Suudi kültürü Urda sanatını tanıtmak için sergi düzenliyor

Örgülü kafa bandı yapma yöntemini tanıtan stant
Örgülü kafa bandı yapma yöntemini tanıtan stant
TT

Suudi kültürü Urda sanatını tanıtmak için sergi düzenliyor

Örgülü kafa bandı yapma yöntemini tanıtan stant
Örgülü kafa bandı yapma yöntemini tanıtan stant

Suudi Arabistan Kültür Bakanlığı, başkent Riyad’da tarihi el-Masmak Sarayı'nın yanında bulunan Safat Meydanı'ndaki Suudi Urda’da 6 gün boyunca çeşitli etkinliklerin yer alacağı özel bir serginin açılışını yaptı. Etkinlikler, Suudi kültürel mirasını ve kültürel değerinin ulusal kimlikle bağlantısını vurguluyor.
Sergi, ziyaretçilerine çöl doğasından türetilen görsel bir formda, zengin tarihi içerikle, niteliksel ve zengin bir deneyim yaşatmayı amaçlıyor. Sergide, Suudi Arabistan'ın kurucusu Kral Abdülaziz'in at sırtındaki şövalyelerin gösterisiyle gerçekleştirdiği at nalı gösterisinin görsel sunumu ve ezgileri ile birlikte Hadda şiirleri yer alıyor. Sergide ayrıca Suudi bayrağının sunumu ve Suudi devletinin tarih boyunca gelişimine ek olarak, bazı kral ve prenslerden alıntılar ve tevhid bayrağını öven şiirler yer aldığı gibi bir video gösterisi aracılığıyla “savaş galibiyeti” de somutlaştırılıyor.

Urda’da kullanılan araçları tanıtmak için stant
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre sergide, Urda’nın icrasında kullanılan araç ve kostümler ayrıntılı bir şekilde sunuldu. Bu kostümlerden biri, kolları diz altına kadar uzanan bol beyaz bir elbise olan “meruden.” “Dakla” ise tüm vücudu örten uzun, renkli ve işlemeli bir kaftan. Muhahazzam ise göğüs üzerine yerleştirilmiş, tüfek mermilerinin konulduğu siyah bir kuşak. Cenbiyye ise bele dolanan ve içine hançerin konulduğu bir kemer.
Sergide ayrıca gösteriyle ilgili başka hususlar da yer aldı. Bunlardan biri okunan şiiri katılımcıya gösteren ve bir sonraki mısrayı takip etmesini sağlayan teleprompter. Bir başkası, düzenli hareketlerle kılıçlarıyla sıralar halinde oynayan kılıç ustaları ve sancak taşıyıcısı. Sancak taşıyıcısı, sol eliyle ortalama 3 metre uzunluğundaki “yeşil bayrağı” taşıyan, ucunu boynuna koyan ve saflara kılıcıyla katılan kişi. Büyük davulculara ek olarak arka sırada konumu sabit olan “davulcular” bulunur ve gösterinin başında şiirin ilk mısrasını okurlar. Ön saflarda yer alan küçük davulcular da üçlü davul çalarlar. Küçük davulcular, ilk büyük davullardan sonra davullarını çalmaya başlarlar ve sahanın ortasında oyuna katılabilirler.

Gösterinin görsel sunumu
Sergide, “Krallar Döneminde Urda” standı da yer alıyor. Serginin bu kısmında kralların bu gösteriyi yaparken sergiledikleri performansın bir video sunumu, kralların bu durumlar için giydikleri kostümler ve bu durumlarda kullandıkları kılıçlar ve birkaç resim yer alıyor.
Sergide, tüm yaş gruplarına Suudi Urda’nın performansı, kostümlerini giyme şekli ve en ünlü şiirleri hakkında profesyonel ve akredite eğitmenler aracılığıyla öğretileceği "Urda Biniciler Okulu" yer alıyor. Bu okul, katılımcıların rollerini dağıtıp rollerini de açıklıyor.

