Cezayir, ABD’nin eleştirilerine yanıt olarak insan ticareti hususundaki cezaları arttırdı

Cezayir, ABD’nin eleştirilerine yanıt olarak insan ticareti hususundaki cezaları arttırdı

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun (AFP)
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun (AFP)
TT

Cezayir, ABD’nin eleştirilerine yanıt olarak insan ticareti hususundaki cezaları arttırdı

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun (AFP)
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun (AFP)

Cezayir hükümeti, köleleştirme suçuna karışanlar aleyhinde infazla ile birlikte 20 yıla kadar hapis cezası içeren bir ‘insan ticareti’ yasası çıkardı. Yasa, ABD Dışişleri Bakanlığının İnsan Ticareti Raporu’nda yer alan ve genellikle Cezayir'e yönelik eleştirileri ele alan görüşlere dolaylı bir yanıt olarak kaydedildi. 
Söz konusu yasa metni, onaylanması veya üzerinde değişiklikler yapılması için Salı günü parlamentoya sevk edildi. Devletin insan ticaretinin önlenmesi için ulusal bir strateji geliştirdiği, bunun uygulanmasını sağladığı, bu amaçla gerekli sivil ve maddi kaynakları kullandığı, bu uygulamaya çeşitli kurumların ve sivil toplum kuruluşlarının da dahil olduğu üzerine duruldu.
2016 yılında kurulan İnsan Ticaretinin Önlenmesine İlişkin Ulusal Komite, Cezayir'deki insan ticaretine ilişkin yıllık rapor hazırlamak, önleme ve kontrol alanında alınan tedbirleri değerlendirerek Cumhurbaşkanlığına sunmakla görevli.
Söz konusu yasa metninde, “Devlet, insan ticareti mağdurlarına refakat etme, sağlık, psikolojik, sosyal ve hukuki yardım ve bakım sağlama, onların toplumla yeniden bütünleşmelerini kolaylaştırma arzusunda” ifadelerine yer verildi. Aynı zamanda insan ticareti mağduru olan kadınlara, çocuklara ve özel ihtiyaçları olan kişilere özel önem verilmesi, topluma yeniden kazandırılmaları yönünde uygun koşulların yaratılması, bakımlarının ücretsiz karşılanması gerektiği üzerine duruldu.
Yurtdışında bu tür suçlara maruz kalan Cezayirlilere de aynı özenin gösterileceği, devletin ilgili ülkelerdeki yetkili makamlarla koordineli bir şekilde çalıştığı, talepleri üzerine Cezayir'e dönüşlerinin kolaylaştırıldığı vurgulandı. Aynı tedbirlerin bu suçların mağduru olan yabancı uyrukluları da kapsadığına dikkat çeken yasa, ayrıca Cezayir yargısına tazminat talebinde bulunabildiklerine, bu amaçla oluşturulan İnsan Ticareti Mağdurlarına Yardım Fonu’ndan yararlanabildiklerine de değindi.
Hükümetin değerlendirmesine bakıldığında; güç tehdidi veya güç kullanımı yoluyla bir veya daha fazla kişinin silahlandırılması, yer değiştirilmesi veya barındırılması, herhangi bir amaçla ve herhangi bir biçimde bir çocuğun satılması, teslim edilmesi veya çocuğun elde edilmesi için ödeme yapılması veya bundan bir menfaat elde edilmesi, bir kadın veya çocuğun reddetme hakkı olmaksızın para karşılığında zorla evlendirilmesini mümkün kılan her türlü fiil veya uygulama insan ticaretine giriyor. İnsan kaçakçılığından şüphelenildiği herhangi bir gün veya saat içerisinde savcılığın güvenlik güçlerine arama emri verebileceği öngörülüyor.
Gözlemciler, söz konusu yasanın evlerinde ya da iş yerlerinde Sahra Altı Afrikalıları uyrukluları çalıştıran insanları hedef aldığını öne sürüyor. Zirâ her yıl binlerce Afrikalı iş bulma niyetiyle yasa dışı yollarla buraya geliyor. Yasanın onaylanması ardından, bu suça ilişkin cezalar, bugüne kadar güvence altına alan ceza yasasından kaldırılacak.
2021'de ABD Dışişleri Bakanlığı, 2021 İnsan Ticareti Raporu’nda Cezayir’i insan kaçakçılığının yaygın olduğu ülkeler sınıflandırmasında kötü şöhreti olan üçüncü seviyeye yerleştirmiş, 2022’de ise ikinci seviyeye yükseltmişti. Bu sınıflandırmayı haksız olarak değerlendiren Cezayir ise soruşturma, kovuşturma ve mahkumiyet kararlarını artırdığını, başta çocuklar olmak üzere çok sayıda mağdura barınak sağladığını açıkladı. Aynı zamanda bu hususta yetkilileri eğitmek ve halkı bilinçlendirmek amacıyla kampanyalar başlatmak üzere uluslararası kuruluşlarla örnek niteliğinde bir iş birliği sergiledi.



