Lübnan Dağı’nda Hristiyanların evlerine çizilen kurukafalar savaşı hatırlatıyor

Yaşananları kınayan siyasi partiler faillerin ortaya çıkarılıp adalete teslim edilmesini istiyor.

Brih kasabasında Hristiyanlara ait evlerin üzerine kimliği belirsiz kişilerce kurukafa resimleri çizildi. (Sosyal Medya)
Brih kasabasında Hristiyanlara ait evlerin üzerine kimliği belirsiz kişilerce kurukafa resimleri çizildi. (Sosyal Medya)
TT

Lübnan Dağı’nda Hristiyanların evlerine çizilen kurukafalar savaşı hatırlatıyor

Brih kasabasında Hristiyanlara ait evlerin üzerine kimliği belirsiz kişilerce kurukafa resimleri çizildi. (Sosyal Medya)
Brih kasabasında Hristiyanlara ait evlerin üzerine kimliği belirsiz kişilerce kurukafa resimleri çizildi. (Sosyal Medya)

Lübnan'ın Eş-Şuf bölgesindeki (Cebel-i Lübnan/Lübnan Dağı) Brih kasabasında Hristiyanlara ait evlerin üzerine kimliği belirsiz kişilerce kurukafa çizimleri ve resimleri yapılması halkın Noel gününü kabusa çevirdi. Aktivistler tarafından sosyal medyada paylaşılan bu çizimlerin görüntüleri, siyasi ve kamuoyu düzeyinde bir huzursuzluk dalgasının fitilini ateşledi. Siyasi partiler ve güçler aynı tutumu sergileyerek, mezhepçiliğe prim vermemek ve savaş sayfasını kapatan Lübnan Dağı’ndaki atmosferde gerginliğe yol açmamak adına güvenlik güçlerine failleri tespit etmeleri çağrısında bulundular.
Durumu kontrol altına almak için harekete geçen Brih Kaymakamlığı yaptığı açıklamada, “Brih kasabasına dönüldüğü ve bununla ilgili ulusal uzlaşmanın sağlandığı 2014'ten bu yana kasabamız istikrarın ve tüm kesimler arasındaki bir arada yaşama duygusunu yaşıyordu” ifadelerine yer verdi. ‘Yaşananların bireysel mi yoksa ortalığı karıştırmak için mi yapılıp yapılmadığına ilişkin gerçeği ortaya çıkarıp nerede ve nereye bağlı olursa olsun failin hesaba çekilmesi için mevzunun diğer güvenlik güçleri ile yakından takip edildiğini’ vurguladı.
Lübnan İlerici Sosyalist Partisi’nin (PSP) Brih ve civarından sorumlu üyesi Süheyl Ebu Salih ‘kasaba sakinlerinin olayı geride bıraktıklarına dair göstergeler ışığında olayın, bu kasabadaki ortak yaşam modelini yeniden kanıtladığını’ belirtti. Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada ‘halkın, bu çizimlerin arkasında kim varsa Brih'in Hıristiyan ve Dürzi halkına zarar vermeye çalıştığından emin olduğunu, Hıristiyan ve Dürzi kesimin bu olaydan etkilenmediğini ve etkilenmeyeceğini, ancak adaletin yerini bulmasını ve fail kim olursa olsun cezalandırılmasını istediğini’ söyledi. Süheyl Ebu Salih açıklamasının devamında “Kasabadaki atmosfer sakindi ve halen de öyle. Brih halkını her zaman iyi günde ve kötü günde birleştiren atmosfer ve kutlamalarla herkes Noel ve Yeni Yıl sevincini yaşıyor” ifadesini kullandı.
Lübnan Dağı’nda aktif siyaset yürüten partiler, bu mesajın ciddiyetini ve boyutunu sezerek, konunun yargı ve emniyetin eline bırakılmasında hemfikir oldular. Lübnan Kuvvetleri Partisi’nin bir üyesi milletvekili Pierre Bu Assi, güvenlik servislerini ‘faillerin kimliklerinin tespitini ve tutuklanmasını hızlandırmaya’ çağırdı. Milletvekili, Şarku'l Avsat'a şu açıklamada bulundu:
