Evlilik masrafları Mısırlıları zorluyor

Sisi, evlilik işlemlerinin finansmanı için Aile Destek Fonu’na para yatırılması çağrısında bulundu.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, pazartesi günü Giza’de düzenlenen sanayi projesin açılışında konuşma yaptı. (Mısır Televizyonu)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, pazartesi günü Giza’de düzenlenen sanayi projesin açılışında konuşma yaptı. (Mısır Televizyonu)
TT

Evlilik masrafları Mısırlıları zorluyor

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, pazartesi günü Giza’de düzenlenen sanayi projesin açılışında konuşma yaptı. (Mısır Televizyonu)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, pazartesi günü Giza’de düzenlenen sanayi projesin açılışında konuşma yaptı. (Mısır Televizyonu)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, ülkede evlililk masraflarının artmasına ilişkin açıklamada bulundu. “Evlenmek isteyen bir kişinin, Aile Destek Fonu’na, bir miktar para yatırması gerekiyor. Bu miktarı herkesin ödeyebileceğini düşünüyorum” ifadeleri ile Medeni Hal Yasa’ndaki değişikliklere dikkat çekti. Mısır Cumhurbaşkanı, Aile Destek Fonu’nun, hükümet ve evlenmeyi planlayanlar tarafından evlilik tamamlama ve belge toplama adımları kapsmaında finanse edileceğini belirtti.
Bu açıklama, emtia fiyatlarındaki artışların yanı sıra evlilik maliyetlerinin yükselmesine yönelik şikayetlerin gündeme getirildiği ülkede tartışmaya neden oldu.
Sisi pazartesi günü Giza’daki bir sanayi projesinin açılışı sırasında yaptığı konuşmada , fonun amacının ‘evlilikte yaşanan anlaşmazlıklar durumunda çocukları korumak’ olduğunu söyledi. Sisi sözlerini şöyle sürdürdü:
“Fon, belgelenen her evlilikten bir miktar para toplayacak, ardından hükümette bununla eşit bir meblağı sağlayarak fonu destekleyecek. Belirlenecek meblağ, evlenmek üzere olanların evliliği gerçekleştirmek veya altın takı almak için yaptıkları masraflara göre oldukça az.”
Mısır boşanma oranlarındaki artışla yüzleşiyor. Yetkililer ve uzmanlar, iki taraf arasında genel olarak çocukların masraflarının idaresi konusunda yasal anlaşmazlıklar yaşanması gölgesinde, bu olgunun giderek artmasının sosyal ve ekonomik sonuçları konusunda uyarıda bulunuyor.
Aile Destek Fonu önerisi, Adalet Bakanı Müsteşar Ömer Mervan aldığı kararla oluşturulan adli heyet tarafından hazırlanmakta olan yeni Medeni Hal Yasası taslağı kapsamında ilk kez gündeme geldi.
Mısır Ulusal İnsan Hakları Konseyi üyesi Nihad Ebu el-Kamsan ‘fon fikrinin geç bile kaldığını’ belirtti. Kamsan televizyonda yaptığı açıklamada “Fon, başta nafaka ve çocuk haklarıyla ilgili meseleler olmak üzere evlilik anlaşmazlıklarının yaklaşık yüzde 90’ını çözecek” ifadelerini kullandı.
Mısır Ulusal Diyalog Komitesi’ne bağlı Nüfus Komitesi üyesi ve Yeni Kadın Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Dr. Nevin Obeyd, Şarku’l Avsat’a şu açıklamada bulundu:
“Medeni Hal Yasası Komitesi tarafından önerilen durum, türünün ilk örneğidir. Değişikliklerin fiilen uygulanması durumunda, sorumlular, fonun çalışma mekanizmasının hedeflerine ulaşmasını sağlayacak şekilde hazırlamak için çok çaba sarf edecek”
Fon fikrinin başarısının, evlenmek üzere olanlardan maddi destek toplama mekanizmasına bağlı olduğuna ifade eden Obeyd sözleirni şöyle sürdürdü:
“Gençler zaten evlenmenin yüksek bir maliyete neden olması sebebiyle sıkıntı çekiyor. Bunun üzerine şimdi, yeni bir ödeme alma fikrini gündeme getirildi. Fonun çalışma şeklini ve Mısır ailesini korumadaki gerçek rolünü açıklayan ve bu misyonun daha etkili bir şekilde ilerlemesini sağlayan mekanizmanın doğru ve ayrıntılı bir resmi sunulmuş olsa da bazı sıkıntılarla karşı karşıya kalınabilir.”
Obeyd, fonun rolü ile Nasır Sosyal Bankası’ın rolü arasındaki farka ilişkin sorunları da gündeme getirdi:
“Mısır, nafaka alamayan kadınları desteklemek için sosyal misyona sahip bir ekonomik kuruma sahip. O da Nasır Sosyal Bankası. Bu bağlamda sunulan para miktarı artık yaşam koşullarına uygun değil. Zira aylık sadece 500 Mısır lirasına (Bir dolar ortalama 24,6 liraya denk geliyor) ulaşıyor.”
‘Fonlar açık bir kontrol sistemi gerektirdiğinden, paralel bir fon kurmak yerine, Nasır Sosyal Bankası’nın desteklenmesini’ önerdi.
Mısırlılar arasında fon ve mekanizmasıyla ilgili tartışmalar giderek artarken, evlilik maliyetlerinin yükünü azaltmak için gençler bazı fikirler ileri sürüyor. Garbiye’de Tanta bölgesinde genç Kerim Muhammed, nişanlısına yaklaşık bin 800 Mısır lirasına mal olan gümüş bir kolye hediye etmeye karar verdi. Bu kararını, ‘Mısır’da yaşamanın maliyetinin, artık yeni çözümlerin bulunmasını gerektirdiğini’ belirterek açıkladı. Sosyal paylaşım siteleri kullanıcıları bu fikri memnuniyetle. Söz konusu durum sosyal medyada da dikkat çekti.
Temsilciler Meclisi Yasama ve Anayasa Komitesi üyesi Ehab Remzi, Aile Destek Fonu genel olarak iyi bir fikir olsa da finansmanının sorunlu olduğunu belirtti. Remzi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Evliliğin getirdiği yük, orta gelirli ve hali vakti yerinde insanlar için bile ağır. Dolayısıyla evlenmek üzere olan kişilere, ek bir miktar para ödemek zorunda bırakma fikrini uygulamak zor olabilir.”
Remzi ‘bu fikir uygulamaya konulduğunda tanık olunabilecek manipülasyon’ konusunda da uyarıda bulundu:
“Bazıları nikahsız evliliğe başvurabilir ve mali yeterliliği sağlayana kadar resmi işlemleri tamamlamayı erteleyebilir. Ayrıca evlilik sorunlarını çözmek yeni evliler için öncelik olmayabilir.”
 Remzi fonun finanse edilmesi konusu üzerinde halen çalışıldığını belirterek ilgili makamlara ‘gerçekçi bir çalışma modelini sağlamak için çeşitli tarafların katılımıyla finansman mekanizmaları hakkında tartışma açma’ çağrısında bulundu.



