Özel sektörün yurt dışı kredi borcu azaldı

Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, Kasım 2022'de 2021 sonuna kıyasla 7,2 milyar dolar azalışla 161,2 milyar dolar oldu.

AA
AA
TT

Özel sektörün yurt dışı kredi borcu azaldı

AA
AA

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Kasım 2022 dönemine ait özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu gelişmeleri yayımlandı.
Buna göre, kasım ayında özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu 2021 sonuna kıyasla 7,2 milyar dolar azalarak 161,2 milyar dolara geriledi. Bu dönemde, özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 8,3 milyar dolar düşüşle 152,6 milyar dolar, kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) ise 1,1 milyar dolar artarak 8,5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Bankaların uzun vadeli kredi biçimindeki borçlanmaları kasımda 2021 sonuna göre 5,0 milyar dolar azalırken, tahvil ihracı borçlanmaları da 5,1 milyar dolar düşüşle 14,9 milyar dolar oldu.
Aynı dönemde, bankacılık dışı finansal kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları 55 milyon dolar artarken, tahvil stoku da 44 milyon dolar artışla 1,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu dönemde finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları 2,2 milyar dolar artarken, tahvil stoku da 18 milyon dolar yükselişle 10,1 milyar dolara ulaştı.
Bankaların kısa vadeli kredi biçimindeki borçlanmaları, kasımda 2021 sonuna göre 460 milyon dolar artışla 5,2 milyar dolara, finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları 687 milyon dolar yükselişle 1,6 milyar dolara çıktı.

Bir yıl içindeki anapara geri ödemesi 40,9 milyar dolar
Uzun vadeli kredi borcunun alacaklıya göre dağılımı incelendiğinde, tahvil hariç özel alacaklılara olan borçlar kasımda 2021 sonuna kıyasla 1,5 milyar dolar azalarak 105,5 milyar dolara indi. Aynı dönemde tahvil hariç özel alacaklılara olan kısa vadeli borç 1 milyar dolar artışla 8,1 milyar dolara çıktı.
Uzun vadeli kredi borcunun yüzde 63,7'si dolar, yüzde 32,7'si avro, yüzde 1,8'i Türk lirası ve yüzde 1,8'i ise diğer döviz cinslerinden oluştu. Kısa vadeli kredi borcunun ise yüzde 39,2'si dolar, yüzde 36,5'i avro, yüzde 20,8'i Türk lirası ve yüzde 3,5'i diğer döviz cinsleri ile gerçekleştirildi.
Öte yandan uzun vadeli toplam kredi borcunun yüzde 35,6'sını finansal kuruluşlar, yüzde 64,4'ünü finansal olmayan kuruluşlar gerçekleştirdi. Kısa vadeli toplam kredi borcunun yüzde 76,6'sını finansal kuruluşlar, yüzde 23,4'ü finansal olmayan kuruluşların borçlarından oluştu.
Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, kasım sonu itibarıyla kalan vadeye göre incelendiğinde, 1 yıl içinde gerçekleştirilecek olan anapara geri ödemelerinin toplam 40,9 milyar dolar düzeyinde olduğu hesaplandı.



Küresel piyasalar karışık seyrediyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Küresel piyasalar karışık seyrediyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Küresel piyasalar, ABD Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere merkez bankalarının para politikalarına ilişkin belirsizliklerle yön arayışını sürdürüyor.

Dünya genelinde makroekonomik verilerden alınan sinyaller fiyatlamaları zorlaştırmaya devam ediyor.

Bugünden itibaren yoğunlaşacak veri takviminin piyasaların yönü üzerinde etkili olması beklenirken, yatırımcılar, aynı zamanda merkez bankası yetkililerinin açıklamalarını da yakından takip ediyor.

Analistler, bugün ABD'de konut piyasasına ilişkin verilerin takip edileceğini belirterek, söz konusu piyasanın Fed'in adımlarına karşın sıcak kalmasının Banka'yı "şahin" kalmaya zorlayan etkenlerden olduğunu ifade etti.

ABD ekonomisinde konut piyasasının önemine dikkati çeken analistler, ülkedeki kredi sistemi nedeniyle buradaki hızlı aktivitenin kişilerin harcanabilir gelirlerini etkilediğini bildirdi.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in gelecek ay politika faizini yüzde 76 ihtimalle 25 baz puan artıracağı öngörülürken, Banka'nın nihai faiz oranına yönelik belirsizlikler devam ediyor.

