Tayvan, 'Çin tehdidine' karşı zorunlu askerlik süresini 1 yıla çıkarıyor

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

Tayvan, 'Çin tehdidine' karşı zorunlu askerlik süresini 1 yıla çıkarıyor

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Çin ile egemenlik ihtilafındaki Tayvan'da, "Çin'in olası saldırılarına karşı savunma kapasitesini güçlendirme" gerekçesiyle zorunlu askerlik süresinin 2024'ten itibaren 1 yıla çıkarılması kararı alındı.
CNA'nın haberine göre, Tayvan lideri Tsai Ing-wen, halen 4 ay olan zorunlu askerlik süresinin 1 Ocak 2024'ten itibaren 1 yıla çıkarılacağını duyurdu.
Tsai, kararın, "Çin'in olası saldırılarına karşı Ada'nın savunma kapasitesini güçlendirmek" amacıyla alındığını bildirdi.
Tayvan lideri, zorunlu askerlik hizmetini yapanlara ödenen aylık maaşın 6 bin 510 Yeni Tayvan dolarından (yaklaşık 212 dolar), 20 bin 320 Yeni Tayvan dolarına (yaklaşık 661 dolar) çıkarılacağını belirtti.
Karar, 1 Ocak 2005'ten sonra doğan Tayvan vatandaşı erkekler için geçerli olacak.

Askerlik süresinin uzatılması seçeneği değerlendiriliyordu
Tayvan hükümeti, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı açtığı savaşın ardından egemenlik ihtilafında olduğu Çin'den gelebilecek benzer bir girişime karşı güvenliğini artırmak için alınması gereken tedbirler arasında askerlik süresinin uzatılması seçeneğini değerlendiriyordu.
Çin'deki iç savaşta Komünistlere yenilen Milliyetçi Parti (Koumintang) güçlerinin 1949'da Tayvan'a çekilerek burada geçici hükümet kurmasından bu yana Ada'da zorunlu askerlik sistemi uygulanıyor.
Başlangıçta 2 ila 3 yıl olan askerlik süresi, 2000'den itibaren kısaltılmaya başlanmış, 2008'de 1 yıla indirilmişti.
Koumintang iktidarındaki önceki Tayvan lideri Ma Ying-jeou, 2008'de göreve geldikten sonra Tayvan ordusunu gönüllü hale getirmiş, askerlik hizmetini 4 ay askeri eğitim ile sınırlamıştı.

Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Koumintang) güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri arasında yaşanan iç savaşta galip gelen Komünistler, 1 Ekim 1949'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmişti.
İç savaşı kaybeden Koumintang üyeleri ise Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek burada geçici hükümet kurmuştu.
Pekin'in kendi topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, 1949'dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasındaki ayrılık hala sürüyor.



Pakistan’daki Afgan göçmenler diken üstünde: “Dönecek hiçbir yerimiz yok”

Pakistan'daki Afgan ailelerin sınır dışı işlemleri 2023'te başlatılmıştı (AP)
Pakistan'daki Afgan ailelerin sınır dışı işlemleri 2023'te başlatılmıştı (AP)
TT

Pakistan’daki Afgan göçmenler diken üstünde: “Dönecek hiçbir yerimiz yok”

Pakistan'daki Afgan ailelerin sınır dışı işlemleri 2023'te başlatılmıştı (AP)
Pakistan'daki Afgan ailelerin sınır dışı işlemleri 2023'te başlatılmıştı (AP)

Pakistan'daki Afgan göçmenler ülkeden sınır dışı edilmekten korkuyor. 

Pakistan’ın 2023’ten beri kayıtdışı Afganlara yönelik yürüttüğü sınır dışı uygulamasında en az 800 bin göçmen ülkeden atıldı. 

İslamabad yönetimi, mart başında yaptığı açıklamada 800 bin kaçak Afgan göçmenin daha sınır dışı edileceğini duyurdu. Afgan Yurttaş Kartı programı kapsamında göçmenlere sağlanan geçici oturum izinleri, bu ay itibarıyla iptal edilecek. 

Fransız haber ajansı AFP’nin görüştüğü Afgan göçmenler, özellikle Taliban yönetiminden korktuklarını ve Afganistan’da yeni bir hayat kurmanın çok zor olacağını söylüyor. 

45 yaşındaki Raufi, “Sınır dışı edilirsem mahvolurum. Ya ecelimle ölürüm ya da kendi canımı alırım” diyor. 13 yaşındayken ailesiyle birlikte Afganistan’daki iç savaştan kaçan kadın, Taliban yönetimi altında tüm haklarından mahrum kalacağını ifade ediyor: 

Dönecek hiçbir yerim yok. Taliban da bizi kabul etmez.

Amerikan ordusunun 2021’de Afganistan’dan çekilmesiyle Taliban kontrolü ele geçirmişti. Bunun ardından ülkeden kaçtığını söyleyen Dua Safay, Afganistan’da özgürlüğünü kaybedeceğini belirtiyor:

Pakistan'da özgürüm. Parka gidebiliyorum, kızım da okula gidebiliyor. Afganistan'da ne benim ne de kızım için bir gelecek var.

Pakistanlı insan hakları avukatı Moniza Kakar, İslamabad yönetiminin tutumunu eleştirerek şu değerlendirmeleri yapıyor: 

Göçmenler, özellikle kadın ve çocuklar için çok ağır koşulların olduğu bir ülkeye geri gönderilecek. Bu insanlar zulümden kaçmışlardı, onları ateşin içine geri göndermek uluslararası hukukun ihlalidir.

Avukat, son 4 günde yaklaşık bin Afgan göçmenin gözaltı merkezlerine gönderildiğini söylüyor. Binlerce kişinin de gönüllü olarak Pakistan’ı terk ettiğini belirtiyor. 

İslamabad yönetimine göre Afganistan'da Pakistan Talibanı (Tehrik-i-Taliban Pakistan/TTP) ve başka örgütlere sığınaklar var. Pakistan, bunlara karşı herhangi bir önlem almadığını savunurken, Taliban ise iddiaları reddediyor.

İslamabad merkezli düşünce kuruluşu Araştırma ve Güvenlik Çalışmaları Merkezi'nin verilerine göre geçen yıl Pakistan'da gerçekleştirilen saldırılarda en az 1600 kişi hayatını kaybetti. Bunların neredeyse yarısının güvenlik güçlerinden olduğu belirtiliyor. Pakistan, saldırılardan TTP’yi sorumlu tutuyor. 

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin (BMMYK) verilerine göre Pakistan'da 1,7 milyonu kayıtdışı olmak üzere yaklaşık 3,7 milyon Afgan göçmen yaşıyor. Pakistan hükümetiyse bu sayının 4,4 milyonu bulduğunu savunuyor. 

Independent Türkçe, AFP, New York Times