Kovid-19 proteinini akciğer kanseri tedavisinde kullanmak için klinik deneyler yapılıyor

Bilimsel araştırma ekibi başkanı Prof. Dr. Pahan, Şarku’l Avsat’a konuştu: “İleri evre hastaları seçeceğiz.”

Prof. Dr. Kalibada Pahan, Biyokimya ve Farmakoloji Profesörü, Rush Üniversitesi, ABD (ABD Rush Üniversitesi)
Prof. Dr. Kalibada Pahan, Biyokimya ve Farmakoloji Profesörü, Rush Üniversitesi, ABD (ABD Rush Üniversitesi)
TT

Kovid-19 proteinini akciğer kanseri tedavisinde kullanmak için klinik deneyler yapılıyor

Prof. Dr. Kalibada Pahan, Biyokimya ve Farmakoloji Profesörü, Rush Üniversitesi, ABD (ABD Rush Üniversitesi)
Prof. Dr. Kalibada Pahan, Biyokimya ve Farmakoloji Profesörü, Rush Üniversitesi, ABD (ABD Rush Üniversitesi)

Belki de "gelişmekte olan koronavirüsüne" ünlü koroner şeklini veren ünlü "spike proteini", en tehlikeli kanser türlerinden biri olan akciğer kanseri için bir tedavi haline gelebilir.
Cancer dergisinde "spike protein"in deney hayvanlarının tedavisindeki etkinliğini kanıtlayan bir araştırma yayınlandı. Araştırmaya öncülük eden ABD'deki Rush Üniversitesi Biyokimya ve Farmakoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Kalibada Pahan, Şarku’l avsat’a yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Şu anda bu tedavi teknolojisini yakında akciğer kanseri kliniğine devredecek ortaklar arıyoruz. Başlangıçta, klinik deneyler için ileri evre akciğer kanseri olan hastaları seçeceğiz.”
Pahan, bu tekniğin, akciğer kanseri de dahil olmak üzere kanserli kişilerde anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE2) adı verilen bir enzim türünün arttığını gösteren önceki çalışmalardan neşet ettiğini kaydetti. Öte yandan bilinen, bu enzimin viral spike proteini tarafından insan hücrelerine bağlanmak için kullanıldığı. Fikir, bu proteini akciğer kanserini tedavi etmek için kullanmak.
Laboratuvarda yapılan deneyler sırasında araştırma ekibi, çalışma sırasında viral proteinle tedavi edilen akciğer kanseri hücrelerinin öldüğünü belgeledi. Bu durum, “Kovid-19”a yakalanıp iyileştikten sonra iyileşen akciğer kanseri hastalarının durumlarını açıklıyor.
Ayrıca bu durum, Koronavirüsü proteininin kansere karşı savaşta bir araç olabileceği ihtimaline işaret ediyor. Pahan, açıklamalarına şöyle devam etti: "Bu potansiyel tedavinin ticari formu, proteini akciğere iletmek için kullanılabilecek bir burun tedavisine dönüştürmek için spike proteinini bir salin solüsyonunda çözmek olacak."
Araştırma ekibi tedaviyi akciğer kanseri için kullansa da Pahan şunları söylüyor: "İçlerindeki anjiyotensin dönüştürücü enzim 2 düzeyine bağlı olarak, vücudun diğer organlarını etkileyen diğer kanserlerin tedavisinde de etkili olabilir."
Rush Üniversitesi web sitesinde (Salı) yayınlanan bir rapor, araştırmacıların spike proteinin piyasada bulunan bir versiyonunu kullanarak laboratuvarda insan hücreleri üzerinde test ettikleri ve olumlu sonuçlar verdiği deneylerin ayrıntılarını ortaya koydu. Araştırmacılar daha sonra akciğer kanseri olan farelere spike proteini vermenin sonuçlarını incelediler. Bir grup fare, proteini her gün burun deliklerine püskürtülen salinle bir karışım halinde alırken, kontrol grubu plasebo olarak normal salin aldı.
Dört haftalık protein tedavisinden sonra, fareler öldürüldü ve otopsi yapıldı. Araştırmacılar, spike proteini alan farelerde tümörlerin sayısının ve boyutunun azaldığını gördüler. Ayrıca proteini alan fareler, protein almayan gruptan daha yüksek kanser hücresi ölümü seviyesine sahiptiler.
Bu noktada Pahan, “Eğer bu sonuçlar akciğer kanseri hastalarında tekrarlanırsa, bu yıkıcı hastalığı tedavi edecek umut vadeden bir teknoloji ile karşı karşıya kalacaklarını ve bu yöntemin, ilerlemesini durduracak başka bir tedavi olmadığında, ileri evre akciğer kanserinde kullanılabileceğini” söylüyor.