Dün New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 0,29, Nasdaq endeksi yüzde 0,75 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,03 geriledi. ABD'de endeks vadeli kontratlar, yeni güne alış ağırlıklı bir seyirle başladı.

Avrupa'da dün karışık bir seyir öne çıkarken, Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkililerinin açıklamaları "şahin" kalmayı sürdürüyor.

ECB üyesi Martins Kazaks, ekonominin yumuşamasına karşın Banka'nın faizleri artırmaya devam etmesi gerektiğini söyledi.

Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi ve Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,11 gerilerken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,29 ve İtalya'da MIB 30 endeksi 0,12 yükseldi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar, yeni güne yükselişle başladı.

Asya'da bugün karışık bir seyir öne çıkarken, Çin'de hükümetin ekonomiyi desteklemeye devam edeceğini açıklaması risk algısını törpüledi.

Çin Başbakanı Li Qiang, bugün yaptığı açıklamalarda, ikinci çeyrek büyümesinin birinci çeyrekten daha güçlü olacağını belirterek, Çin'in ekonomiyi desteklemek ve Çin piyasasını dış dünyaya açmak için çalışmaları sürdüreceğini kaydetti.

Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,6 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,1 gerilerken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,1 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,7 yükseldi.

Yurt içinde dün alış ağırlıklı seyreden Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, yüzde 2,69 artışla günü 5.732,86 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek günlük kapanışını gerçekleştirirken, gördüğü en yüksek seviye rekorunu 5.749,66 puana taşıdı.

Dolar/TL, dün yüzde 2,4 artışla 25,9157'den kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 26,0070 seviyesinden işlem görüyor.

Öte yandan, bugün arife günü olması dolayısıyla piyasalar yarım gün işleme açık olacak.

Analistler, bugün ABD'de inşaat izinleri, yeni konut satışları, dayanıklı mal siparişleri, tüketici güven endeksi ve Richmond Fed sanayi endeksi verilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 5.850 ve 6.000 seviyelerinin direnç, 5.700 ve 5.600 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

15.00 ABD, mayıs ayı inşaat izinleri

15.30 ABD, mayıs ayı dayanıklı mal siparişleri

16.00 ABD, nisan ayı konut fiyat endeksi

17.00 ABD, haziran ayı CB tüketici güven endeksi ve Richmond Fed imalat endeksi

17.00 ABD, mayıs ayı yeni konut satışları


TCMB'den ödeme ve elektronik para kuruluşları bilgi sistemleri tebliğ ve yönetmeliğinde değişiklik

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

TCMB'den ödeme ve elektronik para kuruluşları bilgi sistemleri tebliğ ve yönetmeliğinde değişiklik

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı İle Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik ve ilgili tebliğde değişikliğe gitti.

TCMB tarafından Resmi Gazete'de yayımlanan Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'e göre, 1 Aralık 2021 tarihli ve 31676 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmeliğin geçici birinci maddesinin birinci, beşinci, dokuzuncu, on birinci, on yedinci ve on sekizinci fıkralarında yer alan "30 Haziran 2023 tarihine kadar" ibareleri "30 Eylül 2023 tarihine kadar" şeklinde değiştirildi.

Değişiklik tebliğine göre 1 Aralık 2021 tarihli ve 31676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Veri Paylaşım Servislerine İlişkin Tebliğin geçici birinci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan "30 Haziran 2023 tarihine kadar" ibareleri "30 Eylül 2023 tarihine kadar" olarak değiştirildi.

Resmi Gazete'de yayınlanan yönetmelik ve tebliğdeki değişiklik yürürlüğe girdi.


