Suveyda’da Dürziler Suriye’de siyasi çözüm için meydanlarda

Suriye’nin Suveyda kentinde gösterileri düzenleyen Dürzi aktivistler eylemlerinin barışçıl olduğunu belirtiyor

Suveyda merkezinde sivil protestolar (Suwayda24)
Suveyda merkezinde sivil protestolar (Suwayda24)
TT

Suveyda’da Dürziler Suriye’de siyasi çözüm için meydanlarda

Suveyda merkezinde sivil protestolar (Suwayda24)
Suveyda merkezinde sivil protestolar (Suwayda24)

Suriye’nin güneyinde yer alan Suveyda şehrinde halk protesto gösterileri düzenliyor. 19 Aralık sabahı şehir merkezindeki Seir Meydanı’nda sloganlar atarak ve Suriye’de siyasi geçiş sürecini öngören 2254 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararını uygulama da dahil olmak üzere siyasi, ekonomik ve yaşamsal taleplerde bulunarak sivil bir protesto gösterisi düzenledi. Protestolar sırasında, ‘Halk açlıktan ölürse yöneticilerden hesap sorulacak’, ‘Toplumu uyuşturucudan kurtar’ gibi insan haklarına, barışa ve Suriye topraklarının birliğine yönelik farklı sloganlar atıldı.
Barışçıl protesto gösterisini düzenleyen eylemciler, amacın protestoların sivil bir şekilde devam ettiğini ve tüm Suriyelilerin haklı taleplerini duyurmak olduğunu belirtti. Gösterilerin, dünyaya ve uluslararası topluma Suriye halkının neler başardığının farkında olmaları için bir mesaj olduğunu söyleyen eylemciler ayrıca, bu mesajın Esed rejiminin her zaman iddia ettiği gibi değil, tüm taraflara şiddetten uzak barışçıl bir mesaj olduğuna dikkati çekti.
İki gün önce Suveyda şehrinin güneydoğu kırsalındaki Malih kasabasında öğrencilerin de katıldığı barışçıl bir protesto gösterisinde onlarca eylemci, eğitim, ısınma ve onurlu yaşam hakkıyla ilgili sloganlar attı.
Şarku’l Avsat’ın yerel kaynaklardan edindiği bilgilere göre Suveyda meydanlarında protesto çağrısını yineleyen aktivistler, bir hafta önce de Suveyda’da çeşitli çağrılar yaptı. Yapılan açıklamada, tüm Suriyelilerin el-Kerame Meydanı’ndaki sessiz oturma eylemine katılmaları, Suriye halkının haklı ve meşru siyasi, ekonomik ve sosyal taleplerine bağlı kalmaları istendi.
Organizatörlerinin her pazartesi devam edeceğini duyurduğu protestoların başlamasından birkaç gün önce birçok grup lideri ve eylemci, Dürzi lider Şeyh Ebu Vail Hammud el-Hinnavi’ye hitaben, Dürzi dini liderliği olan “Şeyhlik” konumu ve dini söylemi birleştirme, halkın endişelerinin yanında yer alıp haklarını arama ve sesini en üst seviyelere yükseltme çağrısı yaptı. Dürzi Şeyh ise ‘halkın haklı taleplerinin yanında olduğunu’ vurguladı.
Suveyda şehrindeki son protestolar, Aralık ayı başlarında şehirdeki valilik binasının basılması, bazı ofislerin yakılması ve Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in bir fotoğrafının yakılması üzerine baş gösteren gerginlik atmosferi ve şiddet eylemleri ortasında düzenlendi. Bu çatışmalar sonucunda Süveyde şehrinden bir genç ve kolluk kuvvetlerinden bir polis memuru öldü. Suriye rejimi ise dış güçleri Suveyda’da yaşananların arkasında olmakla suçladı.
Öyle ki Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in Özel Danışmanı Luna eş-Şibil, sosyal medya aracılığıyla ülkede yaşananlara dair açıklama yaparak, “Bir kişinin şehit olmasına neden olan keskin nişancıların kullanımı, belirli bir gündemin uygulanmasına yönelik yabancı müdahalenin var olduğunu gösteriyor” ifadelerini kullandı. Şibil, durumun ‘büyük bir güvenlik operasyonu’ ile ele alınacağını vurguladı.
Esed rejimine bağlı el-Vatan gazetesi de “Batı’nın Suriye’ye yönelik politikaları değişmedikçe bu ekonomik gerçekliğin değişemeyeceğini” yazarak bu tavrı destekledi.
Öte yandan Dürzi liderler, sükunet çağrıları yapanlar ve eylemcilerin taleplerinin gerçekleştirilmesine destek verenler arasında bölündü. Bu bağlamda Hammud el-Hinnavi, Suriye devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, herkesi sakinleşmeye ve akla uymaya çağırdı. Şeyh, ülkedeki koşulların ‘sabır, tahammül ve sonuçları takdir etme’ ile karşılanması gerektiğini söylerken, ‘iç barış’ ve ‘çekişmelerin ortadan kaldırılması’ çağrısında bulundu. Yusuf el-Carbou ise “Talepler sakin bir şekilde ortaya koyulsaydı, o zaman ekonomik koşulların iyileştirilmesine yönelik halk talepleri diyebilirdik. Ama devlet kurumlarını sabote etmeye yönelme olduğunda ülke dışından gelen başka hedeflerin varlığına yöneliyoruz” dedi.
Şeyh Hikmet el-Hicri de Twitter üzerinden yaptığı açıklamada yaşananları, ‘açlık ve ihtiyaçlardan tahrip olan, müzayedelerden acı çeken ve haklı taleplerine yanıt bulamayan bir halkın barışçıl ve olağan hareketi’ olarak nitelendirdi. Hicri ayrıca, sebebi ne olursa olsun protestoculara karşı her türlü silah kullanımını reddettiğini vurguladı.
Suveyda’daki en büyük yerel silahlı grup olan ‘Onurlular Hareketi’ de yaptığı açıklamada, eylemcilerin yanında yer aldıklarını söyleyerek, taleplerin kapsamı dışında kalan her türlü sabotaj eylemini reddettiğini dile getirdi.



