2023 yılında küresel piyasaları tehdit eden 5 senaryo

Dünyanın dört bir yanındaki yatırımcıların 2023'te işlerin kolay ve hızlı bir şekilde tersine döneceği umudu yok (AP)
Dünyanın dört bir yanındaki yatırımcıların 2023'te işlerin kolay ve hızlı bir şekilde tersine döneceği umudu yok (AP)
TT

2023 yılında küresel piyasaları tehdit eden 5 senaryo

Dünyanın dört bir yanındaki yatırımcıların 2023'te işlerin kolay ve hızlı bir şekilde tersine döneceği umudu yok (AP)
Dünyanın dört bir yanındaki yatırımcıların 2023'te işlerin kolay ve hızlı bir şekilde tersine döneceği umudu yok (AP)

Başta Rusya’nın Ukrayna’yı işgali olmak üzere dünyanın yaşadığı ağır krizler sonucunda küresel hisse senetlerinin son on yılın aşkın bir süredir  yaşadığı  en kötü yılın ardından dünyanın dört bir yanındaki yatırımcıların 2023'te işlerin kolay ve hızlı bir şekilde tersine dönmesi için büyük umutları bulunmuyor.
İyimser olanların, Çin’in yeni tip koronavirüs kısıtlamalarını hafifletmesi ve merkez bankalarının daha düşük faiz oranlarına yöneleceği üzerine bahse girdiği bir dönemde Ukrayna'daki çatışma gerilerken, diğerleri küresel piyasaları yeniden kargaşaya sürükleyebilecek risklere odaklandı.
Bloomberg, önümüzdeki yıl yatırımcılara ve küresel piyasalara daha fazla sorun getirme tehdidinde bulunan 5 senaryo bildirdi.
Bu senaryolar şunlar;

Yerleşik enflasyon
Matthew McLennan, tahvil piyasası, fiyatların artması ve enerji maliyetlerinin artması nedeniyle enflasyonun 12 ayda keskin bir şekilde yükselmesinin beklendiğini söyledi.
McLennan, merkez bankalarının bazı ekonomistlerin gelecek yılın ortasında gerçekleşmesini bekledikleri faiz oranlarını düşürme ihtimaline katılmıyor.

Çin’in tökezlemesi
Çin'deki kalabalık hastaneler ve cenaze salonlarındaki kuyruklar son haftalarda endişeye neden olurken, salgının devam eden yayılma sürecinde birçok insan faaliyetlerine ve işlerine geri dönmekten korkarak ekonomik aktivite çökme noktasına geldi.
Buna, büyük şehirlerdeki sosyal hareketlilikte keskin bir düşüş eşlik etti.

Sosyal hareketlilik, bir bireyin veya grubun bir sınıftan diğerine veya belirli bir sosyal seviyeden diğerine hareket ettiği sosyal olgu.
Küresel Piyasalar Uzmanı Marcella Zhao, “Çin'deki vaka eğrisi yükselecek ve Çin Yeni Yılı'ndan yalnızca bir veya iki ay sonra zirveye ulaşacak” ifadelerini kullandı.
Çin hisselerindeki toparlanmanın hala kırılgan olduğuna dikkat çeken Zhao, ekonomik aktivitede herhangi bir aksama olasılığının başta endüstriyel mineraller ve demir cevheri olmak üzere emtia piyasalarındaki talebi zayıflatabileceğini bildirdi.

Ukrayna savaşı
Küresel Pazar Stratejisti John Fell, “Savaş kötüye giderse, NATO savaşa daha doğrudan dahil olursa ve Rusya ile müttefiklerine yönelik yaptırımlar sertleşirse, bunun çok olumsuz sonuçları olacak” dedi.

Fell, Rusya'nın özellikle Hindistan ve Çin'e yönelik ikincil yaptırımların, küresel ekonomi üzerindeki riskleri artıracağını bildirdi.

Gelişmekte olan piyasa düşüşü
Pek çok yatırımcı, 2023'te daha zayıf bir dolar ve enerji maliyetlerinin düşmesini bekliyor. Bunlar, gelişmekte olan piyasaların üzerindeki baskıyı hafifletmesi gereken iki faktör.
Ancak enflasyonu dizginleyememek, döviz piyasaları için bu sonucu olumsuz etkilerken, Ukrayna'daki  savaşın yoğunlaşması, enerji fiyatlarının yeniden fırlamasına yol açabilecek birçok riskten yalnızca biri.

AMP Capital Yatırım Stratejisi Başkanı ve Başekonomist Shane Oliver, gelişmekte olan piyasaların güçlerini yeniden kazanmakta zorlandıkları bir yılın daha yaşanabileceğini vurgualadı.
Oliver, “Hala yüksek olan ve daha da yükselmesi muhtemel olan ABD doları, gelişmekte olan piyasa ülkelerini olumsuz etkileyecek çünkü birçoğunun ABD doları cinsinden büyük borçları var” dedi.

Koronavirüsün yeniden dönüşü
Koronavirüsün önceki varyantlarından daha bulaşıcı olan yeni bir tür ortaya çıkabilir. Mevcut durumda hastalık kış mevsiminde daha da yayılarak tedarik zincirlerini yeniden bozabilir, bu durum da enflasyon ve ekonomik yavaşlamaya yol açabilir.



