BM’ye üye yaklaşık 40 ülke, İsrail’i Filistinlilere yönelik ‘cezalandırıcı’ yaptırımları kaldırmaya çağırdı

BM Genel Kurulu, Uluslararası Adalet Divanı’ndan İsrail işgalinin meşruiyeti konusunda görüş bildirmesini isteyen bir kararı kabul etti (Reuters)
BM Genel Kurulu, Uluslararası Adalet Divanı’ndan İsrail işgalinin meşruiyeti konusunda görüş bildirmesini isteyen bir kararı kabul etti (Reuters)
TT

BM’ye üye yaklaşık 40 ülke, İsrail’i Filistinlilere yönelik ‘cezalandırıcı’ yaptırımları kaldırmaya çağırdı

BM Genel Kurulu, Uluslararası Adalet Divanı’ndan İsrail işgalinin meşruiyeti konusunda görüş bildirmesini isteyen bir kararı kabul etti (Reuters)
BM Genel Kurulu, Uluslararası Adalet Divanı’ndan İsrail işgalinin meşruiyeti konusunda görüş bildirmesini isteyen bir kararı kabul etti (Reuters)

Birleşmiş Milletler’e (BM) üye yaklaşık 40 ülke, İsrail’i, BM üst mahkemesinin İsrail işgali hakkında bir istişari görüş yayınlaması için zorlaması nedeniyle bu ayın başlarında Filistin Yönetimi’ne uyguladığı yaptırımları kaldırmaya çağırdı.
AFP’nin haberine göre, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 30 Aralık’ta Uluslararası Adalet Divanı’ndan İsrail’in Batı Şeria ve Doğu Kudüs’e yönelik işgali konusunda görüş bildirmesini isteyen bir kararı kabul etti.
İsrail ise buna misilleme olarak, 6 Ocak’ta ‘bu karar için bastırmanın bedelini ödemesini sağlayacak’ mali önlemler de dahil olmak üzere Filistin Yönetimi’ne karşı bir dizi yaptırım duyurdu.
Dün yapılan ortak açıklamaya göre, BM’ye üye 40 ülke, Uluslararası Adalet Divanı ve uluslararası hukuka sarsılmaz desteklerini teyit ederek, İsrail hükümetinin Filistin halkına, liderliğine ve sivil topluma karşı cezai tedbirler uygulama kararıyla ilgili derin endişelerini belirtti.
Açıklamada, “Kararla ilgili her ülkenin tutumu ne olursa olsun, Uluslararası Adalet Divanı’nın istişari görüş talebine ve daha geniş anlamda Genel Kurul kararına cevaben cezai tedbirleri reddediyor ve bunların derhal geri alınması çağrısında bulunuyoruz” ifadeleri de kullanıldı.
Açıklama Cezayir, Arjantin, Belçika, İrlanda, Pakistan, Güney Afrika gibi karar lehinde oy kullanan ülkeler tarafından imzalandı.
Ancak aynı zamanda çekimser kalanlar Japonya, Fransa ve Güney Kore ve aleyhte oy kullanan Almanya ve Estonya gibi ülkeler de imzaladı.
Filistin’in Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Riyad Mansur yaptığı açıklamada, “Bu, ülkelerin nasıl oy kullandığına bakılmaksızın, bu cezai önlemleri reddetme konusunda birleştiğini göstermesi açısından önemlidir” dedi.
Ortak açıklamayla ilgili bir soruya yanıt olarak, BM Sözcüsü Stephen Dujarric,
“Genel Sekreter Antonio Guterres, İsrail’in Filistin Yönetimi’ne karşı son önlemleri konusundaki derin endişesini yineledi ve Uluslararası Adalet Divanı ile ilgili olarak misilleme yapılmaması gerektiğini vurguladı” dedi.
BM Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) Çarşamba günü Filistin sorunuyla ilgili bir toplantı yapması planlanıyor.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.