Irak: Şii Koordinasyon Çerçevesi’nin hâmisi yalnızca Kaani değil

Tahran müttefiklerinden stratejik roller istiyor... Maliki’nin canı oldukça sıkkın

Kaani geçtiğimiz Nisan ayında Tahran'da bir konuşma yaparken (Reuters)
Kaani geçtiğimiz Nisan ayında Tahran'da bir konuşma yaparken (Reuters)
TT

Irak: Şii Koordinasyon Çerçevesi’nin hâmisi yalnızca Kaani değil

Kaani geçtiğimiz Nisan ayında Tahran'da bir konuşma yaparken (Reuters)
Kaani geçtiğimiz Nisan ayında Tahran'da bir konuşma yaparken (Reuters)

Iraklı güvenilir kaynaklar, geçtiğimiz Salı günü Irak'ın başkenti Bağdat'a giden İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı İsmail Kaani’nin, ‘Koordinasyon Çerçevesi’ liderlerini ‘İran için bu önemli ve hassas zamanda’ Muhammed Şiya es-Sudani hükümetini destekleme gerekliliği konusunda bilgi verdi. Öte yandan Şii partilerin liderleri artık ‘Bağdat hükümetinin kaderi konusunda farklı planları’ olan çelişkili İran çizgileriyle uğraşıyor.
Kaynaklar, Kaani, Asaib-i Ehli’l Hak lideri ve Koordinasyon Çerçevesi’ndeki diğer kişilerle, Sudani hükümetinin pozisyonları konusundaki partizan anlaşmazlığı nedeniyle Sudani hükümetinin maruz kaldığı baskı konusunda Tahran çevrelerine hakim olan endişe hakkında görüştüğünü belirtti. Kaynaklara göre, Kaani, Çerçeve’nin liderlerini uluslararası siyasette Ukrayna krizi ve sarsılan nükleer gidişat ile bağlantılı kritik bir dengeye koydu. Bunların tümü Irak'taki müttefikleri ikincil anlaşmazlıklarda boğulmak yerine stratejik roller oynamaya zorladı.
Bununla birlikte kaynaklar, "Koordinasyon Çerçevesi liderlerinin artık Irak anlaşmasının manevi babası olarak Kaani'yi dinlemediğini, çünkü onu dinlerken Devrim Muhafızları Ordusu generalinin ilettiği mesajlardan tamamen farklı pozisyonlarda olan diğer İranlı taraflarla iletişim kanallarına sahipler" dedi. Kaynaklar, Şii partilerin liderlerinin Sudani hükümetine karşı çıkmayı düşünmeye başladıklarını ve özellikle Sudani'nin Washington'a yakınlığı ve Şii fraksiyonları ile partileri için çalışan bankalara büyük yük getiren dolar satış dosyası ve döviz kuru ile ilgili anlaşmaları konusunda aynı fikirde olan İranlı kurumlarla iletişim kurmayı seçtiklerini bildirdi.
Şarku'l Avsat’ın elde ettiği bilgilere göre Kaani’nin Şii partilere verdiği mesajlar en çok rahatsızlık duyan isim, eski Irak Başbakanı Nuri Maliki oldu. Maliki’nin hükümetin görev süresinin dolmasını beklemeden dramatik bir değişim yaratma ihtiyacını destekleyen İran kurumlarıyla çalışmayı tercih edenler arasında olabileceğine işaret ediyor.
Sudani, özellikle de Maliki ile Asaib-i Ehli’l Hak Genel Sekreteri Şeyh Kays el-Hazeli arasındaki ve yankıları hükümetin kalbine kadar ulaşan derin anlaşmazlık ışığında Koordinasyon Çerçevesi yapısının parçalanması konusunda endişelenmeye başladı. Başbakanlığa yakın çevreler, kendisine karşı koordineli hareket eden grupların bu yılın ilk yarısında İranlı partilerin de desteğiyle hükümetini baltalamayı amaçladıklarını söylüyor. Kaynaklara göre Kaani, Maliki ile Hazeli arasındaki yangını söndürmeyi başaramadı. Hükümetin, kendini devrilme senaryosuna karşı korumak için çok çalışmaya ihtiyaç duyduğu neredeyse kesin.



Washington Gazze'de diplomatik çözüm istiyor

ABD vatandaşlığına sahip İsrailli rehine Idan Alexander önceki gün Tel Aviv'de ailesiyle buluştu (AFP)
ABD vatandaşlığına sahip İsrailli rehine Idan Alexander önceki gün Tel Aviv'de ailesiyle buluştu (AFP)
TT

Washington Gazze'de diplomatik çözüm istiyor

ABD vatandaşlığına sahip İsrailli rehine Idan Alexander önceki gün Tel Aviv'de ailesiyle buluştu (AFP)
ABD vatandaşlığına sahip İsrailli rehine Idan Alexander önceki gün Tel Aviv'de ailesiyle buluştu (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, dün Hamas'ın elindeki İsrailli esirlerin ailelerine diplomatik çözümlerle sonuca ulaşmayı istediğine dair güvence verirken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Gazze Şeridi'ne yönelik savaşı sürdürme ve Hamas’ı ortadan kaldırma kararlılığını ilan ederek süreci sekteye uğratmaya çalıştı.

İsrailli rehinelerin aileleri, Witkoff'un dün Tel Aviv'de ABD’nin Rehine İşleri Özel Temsilcisi Adam Boehler’in de katılımıyla kendileriyle yaptığı görüşmeyi aktararak “Hepimiz diplomatik bir çözüm görmek istiyoruz. Gerçek şu ki hayatta kalanların çoğu diplomatik çözümlerle (Gazze’den) ayrıldı” dediler. Witkoff, dün İsrailli temsilcilerin de katılımıyla yeni bir müzakere turunun başladığı Katar’ın başkenti Doha'ya hareket etmeden önce yaptığı açıklamada, “Adam (Boehler) ve ben müzakerelerde ilerleme şansı olduğunu düşünmeseydik Doha'ya gitmezdik” dedi.

Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, “Tüm esirlerin serbest bırakılması ve Hamas'ın ortadan kaldırılması ortak iki hedeftir” dedi.

Netanyahu sözlerine şöyle devam etti:

Biz (yani İsrail ordusu) önümüzdeki günlerde görevi tamamlamak ve Hamas'ı yenilgiye uğratmak için tüm gücümüzle (Gazze Şeridi’ne karşı) harekete geçeceğiz. Hamas ‘Durun! 10 esiri daha serbest bırakmak istiyoruz’ diyebilir. Tamam, öyle olsun, onları alacağız ve sonra göreve devam edeceğiz, ancak savaşı durdurmayacağız. Geçici ve sınırlı bir ateşkes yapılabilir, ancak sonuna kadar gideceğiz.

Netanyahu'nun açıklamalarından önce Hamas, Idan Alexander’ın serbest bırakılmasının İsrail'in askeri baskısı sonucu değil, ABD yönetimiyle yapılan temaslar sonucu gerçekleştiğini belirten bir açıklama yayınlamıştı.