ABD Hazine Bakanı Yellen'dan borç limitine yönelik önlemlerin 1 Haziran'a kadar tükenebileceği uyarısı

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen (Reuters)
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen (Reuters)
TT

ABD Hazine Bakanı Yellen'dan borç limitine yönelik önlemlerin 1 Haziran'a kadar tükenebileceği uyarısı

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen (Reuters)
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen (Reuters)

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, borç limitine yönelik alınan önlemlerin 1 Haziran'a kadar tükenebileceği ve ülkenin bu tarihten sonra nakit sıkıntısı çekebileceği uyarısında bulundu.
Yellen, borç limitine ilişkin ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy'ye yönelik yeni bir mektup kaleme aldı.
Hazine Bakanlığının federal hükümetin faaliyetlerini finanse etmeye devam etme kabiliyetine ilişkin McCarthy'yi haberdar etmek için kendisine yazdığını belirten Yellen, 13 Ocak'taki mektubunda, nakdin ve olağanüstü tedbirlerin haziran başından önce tükenmesinin olası olmadığını belirttiğini anımsattı.
Yellen, "Son federal vergi tahsilatlarını inceledikten sonra, en iyi tahminimiz, Kongre'nin borç limitini artırmaması veya askıya almaması durumunda, hükümetin tüm yükümlülüklerini haziran başına kadar ve potansiyel olarak 1 Haziran itibarıyla getiremeyeceğidir." değerlendirmesinde bulundu.

"Kongre'nin en kısa sürede harekete geçmesi zorunlu"
Bu tahminin mevcut verilere dayandığına dikkati çeken Yellen, federal gelirler ve harcamalar doğası gereği değişken olduğu için Hazine'nin olağanüstü önlemlerinin tükeneceği fiili tarihin bu tahminlerden birkaç hafta sonra olabileceğini kaydetti.
Yellen, Hazine'nin devlet borçlarını ne zaman ödeyemeyeceğini kesin olarak kestirmenin mümkün olmadığını vurgulayarak, daha fazla bilgi geldikçe Kongre'yi bilgilendirmeye devam edeceğini aktardı.
Janet Yellen, "Mevcut tahminler göz önüne alındığında, Kongre'nin borç limitini hükümetin ödemelerini yapmaya devam edeceğine dair daha uzun vadeli kesinlik sağlayacak şekilde artırmak veya askıya almak için mümkün olan en kısa sürede harekete geçmesi zorunlu." ifadelerini kullandı.

Eyalet ve yerel yönetim tahvillerinin ihracını askıya alma kararı
Ayrıca Hazine Bakanlığının Eyalet ve Yerel Yönetim Serisi (SLGS) hazine tahvillerinin ihracını da askıya aldığına dikkati çeken Yellen, bunların eyaletlere ve belediyelere verilen özel amaçlı hazine tahvilleri olduğunu, ihraçlarının borç limitine dahil edildiğini, borç limiti ile ilgili riskleri yönetmek için bu adımın atılacağını, ancak eyalet ve yerel yönetimler mali durumlarını yönetmek için önemli bir araçtan mahrum bırakılacağı için maliyetinin de olabileceğini ifade etti.
Yellen, "Borç limitinin askıya alınması veya artırılması için son dakikaya kadar beklemenin işletmelere ve tüketici güvenine ciddi zararlar verebileceğini, vergi mükellefleri için kısa vadeli borçlanma maliyetlerini artırabileceğini ve ABD'nin kredi notunu olumsuz etkileyebileceğini geçmiş borç limiti çıkmazlarından öğrendik." değerlendirmesinde bulundu.
Kongre'nin borç limitini yükseltmemesi halinde bu durumun Amerikan aileleri için ciddi zorluklara neden olacağına dikkati çeken Yellen, ABD'nin küresel liderliğine zarar vereceğini ve ulusal güvenlik çıkarlarını savunma kabiliyeti hakkında soru işaretleri doğuracağını vurguladı.
Yellen, Kongre'ye, mümkün olan en kısa sürede harekete geçerek ABD'nin itibarını koruma çağrısında bulundu.

Borç limiti açmazı
ABD'de federal hükümet, temerrüde yol açabilecek 31,4 trilyon dolarlık borç limitine ulaşmış bulunuyor.
Borç limiti ya da borç tavanı, "ABD hükümetinin borçlarını ödemek için ödünç alabileceği para miktarının üst sınırı" anlamına geliyor.
Temsilciler Meclisi'nde çoğunluğu elinde bulunduran Cumhuriyetçiler, borç limiti müzakerelerinde önemli harcama kesintilerinden yana bir tavır sergiliyor. Demokratlar ise borç limitinin artırılmasında ısrarcı oluyor ve Cumhuriyetçilerin belirli harcamaları kısma önerilerini geri çeviriyor.
Demokratlar ile Cumhuriyetçiler arasında bir açmaz haline gelen borç limiti konusunun piyasaları sarsmasından endişe duyuluyor. ABD'de resesyon beklentileri artarken, iki partinin borç limiti üzerindeki hesaplaşması her zamankinden daha fazla risk taşıyor.