İsrail, Gazze'deki savaş suçları davalarının yüzde 88'ini iddianame hazırlamadan kapattı

Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)
Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)
TT

İsrail, Gazze'deki savaş suçları davalarının yüzde 88'ini iddianame hazırlamadan kapattı

Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)
Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)

Londra merkezli Silahlı Şiddete Karşı Eylem (Action on Armed Violence-AOAV) adlı kuruluş tarafından yayınlanan bir rapor, Gazze Şeridi'ndeki savaşın başlamasından bu yana İsrail askerleri tarafından işlenen savaş suçları ya da suiistimallerle ilgili olarak İsrail ordusu tarafından açılan her 10 soruşturmadan yaklaşık 9'unun herhangi bir suçlama yöneltilmeden kapatıldığını ortaya koydu.

Şarku’l Avsat’ın The Guardian'dan aktardığına göre AOAV, Ekim 2023 ile Haziran 2025 sonu arasında İsrail ordusunun Gazze Şeridi veya Batı Şeria'daki güçleri tarafından sivillere zarar verildiği iddiaları üzerine bir soruşturma yürüttüğünü veya yürüteceğini söylediği 52 vakaya ilişkin İngilizce medyada haberler bulduğunu bildirdi. Söz konusu vakalar bin 303 Filistinlinin öldürülmesi ve bin 880 kişinin yaralanmasını içeriyor.

frgty
Yardım dağıtım noktasında vurularak öldürülen oğlu için gözyaşı döken Filistinli bir anne (EPA)

AOAV, soruşturmaların yüzde 88'inin çözülemediğini ve herhangi bir suçlama getirilmediğini kaydetti. Bunlar arasında Şubat 2024'te Gazze Şeridi'nde un kuyruğunda bekleyen en az 112 Filistinlinin öldürülmesi ve Mayıs 2024'te Refah'taki bir kampta 45 kişinin ölümüne neden olan hava saldırısı da yer alıyor.

Refah'taki bir dağıtım noktasından yiyecek almaya giden 31 Filistinlinin 1 Haziran'da İsrail güçlerinin ateş açması sonucu öldürülmesiyle ilgili soruşturma ise halen sonuçlanmadı.

AOAV ekibinden Iain Overton ve Lucas Tsantzouris, “İstatistikler, İsrail'in, güçlerinin savaşla ilgili ihlal suçlamalarını içeren davaların büyük çoğunluğunda sonuca ulaşamayarak ya da suçsuz olduğunu kanıtlayamayarak bir ‘cezasızlık modeli’ yaratmaya çalıştığını gösteriyor” dedi.

cvdfgt
Gazze Şeridi'ndeki bir yardım dağıtım noktasında yaşanan ölüm vakasının ardından Şifa Hastanesi’nin önünde kanlar içindeki bir ambulans sedyesini taşıyan Filistinliler (EPA)

İsrail ordusu, ‘askeri polis tarafından onlarca soruşturma açıldığını ve bu soruşturmaların çoğunun halen devam ettiğini’ bildirdi.

Ordu tarafından yapılan açıklamada, “Kuvvetlerimizin görevi kötüye kullandığına dair her türlü ihbar, şikâyet ya da iddia, kaynağı ne olursa olsun bir ön inceleme sürecinden geçer. Bazı durumlarda kanıtlar askeri polis tarafından cezai soruşturma başlatılması için yeterli olurken, diğer durumlarda sadece bir ön soruşturma yürütülür” ifadeleri yer aldı.

Açıklama şöyle devam etti: “Bu vakalar, İsrail Genelkurmay Başkanlığı Gerçekleri Araştırma ve Değerlendirme Mekanizması olarak bilinen bir mekanizma tarafından, kuvvetlerin suç teşkil eden bir suiistimalde bulunduğuna dair makul bir şüphe olup olmadığının belirlenmesi için değerlendirmeye sevk edilir.”

İnsan hakları örgütleri bu sistemi eleştirerek soruşturmaların yıllar sürebileceğini söylüyor.