Tunus Cumhurbaşkanı’nın destekçileri ile Ulusal Kurtuluş Cephesi taraftarları arasında çatışma çıktı

2 Ocak'taki grev nedeniyle boş tren istasyonu (AFP)
2 Ocak'taki grev nedeniyle boş tren istasyonu (AFP)
TT

Tunus Cumhurbaşkanı’nın destekçileri ile Ulusal Kurtuluş Cephesi taraftarları arasında çatışma çıktı

2 Ocak'taki grev nedeniyle boş tren istasyonu (AFP)
2 Ocak'taki grev nedeniyle boş tren istasyonu (AFP)

Nahda Hareketi’nin desteklediği muhalefetteki Ulusal Kurtuluş Cephesi’nin Cumhurbaşkanı Kays Said'in evinin bulunduğu Mnihla kasabasında düzenlediği protestolar sırasında Ulusal Kurtuluş Cephesi destekçileri ile Cumhurbaşkanı Said’in destekçileri arasında çatışma yaşandı.
Görgü tanıkları, iki taraf arasındaki çatışmanın güvenlik güçleri bölgeye gelmeden önce şiddetlendiğini belirtti. Ulusal Kurtuluş Cephesi destekçileri, Cumhurbaşkanı Said'in görevi bırakması için sloganlar atarken, aynı zamanda fiyatlardaki artışı, ekonomik ve toplumsal krizin şiddetlenmesini kınayarak erken cumhurbaşkanlığı seçimlerine gidilmesi çağrısında bulundu.
Ulusal Kurtuluş Cephesi lideri Necip eş-Şabi, Mnihla’da yapılması planlanan mitingi engellemeye çalışan, düzenlenmesi için yasal iznin alındığı protestoyu aksatmaya çalışan herkes hakkında dava açılacağını vurguladı.
Nahda Hareketi liderliğindeki bir grup siyasi partiden ve bir grup sol partiden oluşan Ulusal Kurtuluş Cephesi, bazı şehirlerde düzenlenen protestolara öncülük ediyor. Bu protestolarda anayasal kurumlara dönüş ve 2014 anayasasının içeriğine bağlılık çağrısında bulunuluyor. Ulusal Kurtuluş Cephesi’nin demokrasiye geri dönülmesi talebiyle 14 Ocak'ta başkentin merkezindeki Burgiba Caddesi'nde gösteri düzenlemesi bekleniyor.
Cephe liderleri, Tunus'un yaşadığı ekonomik ve toplumsal sıkıntılardan Nahda Hareketi liderliğindeki bir önceki iktidarı sorumlu tutan ‘25 Temmuz 2021 gidişatı’ taraftarları tarafından bazen baskıya uğruyor.
Başsavcılık, Ulusal Birlik Görevlileri’nin mali yargı kutbuna kara para aklama suçlarına karışmak ve takas yasalarını ihlal etmekle suçlanmalarının ardından 10 siyasi parti lideri ve tanınmış iş adamını alıkoyma ve karmaşık mali suçların araştırılması izin verdi. Bu kişiler kara para aklama suçlarına karışmak ve borsa hukukunu ihlal etmekle suçlanmıştı. Bu kişiler arasında bir siyasi partinin mevcut ve eski liderleri ve iş adamları, büyük bir gayrimenkul yatırımcısı ve döviz ticareti alanında faaliyet gösteren kişiler de bulunuyor. Yurtdışından şüpheli para akışları ve sahte yollarla büyük fon transferlerinin yapıldığı ifşa edilmişti. Bugün, yurtdışında kalan diğer sanıkların yanı sıra aralarında siyasi liderler ve hayır kurumlarından yetkililerin de bulunduğu altı tutuklunun daha dinlenmesi bekleniyor.
Daimi Askeri Mahkeme Ceza Dairesi, feshedilen Tunus parlamentosunun bir üyesi olan Raşid el-Hayari aleyhindeki suçlamaları 17 Ocak'ta görmeye karar verdi. Hayari, sosyal medyada paylaştığı görüntülerde, Said’in 2019’da düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçim kampanyasının sponsorluğuna dair şüphelerden bahsetmiş, seçimleri kazanmasına yardımcı olmak için yabancı tarafların müdahale ettiğini öne sürmüştü.
Askeri yargı, Hayari’yi ordudaki askeri düzen ruhunu, üstlere itaati veya saygıyı zayıflatacak adımlar atmak, Genel Komutanlığın eylemlerini veya ordunun eylemlerinden sorumlu olanları itibarlarını zedeleyecek şekilde eleştirmekle suçluyor. Hayari aynı zamanda milli savunmaya zarar vermek maksadıyla ordunun veya milletin rahatını kaçırmaya yönelik eyleme ve devletin iç güvenliğine yönelik komploya kasten iştirak etmek, halkın çatışmasına neden olmak, Tunus’a askeri açıdan zarar vermek amacıyla yabancı bir ülkenin ajanları ile temas kurmak ile suçlanıyor.



Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
TT

Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)

Hamas Hareketi’nin 60 günlük ateşkes önerisini kabul etmesi ve dolaylı müzakerelere hazır olduğunu duyurmasıyla Gazze Şeridi'ndeki ateşkes görüşmeleri yeni bir aşamaya girdi. Öte yandan İsrail'in, şimdiye kadar Gazze Şeridi'nin yüzde 65'ini kontrol altına aldığı bölgelerden çekilme konusunda engeller çıkaracağına dair bazı endişeler hakim.

Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar, ABD’nin Gazze’deki savaş konusunda gösterdiği gayret ve krizin iki tarafının da olumlu tepkisinin ‘olası engelleri aşabileceğini, bunların en önemlilerinin ise geri çekilme ve savaşın sona erdirilmesine dair garantiler olduğunu’ düşünüyor. Uzmanlar, ateşkes anlaşmasının yakında, belki de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun pazartesi günü Beyaz Saray'ı ziyaret edip Başkan Donald Trump ile görüşmesinden sonra veya kısa bir süre sonra sonuçlanacağını tahmin ediyorlar.

AlQahera News haber kanalının cuma akşamı kimliğini açıklamadığı Mısırlı kaynaklardan aktardığı bilgilere göre Mısır, tüm taraflar arasında mutabakat sağlayacak nihai bir formüle ulaşmak için çeşitli taraflarla yoğun temaslara başlarken taraflar arasında dolaylı müzakereler yeniden başladı. Hamas arabuluculara son tekliflerine cevabını iletti ve cevabında, kabul edilmesi halinde 60 günlük ateşkes sağlanması için dolaylı müzakerelere kapıyı aralayacağını belirtti.

Müzakerelerin gidişatını yakından takip eden Filistinli bir kaynak, dün Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Hamas'ın öneriyi kabul ettiğini, ancak bazı değişiklikler talep ettiğini söyledi. Bu değişikliklerin başında savaşın sona erdirilmesi, insani yardımların Gazze Şeridi’ne girişiyle ilgili mekanizmanın yeniden düzenlenmesi ve İsrail'in 2 Mart öncesindeki mevzilerine geri çekilmesi geldiğini söyleyen kaynağa göre bu değişikliklerin sebebi ocak ayında varılan ateşkes anlaşmanın çökmesinin ardından İsrail’in daha fazla bölgeye genişlemesi. Kaynak, yeni müzakerelerin Doha ve Kahire arasında yapılacağını, çünkü iki ülke arasında anlaşma maddelerinin uygulanmasına ilişkin ortak dosyalar olduğunu belirtti.

cdfgrtyu
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında öldürülen Filistinliler (AFP)

Hamas tarafından cuma günü yapılan açıklamada, arabuluculara öneriye ilişkin ‘olumlu’ yanıt verildiği ifade edildi. Önerinin içeriğine değinilmeyen açıklamada, ‘önerinin uygulama mekanizması hakkında müzakerelere derhal başlamaya ciddiyetle hazır olduğu’ vurgulandı.

İsrail gazetesi Hayom, müzakerelerin devam etmesindeki en büyük zorluğun İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilme haritası olacağını bildirdi. Hamas tam çekilme talep ederken, İsrail ‘Morag Koridoru’ adı verilen hattı ve onun güneyindeki tüm bölgeleri elinde tutmak istiyor.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee cuma günü X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, ordunun Gazze Şeridi’nin yaklaşık yüzde 65'ini operasyonel olarak kontrol altına aldığını söyledi.

