Muhammed Salah ve Ezher Şeyhi’nin Noel tebriki tartışmaya neden oldu

Liverpool oyuncusu Muhammed Salah, Noel'i ailesiyle birlikte kutladı. (Instagram)
Liverpool oyuncusu Muhammed Salah, Noel'i ailesiyle birlikte kutladı. (Instagram)
TT

Muhammed Salah ve Ezher Şeyhi’nin Noel tebriki tartışmaya neden oldu

Liverpool oyuncusu Muhammed Salah, Noel'i ailesiyle birlikte kutladı. (Instagram)
Liverpool oyuncusu Muhammed Salah, Noel'i ailesiyle birlikte kutladı. (Instagram)

Mısırlılar her yıl Müslüman ve Hristiyan bayramları vesilesiyle birbirlerini kutluyor. Ancak son zamanlarda sosyal medya aracılığıyla Müslümanlardan, Hristiyanların bayramlarında bu tür tebriklerin caiz olup olmadığına dair tartışmalar arttı. Bu yıl önde gelen İslami figürlerden Ezher Şeyhi Dr. Ahmed et-Tayyib’in Hristiyanların Noel’ini kutlaması da tartışmalara neden oldu.
Ezher Şeyhi, sosyal paylaşım sitelerinde Doğu ve Batı’daki Hristiyanların Noel’ini kutladı. Tayyip, Twitter hesabından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Sevgili kardeşlerim ve dostlarım Papa Francis, Papa Tavadros, Canterbury Başpiskoposu Justin Welby, Doğu ve Batı’daki kiliselerin liderleri ve Hristiyan kardeşleriminin Noel’ini kutluyorum. Allah’tan kardeşlik ve barışın sesinin daha da gür çıkmasını, her yere güvenlik ve istikrarın hakim olmasını diliyorum.”
Tayyip, açıklamayı yayınlar yayınlamaz Ezher’in ılımlı pozisyonuna övgüde bulunan, İslam dininin medeni ve insani yüzünü gösteren birçok yorumlarla bir kesimden destek görürken aynı zamanda tepki de aldı. Bazıları Tayyip ve Ezher’i, din tüccarlarının arttığı bu zamanında ılımlılığın semboli olması açısından İslam’ın en güze örneği olarak nitelendirdi.
Destek verenler, Mısır'da, çeşitli Arap ve İslam ülkelerinde iki tarafı birbirine bağlayan yakın insani ve sosyal bağlara rağmen Ezher Şeyhi’nin tutumunu, gayrimüslimlerin bayramlarını tebrik etme konusunda her yıl yenilenen ‘gereksiz bir tartışmayı sonuca vardırmak’ olarak değerlendirdi.
Buna karşın katı yorumlarda, Ezher Şeyhi'nin konumu hedef alındı. Noel kutlaması ile ilgili tartışmalar, Mısır Milli Futbol Takımı’nın kaptanı Muhammed Salah gibi diğer ünlü şahsiyetlere de sıçradı. Salah, sosyal medya hesabından aile üyelerinin benzer kıyafetler giyerek paylaştığı fotoğrafta Noel’i kutladı. Twitter’da 67 milyon görüntülenme alan paylaşıma 588 binden fazla beğeni geldi. Ancak 46 binden fazla yorumda sert eleştiriler vardı.
Sosyal medyadaki bu tartışmalı yorumlar, başta televizyon programları olmak üzere medyada da yankı buldu. Bunlar arasında Pazar akşamları MBC Mısır’da yayınlanan The Story adlı programdan Amr Edib de vardı. Edib açıklamasında, Noel’de Hristiyanları tebrik etmemeye çağıran hashtagler açıldığına işaretle şunları söyledi:
“Muhammed Salah ve Ezher Şeyhi hakkında yapılanları kimse kabul edemez. Bu anlaşılabilir gibi değil. Ezher Şeyhi’ne baskı kuruluyor, bu mantıklı mı?, Güzel söz bile sadaka…”
Sosyoloji profesörü ve Mısır Düşünce ve Stratejik Araştırmalar Merkezi'nde uzman olan Dr. Azza Haşim de her Noel vesilesiyle ortaya çıkan tartışmayı, “Kolektif zihni karıştırmak ve sahada olmayan tartışmalı konuları gündeme getirmek için yapılan bir girişim” olarak nitelendirdi.
Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulunan Haşim şu ifadeleri kullandı:
“Sosyal medyada bazı sesler çok gürültü çıkartarak konuyu gerçekten varmış gibi göstermeye çalışıyor ve toplumun var olan yerleşik fikirlerini sorguluyor. Bu da kendi içlerinde bir tür kafa karışıklığı yaratıyor.”
Haşim, bu söylemlerin görmezden gelinmesi ve eleştiri konusu olsa bile sosyal medya aracılığıyla bu tartışmaya katılınmaması çağrısında bulundu. Bu tartışmayı çıkaranların en büyük amacının ağırlığı ve manevi değeri olan dini kurumları baltalamak için internette mümkün olduğu kadar ses çıkarmak ve kaosu ortamını yaymak olduğunu vurguladı.



Arap ülkeleri saldırının etkileri konusunda endişeli

Ürdün askerleri sınır noktasında (Arşiv- AFP)
Ürdün askerleri sınır noktasında (Arşiv- AFP)
TT

Arap ülkeleri saldırının etkileri konusunda endişeli

Ürdün askerleri sınır noktasında (Arşiv- AFP)
Ürdün askerleri sınır noktasında (Arşiv- AFP)

Özellikle silahlı grupların iki taraf arasındaki çatışmaya dahil olma ihtimali nedeniyle, İsrail'in İran'a yönelik bir saldırısının sonuçları konusunda dört Arap ülkesinde endişeler var.

Lübnan'da Başbakan, Ordu Komutanlığı aracılığıyla Hizbullah'a, Lübnan'ı bu işe karıştırmaya, son gelişmelere yanıt vermeye veya bunlara karışmaya gerek olmadığına dair “kararlı ve kesin” tavrını iletti.

Suriye'nin doğusunda, uluslararası koalisyon üsleri İsrail saldırısının ardından alarma geçti ve İran bağlantılı milislerin “İsrail saldırılarına misilleme” amacıyla saldırı düzenleyebileceği endişesiyle Irak sınırına yakın bölgede hava saldırıları düzenlendi.

Irak'ta ise Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani, “Saldırının zamanlaması, bölgeyi daha geniş çatışmaya sürüklemek için kasıtlı bir niyet olduğunu ortaya koyuyor” dedi. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre Ürdün'de siyasi çevreler, saldırıların İran'da daha büyük hedefleri olup olmadığı ve bunun bölgedeki yansımaları hakkında sorular sordu.