عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA Türkiye

Bayraktar Kızılelma ilk uçuşunu gerçekleştirdi

Baykar'ın öz sermayesiyle milli ve özgün olarak geliştirdiği Türkiye'nin ilk insansız savaş uçağı Bayraktar Kızılelma, ilk uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi.

AA
AA
TT
TT

Bayraktar Kızılelma ilk uçuşunu gerçekleştirdi

AA
AA

Baykar'dan yapılan açıklamaya göre, Tekirdağ Çorlu'da bulunan Akıncı Uçuş Eğitim ve Test Merkezi'nde ilk uçuş öncesi gerekli testlerin tamamlanmasıyla birlikte saat 14.59'da havalanan Bayraktar Kızılelma, 15.17'de ilk uçuşunu başarıyla tamamlayarak iniş yaptı. Bayraktar Kızılelma'nın 18 dakika süren ilk uçuşu Türk havacılık tarihinde yeni bir dönemin perdesini açtı.
Baykar'ın yüzde 100 öz sermayesi ile yola çıktığı Bayraktar Kızılelma projesi 2021'de başladı. 14 Kasım 2022'de üretim hattından çıkan TC-ÖZB kuyruk numaralı Bayraktar Kızılelma, Çorlu'da bulunan Akıncı Uçuş Eğitim ve Test Merkezi'ne intikal etti. Burada bir aydır devam eden testlerin ardından projenin başlangıcından bugüne yaklaşık bir yıl gibi rekor sürede ilk uçuş gerçekleştirildi.

"Kızılelma, medeniyetimizin teknolojide yeniden doğuşunun simgesi"
Açıklamada görüşlerine yer verilen Baykar Yönetim Kurulu Başkanı ve Teknoloji Lideri Selçuk Bayraktar, ilk uçuşun ardından Baykar ekibine yaptığı konuşmada, "Mücadeleye 20 sene önce başladığımız günden itibaren hayalimiz buydu. 2004'te Bayraktar MİNİ İHA ile çıktığımız yol Bayraktar Kızılelma'ya kadar geldi. 2019'da aynı tarihlerde Bayraktar Akıncı'yı ilk kez uçurduk. Akıncı'dan 3 yıl sonra bugün Bayraktar Kızılelma, havacılıkta akamete uğratılan serüvenimizi tamamlamak ve 20 yıllık hayalimizi gerçekleştirmek üzere ilk uçuşunu başarıyla tamamladı. Kızılelma, havacılıkta dünyanın geleceğini ve artık bizim takipçi değil tarihe yön vererek oyun kurucu olacağımızı ifade ediyor." değerlendirmesinde bulundu.
Kızılelma'nın yaklaştıkça uzaklaşan bir hedef olduğunu aktaran Selçuk Bayraktar, şunları kaydetti:
"Biz de hiç durmadan daha ötedeki hedefler için çalışacağız. Kızılelma, medeniyetimizin teknolojide yeniden doğuşunun simgesidir. Burada kazandığımız özgüven ile sivil teknolojilerde de ülkemiz büyük başarılara imza atacaktır. Takoz olma çabaları olsa dahi asla yolumuzdan dönmeyeceğiz ve semalarımızda tam bağımsız olana kadar durmadan çalışacağız. Tüm çalışma arkadaşlarımıza ve ailelerine teşekkür ediyorum. Başta rahmetli babamız Özdemir Bayraktar'ı ve bu yolda kaybettiğimiz tüm arkadaşlarımızı rahmetle anıyorum.
Babam da bugünü görseydi eminim çok bahtiyar olacaktı. Annem Canan Bayraktar'ı da burada hayırla anmak istiyorum. Ayrıca, bizi her zaman destekleyen Sayın Cumhurbaşkanımıza ve devlet büyüklerimize teşekkürü bir borç biliyorum. Bu yolda yanımızda olan Milli Savunma Bakanlığımıza, Türk Silahlı Kuvvetlerine, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığına ve birlikte çalıştığımız tüm kurumlara teşekkür ediyorum. Bizden dualarını eksik etmeyen milletimize de şükranlarımı sunuyorum."
Selçuk Bayraktar, konuya ilişkin Twitter hesabından yaptığı paylaşımda ise "Daha fazla yerde tutamadık uçtu. Rabbimize şükürler olsun. Milli İHA serüvenimizdeki 20 yıllık hayalimiz bugün gerçek oldu. Türkiye'nin ilk insansız savaş uçağı Bayraktar Kızılelma, ilk uçuşunu gerçekleştirdi. Vatanımıza, milletimize, tüm dost ve kardeş coğrafyalara hayırlı uğurlu olsun." ifadelerini kullandı.
Baykar Genel Müdürü Haluk Bayraktar da "Ülkemiz havacılık tarihi için bir milat. Yüzde 100 Baykar özsermayesi ile 2021 yılında başlayan Kızılelma projesinde ilk uçuşumuzu bir yıl gibi rekor bir sürede tamamladık. Vatanımıza ve milletimize, kalbi Türkiye ile birlikte atan tüm coğrafyalara hayırlı olsun." dedi.