“Bu eylem, sabote etmeyi, gerginlik çıkarmayı ve Lübnan Dağı’nın içinden çıktığı ve bir daha geri dönmeyeceği kaos ortamını yeniden yaratmayı amaçlıyor. Olay gerginliğe yol açmayacak ve Brih'teki insanlar birbirleriyle olumlu bir şekilde etkileşimde kalmaya devam edecek. Ancak aynı zamanda, yargının gereğini yapmasında ısrar ediyoruz çünkü olay Brih ve Lübnan Dağı’nın güvenliğine yönelik doğrudan bir tehdit teşkil ediyor.”
Hıristiyan ve Dürzilerin yaşadığı Brih kasabası Eş-Şuf bölgesinde yer alıyor. Burası, kasaba halkının uzlaşmasıyla Hristiyanların dönüşünün 17 Mayıs 2014'e kadar ertelendiği tek kasaba. Söz konusu uzlaşma Lübnan Maruni Patriği Mar Beşara Butrus er-Rai ve PSP Başkanı Velid Canbolat’ın gözetiminde yapılmıştı.
PSP Başkanı Genel Sekreteri Zafer Nasır partisinin ‘tüm güvenlik güçlerine hızla hareket etmeleri ve kınama sebebi olan bu eylemi basite almamaları çağrısında bulunduğunu’ vurguladı. Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda ‘olayı kontrol altına almak ve Lübnan Dağı’nın uzlaşmasına zarar verecek partizan veya mezhepsel bir boyuta evrilmesini önlemek için, partinin Lübnan Dağı'ndan sorumlu yetkilisi Ömer Gannam ile Güçlü Cumhuriyet Bloğu'ndan milletvekili George Advan ve Güçlü Lübnan Bloğu'ndan milletvekili Gassan Atallah (eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn'a sadık) arasında bir görüşme gerçekleştiği’ bilgisini paylaştı.
Bu olay, PSP ile Avn’ın hareketi arasında, özellikle cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin siyasi görüş farklılıklarının olduğu bir zamanda yaşanıyor. Zafer Nasır, ‘gerek uzlaşmayı baltalamak, gerek Lübnan Dağı’ndaki istikrarı bozmak, gerekse partiler arasındaki ihtilaflar üzerine oynamak isteyenler olsun, Lübnan Dağı’nın güvenliğine karşı pusu kuran çok fazla kişi olduğundan tüm ihtimallerin göz önünde bulundurulması’ çağrısında bulundu. Soruşturma neticelenmeden hemen bir sonuca varmamayı tercih ettiği için ‘esas meselenin, tüm siyasi taraflarla Lübnan Dağı’nın uzlaşmasının kalbini korumak ve kimsenin bu stratejik seçeneği baltalamasına izin vermemek’ olduğunu kaydetti.
Güçlü Lübnan Bloğu’ndan milletvekili Ferid el-Bustani, Şarku’l Avsat’aığı açıklamasında soruşturma sona ermeden herhangi bir tavır göstermekten ve çıkarımda bulunmaktan kaçınmayı tercih ettiğini belirterek şunları söyledi:
“Bu eylem kabul edilemez. Bunu kim yaparsa yapsın, Lübnan Dağı’nda ve ülkede sivil barışı tehlikeye atıyor (...) Kimsenin kaos çıkması ve bir arada yaşamın bozulması gibi bir isteği ya da bundan bir çıkarı yok. Bu yüzden, güvenlik birimleri failleri ve bunların arkasındakileri hızlı bir şekilde tespit etmelidir.”
Demokratik Buluşma Bloğu'ndan (sosyalist) milletvekili Bilal Abdullah Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Lübnan Dağı’nda gerçek uzlaşma ve bir arada yaşama olgusu çocukça uygulamalarla ve çevremizden uzak sloganların hatırlatılmasıyla bozulamaz” dedi.
Lübnan Kuvvetleri Partisi'nin Başkan Yardımcısı milletvekili George Advan'a gelince; 'Brih'te yaşananların, güvenlik, istikrar ve huzurun hüküm sürdüğü Lübnan Dağı'nda hakim olan genel iklimi yansıtmadığını' söyledi. Olayın 'genel bağlamın dışında geldiğini ve Brih ve Lübnan Dağı'ndaki huzurlu yaşamı bozamayacak kötü niyetli kişiler tarafından yapıldığını' vurguladı.



