Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı, AB'nin "Ukrayna özel mahkemesi" teklifine karşı

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Kerim Han, Rusya'nın Ukrayna'da işlediği suçları soruşturmak için "özel mahkeme" kurulması yönündeki Avrupa Birliği (AB) planına karşı olduğunu açıkladı.

Pazartesi günü Kiev'in merkezindeki bir hava saldırısı uyarısı sırasında siviller bir metro istasyonuna sığındı (AFP)
Pazartesi günü Kiev'in merkezindeki bir hava saldırısı uyarısı sırasında siviller bir metro istasyonuna sığındı (AFP)
TT

Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı, AB'nin "Ukrayna özel mahkemesi" teklifine karşı

Pazartesi günü Kiev'in merkezindeki bir hava saldırısı uyarısı sırasında siviller bir metro istasyonuna sığındı (AFP)
Pazartesi günü Kiev'in merkezindeki bir hava saldırısı uyarısı sırasında siviller bir metro istasyonuna sığındı (AFP)

Başsavcı Han, gazetecilere yaptığı açıklamada, UCM'nin Ukrayna'da işlenen savaş suçlarını soruşturmaya yetkili ve elverişli olduğunu belirterek "AB, hukuku yanlış yorumladı." dedi.
UCM'nin üst düzey görevlileri ve bürokratlarının soruşturma yetkisine sahip olduğunu kaydeden Han, halihazırda UCM nezdinde yürütülen soruşturmanın devam ettiğini hatırlattı.

AB'nin "özel mahkeme" teklifi
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, Rusya'nın Ukrayna'da işlediği suçları soruşturmak için "özel mahkeme" kurulmasını teklif ederek, AB'nin bu konuda uluslararası toplumla çalışmaya hazır olduğunu bildirmişti.
Von der Leyen, UCM'nin Rusya'nın "saldırı suçu"nun kovuşturamayacağını işaret ederek "Rusya'nın saldırı suçunu soruşturmak ve kovuşturmak için Birleşmiş Milletler tarafından desteklenen özel bir mahkeme kurmayı teklif ediyoruz." demişti.
Lahey merkezli Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), savaşın başlamasından kısa süre sonra soruşturma başlatmıştı ancak UCM, soykırım, savaş suçu ve insanlığa karşı suçlara ilişkin yargı yetkisine sahip olsa da "saldırı suçu" için yargı yetkisine sahip değil.
Ukrayna, bir süredir savaşı başlatmaktan sorumlu tuttuğu Rus askerleri ve siyasi liderlerinin yargılanması için özel mahkeme kurulmasını istiyor.



İran: Snapback mekanizmasının devreye girmesinin ardından BM yaptırımlarının yeniden uygulanması halinde Tahran karşılık verecek

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi
TT

İran: Snapback mekanizmasının devreye girmesinin ardından BM yaptırımlarının yeniden uygulanması halinde Tahran karşılık verecek

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi bugün yaptığı açıklamada, Snapback yaptırım mekanizmasının devreye girmesinin ardından Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarının yeniden uygulanması halinde Tahran'ın buna karşılık vereceğini söyledi.

Bekayi düzenlediği basın toplantısında, Avrupa ülkelerinin ‘yaptırımları yeniden uygulamak için BM mekanizmasını harekete geçirecek konumda olmadıklarını’ ifade etti.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, ‘BM tarafından uygulanan yaptırımların yeniden uygulanmasına yönelik mekanizmanın hiçbir yasal dayanağı olmadığını’ belirtti.

Snapback mekanizması

İran ile nükleer programı konusunda yaşanan anlaşmazlık ışığında Avrupa ülkeleri, 2015 yılında İran ile varılan nükleer anlaşmada öngörülen ve Tahran'a uluslararası yaptırımların yeniden uygulanmasına olanak tanıyan Snapback mekanizmasını devreye sokma tehdidinde bulunuyor.

Anlaşmayı destekleyen 2231 sayılı BM Güvenlik Konseyi Kararı, anlaşma şartlarının ihlal edilmesi halinde yaptırımların yeniden uygulanmasına olanak tanıyan ve Snapback mekanizması olarak bilinen bir madde içeriyor. Bu mekanizmanın süresi 18 Ekim'de doluyor.

Karar uyarınca, anlaşmaya katılan herhangi bir devlet, BM Güvenlik Konseyi'ne ‘başka bir katılımcının yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmediği’ yönünde bir şikâyette bulunarak mekanizmayı harekete geçirebilir.

Bu bildirimden sonraki 30 gün içinde BM Güvenlik Konseyi'nin yaptırımların kaldırılmaya devam edilmesini onaylayacak bir karar taslağını oylaması gerekiyor. Şikâyetçi devlet yaptırımları yeniden uygulamak isterse, kararı veto ederek yaptırımları otomatik olarak yeniden uygulayabilir.

Bu seçenek, İran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile iş birliğini askıya alma kararının ardından Avrupalı güçler tarafından gündeme getirilmişti.