Komedyen Zelenskiy savaş zamanı başarılı bir lider oldu mu?

Savaşın başında Zelenskiy’in kaçacağına dair söylentiler dolaşıyordu, ancak savaştan yaklaşık on ay sonra hala cephe hatlarını ziyaret ediyor (Reuters)
Savaşın başında Zelenskiy’in kaçacağına dair söylentiler dolaşıyordu, ancak savaştan yaklaşık on ay sonra hala cephe hatlarını ziyaret ediyor (Reuters)
TT

Komedyen Zelenskiy savaş zamanı başarılı bir lider oldu mu?

Savaşın başında Zelenskiy’in kaçacağına dair söylentiler dolaşıyordu, ancak savaştan yaklaşık on ay sonra hala cephe hatlarını ziyaret ediyor (Reuters)
Savaşın başında Zelenskiy’in kaçacağına dair söylentiler dolaşıyordu, ancak savaştan yaklaşık on ay sonra hala cephe hatlarını ziyaret ediyor (Reuters)

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, haki tişörtü, yorgun yüz hatları, kirli sakalı ve düzenli olarak medyadaki varlığıyla Ukrayna’nın Rus birliklerini ülkeden kovma kararlılığının bir simgesi haline geldi.
Zelenskiy, 24 Şubat’ta başlayan savaştan haftalar önce, üç yıl önce başladığı başkanlık döneminde elde ettiği popülariteyi kaybediyordu.
Eski komedyen, yoksulluk ve yolsuzluktan muzdarip bir ülkede seçim vaatlerini yerine getirmekte güçlük çekiyordu.
Barış getirme sözü vermesine rağmen, Donbas bölgesinde Rus destekli ayrılıkçılara karşı mücadele kötüleşiyordu. 
Muhalifleri için, üstlendiği sorumluluğun bir komedyen için ‘çok fazla’ olduğunu söylemek kolaydı ve Batılı ülkeler, o dönemde Ukrayna’nın yeni Devlet Başkanı’nın reformları uygulayamayacak gibi göründüğünden yakınıyordu.
Ancak 24 Şubat’ta, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ordusuna Ukrayna’ya girme emrini verdiği an her şey değişti.
Ukraynalı bir siyasi analist olan Vladimir Fesenko AFP’ye verdiği demeçte, “Savaştan önce birçok kişi Ukrayna’yı başarısız bir devlet ve Zelenskiy’i ise zayıf ve tamamen yetkin olmayan bir lider olarak görüyordu” dedi.
Putin ordusuna Ukrayna’ya saldırı emri verdiğinde, taarruzun kısa süreceğine ve zayıf Ukrayna gücünün parçalanacağına inanıyordu.
Ukrayna’nın tüm büyük şehirleri, Harkov, Lviv, Dnipro ve Odessa ağır bombardımana maruz kaldı ve Rus ordusu Ukrayna’nın başkenti Kiev’e yöneldi.
Fesenko, Zelenskiy’e ilişkin yorumlarına şu ifadelerle devam etti:
“Savaş, insanların Zelenskiy’e karşı tutumunu olumlu yönde kökten değiştirdi. Ancak kendisi de değişti. Zelenskiy’in kaçacağına dair söylentiler vardı. Onun zayıf olduğu, savaşın baskılarına dayanamayacağı ve savaş zamanında başarı bir lider olamayacağına dair bir his vardı. Ancak Zelenskiy kaldı.”
Zelenskiy, savaş başladığında yardımcılarıyla beraber Kiev merkezindeki Devlet Başkanlığı binasının önünden bir video paylaştıktan sonra dikkatleri üzerine çekti.
Söz konusu videoda Zelenskiy, doğrudan kameraya bakarak, “Herkes burada, ordu burada, sivil halk burada, hepimiz buradayız, bağımsızlığımızı ve devletimizi koruyoruz ve koruyacağız” dedi.
O zamandan beri Zelenskiy, her gece ulusa hitaben toplam 286 konuşma yaptı ve onlara zafer sözü verdi.
