Lübnan Başbakanı Mikati Maruni Patriği er-Rai ile görüştü

Mikati geri çekilmekle tehdit etti, Rai ise Mikati’yi devam etmeye çağırdı

Lübnan Başbakanı Necib Mikati, geçen pazartesi günü Katolik Maruni Patriği er-Rai ile bir araya geldi (Dalati ve Nahra)
Lübnan Başbakanı Necib Mikati, geçen pazartesi günü Katolik Maruni Patriği er-Rai ile bir araya geldi (Dalati ve Nahra)
TT

Lübnan Başbakanı Mikati Maruni Patriği er-Rai ile görüştü

Lübnan Başbakanı Necib Mikati, geçen pazartesi günü Katolik Maruni Patriği er-Rai ile bir araya geldi (Dalati ve Nahra)
Lübnan Başbakanı Necib Mikati, geçen pazartesi günü Katolik Maruni Patriği er-Rai ile bir araya geldi (Dalati ve Nahra)

Lübnan Başbakanı Necib Mikati Katolik Maruni Patriği Beşara er-Rai ile bir araya geldi.
Bir bakanlık kaynağı Şarku’l Avsat’a Başbakan Necib Mikati’nin geçen pazartesi günü 12 Aralık’ta Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai ile görüşmede bulunduğunu aktardı. Kaynağa göre görüşme sırasında Mikati, Rai’ye Bakanlar Kurulu’nu toplantıya davet etmesi üzerine Özgür Yurtsever Hareket (ÖYH) Genel Başkanı Cibran Basil’in kendisini hedef alan tahrik kampanyalarına cevaben itikafa girmesinin gerekip gerekmediğini sordu. Rai ise yanıt olarak, kendi evinde kalmasına bir itirazının olmadığını söylerken, Maruni Patrikhanesi’nin Dimane’deki yazlık binasında boş yer olması durumunda orada da kalabileceğini belirtti.
Bakanlık kaynağı, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada Patrik Rai’nin Başbakan Mikati’nin düşüncelerini anladığını söylerken, bir yandan Lübnanlıların işlerini yönetmede, diğer yandan Lübnan’ın tanık olduğu olduğu zor ve istisnai koşullar ortasında devletin bekasını sağlamada kendini kapatmamasını ve hükümetin başında olmaya devam etmesini umduğunu dile getirdi. Maruni Patriği ayrıca, Mikati’nin bakanlarla koordinasyon içinde ortaya koyduğu bu konudaki rolüne övgüde bulundu.
Bakanlık kaynağına göre Mikati, Maruni Piskoposlar Konseyi ile bir anlaşmazlığa girmekten uzak durmasına rağmen, bugün düzenlediği genişletilmiş bir toplantıda bakanlarla istişarelerin kapsamını genişletmeye kapı açma arzusunu dile getirdi. Ayrıca ülkenin başına gelen felaket koşulların, koordinasyon düzeyinin artırılmasını gerektirdiği gibi Bakanlar Kurulu’nun olağanüstü hallerde toplantıya çağrılmasını da gerekli kıldığını vurguladı. Bakanlık kaynağı ayrıca toplantının, cumhurbaşkanının yetkilerine el koyanlar olduğu gerekçesiyle ülkeyi mezhep çatışmalarına sokmaya yönelik kışkırtıcı kampanyaları engellemek için hızlı bir şekilde gerçekleşemeyeceğini de söyledi.
Kaynak ayrıca, “ÖYH, Mikati’ye karşı desteklediği organize kışkırtma hamleleri aracılığıyla Bakanlar Kurulu’nu zaruri olarak toplantıya çağırmanın cumhurbaşkanının seçilmesine engel olduğunu öne sürmeye çalışıyor” dedi. Hükümetin toplanma çağrısının anayasal olduğunu belirten kaynak, ülkeyi kuşatan zor koşullar ortasında koşulların gerçekliğine teslim olunmaması ve Lübnan’ı daha da çöküşe yaklaştıran işleri yönetmekten kaçınılmaması gerektiğini dile getirdi.
Bakanlık kaynağına göre cumhurbaşkanının seçilmesini engelleyen çıkmazda bir boşluk açılmasının önündeki ufukların tıkanması ortasında ülkenin tanık olduğu yüksek düzeydeki krizler, geçici hükümeti er ya da geç ‘cumhurbaşkanlığındaki uzun süreli boşluğu doldurmak için’ genel bir alarm ilan etmeye zorlayacak. Kaynak ayrıca, bazen tüzüğü gerekçe göstererek, bazen de cumhurbaşkanının yetkilerini gasp ederek Bakanlar Kurulu’nun toplantıya çağrılmasına itiraz edenlerin ve bu konuda çekincesi olanların, Bakanlar Kurulu’na müdahalede ısrar ederek tavrından geri dönmek zorunda kalacağını belirtti.
Aynı kaynak, ülkeyi bunaltan istisnai durumun, Mikati ile bir hesaplaşmaya girme konusunda zorunlu bir koridor olarak müzayedelere başvurup ele alınamayacağını söyledi. Kaynak ayrıca, Mikati evinde itikafa gitmeye karar verseydi, ülkenin durumunun ve siyasi gerçekliğinin nasıl olacağını ve vatandaşların işlerine kimin müdahale edip, devlet işlerini kimin yürüteceğini sordu.
Bakanlık Kaynağı, Basil’in sorununun Mikati ile değil, başta Hizbullah olmak üzere müttefikleriyle olduğunu dile getirdi. Kaynak, Mikati’nin eski başbakanlar Fuad Sinyora ve Tammam Selam ile gözlerden uzak şekilde gerçekleştirdiği görüşmede, Basil ile siyasi bir tartışmaya girmeyeceğini söylediğine de dikkati çekti.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.