Dünyanın en büyük yüzer kütüphanesi Port Said'de

Logos Hope gemisi yöresel törenlerle karşılandı. (Port Said Valiliği'nin resmi Facebook sayfası)
Logos Hope gemisi yöresel törenlerle karşılandı. (Port Said Valiliği'nin resmi Facebook sayfası)
TT

Dünyanın en büyük yüzer kütüphanesi Port Said'de

Logos Hope gemisi yöresel törenlerle karşılandı. (Port Said Valiliği'nin resmi Facebook sayfası)
Logos Hope gemisi yöresel törenlerle karşılandı. (Port Said Valiliği'nin resmi Facebook sayfası)

En büyük yüzer kitap fuarının bulunduğu Logos Hope dün Port Said Limanı’na demir attı. Geminin kapıları 20 gün boyunca Port Said halkına açık olacak. Gemi daha sonra Ürdün’deki Akabe Limanı’na doğru yola çıkacak.
Sahip olduğu geniş kültür birikimi ile dünyanın en büyük yüzen kütüphanesi olan Logos Hope gemisi, kültür ve bilgiyi yaymak amacıyla dünyanın farklı ülkelerini seyahat ediyor. Gemi, 12 yıllık bir aradan sonra en son aralık ayı ortasında Lübnan'ın Beyrut Limanı’na yanaştıktan sonra ikinci durak olarak da Port Said Limanı’na demir attı.
Port Said halkı yüzen kitap gemisi Logos Hope’un gelişini memnuniyetle karşıladı. Geminin gelişiyle, 24 Ocak'ta Port Said'den ayrılışına kadar sürecek bir kültür ve sanat programı başlatıldı.
Port Said Valisi Adil el-Gadbân yaptığı basın açıklamasında, ziyaretçilerin gemiye giriş ve çıkışlarında kolaylık sağlamak için Port Said'deki tüm ilgili makamlar arasında sürekli koordinasyon olacağını belirtti. Vali açıklamasında şunları söyledi:
“Tekneye giriş ve çıkış hareketlerinin düzenlenmesine ek olarak, tekneye girişte ihtiyati ve önleyici tedbirler uygulanacak. Etkinlikle uyumlu birçok kültürel faaliyet düzenlenecek.”
Port Said Valiliği’nin resmi Facebook sayfası, geminin yöresel törenle karşılanmasını, özellikle çocukların folklor danslarını ve ardından halkın yüzen kütüphanede sergilenen kitaplar arasında gezindiği anları gösteren videolar yayınladı. Kütüphane, gemiyi ziyaret etmek ve faaliyetlerine katılmak için cüzi bir ücret karşılığında kapılarını açıyor. 13 yaş altı çocuklar gemiye ücretsiz biniyor. Kütüphane, her yaş grubuna farklı bir okuma deneyimi yaşatıyor.

Logos Hope’un gelişi Port Said Limanı’nda kutlamayla karşılandı. (Port Said Valiliği resmi Facebook sayfası)
Süveyş Kanalı Ekonomik Bölgesi Medya Ofisi bu ayın başlarında,  Port Said Limanı’nın bu kültürel etkinliği karşılamaya hazırlandığını, liman ve çevresindeki alanlarda hazırlıklara hız verildiğini duyurmuştu.
Logos Hope gemisi 132 metre uzunluğunda ve dünyanın en büyük yüzen kütüphanesi olarak biliniyor. Gemide farklı türlerden yaklaşık 50 bin kitap bulunuyor. Gemi ekibinde 60'tan fazla farklı milletten 400'den fazla gönüllü yer alıyor.
Okuma kültürünü dünyaya yaymayı amaçlayan yüzen gemi şu ana kadar 150'den fazla ülkede 480'den fazla limanı ziyaret etti.
Port Said'de ikamet eden foto muhabiri Muhammed Kemal’a göre, limana yanaşan gemiyi geniş bir kitle karşıladı.
Kemal, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Port Said'deki birçok aile, 12 yıl önce kütüphaneye yaptıkları ziyaretin anılarını halen hatırlıyor. Kâr amacı gütmeyen bir kuruluş tarafından işletilen ve binlerce kitap sunan gemide edebiyat, tarih, gastronomi gibi farklı alanlardan eserler bulunuyor. Gemi ayrıca içerisinde farklı sanatsal kesitler de sunarak, ziyaretçilerine uluslararası kültür programlarını tanıtmayı amaçlıyor.”

Logos Hope, dünyanın en büyük yüzen kütüphanesi. (Port Said Valiliğinin resmi Facebook sayfası)
Kemal, ‘gemiyi ziyaret etmenin başlı başına yeni bir deneyim olduğunu ve gemiye giriş için alınan beş pound ücretin sembolik olduğunu söyledi. Ziyaretçilerin gemi içindeki programlara ve diğer sanatsal etkinliklere katılmak için ek bilet aldıklarını’ kaydetti.



