İranlı ünlü aktris Taraneh Alidoosti’nin serbest bırakılması için çağrılar

İranlı aktrist Taraneh Alidoosti (AP)
İranlı aktrist Taraneh Alidoosti (AP)
TT

İranlı ünlü aktris Taraneh Alidoosti’nin serbest bırakılması için çağrılar

İranlı aktrist Taraneh Alidoosti (AP)
İranlı aktrist Taraneh Alidoosti (AP)

İranlı bazı ünlüler ve insan hakları grupları, ülke çapındaki rejim karşıtı protestolara destek olduğu için gözaltına alınan aktris ve aktivist Taraneh Alidoosti’nin serbest bırakılması için çağrıda bulundu.
İran sinemasının en önemli simalarından biri olan Alidossti (38), özellikle göstericilerin idamını kınadığı veya başörtüsüz paylaşımlarda bulunduğu için Cumartesi günü gözaltına alındı.
İran, 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin katı kıyafet kurallarına uymadığı gerekçesiyle ahlak polisi tarafından Tahran’da gözaltına alındıktan sonra 16 Eylül’de ölümünden bu yana bir protesto dalgasına tanık oluyor.
Bu protestolarda yüzlerce insan öldürüldü, binlercesi gözaltına alındı ve iki protestocu idam edildi.
Aktörler de dahil olmak üzere birçok İranlı tanınan kişi gözaltına alındı.
Alidoosti, Asghar Farhadi’nin yönettiği, En İyi Yabancı Film Oscar’ını kazanan ‘Satıcı’ filmi de dahil olmak üzere uluslararası ödüller kazanan filmlerdeki rolüyle uluslararası üne sahip.
Kariyerine İran’da başlayan ancak şu anda ülke dışında yaşayan aktrist Gülşifte Ferahani sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “İran’ın cesur aktrisi gözaltına alındı” ifadeleri ile Alidoosti’ye destek verdi.
Ferahani, Alidoosti ile bir fotoğrafını eklediği tweette, “Bu fotoğrafı Temmuz 2008’de, İran’ı kalıcı olarak terk etmeden hemen önce çektim” diye yazdı ve Alidoosti’nin serbest bırakılması çağrısında bulundu.
Kanada’daki Toronto Film Festivali’nin Direktörü Cameron Bailey ise, “Taraneh Alidoosti, İran’ın en yetenekli ve tanınmış aktrislerinden biridir. İran sinemasının gücünü somutlaştırmaya devam edebilmesi için yakında serbest bırakılacağını umuyorum” ifadelerini kullandı.
İran yargı makamları, son olaylar hakkında asılsız yorumlar ve sokak isyanlarını destekleyen provokatif paylaşımların ardından ünlülerin gözaltına alınmasına atıfta bulundu.
Yargı organlarıyla bağlantılı Mizan Online sitesi, aktrisin iddialarından bazılarını destekleyen belgeleri sunamadığı için gözaltına alındığını bildirdi.
Geçtiğimiz ay, ünlü aktristler Hengameh Ghaziani ve Katayun Riyahi protesto hareketiyle dayanışma içinde olduklarını ifade ettikten ve başörtülerini çıkardıktan sonra gözaltına alındı. Ardından kefaletle serbest bırakıldılar.
New York merkezli İran İnsan Hakları Merkezi tarafından yapılan açıklamada, “İran’da kadınlar, Taraneh Alidoosti gibi ünlü aktrisler de dahil olmak üzere zorunlu başörtüsü takmayı reddettikleri için hapsedildi. Kadınların sesinin gücü İran liderlerini korkutuyor” denildi.
Alidoosti, 8 Aralık’ta protestolar nedeniyle idam edilen ilk kişi olan asılmasını kınadı, 8 milyondan fazla kişinin takip ettiği Instagram hesabında, “Bu kan banyosunu tepki vermeden izleyen her uluslararası örgüt insanlık adına bir utançtır” yazdı.
Kasım ayında yaptığı bir diğer paylaşımda ise, ülkesinde kalıp insan haklarını savunmak için gereken bedeli ödeyeceğine ve gösteriler sırasında öldürülen veya gözaltındakilerin ailelerine destek olmak için çalışmaya ara vereceğine söz verdi.
Mevcut protesto dalgasından önce de sinemacılara yönelik baskı vardı ve gözaltına alınan yönetmenler Muhammed Resulof ve Cafer Penahi hala tutuklu.



800 İran balistik füzesi Çin yakıtını bekliyor

Maxar uydu görüntüsü, İran'ın güneyindeki Bender Abbas limanındaki Raci limanında meydana gelen patlamadan yükselen dumanı gösteriyor (Reuters)
Maxar uydu görüntüsü, İran'ın güneyindeki Bender Abbas limanındaki Raci limanında meydana gelen patlamadan yükselen dumanı gösteriyor (Reuters)
TT

800 İran balistik füzesi Çin yakıtını bekliyor

Maxar uydu görüntüsü, İran'ın güneyindeki Bender Abbas limanındaki Raci limanında meydana gelen patlamadan yükselen dumanı gösteriyor (Reuters)
Maxar uydu görüntüsü, İran'ın güneyindeki Bender Abbas limanındaki Raci limanında meydana gelen patlamadan yükselen dumanı gösteriyor (Reuters)

Wall Street Journal'ın haberine göre, nükleer programıyla ilgili müzakerelere girmesine rağmen İran, balistik füzelerini üretmek için ihtiyaç duyduğu binlerce ton malzemeyi Çin'den talep etti.

Gazete, sevkiyatın "800 füze üretmeye yetecek kadar" olduğunu ve Tahran'ın bölgedeki vekillerinden birinin bunları birkaç ay içinde taşıyacağını belirtti.

Sipariş hakkında bilgi sahibi kişilere göre, Pishkaman Tejarat Rafi Novin adlı bir İranlı kuruluş, Hong Kong merkezli bir şirketten roket yakıtı bileşenleri sipariş etti.

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, ülkesinin "sözleşmeden haberdar olmadığını" ve "çift kullanımlı ürünler üzerinde sürekli olarak sıkı kontrol uyguladığını" vurguladı.

Bu arada Axios, İsrail'in Beyaz Saray'a, müzakereler başarısız olmadıkça İran nükleer tesislerine saldırı düzenlemeyeceğine dair güvence verdiğini bildirdi. Şarku’l Avsat’ın Axios’tan aktardığına göre mesaj, geçen hafta Washington'a yapılan bir ziyarette, aralarında Mossad başkanının da bulunduğu üst düzey İsrailli yetkililer tarafından iletildi.