Hamas'ın Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına ilişkin şartları ilerleme şansını zayıflatıyor mu?

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)
TT

Hamas'ın Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına ilişkin şartları ilerleme şansını zayıflatıyor mu?

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)

Gazze Şeridi’nde şu anda tıkanma yaşayan ateşkes anlaşması, Hamas’ın ikinci aşamada öngörülen idari ve güvenlik düzenlemelerine ilişkin çekinceleri ve kamuoyuna yansıyan talepleriyle yeniden gündeme düştü. Bu gelişme, ABD’den ikinci aşamaya geçiş konusunda ‘perde arkasında’ yürütülen çabalara dair açıklamaların yapıldığı bir döneme denk geldi.

Hamas’ın dün açıkladığı ve silahsızlanma, barış konseyi, istikrar güçleri ile Gazze Şeridi’nin yönetimi için bir komite oluşturulmasına ilişkin dört ana başlığı içeren bu çerçeveye dair değerlendirmelerde görüş ayrılığı yaşanıyor. Şarku’l Avsat’a konuşan bazı uzmanlar, söz konusu taleplerin ikinci aşamaya geçişi zorlaştıran krizleri ortaya koyduğunu ve hareketin üzerindeki baskıyı azaltmaya yönelik manevralar olduğunu savunurken, diğerleri ise İsrail kaynaklı engellere rağmen Hamas’ın anlaşmayı uygulama konusunda ciddiyetini yansıttığı görüşünü dile getiriyor.

ABD Başkanı Donald Trump tarafından önerilen ve geçtiğimiz ekim ayında Gazze’de ateşkes sağlanmasına temel oluşturan barış planı, başkanlığını Trump’ın üstleneceği bir barış konseyi kurulmasını, bu konseyin Filistinli teknokratlardan oluşan bir komiteyi denetlemesini, Hamas’ın silahsızlandırılmasını, savaş sonrası Gazze yönetiminde rol almamasını ve istikrar güçlerinin konuşlandırılmasını öngörüyor.

Hamas’ın Gazze’deki lideri Halil el-Hayye, hareketin kuruluşunun 38. yıl dönümünde yaptığı açıklamada, silahın işgal altındaki halklar için uluslararası hukukla güvence altına alınmış bir hak olduğunu belirterek, bu hakkın korunmasını ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını güvence altına alan her türlü önerinin incelenmesine açık olduklarını ifade etti.

El-Hayye, Trump planında yer alan ve ABD Başkanı’nın liderliğinde kurulması öngörülen barış konseyinin görevinin, ateşkes anlaşmasının uygulanmasını gözetmek, finansmanı sağlamak ve Gazze Şeridi’nin yeniden imarını denetlemek olduğunu vurguladı. Filistinliler üzerinde ‘her türlü vesayet ve manda uygulamasını’ ise reddettiklerini söyledi.

Gazze Şeridi’nin yönetimi için Filistinli bağımsız isimlerden oluşan bir teknokratlar komitesinin derhal kurulması çağrısında bulunan el-Hayye, Hamas’ın tüm alanlardaki yetkileri bu komiteye devretmeye ve görevlerini kolaylaştırmaya hazır olduğunu kaydetti. Kurulması planlanan uluslararası gücün görevinin ise Gazze sınırlarında ateşkesi korumak olması gerektiğini vurguladı.