Lübnan Dışişleri Bakanı Şarku’l Avsat'a konuştu: Silahlar bırakılmadan yeniden yapılanma ve uluslararası yardım olmayacağı konusunda açıkça bilgilendirildik

Lübnan Dışişleri Bakanı Yusuf Recci (Şarku’l Avsat)
Lübnan Dışişleri Bakanı Yusuf Recci (Şarku’l Avsat)
TT

Lübnan Dışişleri Bakanı Şarku’l Avsat'a konuştu: Silahlar bırakılmadan yeniden yapılanma ve uluslararası yardım olmayacağı konusunda açıkça bilgilendirildik

Lübnan Dışişleri Bakanı Yusuf Recci (Şarku’l Avsat)
Lübnan Dışişleri Bakanı Yusuf Recci (Şarku’l Avsat)

Lübnan Dışişleri Bakanı Yusuf Recci, ülkesinin ‘Litani'nin kuzey ve güneyinde silahlar bırakılmadan yeniden yapılanma ve uluslararası yardım olmayacağı konusunda açıkça bilgilendirildiğini’ doğruladı. Recci, bu pozisyonu Lübnan'a ileten son kişinin geçen hafta sonu Beyrut'u ziyaret eden ve çok sayıda Lübnanlı yetkiliyle görüşen ABD Ortadoğu Özel Temsilci Yardımcısı Morgan Ortagus olduğunu belirtti.

Recci Şarku’l Avsat'a verdiği röportajda, Ortagus’un Lübnan'ın şu anda açık bir ‘penceresi’ olduğundan bahsettiğine dikkat çekerek şunları söyledi: “ABD yönetimi Lübnan'a topraklarını özgürleştirmesi, yeniden inşa etmesi ve ekonomisini geliştirmesi için yardım etmek istiyor. Ancak bunun karşılığında ister uluslararası, Arap, Körfez ve hatta Lübnanlıların talebi olan ekonomik reformlar açısından olsun, ister uluslararası toplumun Lübnan devletinin egemenliğini sadece Litani'nin güneyine değil, tüm Lübnan topraklarına yaymasını istediği silah münhasırlığı açısından olsun bizden istenen şeyler var. Bu husus Ortagus ve diğer uluslararası yetkililer tarafından bize açıkça iletildi. Zaten bu mesele Lübnan anayasasında da yer alıyor.”