Savaşın başlamasından dokuz aydan fazla bir süre sonra yüzünde yorgunluk belirgin ve sakalı uzadı. Ancak her akşam sosyal medyada paylaştığı videolarla vatandaşlara seslenen kararlılığı aynı.
Bu sırada Zelenskiy ve ordusu, Putin’in ordusuna şaşırtıcı yenilgiler yaşattı.
Kremlin Nisan’da Kiev’den çekildi, Eylül’de Harkov bölgesinin kontrolünü kaybetti ve ardından Kasım’da Herson’u kaybetti.
Zelenskiy’e Yılın Kişisi unvanını veren Financial Times, onu Nazilere karşı savaşı yöneten eski İngiltere Başbakanı Winston Churchill ile karşılaştırmaktan çekinmedi.
Rusya’da ise tam tersine, Zelenskiy neo-Nazi soykırımcı bir kliğin lideri veya uyuşturucu bağımlılarının, hatta şeytanın lideri olarak gösteriliyor.
Kremlin yanlısı siyaset uzmanı Arayak Stepanian geçtiğimiz günlerde Russia 1 kanalında, “Ortodoks kilisesi, Zelenskiy’nin Deccal’in gelişi olduğunu resmen ilan etmelidir” diye konuştu.
Ancak 44 yaşındaki Zelenskiy aynı zamanda medya savaşının da lideri.
Daha önce eşi Olena ile moda dergisi Vogue’un kapağında yer aldı.
Ukrayna güçlerinin Kasım ayında kontrolünü yeniden ele geçirdiği güneydeki Herson kentinde de askerleri yanına aldı ve milli marş söyledi.
Bu sahneler, Putin’in Kremlin’de tek başına hareket ettiğini gösteren fotoğraflardan oldukça farklı.
Zelenskiy ayrıca popülaritesini ve Ukraynalıların çektiği acıları Batılı müttefiklerinden daha fazla silah ve daha fazla destek elde etmek için kullandı.
Bu amaçla ülkesini her zaman Rus emperyalizmine karşı bir siper ve demokratik değerlerin savunucusu olarak sundu. Avrupalı ​​liderlere Rusya’nın Ukrayna’da durmayacağını söyledi.
Haziran ayında Çek milletvekillerine hitaben görüntülü mesajında, Moskova’nın ‘Varşova’dan Sofya, Prag ve Tallinn’e kadar geniş bir alanı’ hedef aldığını söyledi.
Zelenskiy ayrıca, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron gibi kendisinden Moskova’ya taviz vermesini isteyen liderlere karşı da katı bir tavır sergiliyor.
Ukraynalı lider, arka arkaya Kiev’i ziyaret eden Batılı ülkelerin liderlerini ve Hollywood yıldızlarını makamında kabul etti.
Ağırlıklı olarak Rusça konuşulan bir bölgedeki sanayi şehri Kryvyi Rih’de büyüyen Zelenskiy, böyle bir rolde yer almayı beklemiyordu.
Siyaset dünyasına girmeden önce Ukrayna’da olduğu kadar Rusya’da da komedi oyunculuğunda başarılı bir kariyere sahipti. Bugün ona hakaret eden aynı kanallar onu ekranlarına davet ediyordu.
2015 yılı itibarıyla bir hit dizide, tesadüfen Ukrayna devlet başkanı olan dürüst ama saf bir tarih öğretmenini canlandırdı.
Ancak bu fantezi, milyarder eski devlet başkanı Petro Poroşenko da dahil olmak üzere yozlaşmış bir siyasi sınıftan bıkmış Ukraynalılar tarafından 2019’da seçilmesiyle gerçeğe dönüştü.
Siyasi analist Vladimir Fesenko, “Zelenskiy’in gerçek bir vatansever, savaşçı ve başkan olduğu ortaya çıktı” dedi.
Ukrayna’da kış yaklaşırken ve Rus füzeleri ülkenin enerji tesislerini yok ederken, Zelenskiy halkını ve müttefiklerini dirençli tutmak zorunda kalacak.
Fesenko ayrıca, “Ukrayna toplumunda direniş enerjisini ve Batı’dan gelen desteği sürdürmesi ve hatta güçlendirmesi gerekiyor. Savaş yorgunluğu çok ciddi bir zorluktur” ifadelerini kullandı.