El-Hayye ayrıca, arabuluculara ve özellikle ‘temel garantör’ olarak nitelendirdiği ABD yönetimi ile Başkan Trump’a, İsrail’i anlaşmaya saygı göstermeye ve uygulamaya zorlamak için çalışmaları, anlaşmanın çöküşe sürüklenmesine izin vermemeleri çağrısında bulundu.

asdfr
Başlarında yük taşıyan kadınlar, Gazze Şeridi'nin güneyinde yerinden edilmiş Filistinlilere barınak sağlamak için temizlenmiş araziye kurulan çadırların önünden geçiyor. (AFP)

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk geçen hafta yaptığı açıklamada, ateşkesin ilan edilmesinden bu yana Gazze’de sarı hattın gerisinde kalan bölgede 350’den fazla İsrail saldırısının belgelendiğini ve en az 121 Filistinlinin hayatını kaybettiğini söyledi. Öte yandan Hamas liderlerinden Raid Saad, cumartesi günü İsrail’in Gazze’de aracını hedef alan saldırısında öldürüldü.

İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi amaçlayan planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalışmalar yürüttüğünü ve çok uluslu uluslararası gücün gelecek aydan itibaren bölgede göreve başlamasının planlandığını belirtti. İsrail Yayın Kurumu’na göre, ABD’li yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

İsrail Kanal 14 televizyonu, kasım ayının sonlarında yaptığı bir haberde, ABD’nin uluslararası istikrar gücünün Gazze’de konuşlandırılması için tarih olarak ocak ayının ortasını belirlediğini, nisan ayı sonunu ise bölgedeki silahsızlanma sürecinin tamamlanması için nihai takvim olarak öngördüğünü aktarmıştı. Kanal, bu hedeflerin gerçeklikten kopuk bir beklenti olduğunu ve sürecin yeniden ertelenebileceğini kaydetmişti.

El-Ehram Stratejik Araştırmalar Merkezi’nde İsrail meseleleri uzmanı olan Mısırlı analist Dr. Said Ukkaşe, Hamas’ın ortaya koyduğu çerçevenin ikinci aşamada ilerleme ihtimalinin zayıf olduğunu gösterdiğini ve bunun daha fazla İsrail saldırısını tetikleyebileceğini savundu. Ukkaşe, bu tutumun, tehlikeli koşullar altında ilerleyen ikinci aşama yükümlülükleri öncesinde Hamas üzerindeki baskıyı azaltmaya yönelik ‘manevralar’ olduğunu ifade etti.

Hamas dosyasına odaklanan Filistinli siyaset analisti İbrahim el-Medhun ise İsrail’in anlaşmayı sabote etmeye yönelik tekrarlanan engellerine rağmen ikinci aşamaya geçilmesi ve uygulanmasının kaçınılmaz olduğunu dile getirdi. Silah meselesine ilişkin olarak Hamas’ın, Filistin iç kamuoyunda derinlemesine bir diyalog yürüttüğünü, Kahire’deki arabulucularla da şeffaf ve açık görüşmeler yaptığını belirten el-Medhun, tüm taraflarca kabul edilebilecek bir vizyonun şekillenebileceğini ve hareketin barış güçlerinin varlığına açık olduğunu söyledi.

Hamas’ın ortaya koyduğu bu çerçeveye arabulucuların henüz yorum yapmadığı bir ortamda, Mısır Dışişleri Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati’nin, İngiliz mevkidaşı Yvette Cooper ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde Gazze’de geçici bir uluslararası istikrar gücünün konuşlandırılmasının önemini vurguladığını bildirdi. Abdulati, ateşkesin sürdürülebilirliğinin sağlanması ve Trump planının ikinci aşamasına ilişkin yükümlülüklerin uygulanmasının önemine dikkat çekti.

Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) düzenlenen Sir Bani Yas Forumu’na katılımı sırasında konuşan Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına geçilmesinin gerekliliğini ve uluslararası istikrar gücünün oluşturulmasının önemini yineledi.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, cuma günü gazetecilere Gazze anlaşmasındaki gelişmelere ilişkin yaptığı açıklamada, “Barış anlaşmasının ikinci aşamasına yönelik olarak şu anda perde arkasında çok sayıda sessiz planlama yürütülüyor… Kalıcı ve sürdürülebilir bir barış sağlamak istiyoruz” ifadelerini kullandı.

