Wuhan Viroloji Laboratuvarı’nın eski çalışanı bilim insanı: Koronavirüs insan yapımı bir virüs

Wuhan Viroloji Laboratuvarı (Reuters)
Wuhan Viroloji Laboratuvarı (Reuters)
TT

Wuhan Viroloji Laboratuvarı’nın eski çalışanı bilim insanı: Koronavirüs insan yapımı bir virüs

Wuhan Viroloji Laboratuvarı (Reuters)
Wuhan Viroloji Laboratuvarı (Reuters)

Çin’deki tartışmalı Wuhan Viroloji Laboratuvarı’nın eski çalışanı olan bir bilim insanı, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) tesisten sızan insan yapımı bir virüs olduğunu iddia etti.
Şarku'l Avsat'ın New York Post gazetesinden aktardığı habere göre, bilim insanı Andrew Huff ‘The Truth About Wuhan’ isimli yeni kitabında Kovid-19’un Wuhan Viroloji Enstitüsü’nden iki yılı aşkın bir süre önce sızdığını öne sürdü ve ABD’li yetkilileri 11 Eylül’den bu yana yaşanan en büyük istihbarat başarısızlığından sorumlu tuttu.
Salgının ardından Wuhan Viroloji Laboratuvarı pek çok tartışmaya yol açtı ve koronavirüsün kökenleri hakkında şiddetli tartışmaların merkezinde yer aldı.
Hem Çin hükümet yetkilileri, hem de laboratuvar personeli tesisten virüs sızdırdığına dair iddiaları yalanladı.
EcoHealth Alliance adlı bulaşıcı hastalıkları inceleyen New York merkezli kar amacı gütmeyen bir kuruluşa bağlı bir ekibin parçası olarak daha önce Wuhan laboratuvarında çalışan Huff, “Laboratuvarda yürütülen deneyler gerekli güvenlik önlemlerinden yoksundu ve bu da sonunda virüsün sızmasına neden oldu” ifadelerini kullandı.
ABD’li bilim insanı, kitabında uygun biyogüvenlik ve risk yönetimi önlemlerini almasını sağlamadan laboratuvarda yürütülen çalışmaları finanse etmesi nedeniyle ABD hükümetini virüs sızıntısından sorumlu tuttu.
EcoHealth Alliance, Ulusal Sağlık Enstitüleri’nden aldığı fonla on yıldan fazla bir süredir yarasalardaki çeşitli koronavirüsleri inceliyor ve bu bağlamda Wuhan laboratuvarıyla yakın bağlar kurdu.
Huff kitabında ayrıca, “Çin, salgının ilk gününden itibaren bu virüsün genetiğinin değiştirildiğini biliyordu. ABD hükümeti, tehlikeli biyoteknolojiyi Çinlilere devretme sorumluluğunu taşıyor” diye yazdı.
İlk koronavirüs vakaları Aralık 2019’da Çin’in Wuhan şehrinde kaydedildi.
Çin, virüsün Wuhan Viroloji Laboratuvarı’ndan sızma olasılığı hakkındaki teorileri defalarca reddetti.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) liderliğindeki bir ekip, Çinli bilim insanlarıyla Wuhan ve çevresinde 4 hafta geçirdi.
Ekip, Mart 2021’de hazırlanan ortak bir raporda, koronavirüsün yarasalardan insanlara büyük olasılıkla başka bir hayvan yoluyla bulaştığı öne sürüldü. Ancak, bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerektiği de vurgulandı.



56 milyon gebelik incelendi: Hamilelik döneminde diyabet, otizm riskini artırıyor

Dünya çapındaki hamile kadınların yaklaşık yüzde 14'ünün gestasyonel diyabetten muzdarip olduğunu tahmin ediliyor (Unsplash)
Dünya çapındaki hamile kadınların yaklaşık yüzde 14'ünün gestasyonel diyabetten muzdarip olduğunu tahmin ediliyor (Unsplash)
TT

56 milyon gebelik incelendi: Hamilelik döneminde diyabet, otizm riskini artırıyor

Dünya çapındaki hamile kadınların yaklaşık yüzde 14'ünün gestasyonel diyabetten muzdarip olduğunu tahmin ediliyor (Unsplash)
Dünya çapındaki hamile kadınların yaklaşık yüzde 14'ünün gestasyonel diyabetten muzdarip olduğunu tahmin ediliyor (Unsplash)

Milyonlarca kişiyi içeren yeni bir araştırma, hamilelik dönemindeki diyabet ve çocukta otizm gibi nörogelişimsel bozukluklar görülme riski arasında güçlü bir bağlantı saptadı. 