İlaç kullanmadan kolesterolle başa çıkmanın iki yolu

Kötü kolesterol, kalp krizi riskini artıyor (Unsplash)
Kötü kolesterol, kalp krizi riskini artıyor (Unsplash)
TT

İlaç kullanmadan kolesterolle başa çıkmanın iki yolu

Kötü kolesterol, kalp krizi riskini artıyor (Unsplash)
Kötü kolesterol, kalp krizi riskini artıyor (Unsplash)

Kolesterol seviyesi normalin üstünde olan bazı kişiler, yan etkilerinden dolayı ilaç kullanmak istemeyebiliyor. 

Doktorlar çok yüksek kolesterol seviyelerinde çoğunlukla ilaç kullanılması gerektiğini belirtirken, belirli bir düzeyin altındakiler için bunun zorunlu olmayabileceğini ekliyor. 

Kolesterol, kandaki düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) ve yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) seviyelerini ifade ediyor. LDL genellikle kötü, HDL ise iyi kolesterol diye anılıyor. 

Kandaki kötü kolesterol oranının artması damarların tıkanmasına ve kalbin kan pompalarken zorlanmasına yol açabiliyor. 

20 yaş ve üzeri yetişkinlerin kanındaki LDL seviyesinin desilitre başına 100 miligram olması sağlıklı kabul ediliyor. 190 miligrama ulaştığında genellikle ilaç yazılırken, Amerikan Kalp Derneği, 189 ve altı için yaşam tarzı değişikliklerine gidilmesinin yetebileceğini belirtiyor. 

Düzenli ve iyi uyumak, sigarayı bırakmak ve stresi azaltmak kolesterol seviyesini düşürebilir. 

Diğer yandan Harvard Üniversitesi T.H. Chan Halk Sağlığı Fakültesi'nden Dr. Frank B. Hu yaşam tarzında yapılacak özellikle iki değişikliğin önemli fark yaratacağını söylüyor.

1) Egzersiz yapmak

Egzersiz yapınca iyi kolesterol kan dolaşımına salınarak damarlardaki yağlı plak birikintilerini topluyor ve vücuttan atılacakları karaciğere taşıyor.

Emory Üniversitesi'nden Dr. Felipe Lobelo, haftada 150 dakika normal veya 75 dakika ağır egzersiz yapmayı tavsiye ediyor.

Uzman, yürümekten yüzmeye kadar çeşitli şekillerde egzersiz yapılabileceğini söylüyor.

Özellikle hayatında spor olmayan kişilerin kolesterol seviyesinin bu sayede düşebileceğini belirten Dr. Lobelo, bazı kişilerin istenen sonuca ulaşmasının biraz vakit alabileceğini de ekliyor.

2) Beslenme biçimini değiştirmek

Vücudun enerjisini nereden aldığı pek çok şey gibi kolesterolü de etkiliyor. 

Kırmızı et ve işlenmiş gıdaların sağlığa çeşitli şekillerde zarar verebildiği pek çok çalışmada görülürken, kolesterolle mücadelede portfolyo diyeti öne çıkıyor. 

Dr. David J.A. Jenkins tarafından geliştirilen bu beslenme biçimi, çoğunlukla bitkisel gıdaları içeriyor. 

Örneğin soya, mercimek, nohut gibi protein kaynaklarının yanı sıra yulaf, arpa, badem ve fındık tüketilmesi tavsiye ediliyor.

Bu beslenme biçimi meyve-sebze sınıfında da patlıcan, brokoli, şalgam, elma, armut ve portakal gibi besinlere odaklanıyor. Ayrıca zeytinyağı gibi sağlıklı yağlar içeriyor. 

2018'de yapılan bir araştırmada kolesterol seviyesi yüksek olsa da ilaca ihtiyaç duymayan 440 kişi bu diyeti uygulamıştı. Çalışmada kötü kolesterolün yüzde 30 oranında düştüğü kaydedilmişti. 

Yaklaşık 210 bin kişiyi 30 yıl boyunca takip eden başka bir çalışmada da bu diyeti uygulayan kişilerin kalp damar hastalığı riskinin yüzde 14 düştüğü gözlemlenmişti.

İkinci çalışmada yer alan, New York Üniversitesi'nden Dr. Andrea Glenn, bu diyetin sırrının kolesterolü düşüren farklı besinleri bir araya getirmesi olduğunu söylüyor. 

Dr. Glenn, kahvaltıya fındık eklemek ya da kırmızı et yerine nohut ve tofu tüketmek gibi küçük değişikliklerin bile kolesterolü normal seviyeye çekebileceğini belirtiyor.

Egzersiz yapmak ve beslenme biçimini değiştirmenin kolesterole iyi gelebileceğini söyleyen Dr. Hu, "Kesinlikle sihirli bir değnek yok" diye ekliyor: 

Meseleye bütünsel bir bakış açısıyla yaklaşmalıyız.

Independent Türkçe, New York Times, Healthline, National Library of Medicine, Circulation