Çin, Uygur karşıtı propaganda için TikTok'un sahibi şirkete binlerce dolar vermiş

İddiaya göre ÇKP, şirketlere ve çok takipçili sosyal medya kullanıcılarına toplam 620 bin dolar ödedi

Çin hükümeti, Urumçi'deki kayak merkezi tesisi gibi girişimlerle Uygur azınlığın yaşadığı bölgede turizmi geliştirmeyi amaçlıyor (AFP)
Çin hükümeti, Urumçi'deki kayak merkezi tesisi gibi girişimlerle Uygur azınlığın yaşadığı bölgede turizmi geliştirmeyi amaçlıyor (AFP)
TT

Çin, Uygur karşıtı propaganda için TikTok'un sahibi şirkete binlerce dolar vermiş

Çin hükümeti, Urumçi'deki kayak merkezi tesisi gibi girişimlerle Uygur azınlığın yaşadığı bölgede turizmi geliştirmeyi amaçlıyor (AFP)
Çin hükümeti, Urumçi'deki kayak merkezi tesisi gibi girişimlerle Uygur azınlığın yaşadığı bölgede turizmi geliştirmeyi amaçlıyor (AFP)

Avustralya medyası, Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP), insan hakları ihlalleri iddialarıyla dünya gündeminde olan Sincan Uygur Özerk Bölgesi'yle ilgili kendi bakış açısını yansıtan haberlerin internette yayılması için 8 ayrı ihale düzenlediğini yazdı.
İş dünyası gazetesi Australian Financial Review, ÇKP'nin yapım şirketlerine ve çok takipçili sosyal medya kullanıcılarına 620 bin dolar ödediğini belirtti. 
Habere göre, ÇKP'nin "Sincan güzel bir yerdir" kampanyası kapsamında, Yaci Kültür ve Kalkınma şirketine videolar hazırlatıldı. 
İhaleleri alan şirketlerin yöneticilerinin aynı zamanda ÇKP'nin yan örgütü Birleşik Cephe İşleri Dairesi'nin yönetcileri olduğunu kaydeden gazete, Müslüman Uygurlara yapılan kötü muamele haberlerininse sansürlendiğini belirtti. 
Bütçeden pay alanlar arasında TikTok'un Çin'e özgü kardeş uygulaması Douyin de var. Sincan'daki yerel hükümet Temmuz 2021'de Duoyin'e 64 bin dolara verdiği ihaleyle ÇKP'nin Uygur halkına yönelik politikasını öven klipler hazırlatmış.
Araştırmayı yürüten siber güvenlik şirketi Internet 2.0 CEO'su Robert Potter, hem TikTok'un hem de Douyin'in sahibi olan ByteDance şirketinin ÇKP'nin propaganda aygıtı gibi çalıştığının gözler önüne serildiğini söyledi:
"Çin'de açıkça yapılan şey, platformun öbür tarafında daha az açık şekilde yapılıyor. Douyin tarafında görülen, Çin'deki sosyal medya uygulamalarıyla ilgili belirgin bir soruna işaret ediyor. Bu o kadar normal ve beklenen bir şey ki propaganda yapacaklarını gizlemiyorlar bile. Çin'deki sosyal medya uygulamalarının hakim söylemi destekleyeceğine ilişkin ortak anlayış bu... Bunu ilginç kılan şu: Çin aslında bunların bulunmasını istemez ama devletleri ve bürokrasileri o kadar büyük ki Çin hükümetinin yürüttüğü faaliyetleri gizlemek olanaksız."
Amerikan iş dünyası dergisi Forbes'un 2 Aralık'ta yayımladığı haberde, yeni yapılan ABD Kongresi ara seçimleri öncesinde ÇKP tarafından fonlanan ve ABD'deki siyasetçileri eleştiren milyonlarca TikTok paylaşımının yayıldığına dikkat çekilmişti.
Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin merkezi Urumçi'de geçen ay karantinada olduğu iddia edilen apartmanda çıkan yangında 10 kişinin hayatını kaybetmesinin ardından ülkede çok sayıda şehirde Kovid-19 kısıtlamalarına karşı protesto ve tepkiler ortaya çıkmıştı.
Independent Türkçe, Asian News International, Australian Financial Review, AA



Hong Kong'da tartışma yaratan öneri: "Yönetimin karalanması yasaklansın"

