Teorik fizikçi Sarma: Fizik yasaları aslında yok

Bilim insanına göre Albert Einstein'ın her şeyin teorisini bulma arayışı nedeniyle her şey değişti

Bilim insanı, "evrenle ilgili ampirik bilgimiz geliştikçe bu yasaların da değiştiğini" söylüyor (Unsplash)
Bilim insanı, "evrenle ilgili ampirik bilgimiz geliştikçe bu yasaların da değiştiğini" söylüyor (Unsplash)
TT

Teorik fizikçi Sarma: Fizik yasaları aslında yok

Bilim insanı, "evrenle ilgili ampirik bilgimiz geliştikçe bu yasaların da değiştiğini" söylüyor (Unsplash)
Bilim insanı, "evrenle ilgili ampirik bilgimiz geliştikçe bu yasaların da değiştiğini" söylüyor (Unsplash)

Hindistan doğumlu, ABD'li teorik fizikçi Sankar Das Sarma, bugün kabul gören fizik kurallarının aslında var olmadığını, fiziğin bundan çok daha fazlası olduğunu öne sürdü.
ABD'deki Maryland Üniversitesi'nde görev alan Sarma, New Scientist'te kaleme aldığı bir yazıda, "Fizik kanunları dediğimiz şeyler, doğanın bir kısmıyla uyuşuyor gibi duran, tutarlı matematiksel teorilerden ibaret" ifadelerini kullandı.
Sarma'ya göre pek çok bilim insanı kendine bu nihai yasaları ortaya çıkarma rolü biçiyor ama böyle bir şey mümkün değil. Zira Sarma, böyle yasaların "var olduğuna inanmıyor".
"Bunu ilk başta biraz tuhaf bulabilirsiniz" diyen bilim insanı, düşüncelerinin aslında 100 yıl önce pek de tartışma yaratmayacağını savundu.
Ona göre insanların doğaya ve fizik yasalarına yönelik bakış açısı, tarihsel süreç içerisinde Albert Einstein gibi ünlü bilim insanlarının ortaya çıkmasıyla değişti.
"Fizik yasaları dediğimiz şey, eskiden doğanın somut yönleriyle doğrudan bağlantılıydı. Örneğin Hook yasası bir yayı germek için ne kadar kuvvet gerektiğini, Boyle yasası da basınç, sıcaklık ve hacim arasındaki ilişkiyi açıklıyordu" diyen Sarma, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ancak 20. yüzyılın başlarında Albert Einstein gibi kişilerin her şeyin teorisini bulma arayışına girmesiyle bu durum değişmeye başladı."

"Çoklu evren çılgınlığı"
Aslında sonsuz sayıda evren olduğu düşüncesini ele alan Sarma, insanlığı fazla kibirli bulduğunu da belirtti.
Teorik fizikçiye göre insanlar, kendi gerçekliklerini yönettiğini düşündükleri bu kuralların her evrende geçerli olduğunu düşünerek kibirli bir davranış sergiliyor.
"Bundan bin yıl sonra fizikçilerin kuantum mekaniğini doğanın temel tanımı olarak görmeye devam edeceğini düşünmek zor" diyen bilim insanı sözlerini şöyle sürdürdü:
"Tıpkı kuantum mekaniğinin Newton mekaniğinin yerini alması gibi, o zamana kadar kuantum mekaniğinin yerini de başka bir şey alacaktır."
Kuantum mekaniğinin yerini alabilecek yeni teoriye dair tahminde bulunmayı tercih etmeyen Sarma, "Fiziksel evrenin işleyişine ilişkin açıklamamızın 21. yüzyıl başında aniden zirveye ulaşması ve sonsuza kadar kuantum mekaniğine takılıp kalması için özel bir neden göremiyorum. Bu çok iç karartıcı bir düşünce olurdu" diye yazdı.
Independent Türkçe, Futurism, New Scientist



TikTok algoritmasına yeni ayar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

TikTok algoritmasına yeni ayar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

TikTok, kullanıcıların "Sizin İçin" sayfasında görünen konuları daha iyi kontrol etmelerine olanak tanıyacak ancak bu kontrol kısmi olacak.

Yeni güncellemeyle kullanıcılar, seyahatten spora ve mizaha kadar çeşitli konulardaki içerikleri daha fazla veya daha az görmeyi seçebilecek.

Özellik, kullanıcıların bu konulardaki içerikleri tamamen kapatmasına izin vermeyecek. Ancak TikTok, belirli içeriklerin görünme sıklığını azaltabileceklerini ifade ediyor.

TikTok artık kullanıcıların belirli türdeki içerikleri daha kolay filtreleyebilmesi için "akıllı anahtar kelime filtreleri"ni kullanmasına da izin verecek.

Uygulama, kullanıcıların algoritmasından kısıtlamak istedikleri belirli anahtar kelimeleri seçmesine uzun zamandır izin veriyordu. Ancak yeni özellik, yapay zeka kullanarak eşanlamlı kelimeleri ve benzer içerikleri de bularak bunları akıştan gizleyecek.

TikTok'un algoritması ve "Sizin İçin" sayfası, kullanıcılar için uygulamanın en çekici özellikleri. Ancak bu özellikler tartışmalara ve kullanıcıların aynı içeriği izleyerek sorunlu ve zararlı bir döngüye girmesine yol açabileceği iddiaları gibi eleştirilere de neden oluyor.

TikTok bunun sonucunda algoritmaya kontroller getiriyor. Ayrıca kullanıcıların beğeniler ve favoriler aracılığıyla gördükleri içeriklere tepki vererek uygulamayla daha fazla etkileşime girmesini teşvik ediyor.

Bu duyuru, TikTok'un #skinnytok ("sıska tiktok kullanıcısı" anlamına gelen bu etiket altında kullanıcılar zayıflamaya dair içerikler paylaşıyordu -ed.n.) anahtar kelimesini arama sonuçlarından yasaklamasından kısa süre sonra geldi. Bu karar uygulamanın, genç kullanıcıların vücut algısıyla ilgili sorunları körüklediğini söyleyen Avrupalı düzenleyicilerin baskısı üzerine alınmıştı.

TikTok yeni özellikleri açıklarken, 2025 yaz trendi raporunu da yayımladı. Raporda BritTok, bahçecilik ve retro TV'nin yükselişine dikkat çekildi.

Independent Türkçe