Tayvan, ada çevresinde Çin'e ait 71 hava aracı ve 7 gemi tespit edildiğini duyurdu

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

Tayvan, ada çevresinde Çin'e ait 71 hava aracı ve 7 gemi tespit edildiğini duyurdu

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

Tayvan Savunma Bakanlığı, dün akşamdan bugün sabah saatlerine dek Ada çevresinde Çin'e ait 71 askeri hava aracı ve 7 savaş gemisinin görüldüğünü bildirdi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, 18 J-16, 12 J-11, 10 J-10 ve 6 SU-30 savaş uçağı ile "CH-4" tipi bir askeri drone'un, Tayvan Boğazı'nda tarafların etki alanlarını sınırladığı varsayılan hava ve deniz hattını geçtiği, 1 Y-8 ASW denizaltısavar uçak, 1 Y-8 taktik elektronik keşif uçağı, 1 KJ-500 havadan erken uyarı uçağı ile "WZ-7" tipi askeri drone'un ise Tayvan'ın "Hava Savunma Tanımlama Bölgesi (ADIZ)" ilan ettiği yerin güneybatısına uçtuğu belirtildi.
Yerel saatle 06.00 (TSİ 01.00) itibarıyla 71 savaş uçağı ve 7 savaş gemisinin ada çevresinde görüldüğü ifade edilen açıklamada, hava ve deniz araçlarının elektronik takip vasıtaları, devriye uçakları, gemiler ve yer füze sistemleriyle izlendiği kaydedildi.
Uçuşlar ve seyir faaliyeti, Çin ordusunun dün "Tayvan ile ABD'nin artan gizli yakınlaşmasına karşı" ada çevresinde askeri tatbikat yaptığını bildirmesinin ardından geldi.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu Batı Cephesi Komutanlığından yapılan açıklamada, "Tayvan çevresinde kuvvetler arası müşterek acil durum devriyesi ve saldırı ateş talimi faaliyeti yürütüldüğü", tatbikatın "ABD ile Tayvan adası arasında artan gizli yakınlaşmaya yanıt olduğu" belirtilmişti.

ABD'nin Tayvan'da askeri yardım açıklamasına tepki
Tatbikatın, ABD'de 2023 Ulusal Savunma Yetki Yasası'nın 23 Aralık'ta Başkan Joe Biden'ın imzalamasıyla yürürlüğe girmesinin ardından yapılması dikkati çekti.
2023 mali yılı için savunma harcamalarını gerekçelendiren yasada, Çin'in çok boyutlu tehditlerine dair hükümlerin yanı sıra Tayvan'ın kendi savunmasını güçlendirmesine destek için 5 yılda 10 milyar dolara kadar askeri yardım sağlanmasını öngören düzenleme yer almıştı.
Çin, yasa nedeniyle ABD'yi protesto etmiş, Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada yasanın "tek Çin" ilkesini ihlal ettiği belirtilerek, "Tayvan, Çin'in Tayvanı'dır. Çin'in iç işlerine hiçbir dış müdahale kabul edilemez." ifadesine yer verilmişti.

Pelosi'nin ziyareti ve süregelen askeri gerilim
ABD'nin önceki Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin ağustos başındaki ziyareti, iki ülke ve Tayvan Boğazı'nın iki yakası arasında gerilime yol açmıştı.
Pelosi'nin ziyareti, Ada'yı topraklarının parçası olarak gören Pekin'in tepkisini çekmiş, Çin ordusu, ziyaretin ardından Tayvan çevresinde askeri tatbikatlar başlatmış, 7 gün süren tatbikatlar adanın çevresinde fiili abluka oluşturmuştu. Gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlar sırasında Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü.
Çin ordusu, ziyaretin ardından ada çevresindeki askeri devriye faaliyetlerini ve Tayvan Boğazı'nı ayıran itibari "orta çizgi"yi geçtiği uçuşları düzenli hale getirmişti.
Pekin, "tek Çin ilkesi"ni vurgulayarak Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletler'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkileri kesmesini şart koşuyor.



