Cezayir, ABD’nin eleştirilerine yanıt olarak insan ticareti hususundaki cezaları arttırdı

Cezayir, ABD’nin eleştirilerine yanıt olarak insan ticareti hususundaki cezaları arttırdı

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun (AFP)
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun (AFP)
TT

Cezayir, ABD’nin eleştirilerine yanıt olarak insan ticareti hususundaki cezaları arttırdı

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun (AFP)
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun (AFP)

Cezayir hükümeti, köleleştirme suçuna karışanlar aleyhinde infazla ile birlikte 20 yıla kadar hapis cezası içeren bir ‘insan ticareti’ yasası çıkardı. Yasa, ABD Dışişleri Bakanlığının İnsan Ticareti Raporu’nda yer alan ve genellikle Cezayir'e yönelik eleştirileri ele alan görüşlere dolaylı bir yanıt olarak kaydedildi. 
Söz konusu yasa metni, onaylanması veya üzerinde değişiklikler yapılması için Salı günü parlamentoya sevk edildi. Devletin insan ticaretinin önlenmesi için ulusal bir strateji geliştirdiği, bunun uygulanmasını sağladığı, bu amaçla gerekli sivil ve maddi kaynakları kullandığı, bu uygulamaya çeşitli kurumların ve sivil toplum kuruluşlarının da dahil olduğu üzerine duruldu.
2016 yılında kurulan İnsan Ticaretinin Önlenmesine İlişkin Ulusal Komite, Cezayir'deki insan ticaretine ilişkin yıllık rapor hazırlamak, önleme ve kontrol alanında alınan tedbirleri değerlendirerek Cumhurbaşkanlığına sunmakla görevli.
Söz konusu yasa metninde, “Devlet, insan ticareti mağdurlarına refakat etme, sağlık, psikolojik, sosyal ve hukuki yardım ve bakım sağlama, onların toplumla yeniden bütünleşmelerini kolaylaştırma arzusunda” ifadelerine yer verildi. Aynı zamanda insan ticareti mağduru olan kadınlara, çocuklara ve özel ihtiyaçları olan kişilere özel önem verilmesi, topluma yeniden kazandırılmaları yönünde uygun koşulların yaratılması, bakımlarının ücretsiz karşılanması gerektiği üzerine duruldu.
Yurtdışında bu tür suçlara maruz kalan Cezayirlilere de aynı özenin gösterileceği, devletin ilgili ülkelerdeki yetkili makamlarla koordineli bir şekilde çalıştığı, talepleri üzerine Cezayir'e dönüşlerinin kolaylaştırıldığı vurgulandı. Aynı tedbirlerin bu suçların mağduru olan yabancı uyrukluları da kapsadığına dikkat çeken yasa, ayrıca Cezayir yargısına tazminat talebinde bulunabildiklerine, bu amaçla oluşturulan İnsan Ticareti Mağdurlarına Yardım Fonu’ndan yararlanabildiklerine de değindi.
Hükümetin değerlendirmesine bakıldığında; güç tehdidi veya güç kullanımı yoluyla bir veya daha fazla kişinin silahlandırılması, yer değiştirilmesi veya barındırılması, herhangi bir amaçla ve herhangi bir biçimde bir çocuğun satılması, teslim edilmesi veya çocuğun elde edilmesi için ödeme yapılması veya bundan bir menfaat elde edilmesi, bir kadın veya çocuğun reddetme hakkı olmaksızın para karşılığında zorla evlendirilmesini mümkün kılan her türlü fiil veya uygulama insan ticaretine giriyor. İnsan kaçakçılığından şüphelenildiği herhangi bir gün veya saat içerisinde savcılığın güvenlik güçlerine arama emri verebileceği öngörülüyor.
Gözlemciler, söz konusu yasanın evlerinde ya da iş yerlerinde Sahra Altı Afrikalıları uyrukluları çalıştıran insanları hedef aldığını öne sürüyor. Zirâ her yıl binlerce Afrikalı iş bulma niyetiyle yasa dışı yollarla buraya geliyor. Yasanın onaylanması ardından, bu suça ilişkin cezalar, bugüne kadar güvence altına alan ceza yasasından kaldırılacak.
2021'de ABD Dışişleri Bakanlığı, 2021 İnsan Ticareti Raporu’nda Cezayir’i insan kaçakçılığının yaygın olduğu ülkeler sınıflandırmasında kötü şöhreti olan üçüncü seviyeye yerleştirmiş, 2022’de ise ikinci seviyeye yükseltmişti. Bu sınıflandırmayı haksız olarak değerlendiren Cezayir ise soruşturma, kovuşturma ve mahkumiyet kararlarını artırdığını, başta çocuklar olmak üzere çok sayıda mağdura barınak sağladığını açıkladı. Aynı zamanda bu hususta yetkilileri eğitmek ve halkı bilinçlendirmek amacıyla kampanyalar başlatmak üzere uluslararası kuruluşlarla örnek niteliğinde bir iş birliği sergiledi.



