Bilim adamları Büyük Set Resifi’ni donduruyor

Queensland, Avustralya'daki Büyük Set Resifi’nde Yaşam (AFP)
Queensland, Avustralya'daki Büyük Set Resifi’nde Yaşam (AFP)
TT

Bilim adamları Büyük Set Resifi’ni donduruyor

Queensland, Avustralya'daki Büyük Set Resifi’nde Yaşam (AFP)
Queensland, Avustralya'daki Büyük Set Resifi’nde Yaşam (AFP)

Avustralya'daki Büyük Set Resifi üzerinde incelemelerde bulunan bilim adamları, mercan larvalarını dondurmak ve korumak için yeni bir yöntemi başarıyla test ettiler. Bilim adamları bunun, iklim değişikliğinin tehdidi altındaki resifleri korumaya yardımcı olacağını söylüyor.
Yükselen okyanus sıcaklıkları hassas ekosistemleri olumsuz yönde etkilerken, bilim insanları mercan resiflerini korumak için zamana karşı yarışıyor. Büyük Set Resifi, son yedi yılda, ilki daha düşük sıcaklıklara neden olan La Nina sırasında olmak üzere dört ağartma olayına maruz kaldı.
Donmuş resifler kurtarılabilir ve daha sonra okyanusta konuşlandırılabilir, ancak mevcut süreç, lazerler de dahil olmak üzere gelişmiş ekipman gerektiriyor. Bilim adamları, daha hafif ‘dondurucuların’ daha düşük maliyetle yapılabileceğini ve resifleri daha iyi koruyacağını söylüyor. Aralık ayında Büyük Set Resifi ile türünün ilk örneği olan bir laboratuvar deneyinde, bilim adamları Avustralya Deniz Bilimleri Enstitüsü'ndeki mercan larvalarını dondurmak için dondurucular kullandılar. Mercanlar, yıllık kısa üreme döneminin meydana gelmesiyle aynı zamana denk gelen deney için Set Resifinde toplandı.
Smithsonian Ulusal Hayvanat Bahçesi ve Koruma Biyolojik Bilimleri Enstitüsü'nde kıdemli bir araştırma bilimcisi olan Mary Hagedorn, Reuters'e yaptığı açıklamada, "Mercanların biyoçeşitliliğini güvence altına alabilirsek. O zaman gelecekte mercan resiflerini restore etmeye gerçekten yardımcı olacak araçlarımız olacak ve geleceğin mercan resifleri için bu teknoloji gerçek bir dönüştürücü faktör olacak" dedi. Dondurma araçları daha önce Hawai resiflerinde denenmişti ve başarısız olmuştu.
Büyük Set Resifi’nde daha büyük boyutlar üzerinde deneyler devam ediyor.
Deneylerde, Resif Kurtarma ve Adaptasyon Programı kapsamında, Avustralya Deniz Yaşamı Enstitüsü, Smithsonian Ulusal Hayvanat Bahçesi, Koruma Biyobilim Enstitüsü, Büyük Set Resifi Vakfı ve Avustralya Taronga Koruma Derneği'nden bilim adamları bulunuyor.
Minnesota Üniversitesi Bilim ve Mühendislik Fakültesi'nden bir ekip, mercan larvalarını -196 santigrat derecede korumaya yardımcı olacak bir dondurma tekniği geliştirdi. Ekipte, araştırmacı Zhongqi Guo, Profe. John C. Bischoff ve mercan üzerinde ilk testi gerçekleştiren araştırmacı Nicholas Zukowiz de yer alıyor.
Avustralya'daki Taronga Koruma Derneği'nden Jonathan Daly konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Geliştirdiğimiz bu yeni teknoloji, bunu su ürünleri yetiştiriciliği ve (su ürünleri) restorasyon müdahalelerimizin bazılarını desteklememize gerçekten yardımcı olacak bir ölçekte yapmamıza izin verecek" dedi.



Vücut geliştirenlerin kullandığı takviye, orta yaşlı kadınların hayatını değiştirebilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Vücut geliştirenlerin kullandığı takviye, orta yaşlı kadınların hayatını değiştirebilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Kreatin takviyeleri yakın zamana kadar neredeyse sadece performansı artırmak ve kas kütlesini kazanmak isteyen sporcular ve vücut geliştiriciler tarafından kullanılıyordu. Ancak artık şaşırtıcı hızda büyüyen bir pazar var: Orta yaşlı kadınlar.