Gazze savaşı nedeniyle gerginliğin arttığı bir ortamda Merz ilk ziyaretini gerçekleştirmek üzere İsrail'e geldi

Almanya Başbakanı Friedrich Merz'in Tel Aviv Havalimanı'na varış anı (DPA)
Almanya Başbakanı Friedrich Merz'in Tel Aviv Havalimanı'na varış anı (DPA)
TT

Gazze savaşı nedeniyle gerginliğin arttığı bir ortamda Merz ilk ziyaretini gerçekleştirmek üzere İsrail'e geldi

Almanya Başbakanı Friedrich Merz'in Tel Aviv Havalimanı'na varış anı (DPA)
Almanya Başbakanı Friedrich Merz'in Tel Aviv Havalimanı'na varış anı (DPA)

İsrail gazetesi Yediot Aharonot’un internet sitesi Ynet, dün yayımladığı haberinde Almanya Şansölyesi Friedrich Merz’in görevine başladıktan sonraki ilk resmi ziyaretini İsrail’e gerçekleştireceğini bildirdi.

Habere göre Merz, bugün (pazar) İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile bir araya gelecek.

Öte yandan İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, X platformundaki paylaşımında Almanya’yı İsrail için ‘önemli bir ortak’ olarak niteledi. Saar, iki ülke ilişkilerinin sürekli geliştiğini belirterek Merz’in ziyaretinin bu ilişkilerin güçlenmesine katkı sağlayacağını ifade etti.

Saar ayrıca, Almanya’nın geçen hafta ilk kez kendi topraklarında İsrail’e ait Arrow balistik füze savunma sistemi bataryası konuşlandırdığını hatırlattı.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Almanya Şansölyesi Friedrich Merz’in İsrail’e yaptığı ilk ziyarette, Berlin’in Gazze Şeridi’ndeki İsrail saldırılarına ve işgal altındaki Batı Şeria’daki şiddete yönelik son dönemdeki itirazlarına rağmen iki ülke arasındaki ‘özel’ ilişkiyi güçlendirmeyi hedeflediği bildirildi.

Merz, Ürdün’ün Akabe kentinde Kral 2. Abdullah ile yaptığı iki saatlik kısa görüşmenin ardından İsrail’e geçti. Şansölyenin bugün İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmesi planlanıyor.

Ziyaret, Gazze Şeridi’nde savaşın başlamasından bu yana iki yılı aşkın süredir uluslararası alanda yalnızlık yaşayan Netanyahu açısından dikkate değer bir gelişme olarak değerlendiriliyor.

Savaşa ve yarattığı sonuçlara rağmen Almanya Hükümet Sözcü Yardımcısı Sebastian Hille cuma günü yaptığı açıklamada, ‘Almanya-İsrail ilişkilerinin sağlam, yakın ve güvene dayalı’ olduğunu vurguladı.

Almanya, İsrail’e güçlü destek veriyor ve bunu Nazi dönemindeki Yahudi soykırımı nedeniyle taşıdığı tarihi sorumlulukla açıklıyor. Merz’in bugün, Nazi Almanya’sı tarafından öldürülen Yahudi kurbanların anısını yaşatan Yad Vashem Anma Merkezi’ni ziyaret etmesi bekleniyor.

Bununla birlikte Berlin, Gazze Şeridi’ndeki insani durumun ağırlaşmasıyla birlikte son aylarda İsrail’e yönelik söylemini sertleştirdi.

Geçtiğimiz ağustos ayında Merz, İsrail’in kuşatma altındaki ve büyük ölçüde yıkıma uğramış Gazze Şeridi’ndeki askeri operasyonlarını yoğunlaştırmasına tepki olarak, Almanya’nın İsrail’e silah ihracatına kısmi kısıtlama getirme kararı almış ve bu adım ülkede siyasi tartışmaya yol açmıştı.

‘Söylem farklılığı’

Hükümet Sözcü Yardımcısı Sebastian Hille, iki ülke arasındaki ‘söylem farklılığına’ dikkat çekti.

Şansölye ile İsrail Başbakanı’nın bugün Gazze Şeridi’nde yaklaşık iki ay önce yürürlüğe giren ateşkesin ikinci aşamasına geçiş için yürütülen çabaları ele alması bekleniyor.

Bu anlaşma, İsrail ile Hamas’ın neredeyse her gün karşılıklı ihlal suçlamaları yöneltmesi nedeniyle hâlâ kırılgan. Bu durum, ABD Başkanı Donald Trump’ın savaşın sona erdirilmesi ve Gazze Şeridi’nin yeniden inşasını öngören planının tam olarak uygulanıp uygulanamayacağına ilişkin soru işaretlerini artırıyor.