Recci, “Ayrıca dünyada hiçbir ülke kendi kurumları dışında silahların varlığını kabul etmek zorunda değildir. Dolayısıyla bu uluslararası bir talep olduğu gibi aynı zamanda Lübnan'ın da bir talebidir. Biz bunu bakanlık açıklamasında ve yemin konuşmasında açıkça ifade ettik” şeklinde konuştu.

cdfvgh
Lübnan Dışişleri Bakanı Yusuf Recci (Şarku'l Avsat)

Recci, Ortagus'un silah münhasırlığının sağlanması için bir ‘zaman çizelgesinden’ söz ettiğini reddederek, ‘bunun mümkün olan en kısa sürede gerçekleşmesi gerektiğini’ söylediğini açıkladı. Bu alanda yapılanların iyi ama yetersiz olduğunu, daha büyük ve hızlı adımlar atılmasını istediklerini belirtti.

Recci, ‘silah münhasırlığına’ ulaşmak için benimsenecek mekanizma konusunda ise şunları söyledi: “Devletin kendi iç egemenliğini müzakere etmeyeceğini söyleyen genel bir ilke var. Dolayısıyla hükümetin net bir tutum sergilemesi gerekiyor. Biz de silahların devlet tarafından kısıtlanması için bir yol ve mekanizma bulacağız.”

Müzakere komiteleri

İsrail ile müzakere komiteleri konusuna da değinen Recci, “İsrailliler ve Amerikalılar işgal altındaki beş nokta, esirler ve ihtilaflı bölgeler konusunda müzakere etmek üzere üç komite kurulmasını talep ediyorlardı. Ancak biz onlara ilk iki hususta müzakere etmenin söz konusu olmadığını, müzakere edilecek bir şey olmadığını söyledik. Zira biz toprak işgal etmiyoruz ya da İsrailli esirleri tutmuyoruz. Bu nedenle İsrail'in beş noktadan derhal ve koşulsuz olarak çekilmesi ve mahkûmları müzakere etmeden serbest bırakması gerekiyor. Bizim kabul ettiğimiz şey, karmaşık bir teknik mesele olan sınırların belirlenmesinin müzakere edilmesidir. Yaklaşık iki hafta önce önerilen komitelerin sivil olacağına dair bir fikir vardı, ancak konu bir daha tartışılmadı ve Ortagus bunu en azından benimle gündeme getirmedi” ifadelerini kullandı.

Diplomatik eylem

“Bu alanda günlük çalışmalar yapılıyor” diyen Recci sözlerini şöyle sürdürdü: “Tüm ülkeleri İsrail'e işgal ettiği Lübnan topraklarından çekilmesi için baskı yapmaya çağırıyoruz. Bu, Hizbullah'ın silahlarını elinde tutmak için sunduğu her türlü argümanı ya da gerekçeyi ortadan kaldırır ve topraklarını diplomasi yoluyla özgürleştirmekte ısrar eden ancak şu ana kadar İsraillilerin yanıt vermeyi ve güvenlik mülahazalarından bahsetmeyi reddettiği Lübnan devletinin konumunu güçlendirir. Devlet olarak askeri ve ekonomik güce sahip olsaydık diplomatik çalışmaların başarısı daha kesin ve hızlı olurdu, ancak her ikisinden de yoksunuz. Elimizdeki tek şey bu alanda bize yardımcı olacak ülkelerin dostluğu.”

Filistin silahları

Hizbullah'ın silahlarını geri çekmesi ile Filistinlilerin kamp içindeki ve dışındaki silahlarını geri çekmesi arasındaki bağlantıyı sorgulayan Recci, “Hizbullah'ın silahlarının geri çekilmesinin, geri kalanı şüphesiz teslim edilmesi gereken Filistin silahlarıyla ne ilgisi var? Peki Hizbullah'ın silahı Filistinlilerin silahına karşı koymak için mi orada? Durum böyle olmadığı sürece, bu alanda önceliklerle ilgili koşullar belirlememeliyiz. Bizim istediğimiz, Lübnan ordusunun, önümüzdeki tehditler ne olursa olsun, Lübnanlılar olarak bizi koruyan tek güç olmasıdır” dedi.

Mali reformlar

Recci, mali ve ekonomik reformlar konusunda ise şunları söyledi: “Başbakan Nevvaf Selam liderliğindeki hükümet harika, mükemmel ve hızlı bir iş çıkarıyor, ancak kriz derin ve iki haftada çözülemez. Uluslararası toplum bunu kabul ediyor, ancak reformların tam olarak uygulanması için zamanın ucu açık olmadığını ve aciliyet gerektirdiğini vurguluyor.”

