Hindistan başkentinde çöp dağları kentin semasını ele geçirdi

Yüksekliği 60 metreyi geçen iki çöp dağına her gün 2'şer bin tondan fazla katı atık dökülüyor

Metan sızıntısı ve yangınlara rağmen yüzlerce kişi Yeni Delhi'nin çöp dağlarında dönüştürülebilir malzeme topluyor (AFP)
Metan sızıntısı ve yangınlara rağmen yüzlerce kişi Yeni Delhi'nin çöp dağlarında dönüştürülebilir malzeme topluyor (AFP)
TT

Hindistan başkentinde çöp dağları kentin semasını ele geçirdi

Metan sızıntısı ve yangınlara rağmen yüzlerce kişi Yeni Delhi'nin çöp dağlarında dönüştürülebilir malzeme topluyor (AFP)
Metan sızıntısı ve yangınlara rağmen yüzlerce kişi Yeni Delhi'nin çöp dağlarında dönüştürülebilir malzeme topluyor (AFP)

Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'nin çöp dağlarının yüksekliği 70 metreye yaklaşırken, küresel ısınmayı hızlandıran metan gazı emisyonuna çare bulunamıyor.
Çöp yığınları kentin üç katı atık depolama sahasından Gazipur'da 65 ve Bhalsva'da 62 metreyi geçti. Yeni Delhi itfaiyesi bu yıl 14 çöp yangınını söndürdü. 
Hindistan, Çin'den sonra en fazla metan gazı salımı yapılan ülke. Buna rağmen, 130 ülkenin metan gazı emisyonunu 2030'a kadar yüzde 30 azaltarak küresel ısınmayı senede yüzde 0,2 yavaşlatmak için imzaladığı anlaşmaya taraf olmayı reddetti.
Çevre, Orman ve İklim Değişikliği Bakanı Aşvini Çubey geçen yıl, metan gazı salımının yalnızca yüzde 15'inin katı atıklardan kaynaklandığını, büyük bölümününse milyonlarca kişiye ekmek kapısı olan tarım ve hayvancılıkta meydana geldiğini söylemişti.

Yeni Delhi'deki çöp dağlarının civarında yaşayan çocuklar sık sık cilt ve solunum yolu hastalıklarına yakalanıyor (Twitter/@IndiaRebellion)
Sivil toplum kuruluşu Bilim ve Çevre Merkezi'nin (CSE) raporuna göre, Gazipur ve Bhalsva'nun kapasitesi 2002'de dolmasına rağmen, 20 yıldır her gün bu sahalara 2'şer bin tondan fazla çöp dökülmeye devam ediliyor.
Göl kenarındaki Bhalsva kasabasına 1982'de taşındığında buranın çok güzel olduğunu ama 12 yıl sonra katı atık sahası açılınca her yıl çöp yığınının evleri gölgede bırakmaya başladığını belirten 72 yaşındaki Narayan Çudari CNN'e, nisandaki yangında ölüm tehlikesi atlattığını ve astıma yakalandığını söyledi:
"Çok kötü durumdaydım. Yüzüm ve burnum kabardı. Ölüm döşeğindeydim... İki yıl önce burada yaşayanların büyük çoğunluğuyla protesto ettik ama belediye bizimle işbirliği yapmadı. İki yıl içinde düzelme olacağı sözü verdiler ama işte buradayız, hiçbir çözüm yok."
Dünya genelinde uydular aracılığıyla metan gazı ölçümü yapan ABD merkezli kuruluş GHGSat'ın CEO'su Stephane Germain, Gazipur'da mart ayında her saat 2 milyon metrik tondan fazla metan gazının atmosfere karıştığını belirtti:
"Bir yıl böyle devam ederse, bu çöp sahasından metan sızıntısının iklime etkisi ABD'deki 350 bin arabanın yıllık emisyonu kadar olur."
Yapılan testlerde, Bhalsva ve civarındaki 200 bin kişinin bulaşık yıkamada ve banyo yapmada kullandığı göl suyunun kabul edilebilir sınırdan 19 kat daha kirli olduğu ortaya çıktı.
Yeni Delhi'deki yerel yönetimlerin oluşturduğu komite, Başbakan Narendra Modi'nin desteğiyle, 2024'e kadar çöp dağlarını ortadan kaldırmayı planlıyor. 
Ancak CSE yöneticisi Riça Singh, çevre yerleşimleriyle birlikte 30 milyondan fazla nüfusu olan kentin katı atık toplama planı olmadan sorunun çözülemeyeceğini düşünüyor:
"Burada çöp alanının iyileştirilmesinden ve kirliliğe sebep olan atıklardan söz ediyoruz ama sürekli eklenen taze atıkları düşünün. Hepsi her gün bu katı atık sahalarına dökülüyor. Kirliliğe yol açan atıkların yönetimi hükümet tarafından yapılmalı ve bu çok çok önemli tabi. Fakat yeni atıklar için alternatif olmadan süreci işletemezsiniz. "
CSE'nin raporuna göre çöp dağları çevresindeki göl ve yeraltı sularını çamaşır yıkamakta kullanmak bile sağlığa zararlı.
Independent Türkçe, Reuters, CNN



