Şeyh Şaravi ile ilgili bir sınav sorusu Mısır’da tartışma yarattı

Şeyh Muhammed Mütevelli eş-Şaravi.
Şeyh Muhammed Mütevelli eş-Şaravi.
TT

Şeyh Şaravi ile ilgili bir sınav sorusu Mısır’da tartışma yarattı

Şeyh Muhammed Mütevelli eş-Şaravi.
Şeyh Muhammed Mütevelli eş-Şaravi.

Mısır'da ortaokul 2  Arapça sınavında Şeyh Muhammed Mütevelli eş-Şaravi ile ilgili sorulan bir soru tartışmaya neden oldu. Konuyla ilgili resmi soruşturma başlatıldı.
‘Vaizlerin İmamı’ başlığını taşıyan metinde şu ifadeler yer aldı:
“Vaizlerin imamı ve modern çağın en ünlü Müslüman alimi İmam Muhammed Mütevelli eş-Şaravi, üslubunun sadeliği ile insanların sevgisini kazandı. Kur'an-ı Kerim tefsiri hem halk hem de âlimler düzeyinde anlaşıldı. O, dünyamızı terk etmesine rağmen ilmiyle yaşamaya devam ediyor. Çünkü para yok olur ancak ilim kalır.”
Velilerden bazıları okulda Müslümanların yanı sıra Hıristiyan öğrencilerin de bulunduğunu hatırlatarak Şeyh Muhammed Mütevelli eş-Şaravi ile ilgili sorunun uygun olmadığını savundular. Bu durum bölgedeki eğitim müdürlüğünün konuyla ilgili soruşturma açmasına neden oldu.
Eğitim Dairesi Genel Müdürü Enver İbrahim yaptığı açıklamada, Arapça sınavındaki soru etrafında dönen tartışmanın araştırılması için bu hususta ivedilikle soruşturma açılacağını söyledi. İbrahim, “Eğitim Müdürlüğü, eşitlik ilkesinin gerçekleşmesi konusunda Hıristiyan öğrencilere saygı duyuyor. Soruşturma tamamlandıktan sonra yanlış yapanlardan hesap sorulacak” dedi.
Eğitim uzmanı Dr. Hasan Şahhate, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamaada sınav sorularının siyaset, din ve spor fanatizminden uzak olması gerektiğini vurguladı:
“Sınavlar öğrencilerin dini, siyasi ve spor eğilimlerinden uzak olmalıdır. Sınavın amacı öğrencinin akademik ve bilimsel yönünü ölçmektir. Bu standartlar, tüm öğrencilerle ilişkilerde bir tarafsızlık ortamı yaratır. Tarafsızlığın sağlanması için bu soru iptal edilmeli ve puanı diğer sınav soruları arasında dağıtılmalıdır. Bu olay gösterdi ki bu tür sorunlarla karşılaşmamak için sınavları hazırlayanlara soru hazırlama koşullarını tekrar hatırlatmamız gerekiyor.”
Şeyh Muhammed Mütevelli eş-Şaravi'nin (1911-1998) adı son zamanlarda birçok tartışmaya neden oldu. Mısır'daki ‘Ulusal Tiyatro Kurumu’ şeyhin hayatını konu alan bir oyunun sahneleneceğini duyurmuş ve bu, şeyhin fikirlerine karşı çıkan entelektüeller arasında eleştirilere yol açmıştı. Mısır Kültür Bakanlığı ise oyunun sahnelenmesi için onay vermemişti.
El-Ezher Vakfı, haftalık gazetesi El-Ezher'in Sesi aracılığıyla son sayısında şeyh Şaravi’ye özel yer ayırarak tartışma hattına dahil oldu.
Mısır Cumhurbaşkanlığı Danışma Kurulu Üyesi Usame el-Ezheri ise şeyh aleyhindeki suçlamaları reddetti. Ezheri bir televizyon programında yaptığı açıklamada, "Kabul edilebilir olduğuna kimsenin katılmadığı bir bilimsel eleştiri ile ihanet arasında büyük bir fark vardır" dedi.



Mısır, İhvan'a atfedilen ‘uzlaşı’ çağrısını görmezden geldi

Mısır'da İhvan üyelerinin şiddet ve terörizmle ilgili suçlamalarla yargılandığı davalardan bir kare (AFP)
Mısır'da İhvan üyelerinin şiddet ve terörizmle ilgili suçlamalarla yargılandığı davalardan bir kare (AFP)
TT

Mısır, İhvan'a atfedilen ‘uzlaşı’ çağrısını görmezden geldi

Mısır'da İhvan üyelerinin şiddet ve terörizmle ilgili suçlamalarla yargılandığı davalardan bir kare (AFP)
Mısır'da İhvan üyelerinin şiddet ve terörizmle ilgili suçlamalarla yargılandığı davalardan bir kare (AFP)

Müslüman Kardeşler Teşkilatı’na (İhvan) atfedilen ve Mısırlı yetkililerle ‘uzlaşı’ çağrısında bulunan bir açıklama, gerçekliği konusundaki şüpheler nedeniyle Mısır'da görmezden gelindi.

Uzmanlar İhvan'a atfedilen açıklamayı ‘kamuoyunun siyasi eylem pratiğine yönelik tepkilerini ölçmeyi amaçlayan bir manevra’ olarak nitelendirirken onun ‘siyasi eylemlerden uzaklaşma konusundaki ciddiyetini’ göz ardı ettiler.