Hong Kong'da tartışma yaratan öneri: "Yönetimin karalanması yasaklansın"

Hong Kong Baş Yöneticisi John Lee (Reuters)
Hong Kong Baş Yöneticisi John Lee (Reuters)
TT

Hong Kong'da tartışma yaratan öneri: "Yönetimin karalanması yasaklansın"

Hong Kong Baş Yöneticisi John Lee (Reuters)
Hong Kong Baş Yöneticisi John Lee (Reuters)

Shweta Sharma Muhabir 

Hong Kong'un yasama meclisi, milletvekillerinin yönetimi "karalamasını" yasaklayacak ve Pekin'in kent üzerindeki genel kontrolüne "samimi destek" verilmesini zorunlu kılacak bir dizi yeni etik kural teklif etti.

Sadakati sağlamayı amaçlayan kurallar, bunların ihlali durumunda uzaklaştırmalar ve maaş kesintilerini de içeren 5 aşamalı bir ceza sistemi öngörüyor.

Hong Kong Yasama Konseyi'ne (LegCo) bu hafta sunulan yeni etik kuralların, Meclis Komitesi tarafından incelendikten sonra bir sonraki yasama döneminin başında yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Belgeye göre milletvekillerinin görevlerini yerine getirirken "Baş Yönetici'ye" ve Özel İdari Bölge (ÖİB) yönetimine "samimi destek" vermeleri ve yapıcı bir tutum sergilemeleri gerekiyor.

Metinde "Baş Yönetici'nin ve ÖİB yönetiminin görevlerindeki güvenilirliğini kasten karalamamalı; yürütmenin liderliğindeki yönetimin etkinliğini isteyerek zayıflatmamalı ya da baltalamamalılar" diye ekleniyor.

Ayrıca yalnızca Pekin'e ve Çin Komünist Partisi'ne (ÇKP) sadık kişilerin Hong Kong'da kamu görevi üstlenebileceği yönündeki emirlere atıfta bulunarak "Hong Kong'u vatanseverlerin yönetmesi" ilkesinin kapsamlı bir şekilde hayata geçirilmesi çağrısında bulunuyor.

Hong Kong Free Press'e göre LegCo Başkanı Andrew Leung, kuralların milletvekillerinin konuşmasını engellemeyeceğini söyledi ancak "kırmızı çizgiyi aşmamaları" gerektiğine dair onları uyardı.

LegCo yeni kuralları uygulamak için Üyelerin Menfaatleri Komitesi'nin rolünü genişleterek adını "Yasama Konseyi Denetleme Komitesi" olarak değiştirmeyi önerdi.

Yeniden yapılandırılan bu organ, milletvekilleri hakkındaki şikayetleri soruşturma ve disiplin cezaları uygulama yetkisine sahip olacak.

Gözlemciler bu etik kuralların, 2020'de çıkarılan ulusal güvenlik yasasından bu yana siyasi muhalefet üzerindeki denetimi sıkılaştırmak ve yalnızca Pekin yanlısı "vatanseverlerin" Hong Kong'u yönetmesini sağlamak amacıyla yürütülen daha geniş kapsamlı bir baskının parçası olduğunu belirtiyor.

Çin anakarasına sınır dışı edilmeleri öngören bir yasa tasarısına tepki olarak 2019'da patlak veren hükümet karşıtı kitlesel protestoların aylarca sürmesinin ardından Pekin, Haziran 2020'de ulusal güvenlik yasasını yürürlüğe koyarak muhalefeti etkin bir şekilde susturdu.

O zamandan beri, önde gelen birçok aktivist ya yargılanıyor ya hapse atılıyor, demokrasi yanlısı medya kuruluşları kapatılıyor ve sivil toplum örgütleri dağılıyor veya faaliyetlerini gizlice sürdüyor.

Mart 2021'de Pekin, Hong Kong'u yalnızca "vatanseverlerin" yönetebilmesini sağlamayı amaçlayan bir yasa çıkardı.

Bu reformla yasama meclisindeki demokratik temsil azaldı, seçimlere daha sıkı denetim geldi ve adayları değerlendirmek için Pekin yanlısı bir inceleme komitesi kuruldu.

Hong Kong yönetimi bu değişikliğin kentin istikrarını ve refahını koruyacağını iddia etse de demokrasi yanlısı adayların seçime girmesini fiilen engellediği için uluslararası kamuoyundan geniş çapta eleştiriye maruz kaldı.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/asia