İsrail Yayın Kurumu’nun kaynaklardan aktardığına göre ‘Hamas’ın yanıtında önerilen değişikliklerin İsrail karar vericileri için bir zorluk oluşturacağı’ düşünülüyor. İsrail hükümeti Bakanlar Kurulu, anlaşmayı görüşmek üzere cumartesi akşamı toplanacağını açıkladı.

İsrail ve Filistin meselelerinde uzman olan siyaset bilimi profesörü Dr. Tarık Fehmi, İsraillilerin geri çekilme konusunda biraz oyalanacağını, ancak Hamas'ın anlaşmaya varmaya yönelik esnek tutumunu göz önünde bulunduracağını, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmeden önce bir miktar uzlaşma göstermeye mecbur kalacağını ve savaşan tarafların ABD Başkanı’nı kazanmak ve ona olumlu mesajlar vermek için çaba göstereceğini tahmin ediyor.

Her iki tarafın da çekinceleri nedeniyle Kahire ve Doha'da düzenlenen müzakerelerde tam çekilme konusunun gündeme gelmeyeceğini düşünen Dr. Fehmi’ye göre buna karşın İsrail güçlerinin yeniden konuşlandırılması ve nüfuslu bölgelerin dışına ve bazı koridorlardan çekilmesi söz konusu olabilir.

Ana çekilme noktalarının mevcut müzakereleri engellemesini beklemeyen Dr. Fehmi, savaşan tarafların önerilen çerçeve anlaşmasına onay verdiğini ve ayrıntıların taktiksel noktalar içerdiğini, gerçek anlamda radikal olmadığını, özellikle de Hamas'ın insani yardımların girişini öncelikli gördüğünü ve ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı (GHF) dışında uluslararası kuruluşların da insani yardım çalışmalarına dahil edilmesi için baskı yapacağını belirtti.

frgtyhu7
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye’ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Filistinli siyasi analist Dr. Eymen er-Rakab, anlaşmanın şu anki en önemli engelinin Hamas'ın işgalcilerin 2 Mart öncesindeki durumuna geri dönmesini talep etmesi olduğunu düşünüyor. İsrail, bu konudaki anlaşmayı kabul ederse, özellikle de Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 20'sini oluşturan Refah'ta kalma niyetinde olduğu için, büyük bir taviz vermiş olacak. Nihai durum ve tam çekilme konusundaki tartışmaların, yaklaşan ateşkes dönemine ertelenmesi bekleniyor. Bu ateşkes, ilerleyen aşamalarda İsrail'in uluslararası ve Arap güçlerinin varlığı karşılığında tam çekilmeyi kabul etmesini içerebilir.

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, kimliği açıklanmayan İsrailli yetkililere dayandırdığı haberinde Trump'ın Netanyahu ile görüşmesi sırasında Gazze'de ateşkes anlaşması yapıldığını açıklayabileceğini yazdı.

ABD Başkanı Trump, geçtiğimiz cuma günü, Hamas'ın Gazze'deki ateşkes önerisine ‘olumlu’ yanıt vermesinin ‘iyi’ olduğunu söyledi. Başkanlık uçağı Air Force One’da gazetecilere açıklamalarda bulunan Trump, Gazze konusunda ‘birkaç gün içinde’ bir anlaşma sağlanabileceğini belirtti.

ABD merkezli televizyon ağı CNN’nin cuma günü aktardığına göre İsrailli 10 rehine canlı olarak, 18 rehine ise ölü olarak tam zamanında serbest bırakılacak ve herhangi bir tören veya kutlama yapılmayacak. Ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte Gazze'ye insani yardım akışı hemen başlayacak.

Dr. Fehmi’ye göre Beyaz Saray’a gitmek isteyen Netanyahu, Trump’ı ziyaret etmeden önce ateşkes anlaşmasının ilan edilmesini engelleyen ve formalitede kalan tüm anlaşmazlıkları, tüm sorunları ve önemli fikir ayrılıklarını bir kenara bırakarak siyasi çıkarlarına, İran dosyasına ve yeni Ortadoğu düzenlemelerine odaklanıyor.

Dr. Rakab ise önümüzdeki günlerde özellikle Netanyahu’nun Beyaz Saray ziyareti sırasında, 60 günlük ateşkesin yakında yürürlüğe girmesinden sonra ABD'nin savaşı kesin olarak durdurma arzusunun gerçek olup olmadığının daha net bir şekilde anlaşılacağına dikkati çekti.