Türkiye’nin Suriye’de kontrol ettiği bölgelerde ve İdlib’de kolera salgını

Suriye’nin kuzeyinde kolera kaynaklı can kayıplarında tehlikeli bir artış yaşanırken, bir felakete yol açmasına karşı uyarı yapılıyor

İdlib’de bir hastanede tedavi gören çocuk (Şarku’l Avsat)
İdlib’de bir hastanede tedavi gören çocuk (Şarku’l Avsat)
TT

Türkiye’nin Suriye’de kontrol ettiği bölgelerde ve İdlib’de kolera salgını

İdlib’de bir hastanede tedavi gören çocuk (Şarku’l Avsat)
İdlib’de bir hastanede tedavi gören çocuk (Şarku’l Avsat)

Türkiye’nin Suriye’de kontrol ettiği bölgelerde ve Heyetu Tahriru’ş Şam yönetimindeki İdlib’de kolera salgını yaşanıyor.
Yerel kuruluşlar ve sağlık yetkilileri, kamplarda yaşayan yerinden edilmiş sivillerin kolera salgının yayılacağına yönelik endişeleri ve uyarılarını arttırdı. Son günlerde Suriye’nin kuzeybatı bölgelerinde koleraya bağlı can kayıplarında ve vaka sayılarında görülmemiş bir artış yaşanmasının ardından alarm zillerini çaldı.
Suriye-Türkiye sınırına yakın bir noktada, yerlerinden edilmiş Suriyelilere yönelik onlarca kampın bulunduğu Atme’de yaşayan yarım milyondan fazla yerinden edilmiş sivil, sağlık hizmetlerinin olmaması da göz önüne alınarak, koleranın yayılma tehlikesinden endişe duyuyor.
Bu kamplardan birinin yöneticisi olan Ahmed el-Ali, “Ülke içinde mülteci durumuna düşen siviller arasında koleraya bağlı olarak 6 can kaybının yanı sıra birkaç gün önce 50’den fazla vakanın koleraya yakalandığından şüphelenilmesinin ardından kamplardakiler büyük bir korku ve endişe içinde yaşıyorlar” ifadelerini kullandı.
Şarku’l Avsat’a konuşan Ali şu ifadelere de yer verdi: “Sağlık ekipleri ve Suriye Sivil Savunması’nın (Beyaz Miğferler), yerinden edilmiş insanlar arasında farkındalık yaratma, enfeksiyona karşı önlemler alma, içme suyunun kaynaklarına dikkat etme, içmeden önce kaynatma veya su sterilizasyonu için klor ile kullanma, yemekleri iyi pişirme, sebzeleri yemeden önce yıkama gibi tedbirlere uyulmasını sağlamak için sarf ettiği çabaların tümü, tuvaletlerin paylaşılması ve açıkta kalan lağım kanalları çevresindeki çadırlarda aşırı kalabalık durumunun devam etmesi ile işe yaramayacaktır. Korkunç bir insani felaketi önlemenin tek çözümü, ilk etapta ve mümkün olan en kısa sürede aşıların sağlanması, ailelere yeterli temiz ve steril su sağlanması, deterjan sağlanması ve vakarın tedavi edilmesi için tıp merkezlerinin kurulmasıdır.”
Suriye’nin kuzeybatısındaki Beyaz Miğferler, “Suriye’nin kuzeybatısında (İdlib ve Halep kırsalı) koleraya bağlı olarak son can kaybı sayısı 20’ye ulaşırken, enfeksiyon sayısı 555’e ulaştı” açıklamasında bulundu.
Hastalık bölgede yayılmaya devam ederken, Beyaz Miğferler’e bağlı ekipler, acil müdahale, sanitasyon, enfekte ve şüpheli vakaların sağlık merkezlerine nakledilmesi ve siviller arasında kolera yayılmasının azaltılması için farkındalığın artırılması gibi çalışmalarını sürdürüyor.
Suriye’nin kuzeybatısındaki insani yardım çalışmalarını yürüten Suriye Müdahale Koordinatörlüğü Ekibi ise, “Yerinden edilenlerin barındığı kamplarda kolera olduğundan şüphelenilen vaka sayısı 6 bin 893’ü aştı. Aynı zamanda hastalıkla bağlantılı dokuzdan fazla can kaybı kaydedildi” açıklamasında bulundu.
Açıklamada ayrıca şu ifadelere de yer verildi:
“Geçtiğimiz iki hafta boyunca, özellikle çok sayıda yerinden edilmiş insanın bulunduğu bölgeler olan Afrin, Dana ve Harem’de kaydedilen vaka sayısının yükseldiği gözlemlendi. Suriye bölgelerinin geri kalanı özellikle rejim tarafından kontrol edilen alanlar ise, milyonlarca doz aşı tedariki nedeniyle vaka sayılarında düşüşe tanık oldu. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) yayınladığı raporlar, rejim bölgelerinde ve Haseke, Rakka, Deyri Zor ve Halep başta olmak üzere Suriye Demokratik Güçleri (SDG) bölgelerinde aşılama çalışmalarının tamamlandığını, diğer yandan Suriye’nin kuzeybatı bölgelerinde, kolera olduğundan şüphelenilen vakalarının sayısının 37 bin 738’e ulaşması ve bölgenin Suriye’deki vaka sayısında birinci sıra olmasına rağmen hala aşı beklediğini gösterdi.”
İdlib Sağlık Müdürlüğü salı günü yaptığı açıklamada, “UNICEF ve Küresel Aşı İttifakı (GAVI) tarafından sağlanan bir parti kolera aşısı, önümüzdeki iki gün içinde Suriye’nin kuzeyine ulaşacak. Bu aşı sevkiyatı, güvenli ve etkili olan ve dünyanın çoğu ülkesinde kullanılan Euvichol oral aşısının 1 milyon 702 bin dozundan oluşuyor. Bu aşılar, birçok kampın bulunduğu İdlib kırsalında Sarmada, Dana, Atme ve Maarrat Misrin bölgelerinde ve Halep kırsalında Azez ilçesinde, hastalığa karşı bir yaş ve üstü insanları hedef alan bir mobil aşılama kampanyası başlatma hazırlığı kapsamında geliyor” ifadelerini kullandı.
Sağlık Müdürlüğü yaptığı açıklamada “Suriye’nin kuzeybatısı, 14 Ocak 2023 itibariyle, yaklaşık 6 bini bu ay içinde olmak üzere, 37 bin 500’den fazla kolera vakası kaydetti. Can kaybı ise 20’ye ulaştı. Bu, salgının bölgede hala geniş çaplı bir yayılma durumunda olduğu anlamına geliyor. Söz konusu durum, insanların kişisel hijyen, yiyecek ve içme suyunun temizliğine özen gösterme gibi koruyucu önlemlere daha ciddi bir şekilde uymalarını ve aşıyı olmak için acele etmelerini gerektiriyor” ifadelerine yer verdi.
İdlib’de görev yapan sağlık çalışanı Ahmed el-Hasan, İdlib Sağlık Müdürlüğü ve diğer insani yardım kuruluşlarının İdlib, Sarmada, Cisr el-Şuğur, Dana, Atme, Ariha ve Darkuş şehirlerindeki vakaların tedavisi için 7 merkez açtığını, onlarca çocuk da dahil olmak üzere yaklaşık 430 vakanın şu anda bu merkezlerde tedavi gördüğünü belirtti.



Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.