İsrail'in Güney Lübnan'daki prefabrik evlere yönelik saldırıları, bölge sakinlerinin ‘geçici barınma’ imkânından mahrum kalmasına neden oluyor

Hadr Avade, Ramazan Bayramı gecesi İsrail tarafından hedef alınan prefabrik evinin enkazı önünde (Şarku’l Avsat)
Hadr Avade, Ramazan Bayramı gecesi İsrail tarafından hedef alınan prefabrik evinin enkazı önünde (Şarku’l Avsat)
TT

İsrail'in Güney Lübnan'daki prefabrik evlere yönelik saldırıları, bölge sakinlerinin ‘geçici barınma’ imkânından mahrum kalmasına neden oluyor

Hadr Avade, Ramazan Bayramı gecesi İsrail tarafından hedef alınan prefabrik evinin enkazı önünde (Şarku’l Avsat)
Hadr Avade, Ramazan Bayramı gecesi İsrail tarafından hedef alınan prefabrik evinin enkazı önünde (Şarku’l Avsat)

Lübnan'ın güney sınır köylerinde yaşayan çok sayıda Lübnanlı, son savaş sırasında İsrail tarafından yıkılan evlerinin yerine yenilerini inşa edebilmek için tazminat ödenmesini ve bölgede güvenliğin yeniden tesis edilmesini beklerken geçici konut olarak prefabrik evleri tercih etti.

Hizbullah ve İsrail arasındaki ateşkes anlaşmasının 27 Kasım'da yürürlüğe girmesinin ve özellikle İsrail'in 18 Şubat'ta sınır kasabalarından çekilmesinin ardından, güney sınır bölgelerindeki insanlar, maliyetinin düşük olması ve kısa sürede kurulabilmesi nedeniyle prefabrik ev seçeneğine yöneldi.

“Evimin enkazının yanına koydum”

Bölgede yaşayan 30 yaşındaki Hadr Avade Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: “19 Şubat'ta köylerimize döndükten birkaç gün sonra prefabrik bir ev satın aldım. Küçüktü, bir yatak odası ve küçük bir mutfağı vardı. Ama beni ve beş kişilik ailemi geçici de olsa barındırabilirdi. Lübnan'daki savaşın ilk günlerinde İsrail tarafından yıkılan evimin bahçesinin köşesine, orada biriken molozların yanına yerleştirdim. Sonra da su ve elektriğini bağladım.”

asdfgrthy
Hadr Avade'nin Güney Lübnan'daki Kafr Kila'da bulunan prefabrik evinin hedef alınmadan önceki hali (Şarku’l Avsat)

Sınır kasabası Kafr Kila'nın yerlisi olan Avade, Hizbullah'ın destek cephesi olarak bilinen bölgeye girmesinin ardından 8 Ekim 2023 tarihinde evinden zorla çıkarıldı. Diğer güneylilerle birlikte o da evini kaybetti. O zamandan beri Nebatiye ilçesine bağlı Zebdin kasabasında yerinden edilmiş bir kişi olarak yaşıyor. Avade, “Bir buçuk yıldan fazla bir süredir kiraladığım evde kalmak yerine prefabrik evde yaşamayı ve memleketime dönmeyi tercih ettim” dedi.

“Geri dönmeyin”

Prefabrik ev, barınma yardımı olarak aldığı 5 bin dolara mal oldu. Ramazan Bayramı'nın ilk günü taşınmayı tercih etti, ancak İsrail bunu yapmasını engelledi. İsrail ordusu Ramazan Bayramı gecesi evi bir füzeyle hedef aldı.

