İslamabad'da 8 yıl sonra ilk intihar saldırısı

Bir intihar bombacısı ve ortağı, Pakistan'ın başkenti İslamabad’da bir kontrol noktasında, emniyet güçleri arabalarını ararken patlayıcıları patlattı. Patlama sonucu eylemi gerçekleştirenlerle birlikte bir polis memuru hayatını kaybederken beş kişi de yaralandı. Yerel polisin Twitter üzerinden yaptığı paylaşıma göre, sekiz yılı aşkın bir süredir İslamabad'da ilk kez gerçekleşen olay, Ravalpindi yakınlarındaki bir mahallede meydana geldi. İslamabad polisi cuma sabahı meydana gelen patlamanın hemen ardından operasyonlara başladı ve şehir yüksek alarm durumuna geçti.
İntihar saldırısı, şehrin en yoğun nüfuslu bölgelerinden birinde gerçekleşti. Pakistan polisi tarafından yapılan açıklamada, Cuma günü başkent İslamabad'daki bir kontrol noktasında bomba yüklü bir aracın patladığı ve bir polis memurunun ölümüne, çok sayıda kişinin de yaralanmasına yol açtığı duyuruldu. Pakistan İçişleri Bakanı Rana Sanaullah, basına yaptığı açıklamada, bombalı saldırıyı gerçekleştiren iki intihar bombacısının da öldüğünü duyurdu.
‘Dawn’ Gazetesi’ne göre patlamanın sorumluluğunu "Afganistan Talibanı" ile bağlantılı olan "Pakistan Talibanı" üstlendi. Uzmanlar, intihar bombacılarının, seyahat ettikleri araçta patlayıcı yüklü olduğu için şehrin yoğun nüfuslu bazı bölgelerini hedef alarak, maksimum ölüme neden olmak istediklerine inanıyor. Şehrin polis şefi, Kartal Tümeni'nden bir polisin patlamada öldüğünü, dört polisin de yaralandığını belirterek, hayatını kaybeden polis memuruna "İslamabad'ı tehlikeli bir saldırıdan kurtardığı" için övgülerde bulundu. Patlama, Pakistan ordusu komandolarının bir hapishane yerleşkesinde rehin tutulan terörle mücadele polislerini kurtarma operasyonu sırasında 33 Taliban militanını öldürmesinden günler sonra meydana geldi. Pakistan'daki şiddet olayları, İslamabad ile Afganistan'da saklanan Taliban savaşçıları arasındaki barış görüşmelerinin geçen ay başarısızlıkla sonuçlanmasından sonra arttı. Afgan Taliban'ına bağlı ‘Hakkani Ağı’, müzakerelere arabuluculuk yaptı. İslamabad polisince atılan bir tweette, ölen memurun Polis Şefi Adil Hüseyin olduğu duyurularak, teröristlerin kolluk kuvvetlerinin moralini bozmak için bir süredir polisi hedef aldıkları belirtildi.
Polis Genel Müfettiş Yardımcısı Süheyl Zafer Şata, emniyet güçlerinin başkent İslamabad'da saat 10:15'te içinde bir erkek ve bir kadın bulunan "şüpheli bir araç" tespit ettiğini ve polisin arabayı durdurarak çifti araçtan indirdiğini söyledi. Uzun saçlı adam (genellikle "Talibanlı" olduğunu gösterir), polisler araçta arama yaparken bir bahane ile arabaya bindi ve bombayı patlattı. Pakistan Talibanı hareketi, Afgan Talibanı hareketinin Kabil'deki zaferinin ardından Pakistan topraklarına geri dönüş yolları aramaya başladıktan sonra, kuzeybatı Pakistan'daki terörist faaliyetlerini yeniden canlandırdı. Saldırının gerçekleştiği mahallede yaşayan emekli bir hükümet görevlisi 60 yaşındaki Hacı Muhammed Said, yetkililerin Pakistan Talibanı ile tüm müzakereleri bitirmesi gerektiğini belirterek, “bu diyalogdan yararlanarak şiddet eylemleri gerçekleştiriyorlar.” dedi.
Pakistan’da 2016'da başlayan askeri operasyonların ardından güvenlik önemli ölçüde iyileşmişti ancak ülke bir süredir neredeyse her gün bombalı saldırılarla boğuşuyor.
Afganistan ile kuzeybatı sınır bölgelerinde güvenlik görevlilerine yönelik şiddet, Pakistan Talibanı ile bağlantılı militan grupların saldırılarıyla geçen yıl arttı.
Bu haftanın başlarında, Pakistan Savunma Bakanı Khawaja Muhammed Asif, bir polis karakolunda gözaltındaki militanların, karakoldaki polisleri bir şekilde rehin alarak üç gün rehin tutmasının ardından "Pakistan Talibanı"na karşı yeni bir güvenlik operasyonu çağrısında bulundu. "Pakistan Talibanı" hareketi ile Pakistan hükümeti arasındaki dolaylı görüşmeler, "Taliban" hareketinin iki ay önce ateşkesin sona erdiğini duyurmasıyla başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Buna rağmen Pakistan Talibanı’nın terör saldırıları şimdiye kadar genellikle aşiret bölgelerinde meydana geldi. İslamabad, sıkı güvenlik önlemleri sayesinde diğer bölgelere göre nispeten daha güvenli idi. Ancak İslamabad, gerçekleşen son intihar saldırısının ardından şu anda bir şok halinde.