Hille cuma günü, ‘yerleşimci şiddetinde büyük artış’ yaşandığını belirterek, bu durumu tekrardan kınadı ve İsrail hükümetine ‘yerleşim inşasını durdurma’ çağrısını yineledi.

Geçtiğimiz ağustos ayında açıklanan silah ihracatı kısıtlaması, Netanyahu hükümetinden sert tepki çekmişti. İsrail yönetimi, geleneksel müttefiki Almanya’yı bu adımla ‘Hamas terörünü ödüllendirmekle’ suçlamıştı.

Şansölye Merz’in, kararını İsrail Başbakanı’na telefonla bildirmesi sırasında ‘tartışmanın alevlendiği’ bildirildi.

Ancak Alman solunun radikal kanadındaki Die Linke partisine bağlı Rosa Luxemburg Vakfı’nın Tel Aviv Ofisi Direktörü Gil Shohat, AFP’ye yaptığı değerlendirmede, bunun iki lider arasındaki ‘söylemsel bir ayrışmadan’ öteye gitmediğini söyledi.

Öte yandan Alman ordusunun çarşamba günü İsrail dışında ilk kez konuşlandırılan Arrow füze savunma sisteminin ilk bölümünü faaliyete geçirmesi, Almanya’nın uzun vadeli güvenliği açısından İsrail’e duyduğu bağımlılığın boyutunu ortaya koydu.

Berlin ayrıca son dönemde, insansız hava araçlarına (İHA) karşı savunmasını güçlendirmesi konusunda İsrail’den aldığı desteğe dikkat çekti.

Yüksek beklentiler

Almanya’nın Eurovision Şarkı Yarışması’na İsrail’in katılımına onay vermesi, perşembe günü alınan kararla ülkede geniş destek görürken, bazı diğer ülkelerde boykot çağrılarını tetikledi.

Gil Shohat, Almanya Şansölyesi’nin Gazze’de savaş suçları ve insanlığa karşı suç işlediği şüphesiyle Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından aranan Binyamin Netanyahu’yu ziyaret etmesini, ‘normalleşmemesi gereken bir durumda olumsuz bir normalleşme işareti’ olarak değerlendirdi.

Friedrich Merz, şubat ayı sonunda parlamentoyu kazandıktan hemen sonra yaptığı açıklamada, UCM’nin hakkındaki yakalama kararına rağmen Netanyahu’nun Almanya’yı ziyaret edebileceğini söylemişti.

Ancak Şansölyelik makamı daha sonra bu meselenin ‘şu anda gündemde olmadığını’ bildirdi.

Konrad Adenauer Vakfı’nın Kudüs Ofisi Direktörü Michael Rimmel ise AFP’ye yaptığı açıklamada, Netanyahu’nun Berlin’den ‘sürekli bir destek işareti’ beklediğini ve kendisinin şu anda ‘yüksek beklentilere’ sahip olduğunu söyledi.

Öte yandan Rimmel’e göre Berlin’in son aylarda yaptığı çağrılar, Donald Trump’ın ‘daha güçlü etkisi’ karşısında sınırlı kalıyor. Rimmel, Trump’ın Gazze’de ateşkes sağlanması için İsrail’i baskı altına alabilen ‘tek aktör’ olduğunu belirtti.


ABD Savaş Bakanı: Tıpkı diğerleri gibi nükleer silah testleri yapacağız

ABD Savaş Bakanı Pete Hegseth (Reuters)
ABD Savaş Bakanı Pete Hegseth (Reuters)
TT

ABD Savaş Bakanı: Tıpkı diğerleri gibi nükleer silah testleri yapacağız

ABD Savaş Bakanı Pete Hegseth (Reuters)
ABD Savaş Bakanı Pete Hegseth (Reuters)

ABD Savaş Bakanı Pete Hegseth, dün akşamı yaptığı açıklamada, ABD'nin nükleer silahlar ve bunların fırlatma sistemleri üzerinde "tıpkı herkes gibi" testler yapacağını duyurdu; bu açıklama açıkça Rusya'ya atıfta bulunuyordu.

Kaliforniya'daki bir savunma forumunda konuşan Hegseth, ABD'nin Tayvan ile ilgili mevcut durumu değiştirmeye çalışmadığını da belirtti.