Harp sahasında dengeleri değiştirecek
Bayraktar Kızılelma, özellikle kısa pistli gemilere iniş kalkış kabiliyetiyle muharebe sahasında devrim gerçekleştirecek bir platform olacak. Türkiye'nin inşa ettiği ve halihazırda seyir testlerini gerçekleştirdiği TCG Anadolu gemisi gibi kısa pistli gemilere iniş ve kalkış kabiliyetine sahip olacak şekilde geliştirilen Bayraktar Kızılelma, bu yeteneği sayesinde denizaşırı görevlerde önemli rol üstlenecek. Bu kabiliyetiyle Mavi Vatan'ın korunmasında stratejik bir rol üstlenecek.
Bayraktar Kızılelma, tasarımından elde edeceği düşük radar izi sayesinde en zorlu görevleri başarıyla gerçekleştirecek. 6 ton kalkış ağırlığına sahip olması hedeflenen Türkiye'nin ilk insansız savaş uçağı milli olarak geliştirilen tüm mühimmatları kullanacak ve planlanan 1500 kilogram faydalı yük taşıma kapasitesiyle büyük bir güç çarpanı olacak. İnsansız savaş uçağı, milli AESA radar ile yüksek durumsal farkındalığa da sahip olacak.
İnsansız hava araçlarından farklı olarak agresif manevralarla insanlı savaş uçakları gibi hava-hava muharebesi gerçekleştirebilecek olan Bayraktar Kızılelma, yerli hava-hava mühimmatları ile hava hedeflerine karşı da etkinlik sağlayacak. Bu kabiliyetleriyle harp sahasında dengeleri değiştirecek. Türkiye'nin caydırıcılığında çarpan etkisi yapacak.
Baykar, yaklaşık 20 yıl önce insansız hava araçları geliştirmeye başladığı ilk andan bugüne kadar toplam gelirinin yüzde 75'ini ihracattan elde etti. 2021 yılında Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından savunma ve havacılık sektörlerinde ihracat lideri olduğu açıklanan Baykar, 2022 yılında ise 18 farklı ülkeye bir milyar dolardan fazla ihracat gerçekleştirdi. Ayrıca, Baykar'ın 2022'de imzaladığı sözleşmelerin yüzde 98'ini ihracat anlaşmaları oluşturdu. Baykar, 2022 yılı itibarıyla Bayraktar TB2 SİHA'lar için 26 ülkeyle, Bayraktar AKINCI TİHA için ise 5 ülkeyle ihracat sözleşmesi imzaladı.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA Afrika

Somali'de Türk kuvvetlerinin konuşlandırılmasının askeri ve siyasi sonuçları

Somali'ye konuşlandırılması beklenen Türk askerlerinin toplam sayısının 2 bin 500'ü aşabileceği belirtiliyor (AFP)
Somali'ye konuşlandırılması beklenen Türk askerlerinin toplam sayısının 2 bin 500'ü aşabileceği belirtiliyor (AFP)
TT
TT

