyi, tasvirlerin ardındaki bağlamı bulmayı ve sonuçları bilimsel bir dergide yayımlamayı umuyor.

Levha ilk başta, araştırmacıların saraydaki en önemli yer olabileceğini söylediği taht odasının ana girişinin karşısındaki bir alandaydı.

Levhanın parçaları bu girintinin arkasındaki toprak dolu bir çukurda ortaya çıkarıldı.

Araştırmacılar bu çukurun MÖ 3. ya da 2. yüzyılda Helenistik dönemde kazıldığından şüpheleniyor.

Dr. Schmitt şu ifadeleri kullanıyor: 

Britanyalı arkeologların yüz yıldan uzun bir süre önce bunları bulamamasının nedenlerinden biri, kuşkusuz bu parçaların gömülü olmasıydı.

Independent Türkçe