ABD’nin Wall Street Journal gazetesi, cumartesi günü yetkililere dayandırdığı haberinde, Trump yönetiminin Gazze Şeridi’nde istikrarı sağlamak amacıyla bir ABD’li generalin komutasında 10 bin askerden oluşan çok uluslu bir güç oluşturmayı hedeflediğini aktardı. Haberde, bazı ülkelerin, gücün görev kapsamının Hamas’ın silahsızlandırılmasını da içerebileceğine yönelik çekinceleri nedeniyle henüz asker göndermediği belirtildi.

Gazete ayrıca ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, Gazze’de konuşlandırılması planlanan bu güç için yaklaşık 70 ülkeden askerî veya mali katkı talebinde bulunduğunu, ancak yalnızca 19 ülkenin asker göndermeye ya da ekipman ve lojistik destek gibi farklı şekillerde katkı sunmaya istekli olduğunu yazdı.

Ukkaşe, Trump’ın 29 Aralık’ta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yapacağı görüşmede ikinci aşamanın başlatılması için baskı kuracağını öngörerek, İsrail’in bu aşamaya girmeyi kabul edeceğini ancak çekilmelerin uygulanmasına ilişkin müzakerelerin süresiz biçimde uzayabileceğini söyledi.

El-Medhun ise Kahire’nin İsrail kaynaklı engellerin farkında olduğunu ve anlaşmanın başarısızlığa uğramasına yol açabilecek muhtemel İsrail gerekçelerini ortadan kaldırmak için ikinci aşamaya geçişin hızlandırılmasını talep edeceğini ifade etti.


Tunus'taki protestoların ardından Kayravan'da çatışmalar çıktı

Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
TT

Tunus'taki protestoların ardından Kayravan'da çatışmalar çıktı

Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)

Tunus'un merkezindeki Kayravan şehrinde, cumartesi akşamı, polis ve gençler arasında art arda ikinci gece çatışmalar yaşandı.

Ailesinin ifadesine göre, çatışmalar bir kişinin polisin kovalamacası ve ardından kendisine yönelik şiddet sonucu ölmesinin ardından patlak verdi. Ölen kişinin akrabaları, ehliyetsiz motosiklet kullandığını ve bir polis aracı tarafından takip edildiğini söylüyor. Ardından dövülerek hastaneye kaldırılan adam, hastaneden kaçmayı başardı. Cumartesi günü geçirdiği kafa travması sonucu hayatını kaybetti.

Tunus'ta da yüzlerce kişi, muhalefet dernekleri ve partilerinin çağrısına yanıt olarak, dördüncü hafta üst üste başkentte "özgürlükleri savunmak ve Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarını protesto etmek" amacıyla gösteri düzenledi.


Lübnan ve İran ilişkileri "hassas" bir aşamada bulunuyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
TT

Lübnan ve İran ilişkileri "hassas" bir aşamada bulunuyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)

Lübnan-İran ilişkileri çok hassas bir aşamaya geldi ve şu anda, İran liderliği kararını verip Lübnan işlerine müdahalesini durdurmadığı sürece, kontrolden çıkma ve önlenemez olumsuz sonuçlar doğurma riskiyle karşı karşıya. Önde gelen bir siyasi kaynak Şarku’l Avsat'a durumu böyle aktardı. İran'ın Beyrut'taki elçileri müdahaleyi reddederken, Lübnan'daki resmi makamlar müdahaleyi kanıtlayan delillere sahip olduklarını vurguluyor.

Kaynak, İran'ın müdahalesine örnekler verdi; bunlardan ilki, resmi davet olmadan elçilerin gelmesiydi ve resmi görüşmelerinin çoğunun, Hizbullah, Hamas ve İslami Cihad hareketlerinin önderliğindeki görüşmelerini haklı çıkarmak için siyasi bir kılıf sağlama bağlamında kaldığını vurguladı.