Somali'de Türk kuvvetlerinin konuşlandırılmasının askeri ve siyasi sonuçları

Somali'ye konuşlandırılması beklenen Türk askerlerinin toplam sayısının 2 bin 500'ü aşabileceği belirtiliyor (AFP)
Somali'ye konuşlandırılması beklenen Türk askerlerinin toplam sayısının 2 bin 500'ü aşabileceği belirtiliyor (AFP)

Mahmud Ebu Bekir

Somali medyası, yaklaşık 500 asker taşıyan iki Türk askeri uçağının, Ankara ile Mogadişu arasında artan askeri iş birliğini yansıtacak şekilde, Somali'nin başkenti Mogadişu'daki Aden Adde Uluslararası Havalimanı'na ulaştığını bildirdi.

Somali'ye konuşlandırılması beklenen Türk askerlerinin toplam sayısının 2 bin 500'ü aşabileceği belirtiliyor. Resmi bir açıklama yapılmamış olsa da Türk medya kaynakları bu yıl toplam asker sayının 5 bini bulabileceğine işaret ediyor.

Bu kuvvetler, Somali hükümetinin eş-Şebab hareketine karşı operasyonlarını yoğunlaştırdığı bir dönemde Mogadişu’ya ulaştı. Hükümet, Türk savaş uçaklarının hava desteğiyle harekete ait hedeflere yönelik saldırılar gerçekleştiriyor.

Temmuz 2024'te Türkiye Büyük Millet Meclisi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzaladığı Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Somali'de iki yıl süreyle konuşlanmasına izin veren tezkereyi onaylamıştı. Bu adım, bölgesel ve uluslararası ortaklarla iş birliği yaparak, Somali Federal Hükümeti'nin terörle mücadele çabalarına destek sağlamayı amaçlıyor.

Mogadişu ile Ankara arasında son dönemde imzalanan anlaşmaların özellikle bir yandan Somali-Etiyopya anlaşmazlığının, diğer yandan da Kızıldeniz Havzası'ndaki bölgesel gerginliğin yaşandığı bir döneme denk geldiği göz önüne alındığında gözlemciler, Türk kuvvetlerinin misyonunun yalnızca terörle mücadeleyle sınırlı olmadığını, bunun siyasi, askeri ve ekonomik sonuçları da olduğunu düşünüyor.

Addis Ababa'nın Somaliland bölgesi ile denize erişim ve iki askeri üs kurmak amacıyla imzaladığı mutabakat zaptının ardından Mogadişu, Etiyopya'nın Somali kıyılarına yönelik müdahalelerinin önüne geçmek için bölgesel ittifaklar kurmaya çalışıyor. Mutabakat zaptı Etiyopya’nın bunlar karşılığında Somaliland'ın bağımsızlığını tanıyıp, uluslararası alanda tanınmayan bu Somali bölgesinin uluslararası toplum tarafından mümkün olan en üst düzeyde tanınması için uluslararası forumlarda çaba göstermesini öngörüyor.

Güvenlik endişeleri

Afrika Boynuzu uzmanı Abdurrahman Seyyid ise Türk kuvvetlerinin Mogadişu'ya gelişinin, son dönemde Somali devletine karşı bir dizi askeri eylem düzenleyen Somalili terör örgütü Şebab'ın ilerleyişini durdurmak amacıyla Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud'un acil talebi üzerine gerçekleştiğini düşünüyor.