Türkiye’nin nisan ayı ihracatı 19,3 milyar dolar oldu

AA
AA
TT

Türkiye’nin nisan ayı ihracatı 19,3 milyar dolar oldu

AA
AA

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatta nisan ayında yaşanan düşüşün kısa süreli ve geçici olduğunu belirterek, "Her şeye rağmen önümüzdeki 8 ayı en iyi şekilde değerlendirerek, 2023’ü ihracatta mümkün olan en iyi performansla tamamlayacağımıza inanıyorum." ifadesini kullandı.
Gültepe, ihracat rakamlarına ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, nisan ayının küresel ve ulusal ölçekli gelişmelerin ihracata olumsuz yansımalarının hissedildiği bir ay olduğunu belirtti.
Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre, nisanı 19,3 milyar dolar ihracatla tamamladıklarını bildiren Gültepe, şunları kaydetti:
"Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,2 eksideyiz. Son 12 aylık ihracatımız yüzde 4,9 artışla 251,7 milyar dolara ulaşırken, ocak-nisan dönemini ise yüzde 3 kayıpla 80,9 milyar dolarla kapattık. Geçen ay ihracatımıza en yüksek katkıyı 2,7 milyar dolarla otomotiv sektörü verdi. İlk beşteki diğer sektörlerimiz 2,4 milyar dolarla kimya, 1,5 milyar dolarla hazır giyim, 1,2 milyar dolarla elektrik elektronik ve 1,1 milyar dolarla çelik şeklinde sıralandı.
Hububat, zeytin ve zeytinyağı, savunma ve havacılık, yaş meyve-sebze, tütün ve fındık ihracatımızda geçen ay artış kaydettik. 14 ilimiz ihracatını artırdı. En çok ihracat yapan ilk 5 ilimiz İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara oldu. Geçen ay bin 449 firmamız ihracat ailesine katıldı. Birim ihracat değerimiz ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 18,3 artışla 1,56 dolara yükseldi."

"Parite aylar sonra ilk kez ihracata pozitif katkı verdi"
Mustafa Gültepe, nisan ayında 217 ülkeye ihracat gerçekleştirdiklerini belirterek, 81 ülkeye ihracatta artış kaydedildiğini aktardı.
Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeleri Almanya, ABD, Irak, İtalya ve İngiltere şeklinde sıralayan Gültepe, Suudi Arabistan ve Kazakistan’a ihracatta dikkati çekici artışlar kaydedildiği belirtti.
Paritenin de uzun bir aradan sonra ihracata pozitif yansıdığını ifade eden Gültepe, "Nisan ayında parite etkisi 152 milyon dolarlık artı değer sağladı. Ancak yıl başından bu yana parite etkisi sebebiyle 972 milyon dolarlık bir kaybımız var." ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin ulusal ve uluslararası gelişmelerin ihracata olumsuz yansımalarını hissettiği bir dönemden geçtiğini kaydeden Gültepe, Avrupa ve ABD gibi küresel pazarlarda devam eden parasal sıkılaşma politikaları nedeniyle talepte durgunluğun devam ettiğini hatırlattı.
Maliyet artışlarının küresel pazarlardaki rekabetçiliği olumsuz etkilediğini vurgulayan Gültepe, şöyle devam etti:
"Maliyet artışları kurdaki artışın çok üzerine çıktı. Bu nedenle rekabetçiliğimizi kaybetmeye başladık. Müşterilerimiz hem bizim fiyat tutturamamamız hem de düşen lojistik fiyatlarının etkisiyle alımlarını rakip ülkelere kaydırmaya başladılar. Her zaman söylediğimiz gibi kurun en az enflasyon kadar artması gerekiyor ki Türk ihracatçısı rekabetçiliğini koruyabilsin. Yoksa pazar kaybetmeye devam ederiz. Kaybettiğimiz müşterileri tekrar kazanmak ise yıllarımızı alabilir."

"Elektrik ve doğalgaz fiyatlarında indirim ihracatçılarımızın elini rahatlattı"
TİM Başkanı Gültepe, elektrik ve doğalgaz fiyatlarında yıl başından bu yana yapılan indirimlerin, özellikle yüksek enerji kullanan sektörlerde maliyetlerin düşürülmesinde ihracatçının elini rahatlattığını ifade ederek, şunları kaydetti:
"Kahramanmaraş’ta 3 ay önce meydana gelen depremden etkilenen illerimizde de toparlanma büyük bir hızla devam ediyor. Biz de ihracat ailemizin çatı kuruluşu olarak firmalarımızı ticaret ve alım heyetlerinin yanı sıra fuarlar aracılığıyla en doğru alıcıyla buluşturmaya çalışıyoruz.
Dolayısıyla ihracatımızda nisan ayında yaşanan düşüşün kısa süreli ve geçici olduğunu düşünüyoruz. Her şeye rağmen önümüzdeki sekiz ayı en iyi şekilde değerlendirerek Cumhuriyetimizin 100’üncü yıl dönümünü kutlayacağımız 2023’ü ihracatta mümkün olan en iyi performansla tamamlayacağımıza inanıyorum."