İslamabad'ın elinde Pakistan Talibanı’na karşı hangi seçenekler var?

Pakistan ordusu, aşiret bölgelerinde askeri bir operasyon başlatmak için gerekli kaynaklara sahip değil.

Geçtiğimiz Nisan ayında Karaçi Üniversitesi önünde meydana gelen patlamanın ardından çevrede güvenliği sağlayan bir emniyet personeli (Reuters)

Pakistan, ülkenin kuzeybatısında artan terör tehlikesiyle bir kez daha karşı karşıya. Ülkenin şehirlerinde ve beldelerinde yaklaşık 6 yıldır devam eden göreceli barış ortamının ardından Pakistan Talibanı Hareketi (Tehrik-i-Taliban Pakistan / TTP), silahlı eylemlerine yeniden başladı.
İntihar saldırılarının artmasıyla terör eylemleri yeniden günlük hayatın bir parçası haline geldi. TTP ile yapılan görüşmeler başarısız oldu. Pakistan hükümeti, radikal örgüt TTP’nin artan tehdidi karşısında ne yapacağı konusunda kararsız görünüyor.
TTP, Afganistan’da iktidardaki Taliban Hareketi tarafından güçlü bir şekilde destekleniyor ve Taliban, yakın dostundan Pakistan topraklarında terör eylemleri düzenlemekten vazgeçmesini isteyecek gibi görünmüyor.
Taliban Hareketi, 2021 yılının Ağustos ayında Afganistan hapishanelerinde tutulan binlerce TTP üyesini serbest bıraktı. Bu da Pakistan hükümetini Kabil'de TTP ile görüşmeye zorladı.
Kabil'deki Taliban destekli görüşmeler başarısız oldu. TTP şimdi de Pakistanlı emniyet güçlerine ve Pakistan hükümetine karşı ülkenin her köşesinde misillemelerde bulunacağını duyurdu. Aşiret bölgelerindeki unsurlarına karşı devam eden askeri operasyonlara artık izin vermeyeceğini de sözlerine ekledi.
Pakistan topraklarında emniyet güçlerini ve hükümet kurumlarını hedef alan terör saldırıları, Pakistan hükümeti ve güvenlik güçleri için ciddi bir terör tehdidi oluşturuyor.
Pakistan’ın TTP tehdidiyle yüzleşmesi için elinde hangi seçenekler var? TTP ile görüşmelerin gelecekte başarılı olma şansı var mı yoksa Pakistan, TTP'ye karşı askeri seçeneğe mi başvuracak?
İslamabad şu anda TTP üyelerinin ve liderlerinin Afganistan'dan Pakistan'ın kuzeybatısına doğru kademeli olarak geri dönmesi sorunuyla karşı karşıya.
Pakistan’ın 2014 yılındaki askeri operasyonun ardından TTP üyelerinin ve liderlerinin çoğunun Pakistan'dan kaçarak Afganistan'ın sınır şehirlerine ve kasabalarına yerleştikleri biliniyor. Pakistan bu soruna, gelişmiş sınır güvenliği alarak bir çözüm getirdi.
Pakistanlı üst düzey bir yetkili, teröristlerin sınır ötesi hareketliliğini durdurmak için sınır çitlerinin ve sınır kontrol mekanizmalarının güçlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Bazı uzmanlar da Pakistan'ın Afganistan sınırındaki şehirlerde ve kasabalarda TTP’ye ait mevzilere yönelik şiddetli hava saldırıları düzenlemesini önerdi. Ancak Pakistan ordusu, pek başarılı olamayan hava saldırıları gerçekleştirdi. Bunun geçmişte de birkaç örneği var.
TTP, geçtiğimiz hafta Pakistan genelinde emniyet güçlerini hedef almayı planladığını duyurdu. Pakistanlı emniyet güçlerinin ‘kışkırtıcı’ olarak nitelediği adımlarına yanıt olarak Pakistan hükümetine karşı ülke genelinde misilleme yapma sözü verdi.
TTP ayrıca Pakistan güvenlik güçlerinin sürekli operasyonlarına ve Pakistan istihbarat servislerinin entrikalarına karşı koyamayacağını da ilan etti. Uzmanlar, Lakki Marwat bölgesinde 26 Kasım'da başlayan son ortak güvenlik operasyonunun TTP için bardağı taşıran son damla olduğunu söylediler. Operasyon, 25 Kasım'da Lakki Marwat bölgesinde TTP’nin sorumluluğunu üstlendiği çok sayıdaki terör saldırısına yapılan bir misillemeydi.
TTP ayrıca Pakistan hükümetine bağlı kurumların Afganistan’da TTP’nin bazı liderlerinin öldürülmesine karıştığına inandığını ifade etti. TTP, bu açıklamayı yaptıktan sonraki 24 saat içinde, 30 Kasım sabahı Belucistan Polis Gücü'ne ait bir otobüse düzenlenen saldırının sorumluluğunu üstlendi.
Pakistan hükümeti, şehirlerde terör saldırıları tehdidiyle nasıl mücadele edeceği sorunuyla da karşı karşıya.
Pakistan ordusu 2014 yılındaki operasyonda doğrudan TTP tarafından kontrol edilen bölgeleri hedef almıştı. Ancak şuan için TTP tarafından kontrol edilen bir bölge yok. Uzmanlar, bu gibi durumlarda topyekun bir askeri operasyonun pek bir işe yaramayacağını düşünüyorlar. Askeri bir uzman konuya ilişkin değerlendirmesinde, “Belirli bir bölgede yoğunlaşan bir güce karşı geniş çaplı askeri operasyonlar yapılabilir, ancak TTP unsurları artık dağılmış durumda” ifadelerini kullandı.
Pakistan ordusunun şimdilik ülkenin kuzeybatı kesiminde TTP üyelerine yönelik istihbarata dayalı operasyonlarına devam etmesi bekleniyor.
Şarku’l Avsat’ın edindiği verilere göre, Pakistan ordusu ve polisi, son sekiz yılda TTP'ye karşı 30 binden fazla operasyon gerçekleştirdi. İstihbarata dayalı bu operasyonlarda Pakistan ordusu ve polisi tarafından istihbarat teşkilatlarının sağladığı bilgilere dayanarak teröristlerin saklandığı yerlere baskınlar düzenlendi.
Bunun yanında Pakistan hükümeti ve ordusu, aşiret bölgelerinde kapsamlı bir askeri operasyon başlatmak için yeterli kaynağa sahip değil.