ABD-İran müzakereleri

ABD-İran müzakereleri ve bunların Lübnan'ı nasıl etkileyeceği konusuna da değinen Recci, “Bu müzakerelerin nereye varacağı henüz belli değil. Bildiğimiz şey, nükleer program, balistik füzeler ve Hizbullah da dahil olmak üzere İran'ın vekil güçlerini içerdiği ve iki taraf arasında bir anlaşmaya varılamaması halinde tüm seçeneklerin masada olduğu” dedi.

Suriye ziyareti

Recci, Başbakan Nevvaf Selam'ın önümüzdeki hafta Suriye'ye yapacağı resmi ziyarete katılarak, çözülmemiş birden fazla dosyayı çözüme kavuşturmaya çalışacak. Suriye’deki yeni rejim konusunda iyimser olan Recci şu ifadeleri kullandı: “Önceki rejimden kesinlikle daha iyi. Bağımsızlıktan bu yana Suriye'deki hiçbir rejim Lübnan devletini bir varlık olarak tanıdığını, bağımsızlığını tanıdığını ve egemenliğine saygı duyduğunu açıkça söylemedi ama şimdi Suriyeli yetkililerden içişlerimize karışmayacaklarına dair sözler aldık.”

Yerlerinden edilenler dosyası

Recci'ye göre Selam, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşmesinde, şu anda Lübnan için öncelikli olan Suriyelilerin yerinden edilmesi konusunu gündeme getirecek.

Recci sözlerine şöyle devam etti: “Lübnan, ülkedeki demografik dengeyi sarsan ve sosyal ve ekonomik tehdidin yanı sıra varoluşsal bir tehdit oluşturan yerinden edilmenin olumsuz yansımalarına daha fazla tahammül edemez. Uluslararası yetkililerle yaptığımız görüşmelerde talep ettiğimiz ve ısrarla vurguladığımız husus, uluslararası toplumun yeni bir yaklaşım benimsemesi ve böylece yerinden edilmiş kişilere Lübnan'da kaldıkları süre boyunca değil, ülkelerine döndüklerinde yardım sağlanmasıdır. Ayrıca, Suriye'de yeniden inşa sürecinin başlatılarak vatandaşların geri dönmesinin ve yaptırımların kademeli olarak kaldırılmasının önemini vurguluyoruz. Zira tüm bunların varlığı yerinden edilmiş kişileri geri dönmeye teşvik edecektir. Ayrıca Suriye'nin birçok bölge ve vilayetinde hayat normale dönmüştür, dolayısıyla geri dönüş konvoyları yarından önce hemen bugün başlamalıdır. Suriye'deki tartışma doğu sınırı dosyasını ve oradaki kayıp Lübnanlıların dosyasını da içerecek. Çünkü bu insanların akıbetini bilmek istiyoruz... Nasıl öldürüldüler, neredeler? İstediğimiz şey bu dosyayı sonsuza kadar kapatmak.”

Lübnan-Körfez ilişkileri

Recci sözlerini şu ifadelerle noktaladı: “Ne yazık ki son birkaç yıldır genel olarak Körfez ülkeleriyle, özel olarak da Suudi Arabistan ile ilişkilerimiz kötüydü. Doğrusunu söylemek gerekirse bunun sorumlusu Lübnan'dır, daha doğrusu Lübnan'da ülkeyi hiçbir dahli olmadığı bir anlaşmazlığın içine sokan bazı kişilerdir. Captagon ve silah ihraç edip, lanetleyip, sonra da yardım isteyemeyiz. Lübnan'ın resmi tutumu, Lübnan ile Körfez ülkeleri arasındaki mükemmel ilişkiler geleneğine uymuyordu. Bugün ilişkiler eski tarihi konumuna kavuşmaya başlamıştır. Bunun en büyük kanıtı da Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın davetlisi olarak Suudi Arabistan’a yaptığı ziyarettir. Ziyaretin kendisi ve Avn’ın gördüğü sıcak karşılama, ilişkilerde yeni bir sayfa açıldığının kanıtıdır. Bu durum aynı zamanda seçkin bir şekilde karşılanan Başbakan Nevvaf Selam'ın ziyareti için de geçerlidir. Veliaht Prens Muhammed bin Selman, gerekli ekonomik reformların tamamlanması ve silah münhasırlığının sağlanması koşuluyla ilişkilerin eskiden olduğu gibi devam edeceği sözünü verdi.”