Seyyid, bu hareketin yönetimin dizginlerini ele geçirmesinin Somali'nin ulusal ve bölgesel istikrarının daha da kötüleşmesine yol açabileceğine inanıyor. Bunun yanı sıra ülkedeki Türk çıkarlarını, özellikle madencilik ve Somali kıyılarında petrol arama faaliyetlerini tehdit ettiğini belirtiyor. Ona göre Ankara, altyapı yatırımlarına katkıda bulunarak ve ekonomiyi canlandırarak Somali hükümetinin güvenlik, askeri ve ekonomik alanlardaki çabalarını desteklemekten de çekinmedi. Ayrıca Somalili öğrencilere Türk üniversitelerine kayıt imkânı sağlanarak iki ülke arasında bilimsel alanda da iş birliği bulunuyor. Buna bir de 2 bin 500 askere varan askeri iş birliği anlaşması ekleniyor. Seyyid, Türkiye'nin hayati jeopolitik ve ekonomik çıkarları olan bölgesel bir güç olduğunu, Akdeniz, Kızıldeniz, Ortadoğu ve Orta Asya gibi dünyanın birçok bölgesinde fırsatları değerlendirip nüfuzunu artırmayı hedeflediğini belirtiyor.

Afrika Boynuzu uzmanı, Somali'nin Hint Okyanusu'na en uzun kıyı şeridine ve Kızıldeniz ile Aden Körfezi bölgesine kadar uzanan stratejik bir coğrafi alana sahip olduğunu belirtiyor. Bunun da bilhassa uluslararası seyrüsefer açısından stratejik bir geçiş noktası olan Kızıldeniz havzasında yaşanan gerginlikler göz önüne alındığında, uluslararası ve bölgesel planlarda stratejik önemini iki katına çıkardığını ifade ediyor.

Seyyid’e göre Somali birçok alanda Türkiye'nin desteğine ve iş birliğine ihtiyaç duyuyor. Mogadişu ayrıca Türkiye'yi, özellikle Etiyopya ve Kenya'nın yayılmacı emelleri karşısında Somali çıkarlarını savunmada güvenilir ve sadık bir müttefik olarak görüyor. Zira Türkiye'nin müttefiklerini savunma konusunda ciddi bir geçmişi var. Trablus'taki Libya hükümetinin Halife Hafter güçlerinin eline geçmesini engellemedeki rolü, Azerbaycan'ın 30 yıllık Ermeni işgali sonrasında Dağlık Karabağ'daki topraklarını geri almasına verdiği destek buna örnek verilebilir.

Güvenli ittifak

Seyyid, Ankara'nın Suriye, Azerbaycan ve Libya gibi çatışma bölgelerinde koordinasyon yeteneğini kanıtladığını, başka ülkelerle karşı karşıya geldiğinde bile, çoğu zaman bir iş birliği ve çatışmasızlık formülü bularak, Türkiye ile bölge ülkeleri arasında herhangi bir çatışma ihtimalini ortadan kaldırdığını düşünüyor. Dahası anlaşma iki bağımsız devlet arasında yapılmış olup, belirli bir devleti hedef almıyor ve güvenliğin sağlanması ile terörle mücadele alanlarında iki başkentin hayati çıkarlarına odaklanıyor.

Seyyid, son dönemde Kızıldeniz ülkelerinde bölgede artan yabancı askeri varlığına ilişkin bir hassasiyet oluştuğunu ve bu hassasiyetin, onları Kızıldeniz Ülkeleri Forumu adı altında bir oluşum kurmak zorunda bıraktığını belirtiyor. Ancak forum henüz kuruluş aşamasında ve bölgesel bir güvenlik sistemi oluşturacak çerçeve ve yapılar henüz tamamlanmadı. Ayrıca Türkiye, Etiyopya'da ekonomik varlığı, Sudan'da güvenlik ve askeri varlığı ve Somali ile yıllardır süren kapsamlı iş birliği ile bölgedeki nüfuzunu pekiştirme konusunda bu forumdan önce davrandı. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı analize göre bundan dolayı Türkiye’yi Kızıldeniz ve Afrika Boynuzu denkleminin dışında tutmak zor. Afrika Boynuzu uzmanı Abdurrahman Seyyid, hayati çıkarları ile çatışmadığı sürece Türkiye’nin katılımının bu ülkeler için doğrudan bir endişe yaratmasının muhtemel olmadığını söylüyor.