Aynı gece İsrail, Kafr Kila'daki birkaç prefabrik evi daha hedef aldı ve saldırılar bugün de devam ediyor. “Sanki bize 'Geri dönmeyin' der gibiydiler” diyen Avade, “Onlar için bir tehdit oluşturmadığı için eve zarar vermeyeceklerini düşündüm” ifadesini kullandı.

dfrgthy
Hadr Avade'nin Güney Lübnan'daki Kafr Kila'da bulunan prefabrik evinin hedef alındıktan sonraki hali (Şarku’l Avsat)

Avade, İsrail askerlerinin çekilmesinden sonra Kafr Kila'ya dönüşünü şu ifadelerle anlattı: “Dönmek için sabırsızlanıyordum. Bu yüzden prefabrik evime yerleşene kadar her gün kasabayı ziyaret ettim. Evi hedef almalarını beklemiyordum, bu sebeple yakında taşınabilmek için evi hazırladım. İsrail'in tüm ihlallerine rağmen oradaki ekinleri suluyordum. Biz, bu köylerin insanları, evlerimizi alnımızın teriyle inşa ettik. Savaştan önce küçük bir kahvehanem vardı. Yaşanan her şeye rağmen, geri dönüp evlerimizi yeniden inşa edebilmek için anlaşma anını bekliyoruz.”

Avade, prefabrik evin hedef alınması nedeniyle tazminat alma olasılığı hakkında ise “Henüz net bir şey yok ama sanmıyorum” dedi.

Evleri kaybetmek

Avade, çoğu, yıllar içinde inşa ettikleri evlerini ve çıkarlarını kaybeden ve İsrail'in neredeyse her gün bölgeyi hedef alması nedeniyle riskli ziyaretler dışında bölgelerine dönmeleri hâlâ engellenen birçok güneylinin hayatlarına ve savaşla ilgili deneyimlerine dair sadece bir örnek. Dikkat çekici olan, çoğunun sanki duyguları uyuşmuş gibi umursamaması.

sxdcfrgt
Yerel bir kuruluş tarafından Lübnan'ın güneyinde yerinden edilmiş kişilere bağışlanan prefabrik evler (AFP)

Avade gibi Muna da kendisi ve üç kişilik ailesinin yaşaması için bir ev satın almış. Şarku’l Avsat'a konuşan Muna, “Evi Deyr Mimas ve Kafr Kila arasında bir yere koydum. Kasabamı sevdiğim ve her gün ziyaret ettiğim için oraya taşınmak isterdim” dedi. Ancak İsrail, oradaki prefabrik evleri vurduğu için bunu yapamamış.

Evi taşımaya karar verdi

İsrail saldırıları Muna'nın yeni evine zarar vermedi, ancak korkudan evi kurulduğu yerden taşımaya karar verdi ve içinde yaşama fikrinden vazgeçti. Muna yeni kararını şu ifadelerle anlattı: “Yaklaşık iki hafta önce evi, bir buçuk yıldır yerinden edilmiş bir kişi olarak yaşadığım Nebatiye'deki Kafr Tibnit kasabasına taşıdım. Orada birkaç kez yerinden edilme deneyimi yaşamıştım.”

Muna orada yaşaması halinde kendisini bekleyen tehlikenin farkında. “Güvenlik yok, ancak doğup büyüdüğüm, anılarımın olduğu topraklara dönmekten başka seçeneğim de yok” diyen Muna, bu adımı güvenlik durumu daha iyi olana kadar ertelemeye karar verdi.

Umduğu gibi değildi

Muna savaştan önceki hayatını, evini nasıl inşa ettiğini ve üzerinde nasıl büyük bir özen ve sevgiyle çalıştığını şöyle anlattı: “Evimin ayrıntılarını, en küçük detaylarını bile dikkatle ve titizlikle seçtim, ancak İsrail onu yıktı. Savaştan üç ay sonra orayı terk ettik. Kocam mucizevi bir şekilde hayatta kaldı, dört İsrail mermisi evimize isabet etti ve evsiz kaldık.”

Yeni prefabrik ev Muna'nın umduğu gibi değildi, bir anda kendini sınırlı seçeneklerle bulmuştu. Muna, “Çadırda yaşamak zorunda kalsam bile topraklarımıza geri dönmek istedim. Belki de kalıcı dönüşümüzün yakın olduğuna dair kendime biraz umut vermek içindi böyle düşünüyordum. Şimdi bunu yapamayacağım için çok üzgünüm” ifadelerini kullandı.

Güvenlik garantisi

Öğretmen ve bir erkek çocuk annesi olan Muna, kocasına neredeyse her gün sınır köylerindeki işine giderken eşlik ediyor. Muna, “İnsanlar güvenlik garantisi aldıktan sonra yaşamak için memleketlerine döndüklerinde ön saflarda olacağım” diyor.

Muna yeni evini, barınma ve mobilya yardımı aldıktan sonra kuzeydeki bir fabrikadan 3 bin 500 dolara satın almış. Muna, kasabanın girişinde bir dinlenme evi gibi küçük bir işyeri açmayı düşünüyormuş. Ancak güvenlik ihlalleri bunu yapmasını engellemiş.