Sonsuzluk Galaksisi, süper kütleli kara deliklerin gizemine ışık tuttu

Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
TT

Sonsuzluk Galaksisi, süper kütleli kara deliklerin gizemine ışık tuttu

Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)

Bilim insanları ilk kez doğrudan bir gaz ve toz bulutunun çökmesi sonucu oluşmuş bir süper kütleli kara delik saptamış olabilir. Sonsuzluk Galaksisi'ndeki bu keşif, evrenin ilk dönemlerine dair merak edilen bir soruya da ışık tutma potansiyeli taşıyor. 

Kara delikler yaşam döngülerinin sonuna gelen büyük kütleli yıldızların süpernova patlamasının ardından kendi üzerine çökmesi sonucu oluşuyor. Süper kütleli kara deliklerse bu daha küçük kara deliklerin zaman içinde birleşmesiyle meydana geliyor.

Öte yandan NASA öncülüğünde geliştirilen James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Büyük Patlama'dan sonraki yaklaşık 500 milyon yıl içinde oluşmuş süper kütleli kara delikler keşfediyor. Böyle bir yapının ortaya çıkması için en az 1 milyar yıl geçmesi gerektiğini düşünen gökbilimciler, son yıllarda bu tuhaflığa bir açıklama getirmeye çalışıyor. 

Öne çıkan teorilerden birine göre bazı süper kütleli kara delikler, devasa bir gaz ve toz bulutunun herhangi bir yıldız üretmeden doğrudan kendi üstüne çökmesiyle meydana geliyor olabilir. 

Ancak bilim insanları daha önce bu senaryoyu destekleyen somut bir kanıt bulamamıştı. 

Yale Üniversitesi'nden Pieter van Dokkum liderliğindeki bir araştırma ekibi, Dünya'dan yaklaşık 8 milyar ışık yılı uzaktaki bir galakside bu kanıtı bulmuş olabilir.

cdfvgbh
James Webb Uzay Teleskobu, Sonsuzluk Galaksisi'nde toplam üç süper kütleli kara delik buldu (NASA/Yale Üniversitesi)

JWST'yi kullanarak galaksiyi gözlemleyen bilim insanları, sonsuzluk işaretine benzeyen bir görüntüyle karşılaştı. Bu nedenle Sonsuzluk Galaksisi adını alan gökadanın, iki galaksinin kafa kafaya çarpışması sonucu oluştuğu için bu şekli aldığı düşünülüyor.

Araştırmacılar şaşırtıcı bir şekilde iki galaksinin birleştiği yerdeki gaz bulutunun içinde süper kütleli bir kara delik tespit etti. Kara deliğin, halihazırda beslendiği bu gaz bulutunda oluştuğu tahmin ediliyor.

Hakemli dergi The Astrophysical Journal Letters'ta 15 Temmuz Salı günü yayımlanan makalenin başyazarı van Dokkum "Devasa bir galaksinin çekirdeği dışında bir kara delik bulmak başlı başına olağandışı bir durum ancak daha da sıradışı olan şey, oraya nasıl geldiği" diyerek ekliyor: 

Muhtemelen oraya öylece varmamış, orada oluşmuş. Ve epey yakın bir zamanda. Başka bir deyişle, bir süper kütleli kara deliğin doğuşuna tanıklık ettiğimizi düşünüyoruz, ki bu daha önce hiç görülmemiş bir şey.

Bilim insanları iki galaksinin çarpışması sırasında yoğun bir gaz düğümü oluştuğunu ve burada Güneş'in 1 milyon katı ağırlığında süper kütleli kara deliğin meydana geldiğini tahmin ediyor.

Ekip teorilerini test etmek için kara deliğin hızıyla, onu çevreleyen gaz bulutunun hızını karşılaştırdı. Bunların birbirine yakın olması, kara deliğin orada oluşma ihtimalini güçlendirdi.

Çalışma ayrıca, çarpışan iki galaksinin çekirdeklerinde de aktif süper kütleli kara delikler bulunduğunu ortaya koydu.

Bunun beklenmediğini belirten van Dokkum, çalışmanın bulgularını şöyle değerlendiriyor:

Doğrudan çökme sonucu bir kara delik bulduğumuzu kesin bir şekilde söyleyemeyiz. Ancak bu yeni verilerin, diğer açıklamalardan bazılarını elerken, yeni doğmuş bir kara delik ihtimalini güçlendirdiğini söyleyebiliriz. Verileri incelemeye ve bu olasılıkları araştırmaya devam edeceğiz.

Independent Türkçe, Space.com, IFLScience, The Astrophysical Journal Letters