Saddam Hüseyin'in Ticaret Bakanı ABD yaptırımlarından muaf tutuluyor

 Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)
Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)
TT

Saddam Hüseyin'in Ticaret Bakanı ABD yaptırımlarından muaf tutuluyor

 Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)
Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)

Eski Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin rejiminin ABD güçleri tarafından devrilmesinden yaklaşık yirmi yıl sonra Washington, onun temel direklerinden biri olan Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih el-Ravi'ye yönelik yaptırımları kaldırıyor.

El-Ravi, eski rejimin devrilmesinden aylar sonra 2003 yılında tutuklandı ve yaklaşık dokuz yıl sonra Irak yetkilileri tarafından serbest bırakıldı. ABD güçlerinin, Saddam Hüseyin liderliğindeki en çok aranan 55 kişiden oluşan listesinde 35. sıradaydı.

El-Ravi, serbest bırakılmasından sonra bir Arap ülkesinde kaldı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre yıllar sonra, Irak'a abluka uygulanmasından yaklaşık beş yıl sonra BM kararları uyarınca uygulamaya konulan “karne” sisteminin tasarlanmasındaki deneyimlerini anlattığı “Kıtlığı Önlemek” adlı bir kitap yazdı.

Bu sistemin, 1990'larda Irak nüfusunun çoğunluğu için belirli sınırlar dahilinde, temel gıda maddelerine erişimi garanti altına almış olması dikkat çekicidir. Saddam Hüseyin'in Kuveyt'i işgalinin ardından uluslararası yaptırımlar kapsamında Irak'a uygulanan ekonomik ablukanın etkilerini hafifletmeye yardımcı olduğuna inanılmaktadır.

El-Ravi, serbest bırakıldıktan ve kendisine yöneltilen tüm suçlamalardan beraat ettikten sonra çeşitli Arap ve uluslararası medya kuruluşlarına röportajlar verdi. Irak dışında herhangi bir mal varlığına veya gayrimenkule sahip olduğunu açıklamamıştır; bu da ABD yaptırımlarına dahil edilmesinin, eski Irak rejiminin tüm unsurlarını kapsayan genel bağlamda gerçekleştiği anlamına gelmektedir.

ABD Hazine Bakanlığı, bu haftanın başlarında, Anbar Vilayeti doğumlu Iraklı bakanın isminin yaptırım listesinden çıkarılmasına karar verdiğini duyurdu.

Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih, 1990'lardaki ablukalara karşı koymak için karne sistemini başlattı (Arşiv)Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih, 1990'lardaki ablukalara karşı koymak için karne sistemini başlattı (Arşiv)

Saddam'la 'tartışma'

El-Ravi 1967 yılında Bağdat Üniversitesi'nden mezun olmuş ve 1978 yılında Birleşik Krallık'ta doktorasını tamamlamıştır. Daha sonra Bağdat'a döndü ve 1981 yılına kadar Planlama Bakanlığı Genel Müdürlüğü ve Bağdat Üniversitesi'nde öğretim üyeliği görevlerinde bulundu.

Daha sonra Cumhurbaşkanı'nın ekonomik işlerden sorumlu danışmanlığı ve Ağustos 1987'ye kadar Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanlığı gibi üst düzey görevlerde bulundu. Çağdaşı gözlemcilerin ve politikacıların ifadelerine göre Ticaret Bakanlığı görevini üstlenecek en iyi isimlerden biri olarak kabul ediliyordu.

El Ravi, televizyon röportajlarından birinde, Saddam Hüseyin'in bir kabine toplantısı sırasında bakanlardan birinin, bakanların karne dağıtım sisteminin dışında tutulmasını istemesi üzerine bu karara itiraz ettiğini iddia etmiştir. Saddam her bakan için kotayı arttırmayı kabul ettiğinde, el-Ravi itiraz ederek, bu önlemin karne sisteminin çökmesine yol açacağını iddia etti. Eski bakana göre, Saddam anayasal yetkilerine müdahale edilmemesini talep etti ve toplantıyı öfkeyle bitirdi. Saddam Hüseyin ertesi sabah tekrar geldi ve bakanın söyledikleri doğru olduğu için emrini yerine getirmemesini istedi.