Jeopolitik etkiler

Somalili siyasi analist İdi Muhammed ise Mogadişu'yu Ankara'ya bağlayan stratejik çıkarlar göz önüne alındığında, Türk askeri misyonunun görevinin terörizm ve organize suç ile mücadeleye odaklandığını düşünüyor. Somali'de inşaat ve altyapı gelişimine yönelik katkılarına ilave olarak, özellikle petrol arama ve madencilik alanlarında artan Türk yatırımlarına dikkat çekiyor.

Muhammed, Türk askeri varlığının misyonunun terörle mücadele ve Somali'deki Türk çıkarlarını koruma gibi güvenlik boyutuyla sınırlı olmasına rağmen, Somali kıyılarını bölgesel emellerden korumak da dahil olmak üzere birçok jeopolitik anlamı olduğunu da vurguluyor. Etiyopya'nın, ülkenin kuzeyindeki ayrılıkçı bölge ile imzaladığı mutabakatla Somali kıyılarını işgal etme ve kalıcı askeri üsler kurma çabaları da bu emellere dahil.

Muhammed, Türk askeri gücünün Somali'nin birliğini ve tüm toprakları üzerindeki egemenliğini korumaya katkı sağlayacağını vurguluyor. Buna ilaveten, Somali egemenliğindeki liman hizmetlerinden Etiyopya'nın yararlanmasını öngören Addis Ababa ile Mogadişu arasındaki Ankara Anlaşması'nın aslına sadık bir şekilde uygulanmasını sağlamaya yönelik katkısının da altını çiziyor.

Siyasi analist, Türk askeri varlığının, Kızıldeniz'de bulunan bölgesel ve uluslararası güçlerle, özellikle Cibuti'deki yabancı üslerle, uluslararası nakliye yolu olarak Kızıldeniz'in girişlerini güvence altına almak amacıyla, koordinasyon fırsatları yaratabileceğini ifade ediyor. Zira dünya deniz ticaretinin yüzde 12'si, Asya-Avrupa ticaretinin ise yaklaşık yüzde 40'ı buradan geçiyor.

Muhammed, Türk kuvvetlerinin Somali'ye konuşlandırılmasının, Afrika Boynuzu ve Kızıldeniz bölgesindeki aşırılıkçı grupların oluşturduğu tehdidi azaltacağına dikkati çekiyor. Nitekim el-Kaide örgütünün Doğu Afrika'daki bir kolu olan Somalili Şebab hareketi son dönemde varlığını güçlendirdi ve eylemlerini artırdı. Bu eylemlerinden biri de Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed’in orada bulunduğu bir sırada Mogadişu Havaalanı’nı hedef alan saldırısıydı. Bu da Somali hükümetinin Türk kuvvetleriyle koordineli olarak hareketin mevzilerine karşı şiddetli saldırılar düzenlemesini gerektirdi. Zira hareketin askeri kabiliyetlerini geliştirdiği ve birçok cephede ilerlediği yönünde haberler geliyor.

İdi Muhammed, Türk kuvvetlerinin Kızıldeniz Havzası'nda yaşanan gerginlikte olumsuz bir rolünün olduğu iddialarını reddediyor. Türkiye’nin, Suudi Arabistan, Ürdün, Eritre ve Sudan ile iyi ilişkilere sahip olduğunu, ayrıca Mısır ile de yakın zamanda ilişkilerini normalleştirdiğini belirtiyor. Dahası Etiyopya'nın Kızıldeniz'de askeri üs kurma planlarına karşı çıkan kararlı duruş ile kıyaslandığında, Somali ile Türkiye arasındaki Türk kuvvetlerinin konuşlandırılması anlaşmasının, Kızıldeniz'e kıyısı olan ülkelerde herhangi bir sonuca ve tepkiye neden olmadığını söylüyor.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.