İranlı ünlü aktris Taraneh Alidoosti’nin serbest bırakılması için çağrılar

İranlı aktrist Taraneh Alidoosti (AP)
İranlı aktrist Taraneh Alidoosti (AP)
TT

İranlı ünlü aktris Taraneh Alidoosti’nin serbest bırakılması için çağrılar

İranlı aktrist Taraneh Alidoosti (AP)
İranlı aktrist Taraneh Alidoosti (AP)

İranlı bazı ünlüler ve insan hakları grupları, ülke çapındaki rejim karşıtı protestolara destek olduğu için gözaltına alınan aktris ve aktivist Taraneh Alidoosti’nin serbest bırakılması için çağrıda bulundu.
İran sinemasının en önemli simalarından biri olan Alidossti (38), özellikle göstericilerin idamını kınadığı veya başörtüsüz paylaşımlarda bulunduğu için Cumartesi günü gözaltına alındı.
İran, 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin katı kıyafet kurallarına uymadığı gerekçesiyle ahlak polisi tarafından Tahran’da gözaltına alındıktan sonra 16 Eylül’de ölümünden bu yana bir protesto dalgasına tanık oluyor.
Bu protestolarda yüzlerce insan öldürüldü, binlercesi gözaltına alındı ve iki protestocu idam edildi.
Aktörler de dahil olmak üzere birçok İranlı tanınan kişi gözaltına alındı.
Alidoosti, Asghar Farhadi’nin yönettiği, En İyi Yabancı Film Oscar’ını kazanan ‘Satıcı’ filmi de dahil olmak üzere uluslararası ödüller kazanan filmlerdeki rolüyle uluslararası üne sahip.
Kariyerine İran’da başlayan ancak şu anda ülke dışında yaşayan aktrist Gülşifte Ferahani sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “İran’ın cesur aktrisi gözaltına alındı” ifadeleri ile Alidoosti’ye destek verdi.
Ferahani, Alidoosti ile bir fotoğrafını eklediği tweette, “Bu fotoğrafı Temmuz 2008’de, İran’ı kalıcı olarak terk etmeden hemen önce çektim” diye yazdı ve Alidoosti’nin serbest bırakılması çağrısında bulundu.
Kanada’daki Toronto Film Festivali’nin Direktörü Cameron Bailey ise, “Taraneh Alidoosti, İran’ın en yetenekli ve tanınmış aktrislerinden biridir. İran sinemasının gücünü somutlaştırmaya devam edebilmesi için yakında serbest bırakılacağını umuyorum” ifadelerini kullandı.
İran yargı makamları, son olaylar hakkında asılsız yorumlar ve sokak isyanlarını destekleyen provokatif paylaşımların ardından ünlülerin gözaltına alınmasına atıfta bulundu.
Yargı organlarıyla bağlantılı Mizan Online sitesi, aktrisin iddialarından bazılarını destekleyen belgeleri sunamadığı için gözaltına alındığını bildirdi.
Geçtiğimiz ay, ünlü aktristler Hengameh Ghaziani ve Katayun Riyahi protesto hareketiyle dayanışma içinde olduklarını ifade ettikten ve başörtülerini çıkardıktan sonra gözaltına alındı. Ardından kefaletle serbest bırakıldılar.
New York merkezli İran İnsan Hakları Merkezi tarafından yapılan açıklamada, “İran’da kadınlar, Taraneh Alidoosti gibi ünlü aktrisler de dahil olmak üzere zorunlu başörtüsü takmayı reddettikleri için hapsedildi. Kadınların sesinin gücü İran liderlerini korkutuyor” denildi.
Alidoosti, 8 Aralık’ta protestolar nedeniyle idam edilen ilk kişi olan asılmasını kınadı, 8 milyondan fazla kişinin takip ettiği Instagram hesabında, “Bu kan banyosunu tepki vermeden izleyen her uluslararası örgüt insanlık adına bir utançtır” yazdı.
Kasım ayında yaptığı bir diğer paylaşımda ise, ülkesinde kalıp insan haklarını savunmak için gereken bedeli ödeyeceğine ve gösteriler sırasında öldürülen veya gözaltındakilerin ailelerine destek olmak için çalışmaya ara vereceğine söz verdi.
Mevcut protesto dalgasından önce de sinemacılara yönelik baskı vardı ve gözaltına alınan yönetmenler Muhammed Resulof ve Cafer Penahi hala tutuklu.



Amerikalı, psikiyatri hastanesinden taburcu edildikten sonra Rusya'dan ayrıldı

Moskova'daki bir Rus mahkeme binasının önünde iki polis memuru (Arşiv- Reuters)
Moskova'daki bir Rus mahkeme binasının önünde iki polis memuru (Arşiv- Reuters)
TT

Amerikalı, psikiyatri hastanesinden taburcu edildikten sonra Rusya'dan ayrıldı

Moskova'daki bir Rus mahkeme binasının önünde iki polis memuru (Arşiv- Reuters)
Moskova'daki bir Rus mahkeme binasının önünde iki polis memuru (Arşiv- Reuters)

Amerikan vatandaşı Joseph Tater, yaklaşık bir yıl boyunca hapishanede ve psikiyatri hastanesinde tutulduktan sonra Rusya'dan ayrıldı.

46 yaşındaki Tater, ağustos ayında Moskova'da otel çalışanlarına kötü muamele ve ardından bir polis memuruna saldırı suçlamasıyla tutuklandı.

Nisan ayında mahkeme, Tater'in yargılanmaya uygun olmadığına karar verdi ve onu “tıbbi nitelikteki zorlayıcı tedbirler” yani zorunlu psikiyatrik tedaviye sevk etti.

Rus yetkililer, Tater'i kararın açıklanmasından önce bir gözaltı merkezinden psikiyatri koğuşuna nakletmişti. TASS'ın o zamanki haberine göre, bir sağlık heyeti Tater'in “gerginlik, dürtüsellik, hayali düşünceler ve davranışlar” sergilediğini belirtmişti.

Rus resmi haber ajansları, Tater'in eylül ayında yapılan duruşmada ABD vatandaşlığından vazgeçmek istediğini ve CIA'nın kendisini takip ettiğini söylediğini bildirmişti.

Şarku’l Avsat’ın Sputnik’ten aktardığına göre kolluk kuvvetleri, “yargı kararıyla psikiyatri hastanesinde tutulan ABD vatandaşı Tater'in Moskova'daki klinikten çıkmasına izin verildiğini ve Rusya topraklarını terk ettiğini” bildirdi.

Rusya, son yıllarda casusluk, Rus ordusunu eleştirmek, hırsızlık ve ailevi anlaşmazlıklar gibi çeşitli suçlamalarla çok sayıda ABD vatandaşını tutukladı. Bu durum, Washington'un Moskova'yı “rehine alma” ve bunları takas işlemlerinde kullanma niyetinde olduğu yönündeki suçlamalarına yol açtı.

ABD ve Rusya çifte vatandaşı olan Ksenia Karelina, nisan ayında, Ukrayna'yı destekleyen bir hayır kurumuna yaklaşık 50 dolar bağışladığı için 12 yıl hapis cezasına çarptırıldıktan sonra serbest bırakıldı.

Buna karşılık Washington, Rus-Alman vatandaşı Arthur Petrov'u serbest bıraktı. Petrov, ABD yapımı elektronik cihazları Rus ordusuyla iş yapan şirketlere yasadışı olarak ihraç etmekle suçlanıyordu.