Yeni bilimsel araştırmaya göre 'erkek gribi' dikkate alınmamalı

Araştırmacılar, erkeklerin kadınlardan daha kötü semptomlar göstermediğini buldu

(Pexels)
(Pexels)
TT

Yeni bilimsel araştırmaya göre 'erkek gribi' dikkate alınmamalı

(Pexels)
(Pexels)

The Independent'ta yer alan habere göre bir grup bilim insanı, "erkek gribi" teriminin kullanılmaması gerektiğini çünkü erkeklerin kadınlardan daha şiddetli grip belirtileri göstermediğini öne sürdü.
Avusturya'daki Innsbruck Tıp Üniversitesi araştırmacılarının yaptığı çalışmada, kadınlar erkeklerden daha hızlı iyileşme eğiliminde olsa da erkeklerin hastalandığında daha kötü belirtiler göstermediği bulundu.
Öte yandan küçük ölçekli araştırma, erkeklerin grip belirtilerinin kadınlarla karşılaştırıldığında ortalamadan daha hafif olduğunu ortaya koydu.
Journal of Psychosomatic Research'te yayımlanan çalışmada bilim insanları, 100'den fazla erkek ve kadın hastada grip benzeri belirtileri inceledi. Katılanların yarısından fazlası (yüzde 56) kadındı ve kohort genelinde ortalama yaş yaklaşık 41'di.
Araştırmanın amacı, erkeklerin grip benzeri belirtilerindeki "sözümona subjektif aşırı duyarlılık" diye tanımlanan "popüler 'erkek gribi' kavramını" değerlendirmekti.
Çalışma, burun akıntısı, baş ağrısı, üşüme veya uykusuzluk gibi belirtilerden mustarip erkekler ve kadınlar arasında "cinsiyete dayalı önemli bir fark" bulamadı.
Öte yandan araştırmacılar, "cinsiyet hormonlarının bağışıklık sistemiyle etkileşimi" nedeniyle kadınların daha hızlı iyileşiyor olabileceğini öne sürdü.
Araştırmacılar şunları yazdı:
"Kadınlarda, bağışıklık aktivitesini artıran antikor üretme kapasitesinin yükseldiği ve böylece kadınların enfeksiyonlara karşı daha hızlı ve etkili bir dirence sahip olduğu bildirildi."
Çalışmanın yazarları, "'erkek gribi' efsanesinin aslında doğru olabileceğini" bulmayı beklediklerini söylerken, diğer çalışmalarda, erkeklerin "aynı belirti şiddetine sahip kadınlara kıyasla daha kapsamlı bir muayene ve tedaviye erişme ihtimalinin daha yüksek olduğunu" ortaya konduğunu kaydetti.
Yazarların işaret ettiği, 2019'da Danimarka'da yapılan ve tüm nüfusu kapsayan araştırma, neredeyse 4 hastalıktan üçünün kadınlarda erkeklerden daha geç teşhis edildiğini göstermişti.
Araştırmacılar bu sonuçlara dayanarak "erkek gribi" hipotezinin "dikkate alınmaması" gerektiğini belirtti.
"Hem doktorun hem de hastanın cinsiyeti, bildirilen belirtilerin kapsamını etkileyebileceğinden" çalışmadaki bazı sınırlamalar arasında olası cinsiyet yanlılığı yer alıyordu. Bilim insanları bu alanda daha fazla araştırma yapılması çağrısında bulundu.
2017'de Kanada'da yapılan bir araştırmada, yetişkin erkeklerin birçok akut solunum yolu hastalığından kaynaklanan komplikasyonlar yaşamaya daha yatkın ve ölüm oranlarının daha yüksek olduğuna dair kanıtlar bulunmuş ve "erkek gribinin" gerçek bir olgu olabileceği öne sürülmüştü.
Ancak o dönem, araştırmanın yazarı Dr. Kyle Sue "erkek gribi" teriminin muhtemelen sorunlu olduğunu söylemişti.
Dr. Sue, "Erkekler belirtilerini abartmıyor olabilir ancak viral solunum yolu virüslerine karşı bağışıklık tepkileri daha zayıf ve bu da kadınlarda görülenden daha fazla morbidite ve ölüm oranına yol açıyor" diye açıklamıştı.



Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Çin'de Alzheimer hastalığıyla diğer demans türlerinin orantısız bir sağlık yükü oluşturduğu ve vaka oranlarının küresel ortalamadan daha hızlı arttığı uyarısını yaptı.

Çarşamba günü PLOS One adlı akademik dergide yayımlanan yeni araştırma, ülkede demansı mümkün olduğunca erken önlemek için acil ve etkili müdahalelerin uygulanması çağrısında bulunuyor.

Alzheimer ve diğer demans türleri, (ADD; Alzheimer Dissease and Demantia / Alzheimer Hastalığı ve Demans), dünya çapında artan oranlarla giderek daha ciddi bir nörolojik sağlık sorunu haline geliyor.

Ancak bilim insanları, özellikle Çin'deki bunamaların gerçek hastalık yükü ve risk faktörlerinin yeterince anlaşılmadığını söylüyor.

Mevcut çalışmada araştırmacılar, Dünya Bankası ve Dünya Sağlık Örgütü gibi kurumlar tarafından başlatılan halka açık veri tabanı Küresel Hastalık Yükü'nden (GBD) alınan, 30 yıldan uzun süreye yayılan küresel sağlık verilerini analiz etti.

Veri tabanı, 204 ülke ve bölgede 370’in üzerinde hastalık ve sağlık sorunuyla bunlara karşılık gelen 88 risk faktörü hakkında veri içeriyor.

1990'la 2021 arasındaki son analizlere dayanarak bilim insanları, Çin'de demans vakalarının üç katına, küresel vakalarınsa iki katına çıktığını tespit etti.

"ADD, küresel hastalık yükü en ağır hastalıklardan biri. Çin'de ve küresel olarak ADD'nin hastalık yükü 1990'dan 2021'e kadar yıldan yıla arttı" diye yazdılar.

Çalışmada, "2021'e gelindiğinde, Çin'in hastalık yükü üç kat artarken, küresel hastalık yükü iki katına çıktı" dendi.

y6u78ı9
ADD'nin 1990-2021 küresel hastalık yükü haritası. İki cinsiyet ve tüm yaşlar için 100 bin kişi başına düşen ölümlerdeki yıllık değişim (Liu, Geng., 2025, PLOS One)

Kısmen daha uzun yaşam süreleri nedeniyle kadınların erkeklere kıyasla demansın genel yükünü daha fazla taşıdığı tespit edildi.

Ancak araştırmacılar, erkeklerin bu hastalıktan ölüm oranlarının biraz daha yüksek olduğunu söylüyor.

Gelecek 15 yıl için eğilimleri tahmin eden bilim insanları, daha etkili müdahaleler yapılmadığı takdirde demans oranlarının özellikle Çin'de artmaya devam edeceği uyarısını yapıyor.

Araştırmacılar, diyabet gibi hastalıklardan kaynaklanan yüksek kan şekerinin Çin de dahil dünya genelinde demans için önde gelen risk faktörü olduğunu, bunu sigara ve yüksek vücut ağırlığının izlediğini söylüyor.

"Sigara, yüksek açlık kan şekeri düzeyleri ve yüksek vücut kitle indeksi, aralarında yüksek açlık plazma glukozunun baskın konuma sahip olduğu üç ana risk faktörü" diye yazdılar.

Bilim insanları Çin'de demans vakalarındaki artışın büyük ölçüde nüfus artışı ve değişen yaş demografisine bağlı olabileceğinden şüpheleniyor.

"Gelişen bir ülke olarak Çin, ekonomik dönüşüm ve yaşam tarzındaki büyük değişiklikler nedeniyle diyabet hastalarının sayısında önemli bir artış yaşadı" diye yazdılar.

Araştırmacılar, demans vakalarındaki artışı yavaşlatmak adına özellikle yaşlı yetişkinler arasında yüksek kan şekeri ve sigara kullanımının azaltılması için çaba gösterilmesi çağrısında bulunuyor.

Erken müdahalenin klinik hedeflerine ulaşmak için cinsiyete özgü risk faktörlerini hedef alan müdahalelere ihtiyaç duyulacağını belirtiyorlar.

Independent Türkçe