Dwayne "The Rock" Johnson hâlâ protein karışımını "hacim kazanmak" için kullanırken, Ivanka Trump bu yıl sabah smoothie'siyle birlikte bir doz aldığını açıkladı.

TikTok'taki fitness fenomenlerinden sağlık uzmanlarına kadar, bu tebeşirimsi toz artık kadınlar için bir dizi faydasıyla lanse ediliyor. Peki, kreatin tam olarak ne ve bilim bu trendi destekliyor mu?

Midland Health'te doktor ve direktör olan Dr. Rupa Parmar, The Independent'a "Kreatin üç amino asitten (arjinin, glisin ve metiyonin) elde edilen doğal bir bileşik" diye konuştu.

Enerji üretimi için esasen kaslarımızda depolanır.

Kırmızı et ve balık gibi gıdalardan az miktarda alınsa da vücudumuz da her gün yaklaşık 1 gram üretir.

Rupar, çoğu kadının gıdalardan günde önerilen 3 ila 5 gramı almadığını ve takviyenin yardımcı olabileceğini söyledi.

"Kadınlar doğal olarak erkeklerden çok daha düşük kreatin depolarına sahip ve kreaatin genellikle beslenmelerinde daha az yer alıyor. Dolayısıyla seviyelerini artırmak için kreatin almaktan daha fazla fayda görebilirler" diye ekledi.

Kreatinin bir takviye olarak yükselişi 1992'de Britanyalı kısa mesafe koşucusu Linford Christie ve engelli koşucu Sally Gunnell'in Barselona Olimpiyatları'nda altın madalya kazanmasıyla başlamıştı.

Parlak fitness dergileri onu bir "buluş" diye nitelendirmeye başlamıştı: Fortune dergisindeki 1998 tarihli bir makale bileşiği "doğanın steroidi" diye adlandırmış, Los Angeles Times da "Güç tozu" diye manşet atmıştı.

Başlangıçta büyük oranda kas geliştirme ve antrenman sonrası toparlanmaya faydalarıyla ünlense de araştırmalar kreatinin faydalarının spor salonunun ötesine uzanabileceğini gösteriyor.

Kreatin hafıza, beyin sağlığı, depresyon tedavisi ve enerji artışıyla ilişkilendiriliyor.

Rupar, "Bu madde beyin sağlığını bile destekleyebilir. Bilişsel işlevi iyileştirmeye ve yaşlandıkça bir miktar koruma sağlamaya yardımcı olduğunu öne süren çalışmalar var" dedi.

Kansas Üniversitesi Tıp Merkezi tarafından Alzheimer hastaları üzerinde yapılan bir ön çalışmada, kreatin takviyelerinin hafızayı ve yürütme işlevini geliştirebileceği bulundu. Kreatin hormonal dalgalanmalara da iyi gelebilir.

Rupar sözlerine şöyle devam etti:

Kreatin, özellikle kendinizi daha yorgun hissettiğinizde, istikrarlı enerji seviyelerini destekleyerek regl döneminizdeki yorgunluğu hafifletmeye yardımcı olabilir.

Adet döngüsünü düzenleyen hormonlar olan östrojen ve progesteron, vücudun kreatini nasıl ürettiğini ve kullandığını etkiliyor.

Rupar, "Adet döngüsü sırasında kreatin seviyeleri değişebilir ve takviyeler, özellikle östrojen düşük olduğunda, enerji ve kas fonksiyonunu daha istikrarlı tutabilir" dedi.

Menopoza yaklaşan veya menopoza giren kadınlar için kreatin, özellikle direnç antrenmanıyla birleştirildiğinde kas kütlesi, gücü ve kemik yoğunluğundaki düşüşleri önlemeye yardımcı olabileceğinden özellikle umut verici görünüyor.

12 aylık bir çalışmada, kreatinin menopoza girmiş 47 kadında kemik mineral yoğunluğu kaybını azalttığı bulundu.

Tüm potansiyel avantajlarına rağmen, kreatinin dezavantajları da var.

En yaygın şikayetlerden biri şişkinlik: Kasları doyurduğu için su tutulmasına neden olabilir, bu da bazen şişkinlik hissine ve su ağırlığından dolayı tartıda birkaç kilo fazlalığa yol açar.

Yine de çalışmalar, önerilen dozlarda alındığında kreatinin çoğu sağlıklı yetişkin için güvenli olduğunu defalarca gösterdi.

Uzmanlar, özellikle böbrek rahatsızlığı olanlar veya ilaç kullananların başlamadan önce bir sağlık uzmanına danışmasını tavsiye ediyor.

Independent Türkçe