Avn, siyasi varisi Cibran’ın Hizbullah’la yaşadığı gerginlikten uzak duruyor

Geçen Eylül ayında Nasrallah, Basil (sağda) ve Franciyye toplantısına ilişkin Hizbullah medyası tarafından dağıtılan bir fotoğraf
Geçen Eylül ayında Nasrallah, Basil (sağda) ve Franciyye toplantısına ilişkin Hizbullah medyası tarafından dağıtılan bir fotoğraf
TT

Avn, siyasi varisi Cibran’ın Hizbullah’la yaşadığı gerginlikten uzak duruyor

Geçen Eylül ayında Nasrallah, Basil (sağda) ve Franciyye toplantısına ilişkin Hizbullah medyası tarafından dağıtılan bir fotoğraf
Geçen Eylül ayında Nasrallah, Basil (sağda) ve Franciyye toplantısına ilişkin Hizbullah medyası tarafından dağıtılan bir fotoğraf

Hizbullah ile Özgür Yurtsever Hareket arasındaki ilişkiyi değerlendirirken, Hizbullah İrtibat ve Koordinasyon Birimi yetkilisi Vefik Safa’nın, Hizbullah liderliği adına Noel ve yılbaşını tebrik etmek üzere eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn ve siyasi varisi Cibran Basil ile kurduğu temasın üzerinde durmamız gerekiyor. Öyle ki önceki yıllardaki münasebetlerde Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah adına bir liderlik heyeti gönderiliyordu.
Safa’nın Avn ve Basil ile kurduğu temas, bu kez ilişkinin tanık olduğu siyasi soğukluk ortasında gerçekleşti. Zira Avn ve Basil, Marada Hareketi lideri eski Milletvekili Süleyman Franciyye’nin cumhurbaşkanlığı adaylığını destekleyen Hizbullah’ın tutumlarına aykırı bir tavra sahipler. Nasrallah, iki müttefikinin başka bir aday üzerinde uzlaşı sağlanmasını istemesine şahsen itiraz etmişti. Basil, Nasrallah ile son görüşmesinden sonra da bu tavrı dile getirdi.
Basil, toplantıda hakim olan atmosferi bir sır olarak saklamak yerine, konu hakkında açık sözlüydü. Bu durum ise Nasrallah ile kişisel ilişkisinde gerginliğe yol açtı. Basil, önerisini Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri’ye pazarlamak üzere girişimde bulunurken, Berri ise gerekli politikayı inşa etmek için dostlarına dönerek fikirlerini öğrenmesini tavsiye etti.
Ancak Basil, Berri’nin tavsiyesine uymadı. Cumhurbaşkanlığına adaylıklarını açıklamamalarına rağmen Franciyye ve ordu komutanı General Joseph Avn’u devre dışarı bırakmak için bir başka aday bulmakta ısrar etti.
Ama Basil’in Nasrallah ile ilişkisine hakim olan kayıtsızlık, cumhurbaşkanlığı seçenekleri üzerindeki anlaşmazlığı kontrol altında tutma çabası içinde gözlerden uzakta bir araya geldiği Vefik Safa aracılığıyla Hizbulah ile ilişkisini çıkmaza sokmadı.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Basil, Safa’ya Özgür Yurtsever Hareket Franciyye’yi desteklemekten kaçınırken, Hizbullah’ın Franciyye’nin adaylığını destekleyip desteklemediğini sordu. Safa ise bu soruyu, Nasrallah’a sorması gerektiğini, çünkü sorunun yanıtının yalnızca onda olduğunu söylemekle yetindi.
Safa, Franciyye’nin adaylığını desteklemekte ısrar etmesi durumunda Hizbullah’ın maruz kalacağı siyasi bedel hakkında Basil ile tartışmaya girmedi.
Edinilen bilgilere göre Cumhurbaşkanı Avn, Basil ile Nasrallah arasındaki atmosferi yatıştırmak ve iletişimi yeniden sağlamak için müdahale etmekten kendisini uzak tutuyor. Bu konuyu inceleyenlere de bu meseleyi, Hizbullah liderliği tarafından görevlendirilen ve kendisiyle temas halinde olan Vefik Safa’nın toplantılarına bırakmalarını tavsiye ediyor.
Basil, Hizbullah’ın ‘kendi özgür iradesiyle aday olmamaya karar vermediği sürece’ Franciyye’yi destekleme tavrını koruduğunu çok iyi biliyor. Bu nedenle Franciyye cumhurbaşkanlığı yarışında en önde gelen adaylardan biri olarak kaldığı sürece Hizbullah, bir sonraki ilana kadar başka bir adayın yanında yer almak için bir ‘b planı’ hazırlamıyor.
Bu çerçevede Basil’in Hizbullah ile ilişkisindeki gerginliğe hakim önde gelen bir siyasi kaynak, Nasrallah’ın alternatif bir aday aramayı reddettiğini söyledi. Kaynak, bugünkü siyasi koşullar Avn’u cumhurbaşkanlığına götüren koşullardan farklı olsa bile Hizbullah’ın, Avn’ın cumhurbaşkanlığı adaylığını desteklemekle uğraştığı gibi, Franciyye’nin cumhurbaşkanlığı adaylığıyla da ilgilendiğini söyledi.
Kaynağa göre bir başka ifadeyle Hizbullah, cumhurbaşkanı olarak Avn’ı desteklediği duruma benzer şekilde, Franciyye’nin cumhurbaşkanlığına ulaşmasını güvence altına almak için seçim oturumlarının engellenmesini zorlaştıracak.
Kaynak ayrıca bugün Basil’in, Lübnan Kuvvetleri Partisi lehine Hıristiyan sokağında geri çekildiğini gösteren parlamento seçimlerinden önceki Basil olmadığını söyledi. Kaynak, bugün Basil’in tavrının, Hizbullah ile ilişkisini kesmeden ‘Franciyye’nin adaylığı konusundaki anlaşmazlığının kendisi için siyasi bir pozisyon arayışında başlangıç ​​noktası oluşturduğuna bel bağlamaya’ ittiğini dile getirdi.
Siyasi kaynağa göre Cumhurbaşkanı Avn, şu anda Hizbullah ile olan anlayışının yeni bir siyasi tatla yeniden formüle edilmesi için çağrıda bulunuyor.
Aynı kaynak, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde en çok oy alanlar arasında yer almak isteyen Bassil’i, Cumhurbaşkanı Avn’ın Temsilciler Meclisi Başkanı Berri’ye yönelik başlattığı saldırıyla bağlantılı olarak, dikkatini hasımlarına vermeye karar verdiğinde siyasi savaşını iyi yönetememekle suçladı.
Kaynak ayrıca, Basil’in Franciyye ile görüşmesinin genellemeler halinde fikir alışverişiyle sınırlı olduğu için önemli sonuçlar olmadan sona erdiğini belirtti. Kaynak, Basil- Franciyye görüşmesinin yaklaşık bir saat sürdüğünü ve Franciyye’nin, tekrar iletişim kurmak üzere anlaşmadan yatma zamanı geldiği için Basil’den izin istediğini dile getirdi.
Bu nedenle Bassil’in Hizbullah ile ilişkisi düzelmeyecek. Çünkü ilişki, kırılma yaşamadan sallantı halinde ve şu an Mar Mikhael Anlaşması’nın yeni bir formülasyonu ile onarıma ihtiyacı var. Bu çerçevede şu soru ortaya çıkıyor; Hizbullah, müttefikine nasıl cevap verecek?



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.