Tayland-Kamboçya çatışmaları: "Arabulucu istemiyoruz"

Tayland ordusu, Kamboçya mevzilerine top saldırıları düzenliyor (Reuters)
Tayland ordusu, Kamboçya mevzilerine top saldırıları düzenliyor (Reuters)
TT

Tayland-Kamboçya çatışmaları: "Arabulucu istemiyoruz"

Tayland ordusu, Kamboçya mevzilerine top saldırıları düzenliyor (Reuters)
Tayland ordusu, Kamboçya mevzilerine top saldırıları düzenliyor (Reuters)

Tayland'la Kamboçya arasında üç gündür devam eden çatışmalarda Bangkok , Punom Pen yönetimiyle doğrudan görüşme talep ediyor.

ABD, Çin ve Malezya, taraflar arasında arabuluculuk teklif etse bile Tayland Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nikorndej Balankura, Reuters'a dün yaptığı açıklamada, "Üçüncü bir ülkeye henüz ihtiyacımız yok" dedi.

Balankura, "İkili mekanizmanın en iyi çıkış yolu olduğu yönündeki görüşümüzün arkasındayız, bu iki ülke arasındaki bir çatışmadır" ifadelerini kullanarak, Kamboçya tarafının öncelikle sınırdaki şiddeti durdurması gerektiğini söyledi.

"Kapımız açık" diyen sözcü, Punom Pen yönetiminin gerekli adımları atarak kendileriyle iletişime geçmesini istedi.

Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği'ne (ASEAN) liderlik eden Malezya Başbakanı Enver İbrahim, perşembe günü iki ülkeyle görüştüğünü ve ateşkes teklif ettiğini söylemişti.

Kamboçya Başbakanı Hun Manet de dün yaptığı sosyal medya paylaşımında ülkesiyle Tayland'ın, Enver'in ateşkes önerisini kabul ettiğini ancak Bangkok yönetiminin son anda geri adım attığını ileri sürmüştü. Tayland'dan iddialara dair henüz bir açıklama gelmedi.

24 Temmuz'da çıkan çatışmalarda, şu ana kadar toplamda 32 kişi yaşamını yitirdi. Her iki ülke de bölgeden binlerce kişiyi tahliye ettiğini duyurdu. Taraflar, birbirini ilk ateşi açmakla suçluyor.

CNN'in analizinde, çatışmaların ABD-Çin rekabetinin bölgedeki yansıması olarak değerlendirilebileceğine dikkat çekiliyor.

ABD'nin NATO dışı müttefiklerinden Tayland'ın elinde, çok sayıda F-16 ve F-5'in yanı sıra Cobra ve Black Hawk helikopterleri de var. Eski ABD Pasifik Komutanlığı İstihbarat Direktörü Carl Schuster şunları söylüyor:

Tayland'ın hava gücü ve özel birlikleri Kamboçya'ya göre çok üstün. Büyük olasılıkla uzun menzilli silahlar ve hava operasyonlarına öncelik verecekler.

Çin'le sıkı ilişkilere sahip Kamboçya'nın elinde modern savaş jetleri yok. Ordunun envanterindeki tankların çoğu da eski Çin-Sovyet yapımı araçlar.

Ancak Schuster, arazi yapısının Kamboçya'ya avantaj sağladığını belirtiyor ve ordunun sınır bölgesine kara mayınları yerleştirdiğini söylüyor.

İki ülke arasındaki sınır ihtilafı, Kamboçya'nın Fransız sömürgesi olduğu dönemde çizilen ve bölgenin Tayland'dan ayrılması için kullanılan 1907 tarihli haritadan kaynaklanıyor.

Kamboçya toprak talebinde bulunmak için bu haritayı referans olarak kullanırken, Tayland haritanın yanlış olduğunu savunuyor.

Son dönemdeki gerginlikse 28 Mayıs'ta sınırda çıkan çatışmalarda bir Kamboçyalı askerin öldürülmesiyle başladı. Daha sonra Taylandlı bir asker, 16 Temmuz'da sınır bölgesinde bir mayına basarak tek bacağını kaybetti.

Independent Türkçe, Reuters, CNN