Pakistan'daki Afgan göçmenler ülkeden sınır dışı edilmekten korkuyor.

Pakistan’ın 2023’ten beri kayıtdışı Afganlara yönelik yürüttüğü sınır dışı uygulamasında en az 800 bin göçmen ülkeden atıldı.

İslamabad yönetimi, mart başında yaptığı açıklamada 800 bin kaçak Afgan göçmenin daha sınır dışı edileceğini duyurdu. Afgan Yurttaş Kartı programı kapsamında göçmenlere sağlanan geçici oturum izinleri, bu ay itibarıyla iptal edilecek.

Fransız haber ajansı AFP’nin görüştüğü Afgan göçmenler, özellikle Taliban yönetiminden korktuklarını ve Afganistan’da yeni bir hayat kurmanın çok zor olacağını söylüyor.

45 yaşındaki Raufi, “Sınır dışı edilirsem mahvolurum. Ya ecelimle ölürüm ya da kendi canımı alırım” diyor. 13 yaşındayken ailesiyle birlikte Afganistan’daki iç savaştan kaçan kadın, Taliban yönetimi altında tüm haklarından mahrum kalacağını ifade ediyor:

Dönecek hiçbir yerim yok. Taliban da bizi kabul etmez.

Amerikan ordusunun 2021’de Afganistan’dan çekilmesiyle Taliban kontrolü ele geçirmişti. Bunun ardından ülkeden kaçtığını söyleyen Dua Safay, Afganistan’da özgürlüğünü kaybedeceğini belirtiyor:

Pakistan'da özgürüm. Parka gidebiliyorum, kızım da okula gidebiliyor. Afganistan'da ne benim ne de kızım için bir gelecek var.

Pakistanlı insan hakları avukatı Moniza Kakar, İslamabad yönetiminin tutumunu eleştirerek şu değerlendirmeleri yapıyor:

Göçmenler, özellikle kadın ve çocuklar için çok ağır koşulların olduğu bir ülkeye geri gönderilecek. Bu insanlar zulümden kaçmışlardı, onları ateşin içine geri göndermek uluslararası hukukun ihlalidir.

Avukat, son 4 günde yaklaşık bin Afgan göçmenin gözaltı merkezlerine gönderildiğini söylüyor. Binlerce kişinin de gönüllü olarak Pakistan’ı terk ettiğini belirtiyor.

İslamabad yönetimine göre Afganistan'da Pakistan Talibanı (Tehrik-i-Taliban Pakistan/TTP) ve başka örgütlere sığınaklar var. Pakistan, bunlara karşı herhangi bir önlem almadığını savunurken, Taliban ise iddiaları reddediyor.

İslamabad merkezli düşünce kuruluşu Araştırma ve Güvenlik Çalışmaları Merkezi'nin verilerine göre geçen yıl Pakistan'da gerçekleştirilen saldırılarda en az 1600 kişi hayatını kaybetti. Bunların neredeyse yarısının güvenlik güçlerinden olduğu belirtiliyor. Pakistan, saldırılardan TTP’yi sorumlu tutuyor.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin (BMMYK) verilerine göre Pakistan'da 1,7 milyonu kayıtdışı olmak üzere yaklaşık 3,7 milyon Afgan göçmen yaşıyor. Pakistan hükümetiyse bu sayının 4,4 milyonu bulduğunu savunuyor.

Independent Türkçe, AFP, New York Times

İslamabad'da 8 yıl sonra ilk intihar saldırısı