Suudi Urda Standı
Sergide, birçok devlet başkanı ve önde gelen diplomatın Suudi Urda’yı icra ettikleri andaki çeşitli fotoğraflarından oluşan "Uluslararası Urda" standı da yer alıyor. Bunlar arasında eski Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, ABD Eski Başkanı Donald Trump ve İngiltere Kralı III. Charles da yer alıyor.
Ayrıca Urda sineması, çekim alanı ve kahvehaneye ek olarak, Urda kostümlerinin ve örgülü saç bandının yapımının ve yapımcılarının adlarının yer aldığı "Urda esnafları" standı da bulunuyor. Bunun yanında hediyelik eşya sergisi ve Suudi Urdda için ed-Diriyye grubunun canlı performansı da sergide yer alıyor.
Kültür Bakanlığı, Suudi Urda etkinliğini 2015'ten beri UNESCO'ya kayıtlı somut olmayan bir küresel kültürel miras olarak kutlamanın yanı sıra etkinliği, özgün bir Suudi sanatı olarak tanıtmayı, onunla ilgili bilgileri ve doğru kavramları geliştirmeyi hedefliyor.



Korku evleri sağlığa iyi geliyor olabilir

Araştırmacılar, eğlence amacıyla gidilen korku evlerinin, bağışıklık tepkilerini düzenleyebilceğini düşünüyor (Unsplash)
Araştırmacılar, eğlence amacıyla gidilen korku evlerinin, bağışıklık tepkilerini düzenleyebilceğini düşünüyor (Unsplash)
TT

Korku evleri sağlığa iyi geliyor olabilir

Araştırmacılar, eğlence amacıyla gidilen korku evlerinin, bağışıklık tepkilerini düzenleyebilceğini düşünüyor (Unsplash)
Araştırmacılar, eğlence amacıyla gidilen korku evlerinin, bağışıklık tepkilerini düzenleyebilceğini düşünüyor (Unsplash)

Bilim insanları korku evlerine gitmenin iltihaplanmayı azaltabileceğini öne sürdü.

Korku ve akut stres tepkilerinin, hayatta kalmak için temel görevler gördüğü biliniyor. Bu duygular adrenerjik sistemi harekete geçirerek tehlikeye karşı hazırlanmayı sağlayan "savaş ya da kaç" tepkisini tetikliyor. 

Adrenerjik sistemin aynı zamanda bağışıklık sistemini etkileyerek kronik hastalıklarla ilişkilendirilen düşük dereceli inflamasyonu azaltabildiği düşünülüyor.

Bilim insanları son yıllarda ekstrem sporlar yaparak veya film izleyerek eğlence amaçlı korku duyulmasının vücutta yarattığı etkileri inceliyor. 

Danimarka'daki Aarhus Üniversitesi'nden araştırmacılar yeni çalışmalarında korku evlerinin bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerini analiz etti.

Ortalama yaşları 30 olan 113 gönüllü, Vejle kentindeki bir korku evinde yaklaşık 1 saat geçirdi. Bu süre boyunca kalp atış hızları takip edilen katılımcılar daha sonra ne kadar korktuklarını da bildirdi.

Katılımcılar korku evindeki deneyimlerinde katil palyaçolar, elektrikli testere kullanan saldırganlar ve zombilerle karşılaştı. 

Bulgularını Brain, Behavior, and Immunity adlı hakemli dergide yayımlayan ekip, etkinlikten önce, hemen sonra ve üç gün sonra katılımcıların inflamasyon belirteçlerini ve bağışıklık hücrelerini inceledi. 

Etkinlikten önce düşük dereceli inflamasyonu olan katılımcıların büyük bir kısmında, korku evinden çıktıktan üç gün sonra inflamasyon belirteçlerinde gerileme kaydedildi. 

Çalışma, eğlence amaçlı korkunun iltihaplanmayı azaltabileceğine işaret ediyor. Bulgular akut stresin, bağışıklık sistemini potansiyel travma veya enfeksiyona hazırlayabileceğini gösteren hayvan çalışmalarıyla da paralellik gösteriyor. 

Diğer yandan yeni araştırmanın küçük çaplı olması ve kontrol grubu içermemesi gibi sınırlılıkları var. 

Yine de eğlence amaçlı korkunun vücutta olumlu etkiler yaratıp yaratmadığına dair daha fazla çalışmaya ihtiyaç olabileceğini gösteriyor. 

Independent Türkçe, IFL Science, MedicalXpress, Brain, Behavior, and Immunity