Mısır, 2013 yılından bu yana İhvan'ı ‘terör örgütü’ olarak sınıflandırıyor. Başta Müslüman Kardeşler Teşkilatı'nın Rehberlik Konseyi Başkanı Muhammed Bedii olmak üzere İhvan liderlerinin çoğu, aynı yıl İhvan'ın iktidarı bırakmasının ardından Mısır'da meydana gelen şiddet olayları ve cinayetler nedeniyle Mısır hapishanelerinde tutuklu bulunurken, örgütün diğer üyeleri Mısır dışında ikamet ediyor.

Mısır'daki sosyal medya platformlarında İhvan'a atfedilen ve ‘örgütün Mısır içinde feshedildiğini’ duyuran bir açıklama yer aldı. İhvan söz konusu açıklamada ayrıca ‘herhangi bir siyasi faaliyette bulunmayı tamamen bıraktığını ve kendisini sadece savunuculuk ve eğitim çalışmalarına adadığını’ duyururken siyasi çıkmazın kırılması ve siyasi tutukluların serbest bırakılması için Mısır yönetimiyle uzlaşı yollarını açmayı amaçladığını söyledi.

Zaman zaman ‘İhvan'la uzlaşı’ çağrıları tekrarlanıyor ve sosyal medya platformlarında yoğun ilgi görüyor. Ancak İhvan ülkede hem halk tabanında hem de siyasi olarak göz ardı edildiği için sahada herhangi bir etki veya eylem yaratmıyor.

İhvan'a atfedilen bu açıklama uzmanlar ve gözlemciler tarafından kuşkuyla karşılandı; zira açıklama İhvan’ın Mısır'daki internet sitelerinde yayınlanmadı ve Mısır içinde ya da dışında İhvan’a bağlı hiçbir parti bu açıklamayı yalanlamadı.

Güvenlik uzmanı ve Mısır Senatosu (parlamentonun ikinci kanadı) üyesi Tümgeneral Faruk el-Migrahi, kamuoyunun İhvan'ın siyasetten çekilme ve kamu işlerinden uzak durma isteğine güvenmediği için İhvan'a atfedilen açıklamanın görmezden gelindiğini düşünüyor. Migrahi, Mısır sokaklarının 30 Haziran 2013 devriminden sonra İhvan üyeleri tarafından işlenen şiddet suçlarına tanık olduğunu ve örgütün zihinlerdeki bu imajını değiştirmenin zor olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’a değerlendirmelerde bulunan Migrahi, söz konusu açıklamanın amacının Mısır kamuoyunun dikkatini örgütten uzaklaştırmak ve örgüt üyelerinin yeniden toplumsal dokunun bir parçası olma ihtimalini arttırmak olduğunu belirterek uzlaşma konusunun masada ya da toplumsal olarak kabul edilebilir olmadığını ve bu tür çağrıları görmezden gelmenin en iyi seçenek olduğunu vurguladı.

İhvan’a atfedilen açıklama Mısır'daki sosyal medya platformlarında etkileşim alırken sosyal medya kullanıcıları ‘açıklamanın İhvan için siyasi eylem kapısını kapatmadığını, aksine dondurduğunu, yani Mısırlı yetkililerle uzlaşıyı amaçlayan taktiksel ve geçici bir geri çekilmeye daha yakın olduğu’ değerlendirmesinde bulundu.

Mısır'daki siyasal İslamcı gruplar üzerine çalışan araştırmacı Mahir Fergali'ye göre İhvan'a atfedilen açıklama, İhvan’ın Mısır'daki yapılanmasını temsil etmiyor. Müslüman Kardeşler Teşkilatı’nın yurtdışında çeşitli partilere ve kollara bölünmüş durumda olduğunun altını çizen Fergali, söz konusu açıklamanın bazı bireyleri ya da eğilimleri ifade edebileceğini, fakat örgütün tamamını ifade etmeyeceğini söyledi.

Fergali, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, sosyal medya platformlarında paylaşılan açıklamanın, İhvan’ın şu anda Mısır kamuoyunun kendisine yönelik tepkilerini ölçmek için kullandığı yeni bir taktik olabileceğini düşünüyor. Fergali, İhvan içindeki tarafların daha önce de Mısır kamuoyunda varlıklarını sürdürmek için kendilerini dini tebliğle sınırlamak istediklerinden bahsettiklerini, ancak örgütün Mısır’da kendine yeniden yer bulması için başka kapılar açmamak adına bu seçeneğin masada olmadığını söyledi.

İhvan'a bağlı sayfalarda daha önce Mısır hapishanelerindeki İhvan’ın genç üyelerinin ‘fikirlerini gözden geçirme inisiyatifi’ ortaya koyduğuna dair haberler yer almış, İhvan ise bu haberleri ne doğrulamış ne de yalanlamıştı.

İhvan’a atfedilen açıklamanın zamanlamasının, örgütün Libya'da yasaklanmasının ve Türkiye'deki kadrolarının hareketinin zorlaşmasının ardından ortaya çıktığına dikkati çeken güvenlik uzmanı, “İhvan, örgütsel varlığını tebliğ bağlamında sürdürmeyi amaçlıyor olabilir” dedi.

Öte yandan Ürdün hükümeti geçtiğimiz nisan ayında İhvan'ın ülke içindeki faaliyetlerini kapsamlı bir şekilde yasaklamış ve İhvan'ı ‘yasadışı yapı’ olarak sınıflandırmıştı.