Bakanlığının, Başkan Donald Trump'ın Pasifik bölgesinde güçlü bir konumdan müzakere edebilmesini sağlamak için çalışacağını belirten Hegseth, ABD yönetiminin Hint-Pasifik bölgesindeki müttefiklerinin savunma bütçelerini artırmaları konusunda iyimser olduğunu kaydetti.

ABD Savunma Bakanı, İsrail, Güney Kore, Polonya ve Almanya'yı "ideal müttefikler" arasında sayarken, kolektif savunma konusunda harekete geçmeyen müttefiklerin vahim sonuçlarla karşı karşıya kalacağını vurguladı.


İsrail Cumhurbaşkanı: Trump'ın Netanyahu'ya af talebine saygı duyuyorum, ancak biz egemen bir devletiz

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçtiğimiz ekim ayında Ben Gurion Havalimanı'nda ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un arasında, (AP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçtiğimiz ekim ayında Ben Gurion Havalimanı'nda ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un arasında, (AP)
TT

İsrail Cumhurbaşkanı: Trump'ın Netanyahu'ya af talebine saygı duyuyorum, ancak biz egemen bir devletiz

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçtiğimiz ekim ayında Ben Gurion Havalimanı'nda ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un arasında, (AP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçtiğimiz ekim ayında Ben Gurion Havalimanı'nda ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un arasında, (AP)

İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, ABD Başkanı Donald Trump'ın Başbakan Binyamin Netanyahu'nun yolsuzluk davasında affedilmesi gerektiği yönündeki görüşüne saygı duyduğunu söyledi, ancak "İsrail egemen bir devlettir" diyerek ülkenin hukuk sistemine saygı duyduğunu vurguladı.

Herzog, Politico haber sitesine verdiği demeçte, "Herkes, önleyici bir affın davanın esasına göre değerlendirilmesi gerektiğini anlıyor" dedi.

Şarku'l Avsat'ın The Times of Israel'den aktardığına göre şöyle devam etti: "İncelenmesi gereken birçok konu var. Bir yandan kanun önünde tam eşitlik, diğer yandan her bir davanın kendine özgü koşulları."

Trump'ın Netanyahu için tekrar tekrar yaptığı af çağrılarına atıfta bulunarak, "Başkan Trump'ın dostluğuna ve görüşüne saygı duyuyorum" ifadesini kullandı.

Sözlerini şöyle tamamladı: "Çünkü Gazze'deki rehinelerimizi geri getirmesini istediğimiz ve bu rehineleri geri getirmek ve BM Güvenlik Konseyi kararını geçirmek için cesurca muazzam bir adım atan aynı Başkan Trump'tır. Ancak İsrail elbette egemen bir devlettir ve İsrail hukuk sistemine ve gerekliliklerine tam saygı duyuyoruz."

Trump, ekim ayında İsrail'e yaptığı ziyarette, Kudüs'teki parlamentoda yaptığı konuşmada Herzog'u başbakanı affetmeye çağırdı. Netanyahu, 2019'dan beri iş adamlarından yaklaşık 700 bin şekel (211.832 dolar) değerinde hediye aldığı iddiaları da dahil olmak üzere, üç davayla karşı karşıya. İsrail cumhurbaşkanının büyük ölçüde törensel bir rol üstlenmesine rağmen, Herzog istisnai durumlarda cezai suçlardan hüküm giymiş kişileri affetme yetkisine sahip.

2020'de başlayan Netanyahu'nun davası hâlâ devam ediyor ve tüm suçlamalardan masum olduğunu savunuyor. Başbakan davayı, sol tarafından demokratik olarak seçilmiş bir sağcı lideri devirmek için düzenlenen siyasi amaçlı cadı avı olarak nitelendirdi.

Netanyahu geçtiğimiz ayın sonunda, yıllardır süren yolsuzluk davasında Herzog'dan resmen af ​​talep etti ve cezai sürecin İsrail'i yönetme yeteneğini engellediğini ve af talebinin, ulusal çıkarlara hizmet edeceğini savundu.

Ülkenin kuruluşundan bu yana İsrail'de en uzun süre başbakanlık yapan Netanyahu, uzun süredir rüşvet, dolandırıcılık ve güveni kötüye kullanma suçlamalarını reddediyor.