Hakemli dergi Lancet Diabetes & Endocrinology'de dün (7 Nisan) yayımlanan araştırma, maternal diyabetin hem anne hem de çocukta çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceğini gösteren çalışmalara bir yenisini ekliyor. 

Bilim insanları yeni çalışmada maternal diyabet kapsamına, hamileyken tip 1 veya tip 2 diyabet hastası olan veya gebelik sürecinde gestasyonel diyabet teşhisi konan kişileri aldı. Gestasyonel diyabet, daha önce hastalıktan muzdarip olmayan kişilerin hamileyken diyabet semptomları sergilemesini ifade ediyor.

Araştırmacılar bu doğrultuda dünya çapından 56 milyon anne-çocuk çiftinin incelendiği 202 çalışmayı analiz etti. 

Annenin yaşı ve vücut kitle endeksi gibi diğer faktörler hesaba katıldığına bile, maternal diyabet olan kadınların çocuklarının, nörogelişimsel bir sorun yaşama ihtimalinin yüzde 28 daha yüksek olduğu bulundu. 

Bu grupta otizm riski yüzde 25, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) riski yüzde 30 ve zeka geriliği riski yüzde 32 daha yüksek çıktı. 

Bilim insanları ayrıca önceden diyabet tanısı alan annelerin çocuklarında nörogelişimsel bozukluk oluşma riskinin, gestasyonel diyabete kıyasla daha yüksek olduğunu gözlemledi. 

Bulgular, gebelik döneminde diyabet ve bu sorunlar arasında bir neden sonuç ilişkisi kurmuyor. Ancak Çin'deki Orta Güney Üniversitesi'nden makalenin yazarı Fangkun Liu diyabet ve nörogelişimsel bozukluk arasındaki ilişkinin bu kadar geniş bir veri setinde böyle bir tutarlılık sergilemesinin şaşırtıcı olduğunu söylüyor.

Bu bağlantıya neyin yol açtığı henüz bilinmiyor ancak araştırma ekibi, tip 1 diyabetin çocuklarda iltihaplanmayı artırabileceğini ve bunun, otizm ve DEHB riskinin yükselmesiyle ilişkili olabileceğini düşünüyor. Ayrıca maternal diyabetin, genlerin ifade edilme şeklini ve beyin fonksiyonlarını etkileyebileceğini öne sürüyorlar.

Çalışmada yer almayan Dr. Magdalena Janecka da maternal diyabet ve otizm arasındaki ilişkinin bilindiğini ancak arkasındaki mekanizmanın tam anlaşılmadığını dile getiriyor.

Diğer yandan yeni analizdeki bazı çalışmalarda kardeşler incelenmiş ve maternal diyabetle nörogelişimsel sorunlar arasında net bir bağlantı bulunamamış. Bu durum bazı genetik faktörlerin riski artırabileceğine işaret ediyor.

Bilim insanları, anne adaylarına hamilelikten önce diyabet taramaları ve tedavisi yapılması çağrısında bulunuyor. 

Ayrıca yüksek kan şekerini kontrol altına almanın, bu riskleri düşürüp düşürmeyeceğinin araştırılmasına da ihtiyaç var. Çalışmada yer almayan Dr. Kartik Venkatesh şöyle diyor:

Bir araştırmacı, bu alanda çalışan bir hekim ve bir ebeveyn olarak, hamilelikte glukoz kontrol tedavisinin etkisi hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak istiyorum.

Independent Türkçe, New York Times, Reuters, Lancet Diabetes & Endocrinology