Hong Kong Baş Yöneticisi John Lee (Reuters)
Hong Kong Baş Yöneticisi John Lee (Reuters)
TT

Hong Kong'da tartışma yaratan öneri: "Yönetimin karalanması yasaklansın"

Hong Kong Baş Yöneticisi John Lee (Reuters)
Hong Kong Baş Yöneticisi John Lee (Reuters)

Shweta Sharma Muhabir 

Hong Kong'un yasama meclisi, milletvekillerinin yönetimi "karalamasını" yasaklayacak ve Pekin'in kent üzerindeki genel kontrolüne "samimi destek" verilmesini zorunlu kılacak bir dizi yeni etik kural teklif etti.

Sadakati sağlamayı amaçlayan kurallar, bunların ihlali durumunda uzaklaştırmalar ve maaş kesintilerini de içeren 5 aşamalı bir ceza sistemi öngörüyor.

Hong Kong Yasama Konseyi'ne (LegCo) bu hafta sunulan yeni etik kuralların, Meclis Komitesi tarafından incelendikten sonra bir sonraki yasama döneminin başında yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Belgeye göre milletvekillerinin görevlerini yerine getirirken "Baş Yönetici'ye" ve Özel İdari Bölge (ÖİB) yönetimine "samimi destek" vermeleri ve yapıcı bir tutum sergilemeleri gerekiyor.

Metinde "Baş Yönetici'nin ve ÖİB yönetiminin görevlerindeki güvenilirliğini kasten karalamamalı; yürütmenin liderliğindeki yönetimin etkinliğini isteyerek zayıflatmamalı ya da baltalamamalılar" diye ekleniyor.

Ayrıca yalnızca Pekin'e ve Çin Komünist Partisi'ne (ÇKP) sadık kişilerin Hong Kong'da kamu görevi üstlenebileceği yönündeki emirlere atıfta bulunarak "Hong Kong'u vatanseverlerin yönetmesi" ilkesinin kapsamlı bir şekilde hayata geçirilmesi çağrısında bulunuyor.

Hong Kong Free Press'e göre LegCo Başkanı Andrew Leung, kuralların milletvekillerinin konuşmasını engellemeyeceğini söyledi ancak "kırmızı çizgiyi aşmamaları" gerektiğine dair onları uyardı.

LegCo yeni kuralları uygulamak için Üyelerin Menfaatleri Komitesi'nin rolünü genişleterek adını "Yasama Konseyi Denetleme Komitesi" olarak değiştirmeyi önerdi.

Yeniden yapılandırılan bu organ, milletvekilleri hakkındaki şikayetleri soruşturma ve disiplin cezaları uygulama yetkisine sahip olacak.

Gözlemciler bu etik kuralların, 2020'de çıkarılan ulusal güvenlik yasasından bu yana siyasi muhalefet üzerindeki denetimi sıkılaştırmak ve yalnızca Pekin yanlısı "vatanseverlerin" Hong Kong'u yönetmesini sağlamak amacıyla yürütülen daha geniş kapsamlı bir baskının parçası olduğunu belirtiyor.

Çin anakarasına sınır dışı edilmeleri öngören bir yasa tasarısına tepki olarak 2019'da patlak veren hükümet karşıtı kitlesel protestoların aylarca sürmesinin ardından Pekin, Haziran 2020'de ulusal güvenlik yasasını yürürlüğe koyarak muhalefeti etkin bir şekilde susturdu.

O zamandan beri, önde gelen birçok aktivist ya yargılanıyor ya hapse atılıyor, demokrasi yanlısı medya kuruluşları kapatılıyor ve sivil toplum örgütleri dağılıyor veya faaliyetlerini gizlice sürdüyor.

Mart 2021'de Pekin, Hong Kong'u yalnızca "vatanseverlerin" yönetebilmesini sağlamayı amaçlayan bir yasa çıkardı.

Bu reformla yasama meclisindeki demokratik temsil azaldı, seçimlere daha sıkı denetim geldi ve adayları değerlendirmek için Pekin yanlısı bir inceleme komitesi kuruldu.

Hong Kong yönetimi bu değişikliğin kentin istikrarını ve refahını koruyacağını iddia etse de demokrasi yanlısı adayların seçime girmesini fiilen engellediği için uluslararası kamuoyundan geniş çapta eleştiriye maruz kaldı.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/asia